Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Hoogste leider van Iran: verschil tussen versies
(De hoogste leider van Iran (religieus leider van Iran) is de hoogste functie in het staatsbestel van Iran. ([http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hoogste_leider_van_Iran&oldid=19707415])) |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 12: | Regel 12: | ||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
* [[Religieus leider]] | |||
* [[Politiek in Iran]] | * [[Politiek in Iran]] | ||
* [[Geschiedenis van Iran]] | * [[Geschiedenis van Iran]] | ||
Huidige versie van 28 sep 2010 om 11:44
De hoogste leider van Iran oftewel de religieus leider van Iran (Perzisch: Rahbar ولی فقیه of رهبر) is de hoogste functie in het staatsbestel van Iran.
De functie werd geschapen in de Iraanse grondwet van 1980 als de centrale politieke en religieuze autoriteit in het land. Naast de hoogste leider heeft Iran ook een president, die bepaalde taken heeft.
De hoogste leider regeert volgens het principe van velajat-e fakih ofwel de 'voogdij van de jurist'. Volgens dat principe, bedacht en uitgevoerd door Khomeini, heeft de hoogste leider de uiteindelijke zeggenschap over de staat. Dit principe was oorspronkelijk bedoeld om de goddelijke soevereiniteit met de volkssoevereiniteit te verzoenen, maar werd gedurende de revolutie zo aangepast dat de hoogste leider veel meer bevoegdheden kreeg. Zo kreeg hij de macht de opperrechter en de opperbevelhebber van het leger te benoemen, het recht de president te ontslaan en een veto uit te spreken over alle door het parlement opgestelde wetten. Hiermee verkreeg de hoogste leider de absolute macht in handen, iets wat in de geschiedenis van de islam, en al helemaal in die van de sjiitische, een uitzondering is.
Sinds de stichting van de Islamitische Republiek in 1979 heeft Iran twee hoogste leiders gehad:
- Ayatollah Ruhollah Khomeini, 1979–1989.
- Ayatollah Ali Khamenei, 1989–heden.
De hoogste leider wordt gekozen door de Vergadering van Experts. Ruhollah Khomeini werd grondwettelijk voor het leven benoemd, volgens de grondwet heeft de Vergadering van Experts de bevoegdheid om zijn opvolgers nog bij leven uit hun functie te zetten en een opvolger aan te wijzen.