Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Peppol Nederland

Uit Wikisage
Versie door O (overleg | bijdragen) op 13 sep 2024 om 09:20 (logo)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
PEPPOL logo

Peppol is een internationale standaard voor het veilig, snel, betrouwbaar en eenvoudig uitwisselen van elektronische berichten, zoals facturen, orders en timecards. Peppol bestaat uit een netwerk en een afsprakenstelsel. Het netwerk en afsprakenstelsel zijn ontworpen om de digitalisering van overheidsopdrachten (B2G en G2G) en business-to-business-transacties (B2B) te vergemakkelijken.

Oorspronkelijk is Peppol gelanceerd als proef, mede gefinancierd door de Europese Commissie. Het vormde een afkorting voor Pan-European Public Procurement On-Line. Door het open karakter en de standaardisatie is Peppol in beeld gekomen bij de internationale standaardisatie-communities buiten Europa. Door de snelle groei buiten Europa is het eerste deel van de afkorting (Pan-European) niet meer relevant. Daarom is in 2019 PEPPOL omgedoopt naar het merk ‘Peppol’.

Geschiedenis

  • 2008: Peppol wordt gelanceerd als een proef, mede gefinancierd door de Europese Commissie, met als doel e-facturering en grensoverschrijdende overheidsopdrachten mogelijk te maken.
  • 2012: de OpenPeppol Association wordt opgericht om het Peppol-netwerk en afsprakenstelsel te beheren.
  • 2019: de merknaam ‘Peppol’ vervangt de oorspronkelijke term ‘PEPPOL’, om de nadruk te leggen op het bredere toepassingsgebied van het netwerk.
  • 2020: de Nederlandse Peppolautoriteit (NPa) wordt opgericht om de implementatie van Peppol in Nederland te coördineren, als opvolger van SimplerInvoicing.
  • 2022: op 1 juli treedt het Peppol Interoperability Framework in werking.

Peppol Interoperability Framework

In 2022 is het huidige Peppol Interoperability Framework in werking getreden. Dit framework is de basis voor de governance en de techniek. Het framework is opgesteld door een Peppol-werkgroep en goedgekeurd door de Peppol-community.

Governance

De governance van Peppol is gestructureerd rond verschillende entiteiten:

  • OpenPeppol: een non-profitorganisatie die het netwerk en de afspraken coördineert. Leden uit meer dan 39 landen dragen bij aan de democratische besluitvorming.
  • Peppolautoriteiten: nationale entiteiten die toezien op de implementatie en handhaving van Peppol binnen hun respectieve landen. In Nederland is dit de NPa. De relatie tussen een Peppolautoriteit en OpenPeppol is vastgelegd in een Peppol Authority overeenkomst.
  • Serviceproviders: technische partijen die diensten leveren aan eindgebruikers, zoals toegang tot het Peppol-netwerk via ‘access points’.

De relatie tussen de Peppol-serviceprovider en de Peppolautoriteit is vastgelegd in een Peppol serviceprovider overeenkomst.

Entity Identification, ook wel bekend onder de naam End User Identification (EUI), is een cruciaal onderdeel van het Peppol-netwerk. Het zorgt voor de juiste en veilige identificatie van entiteiten, zoals bedrijven of overheidsorganisaties die elektronische documenten uitwisselen via Peppol. Door de identiteit van zowel de verzender als de ontvanger te verifiëren, wordt de integriteit en betrouwbaarheid van transacties gewaarborgd.

Serviceproviders zijn verantwoordelijk voor het verzamelen en verifiëren van de benodigde informatie bij de aanmelding van de eindgebruiker en voor het regelmatig bijwerken ervan. Dit proces is essentieel om het vertrouwen en de veiligheid binnen het Peppol-netwerk te handhaven.

Techniek

Peppol maakt gebruik van een ‘4-corner model’ voor de uitwisseling van berichten, vergelijkbaar met een telefonienetwerk. Dit model omvat de volgende aspecten:

  1. Verzender: de organisatie (ook wel eindgebruiker genoemd) die een elektronisch bericht verzendt naar een ontvanger.
  2. Serviceprovider van de verzender: organisatie die het elektronisch bericht namens de verzender via het Peppol-netwerk verzendt.
  3. Serviceprovider van de ontvanger: organisatie die het elektronisch bericht namens de ontvanger via het Peppol-netwerk ontvangt.
  4. Ontvanger: de organisatie of entiteit (ook wel eindgebruiker genoemd) die een elektronisch bericht ontvangt van een verzender.

Dit model geeft aan hoe de Peppol-techniek voor een eindgebruiker geïmplementeerd wordt. Deze kan bij de implementatie van Peppol ervoor kiezen gebruik te maken van een ERP- of boekhoudsysteem, net zoals je bij een mobiel telefonienetwerk gebruik maakt van een telefoonabonnement. Zodra dit systeem gekoppeld is aan een Peppol-serviceprovider, kan er gebruik worden gemaakt van Peppol. Meer weten over het 4-cornermodel? Lees dan dit artikel.

Andere technische elementen die een rol spelen bij het Peppol-netwerk, zijn de volgende:

  • Centraal adresboek voor (SML): hierin worden de identificatiegegevens van de eindgebruikers opgeslagen; er wordt in dit adresboek verwezen naar een SMP.
  • Decentrale adresboek (SMP): hierin wordt het adres van elk accesspoint opgeslagen. Op basis van dit adres weet de serviceprovider van de verzender waar het bericht afgeleverd moet worden.
  • Adressing and Capability Lookup (ACL): het proces rondom het bepalen waar het bericht naar toe moet en hoe het daar moet aankomen. Daarmee is bijvoorbeeld via de administratieve software automatisch te controleren of de klant is aangesloten op het Peppol-netwerk.
  • AS4: de gebruikte communicatiemethode tussen de serviceproviders, die zorgt voor een veilige en betrouwbare uitwisseling van online berichten.
  • Validatie: de serviceprovider van de verzender controleert of berichten voldoen aan de vastgestelde standaarden en protocollen door bijvoorbeeld het toepassen van schematron validaties.

Wat Peppol doet

Peppol heeft de volgende kenmerken, zoals:

  • Veiligheid: bij Peppol wordt gebruik gemaakt van geavanceerde technische oplossingen en governance-structuren.
  • Snelheid: Peppol-berichten kunnen binnen enkele seconden van de ene naar de andere eindgebruiker worden verzonden.
  • Betrouwbaarheid: standaardisatie en rapportage dragen bij aan een hoge betrouwbaarheid van het Peppol-netwerk.
  • Interoperabiliteit: het Peppol-netwerk maakt het mogelijk om wereldwijd berichten uit te wisselen tussen verschillende organisaties en systemen, zonder dat er specifieke afspraken hoeven te worden gemaakt over techniek en bedrijfsprocessen.

Dit leidt voor eindgebruikers in de praktijk tot de volgende voordelen:

  • Lagere administratiekosten: automatisering vermindert handmatige processen en bespaart tijd en geld.
  • Snellere betalingen: elektronische facturen worden sneller verwerkt en betaald.
  • Groter gebruiksgemak: eenvoudige integratie met bestaande boekhoud-/ERP-systemen en -processen; eenmaal aangesloten op Peppol is elektronische berichtenuitwisseling wereldwijd mogelijk met iedere aangesloten organisatie.
  • Veilig digitaal zakendoen: verhoogde beveiliging en betrouwbaarheid bij de uitwisseling van gegevens.
  • Minder boekhoudfouten en spookfacturen: vermindert de kans op menselijke fouten en ongeautoriseerde facturen.
  • Eenvoudig internationaal factureren: ondersteuning van grensoverschrijdende transacties.
  • Innovatief en toekomstbestendig: gestandaardiseerde digitale processen die aansluiten op de normen van de Europese Unie.

Nederlandse Peppolautoriteit

De Nederlandse Peppolautoriteit (NPa) speelt een cruciale rol in de implementatie van Peppol in Nederland. De NPa is verantwoordelijk voor de volgende zaken:

  • Beheer van landspecifieke eisen voor de Peppol-berichtenstandaard.
  • Uitvoering van het Peppol-afsprakenstelsel binnen Nederland.
  • Deelname aan (inter)nationale werkgroepen voor de doorontwikkeling van het Peppol-netwerk.

Toepassingen

Peppol wordt zowel gebruikt voor business-to-government (B2G) als business-to-business transacties (B2B). Sinds 2019 zijn alle aanbestedende diensten in Nederland verplicht om elektronische NLCIUS-facturen te kunnen verwerken. NLCIUS staat voor Nederlandse Core Invoice Usage Specification. Het Peppol netwerk maakt het mogelijk om eenvoudig deze NLCIUS-facturen uit te wisselen.

In navolging hierop heeft het Peppol-netwerk zich steeds meer uitgebreid naar B2B-toepassingen, waarbij ook nieuwe processen en documenttypen worden gefaciliteerd.

Afkortingen

SMP: Service Metadata Publisher, een register waarin de adresinformatie van elke ontvanger op het Peppol-netwerk bijgehouden wordt, net als het type berichten dat zij kunnen ontvangen. Bij het versturen van documenten via het Peppol-netwerk is de SMP-dienst noodzakelijk voor het ontvangen van statusberichten.

SML: Service Metadata Locator. Deze bevat de identificatienummers van alle ontvangers die aanwezig zijn op het Peppol-netwerk. Ook is opgenomen in welke SMP de details gevonden kunnen worden.

ACL: Addressing and Capability Lookup. Dit betreft het proces rondom het vaststellen van het eindpunt van het bericht en de routing daar naartoe.

AS4: Applicability Statement 4, een technische specificatie voor veilige en betrouwbare uitwisseling van bedrijfsdocumenten via internet, vaak gebruikt voor B2B- en B2G-communicatie.

NLCIUS: Nederlandse Core Invoice Usage Specification, een Nederlandse standaard voor e-facturatie die voorschrijft hoe elektronische facturen moeten worden opgesteld voor gebruik in de publieke sector, gebaseerd op de Europese norm EN 16931.

Externe linken

rel=nofollow