Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Pronaos: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1: | Regel 1: | ||
De '''pronaos''' (Oudgrieks: {{grieks|ὁ πρόναος}}, ''ho prónaos'', | De '''pronaos''' (Oudgrieks: {{grieks|ὁ πρόναος}}, ''ho prónaos'', „vóór de ''naos''”) is de voorhal, het voorportaal in Griekse tempels waardoor men de eigenlijke aanbiddingsruimte, de ''naos'', betrad. | ||
Deze voorhal of vestibule wordt gevormd door de voormuur van de ''naos'' (de muur met de eigenlijke ingang), de zijmuren | Deze voorhal of vestibule wordt gevormd door de voormuur van de ''naos'' (de muur met de eigenlijke ingang), de zijmuren van de ''naos'' die doorlopen vóór de voormuur ([[ante]]), en aan de voorkant meestal door twee zuilen die het [[hoofdgestel]] van de ''pronaos'' ondersteunden en een open ingang boden. | ||
De ''pronaos'' kan op verschillende manieren worden ontworpen. Meestal | De ''pronaos'' kan op verschillende manieren worden ontworpen. Meestal eindigde het hoofdgestel boven de ''pronaos'' op de hoeken, bijvoorbeeld in de tempel van Zeus in Olympia, waar alleen het [[fries (bouwkunst)|fries]] van het hoofdgestel van de ''pronaos'' figuratief versierde ''[[metope]]''n droeg, terwijl het fries van de ringzaal onversierd bleef. In de Tempel van Hephaestus in Athene liep de ''pronaos''-[[entablatuur]] door over de zijgalerijen van de ringzaal om aan de binnenkant van de ringzaal-entablatuur te worden voortgezet. | ||
Bij het Parthenon in Athene had de ''pronaos'' korte ''ante''s. In plaats daarvan had het een ''prostasis'', een zuilenrij over de volledige breedte van de ''pronaos''. | Bij het Parthenon in Athene had de ''pronaos'' korte ''ante''s. In plaats daarvan had het een ''prostasis'', een zuilenrij over de volledige breedte van de ''pronaos''. |
Huidige versie van 15 nov 2022 om 16:17
De pronaos (Oudgrieks: ὁ πρόναος, ho prónaos, „vóór de naos”) is de voorhal, het voorportaal in Griekse tempels waardoor men de eigenlijke aanbiddingsruimte, de naos, betrad.
Deze voorhal of vestibule wordt gevormd door de voormuur van de naos (de muur met de eigenlijke ingang), de zijmuren van de naos die doorlopen vóór de voormuur (ante), en aan de voorkant meestal door twee zuilen die het hoofdgestel van de pronaos ondersteunden en een open ingang boden.
De pronaos kan op verschillende manieren worden ontworpen. Meestal eindigde het hoofdgestel boven de pronaos op de hoeken, bijvoorbeeld in de tempel van Zeus in Olympia, waar alleen het fries van het hoofdgestel van de pronaos figuratief versierde metopen droeg, terwijl het fries van de ringzaal onversierd bleef. In de Tempel van Hephaestus in Athene liep de pronaos-entablatuur door over de zijgalerijen van de ringzaal om aan de binnenkant van de ringzaal-entablatuur te worden voortgezet.
Bij het Parthenon in Athene had de pronaos korte antes. In plaats daarvan had het een prostasis, een zuilenrij over de volledige breedte van de pronaos. In de Tempel van Nike op de Akropolis van Athene werd de pronaos geheel afgeschaft ten gunste van een prostylos, een gaanderij met een zuilenrij voor de tempel.
Een soortgelijke ruimte aan de achterkant van de tempel wordt een opisthodomos genoemd.