Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Susanna en de ouderlingen
Het verhaal van Susanna is een toevoeging aan het bijbelboek Daniël die voorkomt in oude Griekse tekstversies, maar niet in de Hebreeuws/Aramese tekst.
Zie Toevoegingen aan Daniël |
Verhaal
Volgens de Griekse Toevoegingen aan Daniël 2 woonde er in Babylon een rijke man met de naam Jojakim, die getrouwd was met de mooie en godvrezende Susanna. Er waren in zijn huis ook twee hoog aangeziene oudere mannen, rechters, die beiden verliefd werden op Susanna. De mannen lieten toe dat hun verlangen naar Susanna steeds groter werd. (Toevoegingen aan Daniël 2:9)
Heimelijk zaten ze de vrouw te begluren, toen zij in haar tuin een bad nam. Nadat zij haar de dienaressen wegstuurde, kwamen de mannen te voorschijn en probeerden haar tot seksuele Ze dreigden dat ze haar er anders van zouden beschuldigen dat ze haar betrapten op overspel met een jonge man. Maar Susanna bleef standvastig, weigerde in te gaan op hun voorstellen, en begon luid te roepen. Maar de oudere mannen riepen dat ze Susanna hadden betrapt op overspel met een jonge man.
De volgende dag werd een openlijke rechtszaak gehouden, waarin Susanna tot de dood werd veroordeeld.
Door goddelijke leiding ingegeven, riep Daniël dat hij zich niet schuldig zou maken aan haar bloed. Hij liet daarop de beide rechters apart verhoren. Op de vraag onder welke boom zij Susanna en de jonge man hadden betrapt, gaven zij beiden een verschillend antwoord. Hierop begrepen alle aanwezigen dat de mannen gelogen hadden. Susanna werd vrijgelaten, en de beide oudere mannen werden wegens hun vals getuigenis ter dood gebracht. Daniëls reputatie steeg aanzienlijk wegens deze zaak.
Betekenis
Het verhaal wordt gezien als belangrijk in de geschiedenis van de rechtspraak, omdat het beklemtoont hoe belangrijk het is dat de getuigen onafhankelijk van elkaar worden ondervraagd. Dit is ook vandaag nog een belangrijk principe.
In de beeldende kunst werd het thema van de kuise Susanna in het bad graag uitgewerkt. Wat hierbij ook een rol speelde, is dat men hier een Bijbels thema vond dat men als excuus kon laten gelden voor het uitbeelden van vrouwelijk naakt. Vanuit een heel ander standpunt schilderde Artemisia Gentileschi het thema: ze stelt de moeilijke situatie van Susanna voor, zonder romantische attributen.
Ook een aantal componisten kwamen op het motief terug: bijvoorbeeld Georg Friedrich Händel in het oratorium Susanna en Carlisle Floyd in de opera Susannah.
Ook in de literatuur was Susanna een geliefd motief. Ze werd voorgesteld in een rond 1331 ontstaan dichtwerk Daniel van een onbekende auteur. In 1577 was de première-opvoering van het stuk Susanna van Nicodemus Frischlin. Paul Rebhun wijdde een treurspel aan haar, met Ein Geistlich Spiel von der Gotfürchtigen und keuschen Frauen Susannen, dat in 1536 voor het eerst werd gedrukt. Van de Tsjechische lyricus Hugo Salus stamt een drama Susanna im Bade uit het jaar 1901.
Vrije mediabestanden over Susanna and the Elders op Wikimedia Commons
{{Appendix
- (en) Susanna in de jewishencyclopedia.com
- (de) Michaela Bauks, Klaus Koenen (uitgevers), artikel in: Das wissenschaftliche Bibellexikon im Internet (WiBiLex), 2007ff.
}}