Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Romeinse groet

Uit Wikisage
Versie door Mendelo (overleg | bijdragen) op 21 sep 2012 om 10:55 (puntjes enz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

De zogenaamde Romeinse groet, (Italiaans: „Saluto Romano”), was een groet die door toneelspelers in de 17e en 18e eeuw werd bedacht. De groet bestaat uit het heffen van de rechterarm en vergezeld met het woord „ave” (Latijn voor „gegroet”). Tijdens de regeringsperiode van de Italiaanse dictator Benito Mussolini werd een vorm van de Romeinse groet gebruikelijk, en werd daarom ook de fascistische groet genoemd.

Hoewel deze groet geassocieerd werd met de oude Romeinen, was deze onbekend in de Romeinse oudheid.

De oorsprong van de groet met de geheven rechterarm

Op Jacques-Louis Davids schilderij De eed der Horatii (1784) is een gebaar afgebeeld dat door sommige schrijvers als de inspiratiebron voor een „Romeinse groet” wordt aangezien.[1] De zonen van Horatius zweren op het afgebeelde moment Rome met hun leven te verdedigen.[2] Livius beschrijft deze scene maar noemt de eed niet.[3] Het afleggen van de eed kan als J.-L. Davids eigen dramatisering worden gezien.[4] Livius en Dionysius vermelden de eed der Horatii niet.[2] Dionysius laat de trotse vader enkel zijn handen heffen om de hemelse goden te danken.[4]

In Italië werd de groet met de geheven rechterarm voor het eerst in 1919 door Gabriele D'Annunzio gebracht. In de daaropvolgende jaren werd de groet door de steeds meer door de fascisten gedomineerde Italiaanse staat voorgeschreven. In 1925 was de groet in de Italiaanse wet opgenomen. Vanaf 1 december 1925 waren ambtenaren verplicht om de Romeinse groet te brengen, de verdringing van de als „bourgeois” veroordeelde handdruk werd op 21 november 1938 voltooid door een aanwijzing aan de censuur om alle afbeeldingen van mensen die elkaars handen schudden te verbieden of te laten retoucheren.[5]

Deze zogenaamde Romeinse groet was geen gebruik in het Romeinse Rijk. Er zijn in de literatuur geen bronnen gevonden en de enige afbeeldingen van een officier die groet met de rechterarm zijn te vinden op de Zuil van Trajanus in Rome. Er is dan ook geen grond voor de bewering dat de door Benito Mussolini ingevoerde fascistische groet, de Hitlergroet of de olympische groet navolgingen zijn van daadwerkelijk door de oude Romeinen gebruikte formele begroetingen. De groet met de geheven rechterarm is in de 17e of 18e eeuw door toneelspelers bedacht.[6]

Heden is de saluto romano in Italië wettelijk verboden als uitdrukking van de fascistische ideologie.

De Bellamy-groet in de Verenigde Staten

In Amerika was de „Bellamy salute” van 1892 tot 1942 officieel voorgeschreven bij de vlaggengroet en de Pledge of Allegiance (de Eed van Trouw). Deze groet die met geheven rechterhand werd gebracht raakte in de Tweede Wereldoorlog in onbruik omdat deze op de fascistische groet en de nazigroet leek.

Zie ook

Referenties