Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Voornaamwoord: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Voornaamwoord&oldid=347786 -1- Mtcv 20 dec 2003)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Voornaamwoord&oldid=21384460 1 jun 2010)
Regel 1: Regel 1:
Een '''voornaamwoord''' (of ''pronomen'') is een [[woord]] dat verwijst naar iets anders. Het woord waarnaar verwezen wordt, heeft een bepaalde zelfstandigheid (vaak een [[zelfstandig naamwoord]]). Het verwijzende woord is niet zelfstandig.
Een '''voornaamwoord''' (of ''pronomen'') is een [[lexicale categorie]] die verwijst naar iets anders. Het [[woord]] of de [[woordgroep]] waarnaar verwezen wordt, heeft een bepaalde zelfstandigheid (in de meeste gevallen gaat het om een [[zelfstandig naamwoord]]). Het verwijzende woord is niet zelfstandig maar betrekkelijk. [[determinator (klasse)|Determinatoren]] en [[anafoor (taalkunde)|anaforen]] zijn de meest voorkomende voorbeelden.  


In het Nederlands kan een aantal verschillende voornaamwoorden worden onderscheiden: persoonlijke, bezittelijke, aanwijzende, etc. Binnen deze groepen zijn er verschillen op basis van o.a. geslacht, naamval, getal. In andere talen zijn er meer mogelijkheden, bijvoorbeeld: 'wij met zijn tweeën', 'wij met drie of meer'; 'wij inclusief de aangesprokene', 'wij exclusief de aangesprokene'.
In het [[Nederlands]] kan een aantal verschillende voornaamwoorden worden onderscheiden: persoonlijke, bezittelijke, aanwijzende enz. Binnen deze groepen zijn er verschillen op basis van onder andere [[Geslacht (Nederlands)|geslacht]], [[naamval]] en [[getal (taalkunde)|getal]]. In andere (vooral niet-[[Indo-Europese]]) talen zijn er soms veel meer mogelijkheden, bijvoorbeeld aparte woorden of [[gebonden morfeem|gebonden morfemen]] voor 'wij met zijn tweeën', 'wij met drie of meer'; 'wij inclusief de aangesprokene' en 'wij exclusief de aangesprokene'.


===Persoonlijk voornaamwoord===
Men onderscheidt naar gelang de [[grammatica|grammaticale functie]] de volgende voornaamwoorden:
Standaardnederlands
{{Kolommen2|Kolom1=
<table border="1" cellpadding="2" cellspacing="0">
* [[aanwijzend voornaamwoord]]
<tr><td></td><td></td><td>Nom</td><td>Acc</td><td>Dat</td></tr>
* [[betrekkelijk voornaamwoord]]
<tr><td rowspan="3">ev.</td><td>1e pers.</td><td>ik</td><td>mij</td><td>mij</td></tr>
* [[bezittelijk voornaamwoord]]
<tr><td>2e pers.</td><td>jij/je<br>u (*)</td><td>jou/je<br>u</td><td>jou/je<br>u</td></tr>
* [[onbepaald voornaamwoord]]
<tr><td>3e pers.</td><td>hij (m)<br>zij (v)<br>het (o)</td><td>hem<br>haar<br>het</td><td>hem<br>haar<br>&nbsp;</td></tr>
* [[persoonlijk voornaamwoord]]
<tr><td rowspan="3">mv.</td><td>1e pers.</td><td>wij/we</td><td>ons</td><td>ons</td></tr>
|Kolom2=
<tr><td>2e pers.</td><td>jullie<br>u (*)</td><td>jullie<br>u</td><td>jullie<br>u</td></tr>
* [[uitroepend voornaamwoord]]
<tr><td>3e pers.</td><td>zij</td><td>hen</td><td>hen/hun</td></tr>
* [[vragend voornaamwoord]]
</table>
* [[wederkerend voornaamwoord]]
<nowiki>*</nowiki> beleefdheidsvorm
* [[wederkerig voornaamwoord]]
}}
Voor de [[Declinatie (taalkunde)|verbuiging]] der voornaamwoorden, zie [[verbuiging van het voornaamwoord]].


Vlaams<br>
== Externe links ==
...
* [http://www.let.ru.nl/ans/e-ans/ De ANS over het voornaamwoord]
* [http://www.skriuwsels.net/voornaamwoorden.html Inleidend artikel over voornaamwoorden]
* [http://taalprof.web-log.nl/taalprof/2006/07/een_bijzondere_.html Weblog van de taalprof over voornaamwoorden]


===Bezittelijk voornaamwoord===
{{Navigatie woordsoorten}}


===Aanwijzend voornaamwoord===
[[Categorie:Voornaamwoord| ]]
 
===Betrekkelijk voornaamwoord===
 
===Onbepaald voornaamwoord===
 
===Vragend voornaamwoord===
 
===Wederkerig voornaamwoord===
 
===Wederkerend voornaamwoord===

Versie van 20 apr 2021 14:05

Een voornaamwoord (of pronomen) is een lexicale categorie die verwijst naar iets anders. Het woord of de woordgroep waarnaar verwezen wordt, heeft een bepaalde zelfstandigheid (in de meeste gevallen gaat het om een zelfstandig naamwoord). Het verwijzende woord is niet zelfstandig maar betrekkelijk. Determinatoren en anaforen zijn de meest voorkomende voorbeelden.

In het Nederlands kan een aantal verschillende voornaamwoorden worden onderscheiden: persoonlijke, bezittelijke, aanwijzende enz. Binnen deze groepen zijn er verschillen op basis van onder andere geslacht, naamval en getal. In andere (vooral niet-Indo-Europese) talen zijn er soms veel meer mogelijkheden, bijvoorbeeld aparte woorden of gebonden morfemen voor 'wij met zijn tweeën', 'wij met drie of meer'; 'wij inclusief de aangesprokene' en 'wij exclusief de aangesprokene'.

Men onderscheidt naar gelang de grammaticale functie de volgende voornaamwoorden:


Voor de verbuiging der voornaamwoorden, zie verbuiging van het voornaamwoord.

Externe links

Woordsoorten

achterzetsel · bijvoeglijk naamwoord · bijwoord · eigennaam · lidwoord · telwoord (hoofdtelwoord · rangtelwoord · telbijwoord) · tussenwerpsel · voegwoord · voornaamwoord (aanwijzend · betrekkelijk · bezittelijk · onbepaald · persoonlijk · temporeel · uitroepend · vragend · wederkerend · wederkerig) · voorzetsel · werkwoord · zelfstandig naamwoord

rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Voornaamwoord&oldid=324599"