Vergiftiging

Vergiftiging oftewel het vergiftigen oftewel intoxicatie is de toestand die ontstaat na het in- of opnemen van een voldoende hoeveelheid van een vergif om symptomen te veroorzaken. Men onderscheidt acute vergiftiging en chronische vergiftiging. Een andere indeling is opzettelijke vergiftiging en accidentele vergiftiging, hoewel de meeste vergiftigingen onbedoeld zijn.

Als de schadelijke stof ook weer vanzelf uit het lichaam verdwijnt (bijvoorbeeld nicotine) treden pas klachten op als de opname de uitscheiding voldoende overtreft om boven de symptoomdrempel te komen. Als de opname de uitscheiding langdurig overtreft zal er cumulatie (stapeling) optreden.

T+ =
zeer giftig.

Chronische en acute vergiftiging

Bij acute vergiftiging zullen vrij snel (ernstige) klachten ontstaan. Het slachtoffer heeft een of meerdere hoge doses van het vergif gekregen in korte tijd. Het is zaak zo snel mogelijk medische hulp te zoeken, waarna het slachtoffer zal overlijden of herstellen. Voorbeelden van acute vergiftigingen zijn o.a. een overdosis drugs, een slangenbeet, of executie door middel van een dodelijke injectie.

Chronische vergiftiging is het gevolg van (jaren)lange opname van kleinere hoeveelheden van een vergif. Het slachtoffer krijgt vage klachten die langzaam steeds ernstiger worden. Het is vaak moeilijk hier een effectieve behandeling voor te geven daar het vergif vaak al in het hele lichaam is doorgedrongen. Van belang is uiteraard het slachtoffer van de vergiftigingsbron weg te houden. Chronische vergiftiging komt voor bij fabrieksarbeiders die met schadelijke stoffen werken.

Behandeling en ontgifting

Het metabolisme heeft een groot aantal mechanismen om schadelijke stoffen af te breken of uit te scheiden; in vele gevallen is het voor genezing voldoende om verdere inname van de schadelijke stof te stoppen en het lichaam de rest te laten doen; soms bestaat er echter een tegengif of antidotum of kan door bepaalde maatregelen (b.v. nierdialyse) de verwijdering van het gif uit het lichaam versneld of mogelijk gemaakt worden.

Juridische kwalificatie

Opzettelijke vergiftiging valt binnen het strafrecht onder het delict mishandeling (het benadelen van de gezondheid). Het vormt een strafverzwarende omstandigheid. Wanneer het slachtoffer ten gevolge hiervan overlijdt of ernstige gezondheidsklachten oploopt, is dit een extra strafverzwarende omstandigheid.

Via een civiele aansprakelijkheidsstelling kan de schade op de veroorzaker worden verhaald, indien deze althans is aan te wijzen.

Onopzettelijke vergiftiging kan echter in sommige gevallen ook tot aansprakelijkheid of strafbaarstelling leiden. Een voorbeeld is een fabriek waarin werknemers bewust aan te hoge waardes van giftige stoffen worden blootgesteld.

Trivia

De term vergiftiging of vergiftigen gebruikt men ook (in algemene zin) voor bederven of slecht maken, van iets dat juist goed van samenstelling, aard was.