Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Friese Merenproject
Het Friese Merenproject is in december 2000 gestart om het watersportgebied rondom de Friese meren aantrekkelijker maken. De provincie Friesland wilde hiermee de werkgelegenheid en het toerisme bevorderen in de Friese watersportbranche. Dit zou tegelijk de Friese economie stimuleren.
Het project is een samenwerkingsverband van gemeenten, Wetterskip Fryslân, Recreatieschap De Marrekrite, branche- en natuurorganisaties, onder regie van de provincie Fryslân. Het Friese Merenproject liep af op 31 december 2015. Vanaf 2016 blijft er aandacht voor het watersportgebied rondom de Friese meren. Bijvoorbeeld in een groot aantal watersportplaatsen.
Geschiedenis
De marktpositie van de Friese meren stond eind jaren ‘90 onder druk. De watersport kampte met teruglopende bezoekersaantallen en moest concurreren met opkomende watersportgebieden. Bovendien kwam de kwaliteit van het gebied in gedrang door de vele knelpunten en verouderde voorzieningen. Om deze cirkel te doorbreken is Het Friese Merenproject gestart, met als belangrijkste doelen:
- werkgelegenheidsgroei in de watersportsector
- bestedingsgroei in de watersportsector
- groei in het watertoerisme
Op 20 december 2000 is het Plan van aanpak Friese Merenproject
vastgesteld door de Provinciale Staten. In eerste instantie kende het project een looptijd van tien jaar; het project zou eindigen in 2011. Uiteindelijk werd de looptijd verlengd naar 2015 omdat de uitvoering stagneerde, mede door de financiële posities van de deelnemende gemeenten. Na vijftien jaar is Het Friese Merenproject afgerond.
Uitvoering
Het Friese Merenproject is een verzameling van verschillende deelprojecten. Deze staan beschreven in de tijdlijn. Het project kende twee fases. In de eerste fase (2001-2011) lag de focus op het vergroten van het vaargebied, onder meer door het creëren van nieuwe routes.
Het Friese Merenproject - eerste fase
De eerste fase van Het Friese Merenproject kende drie programmalijnen/sporen:
- Vaarwegen.
- In de periode van 2000 tot 2010 ging het vooral om het verdiepen van vaarwegen, nieuwe vaarroutes en het baggeren van trajecten in het Friese Merengebied. In totaal is:
- 462 km vaarroute gebaggerd
- 164 km vaarroute verdiept
- 146 km extra vaarweg voor ‘grote’ boten gecreëerd
- Weg- en waterkruisingen.
- Verschillende knelpunten zijn opgelost tussen weg- en waterkruisingen:
- 36 bruggen verhoogd
- 17 knelpunten tussen weg- en vaarverkeer opgelost
- 5 aquaducten gebouwd
- Voorzieningen zijn verbeterd:
- 15 jachthavens zijn aangelegd/verbeterd
- 31 km nieuwe fiets- en wandelpaden zijn aangelegd
- 1600 aanlegplaatsen zijn gerealiseerd
In 2004 en 2006 is de balans opgemaakt van behaalde resultaten.
Overdracht Friese Meren: Sinds 2009 is provincie Fryslân weer eigenaar van de Friese meren. Tot 2009 was het Ministerie van Financiën nog eigenaar. Een beslissing die Napoleon 200 jaar geleden nam, is hier mee teruggedraaid. In totaal gaat het om 9300 hectare water.
Het Friese Merenproject - tweede fase
In de tweede fase (2011-2015) werd de ingezette koers (zie documenten) uit de eerst periode in grote lijnen doorgezet. Er werden geen nieuwe infrastructurele projecten meer gestart of nieuwe doelen gesteld.
De tweede fase van Het Friese Merenproject bestond uit drie programmalijnen.
- Bestedingen aan de wal.
- Investeren in de toegangspoorten en watersportkernen (zie document Wiis mei wetterfronten) van het gebied voor meer watersporters in Fryslân.
- Grenzeloos varen.
- De kwaliteit verbeteren van de vaarroutes.
- Mitigatie, ecologie en duurzaamheid.
- Maatregelen voor natuur en milieu. Bijvoorbeeld door de herinrichting van diverse gebieden en schoner vaarwater.
- Maatregelen voor natuur en milieu. Bijvoorbeeld door de herinrichting van diverse gebieden en schoner vaarwater.
Organisatie
De provincie Fryslân is initiatiefnemer van Het Friese Merenproject. De provincie voerde de regie en was eindverantwoordelijk voor de resultaten. De uitvoering van het project was een samenwerkingsverband tussen de provincie, gemeenten en onderstaande partners:
- HISWA
- Watersportverbond
- Natuurmonumenten
- Wetterskip Fryslân
- Friese Milieu Federatie
- Staatsbosbeheer
- It Fryske Gea
- RECRON
- LTO Noord
- Recreatieschap De Marrekrite
Projectorganisatie
Het projectbureau Friese Meren bestond uit een programmamanager en verschillende projectleiders die de vaartrajecten begeleidden. Door middel van trajectwerk- en -stuurgroepen was de afstemming met gemeenten en overige belanghebbenden gewaarborgd. Daarnaast is een overkoepelende klankbordgroep samengesteld (Stuurgroep Friese Merenproject) waarin vertegenwoordigers van alle betrokken organisaties deelnamen.
Financiën
De totaal begrote investering van Het Friese Merenproject was 495 miljoen euro. Uiteindelijk is in totaal voor 450 miljoen euro aan projecten gerealiseerd, waarvan 235 miljoen euro in de eerste periode.
Financiering fase 1:
- Provincie Fryslân: 90 miljoen euro
- Gezamenlijk aandeel verschillende gemeenten: 40 miljoen euro
- Europese, Rijks- en overige fondsen: 105 miljoen euro
Financiering fase 2. Voor het vervolg van Het Friese Merenproject was nog 215 miljoen euro nodig.
- Provincie Fryslân: 95 miljoen euro
- Fonds Ruimtelijk Economische Structuurversterking van het Rijk: 15 miljoen euro
- Gezamenlijk aandeel verschillende gemeenten: 60 miljoen euro
- Wetterskip Fryslân en andere partijen: 45 miljoen euro
Resultaten
De doelen van het Friese Merenproject waren:
- Werk in de watersport: een groei van 30% aan werkgelegenheid in de periode 2000 – 2015.
- Bestedingen van boottoeristen: 150% groei van de bestedingen aan wal tussen 2000 – 2015.
- Fryslân favoriete vaarbestemming: behouden van de marktpositie van de Friese meren ten opzichte van andere watersportgebieden.
De resultaten na vijftien jaar Friese Merenproject zijn positief. Vanwege de economische crisis zijn niet alle gewenste percentages behaald, maar op alle drie de doelen is vooruitgang geboekt. De laatst gemeten resultaten komen uit 2013. Eind 2016 vindt een eindmeting plaats en worden de laatste resultaten bekend. Naast de resultaten op de gestelde doelen is het Friese vaarnetwerkbehoorlijk uitgebreid. Bovendien hebben toegangspoorten en watersportkernen extra recreatieve voorzieningen gekregen. Daarnaast zijn natuurgebieden heringericht en vaarwegen beter bevaarbaar gemaakt.
