Risico

Een waarschuwingsbord tegen het risico van besmetting met de ziekte van Weil (1970).

Risico is de kans dat een gebeurtenis plaatsvindt vermenigvuldigd met het gevolg van die gebeurtenis en de kans dat een bepaald scenario waarin de eerder genoemde kans plaatsvindt voorkomt (dit in tegenstelling tot het begrip onzekerheid, waarbij de kansen niet bekend zijn). Dit gevolg kan positief danwel negatief zijn. Meestal wordt het woord echter in de negatieve zin gebruikt. Het risico is tevens de blootstelling vermenigvuldigd met het gevolg en de waarschijnlijkheid. Bij dit laatste gaat het voornamelijk om langdurige processen, bij de eerste definitie gaat het vaak om plotselinge gebeurtenissen. Men spreekt dan ook over een gevaarlijke kans oftewel de kans op schade of verlies. Bij afbreukrisico wordt gesproken over de schade die een werknemer kan toebrengen bij het niet zorgvuldig vervullen van zijn taak.

Het te koop nemen of niet in acht nemen van de risico's, of het bewust opzoeken / uitdagen / tarten van (de kans op) die risico's, noemt men roekeloos(heid) of waaghalzerij, en die persoon een waaghals.

Risico = Kans x Gevolg x Blootstelling

Beheersen van risico's

Om risico's te beheersen, kunnen maatregelen genomen worden. Hierbij kunnen zowel maatregelen ten opzichte van de kans dat de gebeurtenis plaatsvindt als het scenario als het gevolg genomen worden. Wanneer bijvoorbeeld wordt uitgegaan van iemand die een fles zoutzuur omgooit, kunnen maatregelen in alle drie de onderdelen worden genomen:

Beperking kans

• Ten eerste zou gekeken kunnen worden of een ander middel gebruikt zou kunnen worden, dat minder gevolgen heeft dan zoutzuur, of de fles vervangen door een minder risicovolle verpakking (wegnemen gevaar)
• Ten tweede kan gekeken worden of de fles in een houder geplaatst kan worden of in een kast, eventueel met een slot erop. De beperking van de toelating van het aantal personen tot de ruimte is ook een mogelijkheid, evenals het verplicht dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen, zoals bril en beschermende kleding (afschermen van het gevaar)
• Ten derde kan men het risico beperken door de mensen voor te lichten over de gevaren van het zoutzuur en het feit dat de fles er staat. Bovendien worden voorschriften gesteld voor de omgang met zoutzuur (voorlichting over het gevaar en voorschriften)

Beperking gevolg

Indien een ongeval heeft plaatsgevonden, kan het gevolg van de gebeurtenis verkleind worden door douches in de buurt te installeren zodat het zoutzuur gelijk kan worden afgespoeld, zodat de schade beperkt blijft.

Beperking blootstelling

De handeling die leidt tot het gebruik van zoutzuur kan beperkt worden. Proefjes met zoutzuur kunnen gegroepeerd worden, zodat in één keer een grote serie wordt gedaan.

Risicoanalyse

Een risicoanalyse kan gemaakt worden om te bepalen hoe groot de risico's zijn, welke risico's verkleind kunnen worden, en welke risico's het meest urgent dienen te worden aangepakt. Dit is een werkwijze die zijn intrede heeft gedaan rond 2000 en is één van de elementen die met projectmatig werken wordt uitgewerkt. Mensen zijn regelmatig naïef aangaande bepaalde risico's die men kan overkomen / tegenkomen. Als er bijvoorbeeld een kans is op iets dat gebeuren kan van 1 : 1000, redeneert men meestal dat pas na ongeveer 1000 kansen het risico zich voor kan doen. Men begrijpt dan veelal niet dat die kans er al is na, bij wijze van spreken, 2 of 3 momenten. Dit geldt ook voor kansen van bijvoorbeeld 1 : 5000.

Zie ook

• Gokken
• Stunt en stuntman.

Externe links

• The Risk Management Guide - A to Z and FAQ Reference (Engels)