Bedrijfsverzamelgebouw

Een bedrijfsverzamelgebouw is een gebouw dat dient om verschillende bedrijven in te huisvesten. Meestal focust een bedrijfsverzamelgebouw zich op een specifiek soort ondernemers, bijvoorbeeld ICT-bedrijven of bedrijven uit de mediasector. Een bedrijfsverzamelgebouw gaat minder ver in het delen met en ondersteunen van de ondernemers dan een incubator.

Bedrijfsverzamelgebouwen beogen goede en betaalbare huisvesting te verzorgen. Vaak is de huisvesting gesubsidieerd. Kosten kunnen laag gehouden worden door diensten met elkaar te delen, zoals een kantine of een kopieermachine.

Bijkomend voordeel is dat bedrijven die bij elkaar in de buurt gehuisvest zitten elkaar inspireren wat leidt tot meer innovatie. Ook kunnen bedrijven onderling profiteren van elkaars expertise, arbeid en netwerken.

Overzicht Nederlandse bedrijfsverzamelgebouwen

Amsterdam

Amsterdam heeft een actief broedplaatsenbeleid. Broedplaatsen zijn vaak voormalige scholen of kantoorpanden die worden aangewezen als locatie voor een speciale groep startende en of creatieve ondernemers. Hier een verkorte lijst waarop met name de locaties staan waar ondernemers zijn gehuisvest en die dus de term bedrijfsverzamelgebouw verdienen.

• Het A&C Lab (Amsterdam-Centrum) - Een creatief bedrijfsverzamelgebouw aan het Damrak. Het A&C Lab bestaat uit ca. 6000m2 waarin een mix van individuele kunstenaars, innovatieve commerciële bedrijven en instellingen in de creatieve sector gevestigd zijn.
• Krelis Louwenstraat (Amsterdam-West) - Groot voormalig schoolgebouw
• Studio OH-3 (Amsterdam-West) - Een verzamelplaats voor creatief toptalent in Amsterdam Nieuw-West. Het bedrijfsverzamelgebouw is in beheer van CODUM.
• Vliegbasis De Huygens (Amsterdam Nieuw-West) - Broedplaats voor o.a. creatieve éénpitters.
• NDSM-werf (Amsterdam-Noord) - Voormalige bedrijfshal scheepswerf NDSM, met ateliers, ambachtelijke werkplaatsen, theaterruimtes, oefenruimtes.
• Berberisstraat (Amsterdam-Noord) - Voormalig schoolgebouw/brandweerkazerne met lokalen, garage en groot binnenterrein
• Plantage Doklaan (Amsterdam-Centrum) - Broedplaats voor kunst en ambachtelijke bedrijvigheid, horeca, bakker, expositie en theaterruimte.
• Het Vriesseveem (Amsterdam-Centrum) - Voormalig pakhuis 'Oost-Indië' aan de Hoogte Kadijk. In 1902 vestigde opslagbedrijf Vriesseveem hier de eerste industriële koelruimten voor levensmiddelen. De redactie van De Waarheid (het dagblad van de CPN) was hier gevestigd vanaf 1981 tot 1990. Het pakhuis werd in 1998-1999 verbouwd en ingericht met kantoorunits. Onder meer persbureau Novum Nieuws is hier gevestigd.
• Pakhuis De Zwijger (Amsterdam-Oost) Broedplaats voor ICT kunstenaars en creatieven. Mediawerkplekken (Stichting De Waag Mediagilde), gebruik van zalen (Cultuurfabriek Zalen BV) en gebruik van radio- en televisiestudio’s (SALTO)
• Petersburg (Amsterdam-Centrum) - Atelierpand in combinatie met bedrijfsruimtes in nieuwbouw ondergebracht
• Filmakademie/EHBK (Amsterdam-West) - Culturele werkgemeenschap met werkruimtes en publieke functies en faciliteiten in de vorm van horeca, filmprogramma, muziekstudio, oefenruimtes, doka.
• Pakhuis Wilhelmina (Grootstedelijk project Zuidelijke IJoever, Amsterdam-Oost) - Werkpand met 100 ateliers
• De Wittenstraat (Amsterdam-West) - Voormalig schoolgebouw "De Binding"
• Luycksterrein/Brouwershuisje (Amsterdam-Oost) - Voormalig industrieel gebouw met 9 ateliers
• Zeeburgereiland/ De Loods (Amsterdam-Oost) - 14 werkruimtes in nieuwbouwloodsen voor voormalige gebruikers van loodsen op Westerdokseiland.
• Het Volkskrantgebouw (Amsterdam-Oost)- Het Volkskrantgebouw is werkruimte voor de culturele, sociale en creatieve sector.
• Marcusstraat (Amsterdam-Oost) - Voormalig schoolgebouw. Woon/werkpand voor uitvoerende kunsten in wisselwerking met andere kunstvormen en functies.
• De Kauwgomballenfabriek (Amsterdam-Oost) - de voormalige Maple Leaf fabriek wordt verbouwd tot creatieve 'hotspot'.
• Fort Knox (Amsterdam)

Breda

• Het Bastion is gehuisvest in het voormalige laboratoriumgebouw van een oude melkfabriek. Er is een grote variëteit aan bedrijfjes gevestigd.

Delft

• Bacinol is is gehuisvest in de oude penicillinefabriek van de DSM. Momenteel zijn hier architecten en designers in gehuisvest. De locatie moet echter wijken voor een spoortunnel. Er zijn initiatieven gaande voor vervangende huisvesting.
• Het Bedrijfstechnologisch centrum (BTC) is feitelijk een bedrijfsverzamelgebouw voor kleine en/of startende innoverende ondernemingen. BTC Delft wordt ondersteund door Gemeente Delft, TNO, TU Delft en ING Bank.
• Radex
• YES!Delft
• Delftstede aan de Phoenixstraat in Delft verhuurt bedrijfsruimtes aan o.a. therapeuten, kunstenaars, yoga en muziekschool, naschoolse opvang, dierenbescherming enz. Zeer geschikt voor startende ondernemers.

Den Haag

• De Caballero Fabriek is een bedrijfsverzamelgebouw voor overwegend creatieve en innovatieve bedrijven in een voormalige sigarettenfabriek. Het gaat hier om een initiatief van de gemeente Den Haag met steun van de Europese Unie. In december 2008 is het tweede deel van het gebouw na een grootschalige verbouwing opgeleverd. In totaal zijn er nu ca. 100 ondernemingen gevestigd.

Dordrecht

• Dubbelborgh is gericht op startende en groeiende bedrijven. Vooral diverse IT bedrijven en zelfstandige beroepen hebben zich er gevestigd: accountants, advocaten en psychologen.

Groningen

• De Puddingfabriek staat direct ten zuiden van het centrum van de stad Groningen. Er zijn sinds 2002 ongeveer 30 bedrijven en ondernemers op het terrein van media, ICT en architectuur gevestigd.

Rotterdam

• Delftseplein 36, beheert door CODUM, huisvest 38 creatieve ondernemers en een club voor culturele en creatieve evenementen op de begane grond. In het souterrain zijn er atelierruimtes voor kunstenaars, die hier met een barterdeal gebruik van maken.
• Het Schieblock is gelegen aan de Schiekade 185-205, met uitzicht over het Hofplein en de Coolsingel. Per 1 juli 2010 zijn de deuren geopend voor gebruik. De selectie van ondernemingen en instituten die zich bezig houden met binnenstedelijke programmeringen, maken van het Schieblock een stadslaboratorium.Op de begane grond zit De Dependance: Een ruimte voor een flexibele programmering van activiteiten, tentoonstellingen en lezingen. In 2012 en 2014 zal het Schieblock fungeren als voorbeeldcasus in de Internationale Architectuur Biënnale. Het Schieblock is een gezamenlijk initiatief van CODUM en ZUS.
• Zomerhofkwartier (ZoHo) is een nieuwe creatieve broedplaats die 80 werkplaatsen biedt aan een selectie creatieve professionals en kunstenaars. Zoho bestaat uit twee panden met ieder een eigen karakter, namelijk de Vijverhofstraat 47 en Zomerhofstraat 71. Beide panden liggen aan de Noordzijde van het spoor in het centrum van Rotterdam en worden aangeboden door CODUM. Sinds 1 september 2010 worden hier ruimtes verhuurd.
• Het Atlantichuis stamt uit 1930. Het is ontworpen als bedrijfsverzamelgebouw en is daarmee een van de eerste bedrijfsverzamelgebouwen in Nederland. Het ontwerp is van P.G. Buskens.
• Het Groothandelsgebouw was met zijn afmetingen van 220 x 84 x 43 meter bij oplevering in 1953 het grootste gebouw van Nederland. Het ontwerp is van Huig Maaskant en Willem van Tijen.
• In 1939 bestonden plannen van de architecten Van Tijen en Maaskant om aan de Goudsesingel een bedrijfsverzamelgebouw te vestigen. Tijdens het bombardement op Rotterdam van 1940 gingen deze plannen verloren. In 1949 realiseerden Van Tijen en Maaskant hier alsnog een bedrijfsverzamelgebouw: het Industriegebouw Goudsesingel.
• Dit gebouw van de hand van Van Tijen en Maaskant aan de Oostzeedijk stamt uit 1946 en bood onderdak aan bedrijven die voorheen in de Rotterdamse binnenstad waren gevestigd.
• Dit gebouw van de hand van Maaskant aan het Zuidplein is gerealiseerd tussen 1954 en 1961.

Zie ook

• Bedrijvencentrum