Persona (Jung)

De persona is volgens de psychologie van Carl Gustav Jung een van de universele archetypische beelden die iedere mens overerft.

De vijf belangrijkste archetypen van Jung zijn de persona, de anima, de animus, de schaduw en het Zelf. Deze zijn van groot belang bij de vorming van onze persoonlijkheid en oefenen op onbewust niveau invloed uit op ons gedrag.

De persona - een Grieks woord dat oorspronkelijk 'masker' betekende - is een archetype dat de persoon in staat staat om een karakter, een persoon uit te beelden zonder dat dit noodzakelijk zijn eigen karakter hoeft te zijn. Het is de façade die hij of zij toont aan de buitenwereld, vaak om een goede indruk te maken en om de sociale omgang te versoepelen. In dat opzicht vormt de persona de grondslag van de het sociale leven van de mens, en helpt hem beter te overleven. De indruk die hij bij meerderen, bij partners en anderen wekt kan immers bepalend zijn voor aanvaarding binnen de groep of door die andere persoon.

De persona levert de persoon dus materiële en andere voordelen op, maar kan ook een ongunstig effect hebben: sommige mensen leiden een dubbelleven, met aan de ene kant de eisen van de persona die zich wil conformeren aan de maatschappij, en aan de andere kant de psyche behoeften. Ook wanneer een persoon al te zeer betrokken geraakt in de rol die hij speelt en zich dus te veel identificeert met die rol kan dit schadelijk zijn voor zijn persoonlijke ontwikkeling. Zo'n mens vervreemdt van zijn eigen natuur. Dergelijke identificatie van het ik met de persona noemt Jung "inflatie". Bij psychotherapie kan dan aan het licht komen dat deze personen zichzelf al jarenlang hebben 'bedrogen', door hun eigen gevoelens en belangstellingen te onderdrukken. Hierbij tracht de therapeut om andere aspecten van het karakter de kans te geven zich te manifesteren.

Het is mogelijk dat een persoon meer dan één masker draagt; al die maskers samen vormen de persona.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen Jung, C.G.: Verzameld werk Deel 2; Archetype en onbewuste, Lemniscaat Jung, C.G.: Grondslagen van de analytische psychologie, Lemniscaat Jung, C.G.: Archetypen, Servire, katwijk Externe link Grandgagnage,J: De kernbegrippen van de jungiaanse psychologie'