De Swaen (Soest)

De Swaen was een vroegere herberg op de hoek van het Kerkpad Noordzijde en de Korte Melmweg (vroeger Teutsteeg) in Soest.

Maria Claesse van de Swaen trouwde op 1 juli 1710 met Jan Gerrits Hilhorst (van Zoest). In 1749 verkochten zij de herberg met pleyn en caatsbaan aan Willem van Roomen. Deze liet het in 1752 verbouwen tot de huidige dwarshuisboerderij. Toen er twee hooitassen in 1949 afbrandden werd een deel van de roeden gebruikt als stijlen voor de huidige hooitas.

Het achterste deel van de boerderij is in de eeuw erna aangebouwd. De schuur werd in 1983 gerenoveerd, in 2013 volgde het voorhuis. Onder de opkamer is een pekelbak bewaard gebleven. Het tegeltableau in de schouw stamt uit ± 1765, tevens is er nog een rookkast bewaard gebleven.

Groot Gaesbeeker Gilde

Herberg De Swaen, ook wel De Witte Swaen werd in het verleden door het Groot Gaasbeker Gilde gebruikt voor de verkoop van het elzenhout dat op de landerijen van het Gilde werd gekapt en verkocht aan de meest biedende. Vlakbij de boerderij stond tot 1898 de Gildeboom, waar tijdens het teren om werd gedanst. Na de aanleg van de spoorlijn is deze Gildeboom verplaatst.

Teutsteeg

De Korte Melm werd destijds ook Teutsteeg genoemd. Aan de andere zijde van deze Teutsteeg stond herberg In de halve Maan. Teut heeft hier de betekenis van smal toelopende steeg. In de steeg mochten rondtrekkende zigeuners (onder toezicht) ter overnachting hun wagens stallen.

Kerkpad-Noordzijde

Het Kerkpad was oorspronkelijk een zandpad, in 1569 Padde genoemd, waaraan de boerderijen van de Soester Brink stonden. De voorzijden van de boerderijen waren dan ook gericht op het pad en de achterliggende Soester Engh. Via dit pad, dat doorliep tot de tegenwoordige Grothestraat, ging men ter kerke. In 1852-1853 werd de rooms-katholieke Petrus en Pauluskerk gebouwd waardoor het Kerkpad werd gesplitst in een Kerkpad-Noordzijde en een Kerkpad-Zuidzijde. De bebouwing van de Noordzijde bestaat meest uit achttiende-eeuwse boerderijen.

Zie ook

• Lijst van gemeentelijke monumenten in Soest

52° 11' 7" N 5° 18' 0" E

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties Soest, geschiedenis en architectuur, Hans Lägers en Michel Kruidenier (uitgeverij Kerckebosch, 2006) - ISBN 90-6720-409-9, ISSN 0922-8985;