Fons Records

FONS Records is een onafhankelijk Belgisch platenlabel, met verdeling via Rough Trade Distribution Benelux. Het label is in 2012 opgericht door de band FENCE voor de release van hun eigen platen, maar is ondertussen uitgegroeid tot een indie-platenlabel met meerdere artiesten.

Het label Fons Records opereert als vzw, en tracht de muziekbusiness te benaderen vanuit een cooperatief standpunt. Centraal gegeven hierbij is dat de artiesten zelf instaan voor de finaniering van het product (zoals de opnames en persing van CD of LP), en dat het label zorg draagt voor distributie en promotie. De opbrengst van de verkopen vloeit voor het grootste gedeelte rechtstreeks terug naar de artiesten.

Doelstelling

De verdere doelstelling van het label is uit te groeien tot een platform voor onafhankelijke artiesten en freelance vakmensen in verschillende sectoren (zoals studiotechniekers, grafische ontwerpers en filmmakers). Op dit moment is FONS een netwerk van partners aan het uitbouwen om op ieder vlak van de opname tot en met productie, distributie en promotie van een release mogelijkheden te bieden aan artiesten die daarnaar opzoek zijn. FONS kan dan beschouwd worden als een connectienetwerk waarbij bands die op zoek zijn naar een bepaalde dienst (bijvoorbeeld mastering van een album of de layout verzorgen van het artwork), kunnen rekenen op een professionele oplossing aan (niet onbelangrijk!) een voordelige prijs. De artiesten regelen hun zaken rechtstreeks met de betrokken partner, en betalen diens factuur, waarna de volgende fase van het proces kan worden ingezet. Het staat iedere artiest vrij om samenwerking aan te gaan met één of meerdere van de partners van FONS, maar uiteraard mag men ook samenwerken met eigen dienstverleners en connecties.

Business model

Momenteel bestaan er 2 grote basismodellen waarmee een artiest kan werken voor de release van een album. Het eerste model is volgens een platendeal via een artiestencontract. Volgens dat model financiert het platenlabel de opnames en/of de productie van het fysieke album (persing van CD's of vinyl). In ruil hiervoor vraagt het label meestal een deel van de auteursrechten én worden alle verkoopsinkomsten ingehouden tot aan het bereiken van het break-even punt. Daarna wordt er een klein percentage van de verkopen aan de artiest wordt uitgekeerd (vaak 10% of minder). De voordelen van dit model zijn duidelijk (de artiest dient geen risico aan te gaan omtrent de productie van het album en kan rekenen op een veel promotie vanuit het label dat haar investering wil terugverdienen), terwijl veel nadelen niet evident zijn. Zo is er vaak discussie omtrent de uitgaven van het label en het al dan niet bereiken van de break-even, is de artiest verplicht om na de release promotioneel werk te verrichten om zoveel mogelijk poteniële kopers te bereiken (optredens geven, in de media verschijnen, interviews geven, ...), wordt de artiest gedropt bij eventuele tegenvallende verkopen, moeten er vaak artistieke toegevingen gedaan worden om het eindresultaat naar wens van het label te krijgen, kan de artiest voor een volgende release niet zomaar overschakelen naar een andere platenfirma,...

Het andere basismodel is het uitbrengen van een album in eigen beheer, meestal via een distributiecontract. Hierbij staat de artiest zelf in voor de financiering van de opnames en de productie van de drager, waarna een distributiebedrijf zorgt voor de verdeling naar de winkels. Hierbij is de artiest vrij om zijn product naar eigen goeddunken af te werken, waarna de distributeur zorgt voor de logistieke organisatie (de platenwinkels beleveren). Indien overeengekomen in het contract zullen bepaalde distributiefirma's ook bijkomende promotie voeren voor het album (proactief media en pers aanschrijven en de winkels informeren over nieuwe releases). In ruil voor de promo en distributie houdt de distributeur een bepaald percentage in op de verkopen; meestal ligt dat percentage rond de 30%. Voor de artiest houdt dit in dat hij of zij volledig onafhankelijk kan werken aan het album, en voor de verspreiding kan steunen op een bestaand promo- en distributienetwerk, en bovendien vanaf het eerste verkochte album 70% van de opbrengsten kan innen. Een nadeel kan zijn dat de promotiecampagne rond een release zelden of nooit de proporties zal aannemen van deze gefinancierd door een groot commercieel platenlabel. Vermits de distributeur zelf geen investeringen heeft gedaan in het album zal de continuïteit van de organisatie nooit in het gedrang komen door de tegenvallende verkoop van een aantal releases. Bovendien staat de artiest er in dit model alleen voor, vermits er geen overkoepelende organisatie (zoals een platelabel) is dat de artiest kan ondersteunen op praktisch of organisatorisch vlak, laat staan voor het voeren van bijkomende promotie.

Het model dat FONS propageert is het coöperatief model. Net zoals de release in eigen beheer staat de artiest volledig zelf in voor de opnames en productie van een album. FONS zorgt verder niet alleen voor de promotie en distributievan het album, maar ook voor organisatorische en praktische begeleiding van de artiest. Zo zal het label opties aanbieden voor alle mogelijke stappen met betrekking tot de realisatie van een album. Hiervoor gebruikt het label een uitgebreid netwerk van partners die actief zijn op verschillende gebieden die te maken hebben met de productie van een album (opname, mix, mastering, persing, grafische vormgeving, realisatie van videoclips,... ). FONS maakt hierbij gebruik van een bestaand promo- en distributienetwerk voor het album (en bouwt voort op een promo- en distributiecontract met Rough Trade Distribution Benelux), maar zal ook zorgen voor bijkomende promotie voor de artiest (zowel door bijkomende pro-actieve benadering van pers en media, alsook door te fungeren als een soort kwaliteitslabel of keurmerk voor onafhankelijke artiesten waardoor er meer exposure is voor de releases). 30% van de verkoopsopbrengst gaat naar Rough Trade Distribution Benelux, terwijl FONS 10% inhoudt voor de dekking van de kosten en voor het opbouwen van een werkkapitaal voor de vzw, om eventueel in de toekomst een aantal zinvolle investeringen te kunnen doen).

Artiesten

Welke artiesten zijn gebaat bij een samenwerking met FONS? Momenteel bestaat er een grote (en steeds groeiende) groep van artiesten die niet opgepikt worden door een platenfirma. Door de dalende platenverkoop is het uitbrengen van platen over het algemeen niet meer dezelfde winstgevende activiteit dan dat was in de periode van de jaren 70 tot ergens eind jaren 90. Dit betekent dat er meer en meer muziek wordt gemaakt die echter niet voldoende geld opbrengt om een bedrijf (inclusief aandeelhouders) van winsten te voorzien. Deze muziek heeft daarom niet minder bestaansrecht dan in de gouden jaren '80, maar er wordt gewoon minder van verkocht waardoor het niet meer rendabel is als er veel (vaste) kosten zijn. Dat houdt ook in dat er steeds minder artiesten een platencontract vinden bij de klassieke labels, waardoor het aantal releases in eigen beheer stijgt. Veel van deze releases worden niet of onvoldoende opgepikt omdat er toch niemand (buiten de artiest en eventueel zijn fans) belang heeft bij het succes van zo'n album, waardoor de meeste muziek die in het klassieke (media-) circuit wordt verspreid steeds meer op elkaar gaat lijken. De komst van het internet heeft ervoor gezorgd dat de muziek van vele alternatieve artiesten vaak wel het juiste publiek kan bereiken, al blijven de opbrengsten hiervan vaak ver van de artiest.

Binnen deze groeiende poel van artiesten zit een potentieel aan artiesten die bij FONS terecht kunnen, waarbij FONS natuurlijk een artistieke keuze zal moeten maken. Hiervoor doet het label beroep op de artistieke leiding die het geheel de juiste uitstraling van kwaliteit én onafhankelijkheid moet geven. De artistieke leiding is momenteel in handen van de oprichters van het label, de groepsleden van FENCE.

Producten

FONS is grote voorstander van CD's en vinylplaten, en wil al haar releases ook fysiek uitbrengen. De dalende trend in verkoop van fysieke geluidsdragers is niet om te buigen, en over 50 jaar luistert mogelijk niemand nog naar fysieke geluidsdragers, maar er zal toch nog een hele tijd een voldoende grote groep van muziekliefhebbers blijven bestaan die graag een CD of LP hanteren; de verkoop van vinyl is zelfs gestegen in de periode 2011-2012. Daarnaast worden uiteraard ook digitale versies verspreid via de gekende kanalen (iTunes, Spotify, Deezer, ...). De opbrengsten van de digitale verkopen zijn zo klein dat zelfs grote volumes voorlopig weinig geld opbrengen; vooral de streaming-platforms zoals Spotify betalen extreem weinig uit aan de artiest omdat de inkomsten voornamelijk doorstromen naar de platenmaatschappijen; FONS overweegt daarom haar catalogus terug te trekken uit Spotify.

Catalogus

cat.nr.	artiest	titel	formaat	releasedatum
FR001	FENCE	FENCE	CD	01-04-2012
FRLP001	FENCE	FENCE	LP	01-10-2012
FR002	Vandal X	God Knows	CD	01-02-2013
FRLP003	Buffoon	Chromoscope	LP+CD	01-03-2013
FR004	Moonscape Echoes	Electric Aftermath	CD	01-11-2013