De Film van Ome Willem

Edwin Rutten in 1989 als Ome Willem

August (l.), Toon (m.) en Teun (r.) in 1981

Ome Willem (Edwin Rutten), de grote grijze geitenbreier (Harry Mooten) en de papjesgeitenbreier (Frank Noya) in 1981

De hoofdgeitenbreier (Harry Bannink) in 1978

De Film van Ome Willem was een kinderprogramma uitgezonden door de VARA tussen 1974 en 1990, met liedjes en kleine voorstellingen. In 2000, 2004 en van 2007 t/m 2012 werden de shows in de ochtenduren in de zomervakantie herhaald op Z@ppelin.

Elke aflevering begon met Ome Willem (Edwin Rutten) die door een papieren deur kwam gelopen en die vervolgens de kinderen in de studio en de kinderen die keken uitbundig begroette. Vervolgens ontving Ome Willem tekeningen van de kinderen, begroette de geitenbreiers en gaf de grote grijze geitenbreier een kus op zijn hoofd. Hierna beklom Ome Willem zijn drumstel en zong onder begeleiding van de geitenbreiers Luister even wat ik vraag? met de bijzondere uitspraak Lust je ook een broodje poep?

Vervolgens werd er (al dan niet zingend) een sketch opgevoerd door Ome Willem, Teun, Toon en August waarbij het thema werd geïntroduceerd en er dikwijls een conflict tussen de personages ontstond. Ome Willem ging daarna alleen op pad terwijl de camera hem volgde in de zogenaamde buitenfilmpjes, hierna verscheen Ome Willem weer voor de kinderen in de studio en benaderde ze direct met het probleem dat met het thema samenhing. Dan was de beurt aan de poppenkast met Jan Klaassen, Katrijn en Jantje, tot slot werd er een eindsketch opgevoerd waarbij het thema vrolijk en met een happy end werd afgesloten onder begeleiding van het liedje Deze vuist op deze vuist aan het eind van het programma.

De muziek van het programma werd verzorgd door het combo van Harry Bannink, die als hoofd-geitenbreier van het orkestje jarenlang achter de piano zat, met Ome Willem op het drumstel. De overige geitenbreiers waren Harry Mooten (de grote grijze geitenbreier) en Frank Noya (de papjesgeitenbreier). Tevens was de poppenkast met Jan Klaassen en Katrijn een regelmatig terugkerend onderdeel verzorgd door Pieke Dassen. In de voorstellingen speelden de acteurs Jennifer Willems (Teun), Aart Staartjes (Toon) en Pieke Dassen (August), die daarin eigenwijze kinderen moesten voorstellen. Teun was daarbij een typisch meisje dat zich met meisjesdingen bezighield, maar ook goed van zich af kon bijten. Toon speelde een typische ruige jongen die hield van voetballen en vechten, terwijl August een dromerig en rustig kind speelde dat zich echter niets liet wijsmaken. De acteurs spraken ook de stemmen van de poppen in, Jennifer Willems leende haar stem voor Katrijn, Pieke Dassen de zijne voor Jan Klaassen en Aart Staartjes die van hem voor Jantje. Ome Willem was een ietwat autoritaire oom die enerzijds heel uitbundig en aardig, maar anderzijds ook heel onredelijk uit de hoek kon komen. Een schrijverscollectief van Willem Wilmink, Karel Eijkman, Hans Dorrestijn, Ries Moonen, Fetze Pijlman en Jan Riem leverde belangrijke tekstuele bijdragen aan het programma.

Trivia

• De eerste afleveringen werden uitgezonden vanuit studio Bellevue, later in de studio, waar het decor tot tweemaal toe radicaal veranderde.
• De kostuums van Ome Willem, Teun, Toon en August veranderden eveneens dikwijls, de geitenbreiers zaten van begin tot eind keurig in smoking.
• Ome Willem hield er een unieke vocabulaire op na met uitdrukkingen rakkers en rekels, Joepie de poepie of ro ra rillen, ga maar zitten op je billen.
• In de buitenfilmpjes werden de stemmen eerst achteraf ingesproken door Edwin Rutten. Het eerste gedeelte van elk filmpje speelde zich ook daadwerkelijk buiten af met de echte Ome Willem, maar in het tweede gedeelte van elk filmpje werden Ome Willem en zijn medespelers uitgebeeld door poppetjes. Later werden de filmpjes met een pratende Ome Willem opgenomen, Siem Suurhoff was hierbij wel eens Ome Willems tegenspeler. Na 1986 verdwenen de buitenfilmpjes.
• Er vond dikwijls interactie plaats tussen de acteurs, de poppen uit de poppenkast, de geitenbreiers en de kinderen uit het publiek, ook sprak Ome Willem vaak direct tegen de kijker.
• In de laatste aflevering van 1986 vertrok Ome Willem naar Vuurland. Het was de bedoeling dat dit de slotuitzending was, maar wegens de populariteit ging het programma gewoon door. In de eerste aflevering van 1987 arriveert Ome Willem op zijn nieuwe woonplek (die overigens verbazend genoeg identiek is aan zijn vorige woonplek) met August die als verstekeling is meegereisd. De geitenbreiers zijn ook present, de personages Toon en Teun verdwenen echter van de voorgrond. Aart Staartjes (Toon) bleef echter wel actief achter de schermen als regisseur en sprak tevens de stemmen van Katrijn en Jantje in. Ook keerde hij soms terug als gastspeler (Boef of eenmalig de koningin).
• Er speelden regelmatig bekende (en onbekende) acteurs mee als een eenmalig personage dat op bezoek kwam (o.a. Joke Bruijs, Karin Bloemen, Wieteke van Dort, Imca Marina, Haye van der Heyden en Frits Lambrechts).
• Aan het einde van het programma stelde Edwin Rutten mondeling de geitenbreiers, acteurs en gastacteurs voor, waarna hij uiteindelijk zichzelf voorstelde, en hierna begon de aftiteling, waarin de rest van de crew achter de schermen werd vermeld.

Citaten

Ome Willem had een aantal vaste uitspraken, vooral in zijn introlied.

• 'Wat ik nu nog vragen wil, is er hier ook een krokodil?'
• 'Luister even wat ik roep, lusten jullie ook een... Broodje poep?' (waarop de hoofdgeitenbreier dan reageerde met 'ah welnee, ome Willem, de kinderen lusten toch geen broodje poep, dat is toch vies?')
• 'Met een papje, met een papje...' zei de geitebreier op de bas altijd wanneer ome Willem een gerecht noemde. Bijvoorbeeld: 'Lusten jullie ook bloemkool dan? - Met een papje, met een papje!'

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met De film van Ome Willem op Wikimedia Commons.

  Citaten van of over De Film van Ome Willem op Wikiquote

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties