Johan Roelstraete

Johan Roelstraete (Brugge, 31 juli 1941) is een bekende West-Vlaamse heemkundige, regionaal historicus en heraldicus.

Zijn voornaamste realisaties zijn:

• als voorzitter van het Heraldisch College van Familiekunde Vlaanderen,
• als bestuurslid van Familiekunde Vlaanderen (FV), erevoorzitter FV West-Vlaanderen, redactielid van Vlaamse Stam,
• als auteur van genealogische handboeken en familiegeschiedenisssen.
• als voorzitter van de heemkundige kring Langs d’Heuleboorden.
• als hoofdredacteur van het boek Heule 1111-2011.

Levensloop

Johan Roelstraete werd geboren in Brugge maar groeide op in Heule. Zijn moeder, Joanna Vandenabeele, was afkomstig van Brugge, zijn vader Pieter Roelstraete was afkomstig van Lauwe uit een muzikale familie. Roelstraete deed zijn middelbare studies in het Kortrijkse Sint-Amandscollege waar hij in 1960 de Latijns-wetenschappelijke richting beëindigde. Hij was actief in de Heulse KSA, ook als leider.

Hij volgde dan het regentaat moedertaal-geschiedenis aan het Sint-Thomasinstituut in Brussel. Hij begon zijn loopbaan in 1962 in de Dienst Ontwikkelingssamenwerking. Hij gaf les in Kolwezi en in Kisenge (Kongo) van 1962 tot 1966. Terug in België werd hij leraar Nederlands en geschiedenis in het Sint-Amandscollege in Kortrijk. Hij gaf er ook 'stadsexploratie' en was hoofdredacteur van de Collegekrant. Van 1987 tot 1993 was hij als gedetacheerd leraar verbonden aan de educatieve dienst van het Rijksarchief Kortrijk.

Genealogie

Hij begon in 1967 met genealogische opzoekingen. In 1971 verscheen zijn eerste werk De voorouders van Stijn Streuvels. In 1981 De familie Dugardyn alias van den Bogaerde’'.

Hij werd secretaris van FV in 1973 en voorzitter in 2006. Na het samengaan tussen Roeselare en Kortrijk werd hij ondervoorzitter van Familiekunde Vlaanderen Mandel-Leie. De talrijke lessen en voordrachten over familiekunde resulteerden in verschillende handboeken. Hij werd ook redactielid Vlaamse Stam in 1980.

Heraldiek

Hij werd opgenomen in het Heraldisch College van de FV en werd in 1989 secretaris-penningmeester. Hij werkte hier vooral samen met Ernest Warlop van wie hij de knepen van het vak leerde.

In 2001 werd hij voorzitter van het Heraldisch College. Hij stelt mee de blazoeneringen op en schrijft de inleidingen op de wapenboeken. Hij was ook bestuurslid (1980- ) en secretaris van het Centrum voor Geschiedenis en Heraldiek in Handzame (1984-2014).

Heemkunde

Naast de familiegeschiedenis ging zijn interesse uit naar de lokale geschiedenis. In 1981 werd de ‘Proeve eener geschiedenis der gemeente Heule’ heruitgegeven. Hij richtte samen met Noël Maes en André Goudsmedt de Heemkundige Kring ‘Langs d’Heuleboorden’ op. In het tijdschrift ‘Heulespiegel’ publiceerde hij talrijke bijdragen. Dit voorbereidend werk resulteerde in het lijvige standaardwerk voor Heule, Heule 1111-2011.

Andere activiteiten

• In 1985 werd hij gediplomeerd stadsgids bij de West-Vlaamse Gidsenkring. In de ‘West-Vlaamse Gidsenkring Kortrijk 1964-2004’ klom hij mee in de pen voor enkele bijdragen.
• In 1999 werd hij lid van het Centrum voor Volkscultuur (VCV) in Brussel en in 2008 bestuurslid van Faro, Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed.
• Hij was ook lid in Kortrijk van de bibliotheekcommissie (tot 2007) en van de straatnamencommissie (tot 2009).
• Hij is bestuurslid van de Herman Roelstraetestichting.
• Hij is ridder (1971) en bestuurslid (1977) van de Orde van 't Manneke uit de Mane.

Privé

Getrouwd met Christinne Vanhamme. Hij heeft twee kinderen en zes kleinkinderen.

Publicaties

• De voorouders van Stijn Streuvels (Handzame, 1971)
• De familie Dugardyn weleer du Gardin alias van den Bogaerde 1345-1981 (Brugge, 1981)
• Handleiding voor genealogisch onderzoek in Vlaanderen (Roeselare, 1992; 1998)
• Landelijk leven en hoevengids Groot Kortrijk. Deel 6 Heule. Inleiding: Heule, landelijk leven (Tielt,
• Het geslacht van Steenkiste, 600 jaar Zuid-West-Vlaamse familiegeschiedenis (Heule, 2001)
• Je stamboom, je familiegeschiedenis. Stap voor stap (Leuven, 2006)
• Heule 1111-2011 (red.) (Heule, 2011)
• Abc van de genealogie (Brussel, 2012)
• De familie Steverlynck. Tien generaties familiegeschiedenis (1600-1900) (Kortrijk, 2013)
• Wegwijs in de wereld van de heraldiek (cursus 1999, 2015)
• Hou de straete in ’t midden. 700 jaar familiegeschiedenis. Van van der Houfstrate tot Roelstraete (onuitg. Heule, 2015)

Artikelen van de hand van Johan Roelstraete verschenen in de volgende tijdschriften: Heulespiegel; Vlaamse Stam; Heraldicum disputationes; ’t Stamboompje; Nord Généalogie; Iepers Kwartier; De Leiegouw; Jaarboek van de Franse Nederlanden; De Gaverstreke; Monumenten en Landschappen in Zuid-West-Vlaanderen; De Gids (Kortrijkse Gidsenkring. Medewerker Liber memorialis Leo Vanackere (1980); Gedenkboek Michiel Mispelon (1982); Vriendenboek Valère Arickx (2001); Inleidingen op de Wapenboeken van het Heraldisch College (2005- ).

Bronnen en literatuur

• http://users.telenet.be/johan.roelstraete
• Inleidingen in de gepubliceerde handleidingen genealogie

Collegekrant, juni 1999

• Krant van West-Vlaanderen, 13 mei 2011, Krak van Kortrijk.