Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Michael Stifel: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Michael Stifel''' (ook '''Styfel''', of verlatijnst: '''Michaelis Stifelius''') (Esslingen am Neckar, 1486 of 1487 – Jena, 19 april 1567) w...') |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Michael Stifel''' (ook '''Styfel''', of verlatijnst: '''Michaelis Stifelius''') (Esslingen am Neckar, [[1486]] of [[1487]] – [[Jena]], [[19 april]] [[1567]]) was een Duitse augustijns monnik, die een vroege aanhanger van [[Maarten Luther]] was. Aan het eind van zijn leven werd hij benoemd tot de eerste hoogleraar in de wiskunde aan de [[Universiteit van Jena]]. Hij is onder meer bekend door zijn gedicht ''Von der christfrömmigen rechtgegründgten Lahr D. Martini Luthers (1522) en zijn wiskundig werk, de Arithmetica Integra (1544). | '''Michael Stifel''' (ook '''Styfel''', of verlatijnst: '''Michaelis Stifelius''') (Esslingen am Neckar, [[1486]] of [[1487]] – [[Jena]], [[19 april]] [[1567]]) was een Duitse augustijns monnik, die een vroege aanhanger van [[Maarten Luther]] was. Aan het eind van zijn leven werd hij benoemd tot de eerste hoogleraar in de wiskunde aan de [[Universiteit van Jena]]. Hij is onder meer bekend door zijn gedicht ''Von der christfrömmigen rechtgegründgten Lahr D. Martini Luthers (1522) en zijn wiskundig werk, de Arithmetica Integra (1544). | ||
== | ==Leven== | ||
Stifel kwam uit een bemiddelde familie. Hij bezocht de Latijnse school in Esslingen (het huidige Georgii-Gymnasium) en trad later in het Augustijnenklooster in Esslingen, waar hij in 1511 tot priester werd gewijd. | |||
==Arithmetica Integra== | Er ontstonden spanningen in het klooster toen hij in 1522 naar voren kwam met zijn werk over [[Maarten Luther]] ''Von der Christförmigen rechtgegründeten leer Doctoris Martini Lutheri''. Na zijn controverse met Thomas Murner was hij niet langer veilig en vluchtte naar Hartmut von Cronberg in [[Frankfurt am Main]]. Door tussenkomst van Martin Luther werd Stifel benoemd als pastor van Lochau {het huidige Annaburg). | ||
===Pogingen als Bijbeluitlegger=== | |||
In 1532 publiceerde Stifel anoniem ''Ein Rechenbuchlin vom EndChrist. Apocalyps in Apocalypsim'' (Een rekenboek over de [[Antichrist]]. Een openbaring in de [[Openbaring van Johannes|Openbaring]]). In dit werk publiceerde hij zijn visie dat volgens zijn berekening de dag des oordeels en het einde van de wereld zou plaatsvinden op zondag 19 oktober 1533 om 8 uur ’s morgens. Hij schreef zijn ontdekking ook aan Luther, maar die drukte hem op het hart om zich niet op dit onderwerp te concentreren. Toen de voorspelling niet uitkwam werd Stifel gearresteerd om hem te beschermen tegen boze burgers. Hij zat vier weken opgesloten in Wittenberg. Hij keerde daarna niet terug naar Lochau. Luther pleitte voor de onschadelijke wiskundige, die zijn wiskunde vervolgens niet meer toepaste om aan de hand van de [[Bijbel]] de datum van toekomstige gebeurtenissen te berekenen. In de daaropvolgende jaren leerde Michael Stifel zichzelf de belangrijke wiskundige werken van zijn tijd autodidactisch aan. | |||
Hij verdiepte zich onder andere in het eerste Duitstalige [[algebra]]boek ''Die Coß'' van [[Christoff Rudolff]] uit 1524, dat hij naar eigen zeggen „zonder mondelinge instructie (met Gods hulp) begreep”, en de boeken van [[Euclides]] in de Latijnse versie van [[Campanus van Novara]]. | |||
===''Arithmetica Integra''=== | |||
Zijn belangrijkste werk, de ''Arithmetica Integra'' (Complete rekenkunde), 1544, bevat belangrijke vernieuwingen in de wiskundige notatie. In dit boek wordt voor het eerst in Europa gebruikgemaakt van vermenigvuldiging door nevenschikking (zonder een symbool tussen de termen). Stifel is ook de eerste die de term [[exponent]] gebruikt. Het boek bevat een tabel van gehele getallen en machten van 2. Het behandelt de positieve, negatieve en [[Irrationaal getal|irrationale getallen]], vergelijkingen, en het geeft wat later de [[driehoek van Pascal]] zou gaan heten tot en met de 17de rij.<ref>{{en}}{{cite book | Zijn belangrijkste werk, de ''Arithmetica Integra'' (Complete rekenkunde), 1544, bevat belangrijke vernieuwingen in de wiskundige notatie. In dit boek wordt voor het eerst in Europa gebruikgemaakt van vermenigvuldiging door nevenschikking (zonder een symbool tussen de termen). Stifel is ook de eerste die de term [[exponent]] gebruikt. Het boek bevat een tabel van gehele getallen en machten van 2. Het behandelt de positieve, negatieve en [[Irrationaal getal|irrationale getallen]], vergelijkingen, en het geeft wat later de [[driehoek van Pascal]] zou gaan heten tot en met de 17de rij.<ref>{{en}}{{cite book | ||
| title = A short account of the history of mathematics | | title = A short account of the history of mathematics | ||
Versie van 4 nov 2023 04:26
Michael Stifel (ook Styfel, of verlatijnst: Michaelis Stifelius) (Esslingen am Neckar, 1486 of 1487 – Jena, 19 april 1567) was een Duitse augustijns monnik, die een vroege aanhanger van Maarten Luther was. Aan het eind van zijn leven werd hij benoemd tot de eerste hoogleraar in de wiskunde aan de Universiteit van Jena. Hij is onder meer bekend door zijn gedicht Von der christfrömmigen rechtgegründgten Lahr D. Martini Luthers (1522) en zijn wiskundig werk, de Arithmetica Integra (1544).
Leven
Stifel kwam uit een bemiddelde familie. Hij bezocht de Latijnse school in Esslingen (het huidige Georgii-Gymnasium) en trad later in het Augustijnenklooster in Esslingen, waar hij in 1511 tot priester werd gewijd.
Er ontstonden spanningen in het klooster toen hij in 1522 naar voren kwam met zijn werk over Maarten Luther Von der Christförmigen rechtgegründeten leer Doctoris Martini Lutheri. Na zijn controverse met Thomas Murner was hij niet langer veilig en vluchtte naar Hartmut von Cronberg in Frankfurt am Main. Door tussenkomst van Martin Luther werd Stifel benoemd als pastor van Lochau {het huidige Annaburg).
Pogingen als Bijbeluitlegger
In 1532 publiceerde Stifel anoniem Ein Rechenbuchlin vom EndChrist. Apocalyps in Apocalypsim (Een rekenboek over de Antichrist. Een openbaring in de Openbaring). In dit werk publiceerde hij zijn visie dat volgens zijn berekening de dag des oordeels en het einde van de wereld zou plaatsvinden op zondag 19 oktober 1533 om 8 uur ’s morgens. Hij schreef zijn ontdekking ook aan Luther, maar die drukte hem op het hart om zich niet op dit onderwerp te concentreren. Toen de voorspelling niet uitkwam werd Stifel gearresteerd om hem te beschermen tegen boze burgers. Hij zat vier weken opgesloten in Wittenberg. Hij keerde daarna niet terug naar Lochau. Luther pleitte voor de onschadelijke wiskundige, die zijn wiskunde vervolgens niet meer toepaste om aan de hand van de Bijbel de datum van toekomstige gebeurtenissen te berekenen. In de daaropvolgende jaren leerde Michael Stifel zichzelf de belangrijke wiskundige werken van zijn tijd autodidactisch aan.
Hij verdiepte zich onder andere in het eerste Duitstalige algebraboek Die Coß van Christoff Rudolff uit 1524, dat hij naar eigen zeggen „zonder mondelinge instructie (met Gods hulp) begreep”, en de boeken van Euclides in de Latijnse versie van Campanus van Novara.
Arithmetica Integra
Zijn belangrijkste werk, de Arithmetica Integra (Complete rekenkunde), 1544, bevat belangrijke vernieuwingen in de wiskundige notatie. In dit boek wordt voor het eerst in Europa gebruikgemaakt van vermenigvuldiging door nevenschikking (zonder een symbool tussen de termen). Stifel is ook de eerste die de term exponent gebruikt. Het boek bevat een tabel van gehele getallen en machten van 2. Het behandelt de positieve, negatieve en irrationale getallen, vergelijkingen, en het geeft wat later de driehoek van Pascal zou gaan heten tot en met de 17de rij.[1][2][3] Ook beschrijft het een methode voor het maken van magische vierkanten en behandelt het muziektheorie.
Hij bedacht het symbool voor vierkantswortel, dat tot op heden wordt gebruikt.
Werken
- (la) Stifel, Michael (1544) Arithmetica Integra, drie delen, met een voorwoord van Melanchthon.
- (de) Anon. (Stifel, Michael) (1532) Ein Rechenbuchlin vom EndChrist. Apocalyps in Apocalypsim.
Meer lezen
- (en) Koetsier, Teun en Karin Reich Michael Stifel and his numerology. pp. 291–310 in Mathematics and the Divine: A Historical Study. Elsevier. (2005).
Weblinks
- (en) Michael Stifel op MacTutor
- (la) Arithmetica Integra op Sächsische Landesbibliothek / Staats- und Universitätsbibliothek Dresden.
Verwijzingen
((reflist))
Q77234 (reasonator) - º (en) Walter William Rouse Ball, A short account of the history of mathematics. Macmillan and Co, 1908, p. 216
- º (en) Vivian Shaw Groza en Susanne M. Shelley, Precalculus mathematics. Ardent Media, 1972, p. 182
- º (nl) R. v. Asselt, Wiskunde voor het hoger beroepsonderwijs. Educaboek / Stam Technische Boeken, 1983, p. 14