Vliegbasis Volkel

De Vliegbasis Volkel is een militair vliegveld bij Uden (Noord-Brabant).

Geschiedenis

Al in 1940 begonnen de Duitsers met de aanleg van een vliegveld bij Odiliapeel. Het werd een zogeheten 'nachtlandeplatz' waar de jachtvliegtuigen van de bezetter gestationeerd werden. De plek was strategisch gekozen: ten zuiden van de grote rivieren. Immers, de geallieerde bommen- werpers, die veelal 's nachts overkwamen, op weg naar het Ruhrgebied, namen boven het verduisterde Nederland de grote rivieren als leidraad. Deelen had dezelfde waakhondfunctie ten noorden van de rivieren. Het geheel was goed gecamoufleerd en er stond rondom afweergeschut. Aanvankelijk gebruikte men grasbanen, maar die waren soms drassig. Daarom werden in het voorjaar van 1942 twee, elkaar kruisende klinkerbanen aangelegd. Regelmatig was het vliegveld doelwit van Engelse bombardementen, maar steeds werd het weer hersteld. Een groot gecombineerd bombardement van de geallieerden op 15 augustus 1944 betekende echter de doodsklap voor het vliegveld. Het verwoestte de banen, de stroomvoorziening en benzine-opslagplaatsen zodanig dat herstel geen uitkomst meer bood. Gek genoeg bleven alle 28 vliegtuigen van de Duitse zogeheten Kometenjager, vrijwel onbeschadigd. Net zoals bij voorgaande bombardementen trachtten de Duitsers eerst nogmaals werkvolk uit de omgeving te ronselen voor het herstel van de start- en landingsbanen. Dat ging via de regionale burgemeesters, die opdracht kregen een aantal mensen te sturen. Omdat het gevaarlijk werk was - er konden elk moment weer aanvallen komen - weigerden sommige burgemeesters hun medewerking. H. Verheijen uit Erp moest zo'n weigering met de dood bekopen. Hij werd gearresteerd en naar Buchenwald gebracht waar hij op 12 maart 1945 overleed. Herstel van de banen bleek niet meer mogelijk en daarop verliet de bezetter begin september het vliegveld. Echter niet nadat alle overgebleven gebouwen, behalve twee hangars en de keuken door de Duitsers zelf waren vernield. De klinkers van de banen werden na de oorlog door de Dienst Domeinen aan Uden verkocht, die er in 1947 de Markt mee bestraatte. Vliegveld Volkel is in 1949 nog een tijdje in gebruik geweest door het korps mariniers tot op 1 april 1950 de Nederlandse luchtstrijdkrachten het overnamen en uitbouwden tot de moderne vliegbasis die het nu is. Maar klinkerbanen treft men er niet meer aan.