Wim Spruit

Wim (Willem Alexander) Spruit (Winkel, gemeente Hollands Kroon, 17 juni 1952) is een Nederlandse journalist en publicist, bestuurder en oud-politicus.

Wim Spruit in 2019

Leven

Als kind verhuisde Wim Spruit naar Velsen en sinds 1986 woont hij in Beverwijk. Hij studeerde af aan de Rijkskweekschool voor Onderwijzers (nu Pedagogische Academie) in Haarlem (akte 29 B), volgde de Sociale Academie in Amsterdam tot en met het tweede studiejaar en behaalde aan de Academie voor Journalistiek in Utrecht het diploma Post HBO Journalistiek.

Naast zijn studies werkte hij vanaf 1970 als vrijwilliger in zijn woonplaats Velsen en schreef voor Dagblad Kennemerland, een regionale editie (één van de acht) van het Noord-Hollands Dagblad.

Spruit werkte als journalist bij het Noord-Hollands Dagblad (1970-2000): eerst als correspondent, vanaf 1976 als redacteur in Beverwijk, later vijf jaar Haags en parlementair redacteur van het Noord-Hollands Dagblad in Den Haag; terug in Beverwijk als chef-redacteur en van 1990 tot 2000 chef centrale kunst- en cultuurredactie in Alkmaar.

Naast zijn baan bij de krant was hij gastdocent aan de Academie voor Journalistiek en Communicatie Windesheim in Zwolle (1991-1997).

Hij was voor de PvdA lid van de gemeenteraad en aansluitend wethouder van Beverwijk (2002-2008) en is bij de gemeente Beverwijk buitengewoon ambtenaar burgerlijke stand (trouwambtenaar).

Vanaf 1970 is Spruit vrijwillig bestuurder/bestuurslid van stichtingen en werkgroepen, met name op het culturele en sociale vlak: Stichting Buurthuiswerk Velsen-Noord, Culturele Stichting de Velser Gemeenschap, Stichting voor Samenlevingsopbouw Velsen, Stichting Beschermende Woonvormen Noord-Holland Noordwest/Westerduin (gevestigd in Wijk aan Zee met woonvoorzieningen aldaar plus in Beverwijk, Alkmaar, Hoorn, IJmuiden), Stichting Vluchtelingenwerk IJmond, Regionale Omroep Stichting, Kennemer Eenakter Festival, Kennemer Theater, Historisch Genootschap Midden-Kennemerland, Lustrumcommissie Gehandicapten Judo, Parksociëteit Kennemerland, Kiwanis Club Beverwijk, Comité Open Monumenten Dagen, Stichting 4 mei Beverwijk (Dodenherdenking), Werkgroep Joods Namenmonument Beverwijk.

Een aanzienlijk deel van zijn bestuurlijk werk richt zich op Polen. In de jaren ’80, waarin dit land er economisch, politiek en sociaal slecht voorstond, kwam het Westen in actie om het te helpen. Ook in Nederland kwamen allerlei hulpacties op gang, landelijk gecoördineerd door het Rode Kruis in Den Haag. In de regio IJmond (Beverwijk, Heemskerk, Velsen, Uitgeest en Castricum) werd in 1980 gezamenlijk opgetrokken. Er kwam een Stichting IJmond Helpt Polen, de gemeente Velsen vaardigde Wim Spruit af in het bestuur en hij werd secretaris-coördinator. Landelijk trok de actie Help de Polen de winter door (1981) veel belangstelling. De IJmond sloot zich er bij aan. Kerken, scholen, bedrijven, artsen, ziekenhuizen, ondernemers kwamen in touw. Hulpdepots werden geopend, zodat iedereen er zijn ’gulle gaven’ kon brengen. Variërend van kleding tot speelgoed, van schoonmaakmiddelen tot blikgroente, van schoolmeubilair tot ziekenhuisbedden. Aan werkelijk alles was in Polen gebrek.

Uiteindelijk zouden er pakweg honderdtwintig vrachtwagens naar de regio Groot-Polen vertrekken om daar de goederen af te leveren. Er lag een extra accent op de hulpactiviteiten gedurende de Staat van Beleg in Polen (13.12.1981- 22.7.1983) en de periode tot aan de verkiezing van Lech Wałęsa tot president van de Republiek Polen (1990). Spruit heeft als privépersoon waar mogelijk de toen nog verboden vakbond Solidarność (Solidariteit) bijgestaan en hielp in 1983 een jonge Poolse priester te vluchten naar Nederland, waar hij nog altijd woont en werkt.

Eén van de Poolse gemeenten waarmee de IJmond een nauwe band kreeg, was Wronki. Nadat het onderwerp Polen van de voorpagina’s verdween, richtte Spruit in 1987 de Stichting Medische Hulp IJmond-Wronki op om in Wronki een gezondheidscentrum op te kunnen richten, steun te bieden aan een kinderhuis en drie tehuizen voor mensen met een beperking. Weer later kwam er een nieuwe stichting bij: Stedenband Beverwijk-Wronki (1989). De contacten tussen de inwoners van de IJmond en Wronki en omgeving bleven na de hulpacties bestaan, de stichting stedenband zou een paraplu vormen om de persoonlijke banden te behouden. Het doel was het organiseren van uitwisselingen, stages, werkbezoeken en busreizen om elkaar beter te leren kennen.

De gemeente Beverwijk, die naast de particuliere stichting vanaf 1999 een eigen samenwerkingsverband had met Wronki, stopte de samenwerking in 2013.

De Nationale Stichting Nederland-Polen Gaude Mater Polonia is sinds 1990 een vraagbaak voor de honderden lokale initiatieven en regelde op nationaal niveau vrachtwagens om hulptransporten mogelijk te maken. Wim Spruit was van 1993 tot en met 2008 bestuurslid: vicevoorzitter, later ook penningmeester en hoofdredacteur van het GMP Magazine, organiseerde een Nationaal Congres Nederland-Polen in Beverwijk, hield lezingen in beide landen over het belang van samenwerking in relatie tot de Europese Unie en over duizend jaar samenwerking Nederland-Polen. Hij was betrokken bij de oprichting van een vrouwenhuis (Blijf van mijn lijf-huis) in de gemeente Leszno, het eerste in zijn soort in Polen. In 1993-’94 maakte hij deel uit van de non-gouvernementele werkgroep die het staatsbezoek voorbereidde en begeleidde van president Lech Wałęsa aan Nederland (1994). Wałęsa was in 1990 de eerste president van de Derde Republiek Polen.

Ook is hij voorzitter van het Nederlands-Pools Literair Fonds (vanaf 1998), dat het vertalen van boeken in of uit het Pools en Nederlands promoot.

Vanaf oktober 2019 Senior Bestuurslid Stichting Europese Samenwerking i.o. (opvolger van de Stichting Stedenband Beverwijk-Wronki).

Vanaf 2019 coördinator Herdenking Joods Namenmonument Beverwijk.

Publicaties

• Het dorpse Sint Aagtenkerke en het stedelijke Beverwijk (1998)
• Beverwijk nad Morzem Pólnocnym (Beverwijk aan de Noordzee) (2001), (pl) Poolstalig
• Bajes aan het Spaarne, honderd jaar Haarlemse inrichtingen (2001)
• Over wateren en wegen, zestig jaar vervoer in en om de Wijk (2002)
• Beverwijk & Oranje, Beatrix 25 jaar koningin (2005)
• Wijk aan Zee 125 jaar badplaats (2006)
• Zilveren samenwerking Beverwijk & Wronki (2007), Nederlands- en Poolstalig
• Dit was Beverwijk (2009)
• Beverwijkse Harmonie Kapel – honderd jaar en nog een paar (2012)
• Tussen Schapen en Wolven, aantekeningen over de Beverwijkse politiek (2015)
• Het dorp Velsen-Noord (2019)
• IJmond-Wronki 1980-2020 (2021), Nederlands- en Poolstalig
• Sporthal Beverwijk 50 (2022)

Onderscheidingen

• Ridder in de Orde van Oranje-Nassau (2001)
• Ridder in de Orde van de Republiek Polen (president Lech Walesa, 1993)
• Officier in deze orde (president Aleksander Kwasniewski, 1999)
• Commandeur in deze orde (president Lech Kaczynski, 2007)
• Ereburger van de gemeente Wronki, Polen (2011)
• Gouden medaille van de gemeente Wronki (1991)
• Gouden eremedaille van de Nationale Poolse Vrijwillige Brandweer (1994)
• Medaille van Verdienste van het Ministerie van Onderwijs, Polen (1996)
• Award van het Ministerie van Gezondheidszorg, Polen (1996)
• Erekruis van Verdienste, van de Nationale Stichting Nederland-Polen GMP (2002)
• Gouden eremedaille van het Poolse Nationaal Comité voor Bijzondere Hulpverlening (2002)
• Medaille van Verdienste van de provincie Wielkopolska (Groot-Polen) (2009)
• Ere-president Kiwanis Club Wronki (2004)
• Gouden Speld van de Stichting G-Judo (2007)

Weblinks

• Gemeente Beverwijk http://www.beverwijk.nl
• Gemeente Wronki http://www.wronki.pl
• Stichting Stedenband Beverwijk-Wronki http://www.beverwijk-wronki.nl