Herman Denkers

Ds. Herman Denkers (Den Haag, 16 juni 1922-11 november 2000) was een vooruitstrevende dominee. Tijdens WOII was hij dwangarbeider en door de Algemene Synode aangesteld als geestelijk verzorger voor mede lotgenoten. en dwangarbeider tijdens WOII. In zijn ambt als predikant heeft hij zich in Nederland en Duitsland bijzonder verdienstelijk gemaakt op het gebied van interkerkelijke samenwerking.

Levensloop

Herman Albertus Denkers werd geboren in Den Haag op 16 juni 1922 en groeide op in een christelijk orthodox gezin. Na het behalen van zijn HBS-B diploma in 1941 deed hij staatexamen en studeerde hij theologie aan de rijksuniversiteiten van Utrecht en Leiden. In december 1951 hield hij zijn proefpreek in de Marekerk in Leiden onder Prof. Van Ruler en in september 1952 werd hij vicaris in Bantega (Fr), waarna hij op 21 juni 1953 in het ambt van predikant werd bevestigd binnen de gemeente Oosterzee voor het gedeelte Bantega en Echten. In 1957 werd Denkers hij door de Provinciale Kerkvergadering van de Nederlands Hervormde Kerk, als predikant voor buitengewone werkzaamheden, benoemd tot directeur van Nederlands Hervormd Jeugd- en vormingscentrum "De Oorsprong"te Sint Nicolaasga (Frl). .
Denkers van was 1976-1973 NH predikant in Hantum/Hantumhuizen (Frl). .
Van 1973-1974 (fulltime) en van 1975-1978 (parttime) was hij, verbonden aan het Hedwig Dransfeld Haus (HDH) in Duitsland bij Koblenz waar Joden Christenen en Moslims elkaar in verbondenheid troffen. .
Daarnaast was hij van 1974-1978 NH predikant in Metslawier/Niawier (Frl). .
In 1978 nam hij afscheid in Metslawier en stopte hij o.a. vanwege gezondheidsredenen als predikant. Daarna gaf hij, in kleine kring, incidenteel nog wat lezingen over interkerkelijke samenwerking en over het Jodendom.

Tweede Wereldoorlog

In 1943 vertrok Denkers als dwangarbeider naar Duitsland. Hij werd daarbij door de Synode van de Nederlands Hervormde Kerk aangesteld als geestelijk verzorger voor de mede-dwangarbeiders en krijgsgevangenen. In Stuttgart (D) werkte hij onder andere als technisch tekenaar bij Daimler AG. Denkers was daar, in Stuttgart en omgeving, actief in diverse bijbelgroepen. Na de postsperre in 1944 was hij hoofdredacteur van een illegaal gestencild blad kerkpost ter vervanging van de reguliere kerkpost van de protestantse kerken. Tijdens zijn verblijf in Stuttgart werd Denkers opgevangen en geholpen door de “goede” Duitsers. Dit heeft later grote invloed gehad op de invulling van activiteiten in het ambt van predikant. De ervaringen en belevenissen zijn handgeschreven bewaarde gebleven en later uitgegeven in een boek getiteld "Verzoening"

Studie theologie

Na de oorlog en zijn terugkeer naar Nederland studeerde Denkers, na een succesvol staatsexamen, theologie studeren, in Utrecht, later aan de Leidse Universiteit. In Leiden werd hij lid van Quisque Suis Viribus (QSV), het oudste nog actieve vakdispuut van de Universiteit Leiden en de oudste nog actieve theologische studentenvereniging in Nederland. Interessant daarbij was dat hij gevraagd werd om toe te treden vanwege zijn christelijk orthodoxe achtergrond waardoor hij in het vrijzinnige gezelschap in de discussies een kritische tegenpool kon zijn. In Leiden vond hij in Heiko Miskotte één van zijn grote leermeesters die hij tijdens zijn verdere loopbaan bleef volgen. In december 1951 hield hij, met succes, zijn proefpreek in de Marekerk in Leiden onder Prof. Van Ruler.

Vormingswerk en Interkerkelijke samenwerking

Na zijn benoeming als directeur zette Denkers zich in voor de opbouw van vormingscentrum "De Oorsprong" en volgen tien jaar van opbouw en uitbouw van dit vormingscentrum. Hij initieerde daarbij vele interkerkelijke en internationale contacten. Zo was er een uitgebreide uitwisseling met De luthers evangelische broedergemeenschap in Falkenburg (D) en was er een intensief samenwerkingsverband met het katholieke religieus-culturele vormingscentrum "Vinea Domini" in Witmarsum. Later, in 1984 fuseren de beide vormingscentra. Denkers was tevens initiator van bijeenkomsten op De Oorsprong waar Nederlanders, Duitsers, Joden en Christenen op een verzoenende wijze samen kwamen. Hij werkte daar nauw samen met onder andere de Nederlandse rabbijn Yehuda Ashkenasy en Jaap Soetendorp. In maart 1976 nam hij afscheid van "De Oorsprong".

Kritische gemeente in de "Biblebelt" van Friesland

Als dorpsdominee in Hantum/Hantumhuizen (1967-1973) wist Denkers zijn visie op interkerkelijke samenwerking en de kerk in de samenleving te vertalen naar een aantal bijzondere breed gedragen initiatieven in een regio die tot dan toe als rechtzinning kan worden bestempeld. Zo werd op zijn initiatief een oud catechisatie-lokaaltje omgebouwd tot een jeugdhonk. In datzelfde jeugdhonk startte Denkers in 1971 een kritische gemeente in een leerhuis met een blik op de "gemeente van morgen". In dat leerhuis kwamen uit de hele provincie gelovigen en critici met zeer diverse achtergrond samen kritisch over overtuigingen en twijfel over het geloof te praten. Denkers was ook in die dorpsgemeente actief met de samenwerking tussen de gereformeerde en de hervormde gemeente, en ging verder. Zo huwde hij een paar uit een lokale hippiecommunie in de hervormde Nicolaaskerk in Hantum. Zij was Nederlandse en Joodse en hij was een Franse dienstweigeraar en katholiek.

Joden Christenen Moslims

Als studiesecretaris verbonden een het Hedwig Dransveld Haus in Bendorf (D) was Denkers actief betrokken bij de dialoog tussen Joden Christenen en Moslims. Hij werkte daar intensief samen met o.a. Anneliese Debray en Dr. Georg Evers die later een deel van zijn memoires vertaalde naar het Duits.

Latere leven

In 1978 neemt hij afscheid in Metslawier/Niawier. Hij vindt dan weer rust voor lezen, studie en het schrijven van ervaringen en familieverhalen en zo nu en dan geeft nog lezingen voor kleine gezelschappen over Oecumene en over het Jodendom.
In 2000 overlijdt hij.

Bibliografie

"Geen Blad voor de mond", bijbels dagboek. ISBN 90 6084 350 9.
"Verzoening", herinneringen van Ds. Herman Denkers als dwangarbeider in WOII. ISBN 978-90-826825-0-2

Bronvermelding

H.C. Touw, Het verzet der Hervormde Kerk (’s Gravenhage 1946), 2 delen.
Hervormd Nederland 18 december 1971 "Het begon met een brief." door Leen van Ginkel.
.

Referenties naar krantartikelen (niet allemaal even relevant dus er komt nog een selectie):.
Leeuwarder Courant 1 maart 1978.
Leeuwarder Courant 11 maart 1978.
Leeuwarder Courant 17 mei 1975.
Leeuwarder Courant 2 januari 1973.
Leeuwarder Courant 5 september 1972.
Leeuwarder Courant 6 mei 1972.
Leeuwarder Courant 30 december 1971.
Leeuwarder Courant 16 december 1971.
Leeuwarder Courant 24 september 1971.
Leeuwarder Courant 12 juni 1971.
Leeuwarder Courant 27 mei 1971.
Leeuwarder Courant 25 maart 1971.
Leeuwarder Courant 20 maart 1971.
Leeuwarder Courant18 april 1970.
Leeuwarder Courant 14 april 1970.
Leeuwarder Courant 5 april 1970.
Leeuwarder Courant 11 maart 1970.
Leeuwarder Courant 20 februari 1970.
Leeuwarder Courant 5 april 1969.
Leeuwarder Courant 6 maart 1967.
Leeuwarder Courant 24 december 1965.
Leeuwarder Courant 23 december 1965.
Leeuwarder Courant 30 oktober 1965.
Leeuwarder Courant 1 oktober 1965.
Leeuwarder Courant 8 juni 1965.
Leeuwarder Courant 24 oktober 1964.
Leeuwarder Courant 13 oktober 1964.
Leeuwarder Courant 26 september 1964.
Leeuwarder Courant 26 maart 1964.
Leeuwarder Courant 30 januari 1964.
Leeuwarder Courant 12 november 1963.
Leeuwarder Courant 2 november 1963.
Leeuwarder Courant 7 juni 1963.
Leeuwarder Courant 3 januari 1963.
Leeuwarder Courant 6 augustus 1962.
Leeuwarder Courant 9 maart 1962.
Leeuwarder Courant 27 februari 1962.
Leeuwarder Courant 21 december 1960.
Leeuwarder Courant 14 november 1960.
Leeuwarder Courant 24 oktober 1960.
Leeuwarder Courant 27 mei 1960.
Leeuwarder Courant 6 augustus 1959.
Leeuwarder Courant 4 augustus 1959.
Leeuwarder Courant 9 juni 1959.
Leeuwarder Courant 1 maart 1958.
Leeuwarder Courant 16 december 1957.
Leeuwarder Courant 2 december 1957.
Leeuwarder Courant 29 november 1957.
Leeuwarder Courant 12 oktober 1956.
Leeuwarder Courant 11 september 1957.
Leeuwarder Courant 6 september 1957.
Leeuwarder Courant 14 maart 1957.
Leeuwarder Courant 6 mei 1953.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties