Genia van der Grinten-Lücker

Genia van der Grinten-Lücker (Nijmegen, 6 maart 1908- Eindhoven, 10 februari 1996) was een Nederlands sierkunstenaar, graficus en decoratieschilder. Zij is onder andere bekend door haar decoraties op klokken, in het bijzonder de klokken van het carillon op Arlington National Cemetery, dat na de oorlog door de Nederlandse regering aan het Amerikaanse volk is geschonken.

Genia Lücker (1908-1996) werd geboren in Nijmegen als derde kind van Eugène Lücker, een bekend Nijmeegse schilder en graficus, en May Kerkhoffs. Na de lagere school ging Genia naar de net opgerichte katholieke mulo (1915) voor meisjes en haalde vervolgens haar diploma voor onderwijzeres aan de Kweekschool. Zij had een duidelijk artistiek talent en hielp als jong meisje haar vader regelmatig op zijn atelier. Na de Kweekschool bezocht zij de Koninklijke school voor Kunst, Techniek en Ambacht, ook wel de Piet Slager Academie genoemd, in ‘s-Hertogenbosch. Zij kreeg er les in de decoratieve elementen en de bouwstijlen van het verre verleden, vanaf de Assyrische kunst tot en met de toen nieuwe Art Deco-stijl. Daarnaast kreeg zij ook nog les van haar vader in de technieken van houtsnijden en gebrandschilderd glas. In 1932 trouwde zij met Huub van der Grinten en ging wonen in Asten. In die tijd maakte zij houtsneden voor ‘Het Venster’, het studentenblad dat Huub had opgericht in Nijmegen, alsmede ontwerpen voor ex librissen, geboorte- en communiekaartjes. Ook illustreerde zij kinderboekjes over levens van heiligen.

Na de Tweede Wereldoorlog, toen in Nederland talrijke kerktorens met de klokkenroof door de Duitsers hun klokken kwijtgeraakt waren, legde zij zich ook toe op het ontwerp van decoraties voor de nieuw te gieten klokken die overal in het land nodig waren. Zij specialiseerde zich in religieuze symboliek en ontwikkelde een eigen stijl, een mengeling van klassieke motieven met Jugendstil- en Art Deco-elementen, en introduceerde daarmee een nieuw element in het tot dan toen gangbare repertoire. In het verleden werden klokkendecoraties vervaardigd door diepsnijden in hout. Na enig experimenteren ging zij echter over op diepsnijden in linoleum, een materiaal dat minder stug is en daardoor een soepele lijnvoering mogelijk maakt. Deze zogenaamde linosnede was tot dan toe alleen nog gebruikt voor vlakdruk. Tijdens het snij-proces maakte zij afdrukken met hete was om te controleren of het uiteindelijke hoog-reliëf voldeed aan de eisen. Vervolgens werd de afbeelding uitgerekend in millimeters en naar de graveur gestuurd.

De in Asten gevestigde Klokkengieterij Eijsbouts was een van Genia's belangrijkste opdrachtgevers, evenals de Klokkengieterij Petit & Fritsen in het naburige Aarle-Rixtel. Na de oorlog besloot de Nederlandse regering een carillon te schenken aan Amerika als dank voor de hulp in de oorlog en de Marshallhulp daarna. Naast Van Bergen uit Heiligerlee en Petit & Fritsen uit Aarle-Rixtel, was Eijsbouts een van de drie klokkengieterijen die samen het carillon zouden gieten. Naast Genia werden nog twee andere kunstenaars aangezocht, te weten de schilder Louis Meys en de beeldhouwer Gerard van Remmen. Gezien haar ervaring als graficus en het maken van ontwerpen voor klokken, kreeg Genia de leiding van het decoratieve proces. In 1960 werd het Netherlands Carillon in gebruik genomen op de plek waar het nu staat, Arlington National Cemetary in Washington. Genia heeft de decoraties verzorgd van talloze klokken en carillons. Haar werk hangt op vele plaatsen in de wereld. Nog steeds worden haar ontwerpen gebruikt door Klokkengieterij Koninklijke Eijsbouts. Naast het ontwerpen van klokkendecoraties bleef Genia ontwerpen maken voor omslagen van tijdschriften en catalogi, affiches voor tentoonstellingen, gebrandschilderde ramen, huismerken voor stichtingen en talloze ex librissen. Zij bleef dit doen tot haar 75e jaar.

In 2019 kwamen alle klokken van het Netherlands Carillon naar de Klokkengieterij Eijsbouts in Asten om schoongemaakt en opnieuw gestemd te worden. Naar aanleiding daarvan werd een tentoonstelling georganiseerd door het Museum Klok & Peel, waar een aantal klokken te bezichtigen zijn evenals een aantal oorspronkelijke ontwerptekeningen van Genia Lücker.