Ieper

Ieper

Stad in België
Vlag van Ieper Wapen van Ieper (Details) (Details)
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	West-Vlaanderen
Arrondissement	Ieper
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere	130,61 km² (2009) 82,01% 6,12% 11,87%
Coördinaten	50° 51' NB, 2° 53' OL
Bevolking (Bron: Statbel)
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid	34.962 (01/01/2010) 49,12% 50,88% 268 inw./km²
Leeftijdsopbouw 0–17 jaar 18–64 jaar 65 jaar en ouder	(01/01/2008) 19,36% 61,00% 19,64%
Buitenlanders	2,33% (01/01/2008)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Jan Durnez (CD&V)
Bestuur	CD&V/N-VA
Zetels CD&V/N-VA sp.a Open Ieper Vlaams Belang Groen	33 21 5 4 2 1
Economie
Gemiddeld inkomen	14.030 euro/inw. (2007)
Werkloosheidsgraad	6,00% (jan. 2009)
Overige informatie
Postcode 8900 8900 8900 8900 8902 8902 8902 8904 8904 8906 8908	Deelgemeente Ieper Brielen Dikkebus Sint-Jan Hollebeke Voormezele Zillebeke Boezinge Zuidschote Elverdinge Vlamertinge
Zonenummer	057
NIS-code	33011
Politiezone	Arro Ieper
Website	www.ieper.be
Detailkaart
Bestand:IeperLocatie.png
Ligging binnen het arrondissement Ieper in de provincie West-Vlaanderen
Portaal    België

Ieper (Frans: Ypres) is een stad in de Westhoek, in het zuidwesten van de Belgische provincie West-Vlaanderen. De stad telt ongeveer 35.000 inwoners en is daarmee de op vijf na grootste stad van West-Vlaanderen. Ieper is tevens het centrum van het gelijknamige arrondissement en de grootste stad in de Westhoek. De bijnaam van Ieper luidt 'de Kattenstad' of sinds het bezoek van paus Johannes Paulus II, 'Vredesstad'. Vroeger werd de stad soms ook Ieperen genoemd, zoals ook het Franse Ypres als een meervoud klinkt. Ieper ligt in de streek West-Vlaams Heuvelland.

Geschiedenis

Middeleeuwen

Oude vermeldingen van Ieper gaan terug tot de 11de eeuw als "Iprensis" en "Ipera". De naam zou afkomstig zijn van het riviertje de Ieperlee, vroeger Ieper genoemd. Reeds vroeger zou zich hier een domein en bedehuis bevonden hebben. De Ieperlee vormde een waterweg in noordelijk richting, naar de zee. De ontwikkeling van de stad wordt daarna toegeschreven aan Boudewijn V van Vlaanderen en het beleid van stadsstichting. De rechtlijnige straten en het dambordpatroon, vooral in het zuidelijk deel, wijzen op deze stichting. Het oude uitbatingscentrum ontwikkelde zich verder in de loop van de eeuw met de inrichting van een grafelijk castrum. Ten oosten bevond zich het forum of markt, ten noorden de Sint-Maartenskerk.

In noord-zuidrichting liep de weg Brugge, Torhout, Ieper, Mesen, Rijsel. De handel nam toe en de stad ontwikkelde zich verder. Zo kwamen er in de 12de eeuw met de Sint-Pieterskerk, Sint-Jacobskerk en de Onze-Lieve-Vrouw ten Brielenkerk nieuwe parochiekerken bij. De Sint-Maartenskerk was uitgegroeid tot een zetel van een kapittel van kanunniken. In de loop van de eeuw bouwde de graaf van Vlaanderen een nieuwe burcht ten zuidwesten van de stad, het Zaalhof. Ieper herbergde de zetel van de Kasselrij Ieper, maar viel in 1116 wel buiten de jurisdictie met landbouwkarakter. De stad werd nu van het omliggende land afgescheiden door stadsversterkingen en rond 1170 werden door Filips van de Elzas stadsrechten toegekend. Op het einde van de 12de eeuw werd het Onze-Lieve-Vrouwgasthuis opgericht en buiten de stadsmuren ontstond het Leprozenhuis of Godshuis der Hoge Zieken.

Ieper kende nu een bloeiperiode en speelde als derde stad van Vlaanderen (na Gent en Brugge) een belangrijke rol als stad van het graafschap Vlaanderen. Lakens uit Ieper waren in de vroege 12e eeuw terug te vinden op de jaarmarkt van het Russische Novgorod (ten zuiden van Sint-Petersburg). In 1241 vond in Ieper een grote stadsbrand plaats. De lakenindustrie kende rond 1250 een belangrijke opbloei in de stad. De stad breidde zich verder uit en er ontstonden nieuwe parochiekerken, ook buiten de 12de-eeuwse vesting, namelijk de Sint-Janskerk, de Sint-Niklaaskerk, de Sint-Michielskerk en de Heilige Kruiskerk. De stadskern werd verruimd en de nieuwe buitenwijken werden met nieuwe omheiningen en wallen opgenomen in de stadsversterking. In de 13de eeuw telde de versterking zo negen poorten, namelijk de Torhoutpoort in het noordoosten, de Hangwaertpoort (latere Menenpoort) in het oosten, de Komenpoort in het zuidoosten, de Mesen- of Rijselpoort in het zuiden, de Tempelpoort in het zuidwesten, de Boterpoort in het westen, de Elveringepoort in het noordwesten met rechts een kleine Steendampoort en de Boezinge- of Diksmuidepoort in het noorden. Van de Torhoutpoort, over de markt, naar de Rijselpoort liep de verkeersas Brugge-Ieper-Mesen. In de loop van de 13de eeuw werd de Sint-Maartenskerk uitgebreid en werd de Lakenhalle van Ieper met zijn belfort gebouwd, net als het Vleeshuis en verschillende patriciërshuizen. In de loop van de 13de eeuw kende Vlaanderen wel enkele handelsconflicten met Engeland, en door het gebrek aan wol kende men economische moeilijkheden. In die tijd ontstonden verschillende liefdadigheidsinstellingen ten behoeve van de armen en werklozen, zoals het Sint-Catharinagodshuis, het Sint-Jansgodshuis, het Bellegodshuis en het Sint-Thomasgasthuis buiten de stad. De stedelingen waren betrokken bij alle belangrijke verdragen en veldslagen zoals de Guldensporenslag, de Slag bij Pevelenberg, de Vrede van Melun en de Slag bij Kassel.

In de loop van de 14de eeuw bleef de economische toestand moeilijk. De stad telde toen zo'n 28.000 inwoners. In de jaren 1320 werden Ieper ook getroffen door de volksopstand van Nicolaas Zannekin. In die periode werden de buitenste arbeiderswijken in de stadsversterking opgenomen. In 1332 herstelde men de vroegere 13de-eeuwse vesten, zodat de stad een tijd een dubbele verdediging had. De buiten vesten en enkele van de buitenste wijken met de Sint-Michielskerk en de Heilige Kruiskerk werden verwoest tijdens een beleg in 1383, waarna die buitenste vesten niet meer werden hersteld. Begin deze eeuw werd het godshuis Onze-Lieve-vrouw van Nazareth opgericht.

Nieuwe Tijd

Het economisch verval zette zich verder in de 15de en 16de eeuw door en de bevolking daalde tot zo'n 11.000 inwoners begin 15e eeuw. De stad werd in 1566 door de Beeldenstorm getroffen en in 1575 door de Geuzen overweldigd. Onder Filips II werden de stadsversterkingen verbeterd, onder meer met ravelijnen in het noordoosten, waarbij de Onze-Lieve-Vrouw ten Brielenkerk en de Sint-Janskerk werden afgebroken. Op religieus gebied won de stad wel aan belang en er kwam in de loop van de 16de eeuw een seminarie en een jezuïetencollege. Bisdom Ieper werd in 1599 opgericht, met als kathedraal de Sint-Maartenskerk. Begin 17de eeuw kende Ieper een rustperiode en groeide de bevolking weer aan en werd er in de stad veel gebouwd.

In de 17de en 18de eeuw fungeerde Ieper meestal als grensstad. Ieper was in handen van de Spanjaarden tot het op 25 maart 1678 door de Franse troepen van Lodewijk XIV werd veroverd. Bij de Vrede van Nijmegen kwam het in Frans bezit. Lodewijks architect Vauban voorzag Ieper van nieuwe verdedigingswerken.

In 1697 kwam Ieper bij de Vrede van Rijswijk weer in Spaanse handen. Na de Spaanse Successieoorlog ging de stad in 1713 over Oostenrijkse handen, net als de rest van de Zuidelijke Nederlanden. De stad werd daarbij een van de barrièresteden, waarin de Nederlandse Republiek troepen mocht legeren. Dit duurde tot de Oostenrijkse Successieoorlog 1740-1748, toen de barrière tegen de Fransen niet erg effectief bleek en daarop het Barrièreverdrag in 1748 werd opgezegd. De Oostenrijkse keizer Jozef II besloot in 1782 de vestingen af te breken, zodat de Fransen tijdens de Eerste Coalitieoorlog in 1794 Ieper gemakkelijk konden innemen.

Moderne tijd

Ieper werd de hoofdplaats van een arrondissement in het Leiedepartement. Het bisdom Ieper werd in 1801 afgeschaft. In de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815-1830 werden de vestingen weer wat uitgebouwd, als verdediging aan de grens met Frankrijk. Na de Belgische onafhankelijkheid verloor de vesting halverwege de 19e eeuw zijn belang. In het noorden werden de vestingen afgebroken en kon de stad zich uitbreiden. De Sint-Niklaaskerk werd herbouwd en de Ieperlee werd in het zuiden van het stadscentrum nu helemaal overwelfd. De westelijke stadsmuur werd begin 20e eeuw ook doorbroken. Dat was voor de uitbouw van de stationswijk rond het station van Ieper, dat er al in 1854 was gebouwd. Buiten de muren ontwikkelden zich ook andere nieuwe wijken.

Eerste Wereldoorlog

Tijdens de volledige duur van de Eerste Wereldoorlog was de stad aan drie zijden omringd door Duitse troepen, door de Britse verdedigers werd deze boog in het front de Ypres Salient genoemd. Eenzelfde situatie deed zich eveneens voor, verder naar het zuidoosten, bij de Franse stad Verdun.

De Duitsers slaagden er niet in de stad te veroveren. De Duitse cavalerie had - nog voor de gevechten begonnen rond Ieper - de stad kunnen binnendringen en doortrekken; deze veldtocht duurde maar enkele dagen. Ondanks een aantal groots opgezette veldslagen die aan 500.000 soldaten het leven kostten bleef Ieper uit handen van de Duitsers.

Eerste Slag om Ieper

Zie Eerste Slag om Ieper voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 21 oktober 1914 begon de Eerste Slag om Ieper. Het 26e Duitse reservekorps stond tegenover Franse en Britse troepen. Om zes uur vielen de Duitsers aan, maar ze verloren al gauw de strijd. De Duitse soldaten probeerden het later nog twee maal, maar zonder succes. Op 22 november 1914 besloot het Duitse Oppercommando het offensief te staken.

Tweede Slag om Ieper

Zie Tweede Slag om Ieper voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De Tweede Slag om Ieper begon op 14 april 1915 rond Hill 60. Het waren opnieuw de Duitsers die het opnamen tegen de Fransen en Britten. Deze slag staat vooral bekend omdat er voor het eerst chloorgas werd gebruikt nabij Ieper. De Duitsers maakten gebruik van gifgas op 22 april 1915. Later is door de Duitsers ook mosterdgas gebruikt. Het kreeg zo de benaming yperiet omdat het hier voor het eerst op grote schaal werd ingezet.

Derde Slag om Ieper

Zie Derde Slag om Ieper voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 31 juli 1917 begon de Derde Slag om Ieper. De Britse veldmaarschalk Douglas Haig wilde de Duitsers de genadestoot toebrengen. De slag zelf werd gestreden op 10 november 1917. Men noemt de slag ook wel de Slag om Passendale, naar het dorpje nabij Zonnebeke. Dit dorp werd geheel verwoest.

Vierde Slag om Ieper

Zie Vierde Slag om Ieper voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 18 maart 1918 werd de Vierde en laatste Slag om Ieper gestreden. Na deze laatste slag was de stad Ieper geheel verwoest. Op 28 september 1918 verlieten de Duitsers Langemark. Ruim zes weken later, op 11 november 1918 om elf uur in de ochtend was de oorlog officieel afgelopen.

Na de oorlog

De stad Ieper werd echter geheel verwoest. Na de oorlog gingen, vooral bij de Britten, stemmen op om de stad niet weer op te bouwen maar zo te laten liggen, als macaber gedenkteken. Toch werd de stad weer teruggebracht in de vooroorlogse staat, grotendeels met Duits geld, onderdeel van de afgedwongen Wiedergutmachung. De wederopbouw, onder leiding van architect Jules Coomans duurde meer dan veertig jaar. Voor velen, en met name de Britten, is Ieper het middelpunt van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. De velden rond de stad zijn bezaaid met meer dan 170, zeer goed onderhouden, begraafplaatsen.

Tweede Wereldoorlog

Op 6 september 1944 werd Ieper bevrijd door het 10e regiment Jagers te paard, tankregiment uit de 1e Pantserdivisie (Polen) van generaal Maczek die vanuit Poperinge de stad binnenvielen.

Kernen

De gemeente Ieper bestaat uit elf deelgemeentes. Naast het stadscentrum zelf, liggen daar rond nog de deelgemeenten Boezinge, Brielen, Dikkebus, Elverdinge, Hollebeke, Sint-Jan, Vlamertinge, Voormezele, Zillebeke en Zuidschote. In Boezinge ligt nog het gehucht Pilkem. Ten oosten van het stadscentrum liggen een aantal gehuchten als Wieltje, Potyze en Verlorenhoek. In Zuidschote ligt het gehucht Lizerne, in Voormezele het gehucht Sint-Elooi.

#	Naam	Oppervlakte	Bevolking (01/01/2013)
I	Ieper (centrum)	18,68	19.995
II	Zillebeke	17,35	2.138
III	Hollebeke	5,73	702
IV	Voormezele	11,92	895
V	Dikkebus	10,06	1.516
VI	Vlamertinge	20,84	3.836
VII	Brielen	5,73	861
VIII	Elverdinge	13,97	1.752
IX	Zuidschote	4,40	398
X   (XII)	Boezinge - Boezinge - Pilkem	18,24	2.109
XI	Sint-Jan	4,48	982

De gemeente Ieper grenst aan een groot aantal landelijke dorpen en gemeenten:

a. Bikschote (gemeente Langemark-Poelkapelle) b. Langemark (gemeente Langemark-Poelkapelle) c. Zonnebeke (gemeente Zonnebeke) d. Geluveld (gemeente Zonnebeke) e. Zandvoorde (gemeente Zonnebeke) f. Houthem (stad Komen-Waasten) g. Wijtschate (gemeente Heuvelland) h. Kemmel (gemeente Heuvelland)

i. De Klijte (gemeente Heuvelland) j. Reningelst (stad Poperinge) k. Poperinge (stad Poperinge) l. Oostvleteren (gemeente Vleteren) m. Woesten (gemeente Vleteren) n. Reninge (stad Lo-Reninge) o. Noordschote (stad Lo-Reninge)

Bezienswaardigheden

• De Grote Markt geeft de stad zijn middeleeuwse uitstraling en is omzoomd met oude huizen, of de reconstructies ervan na de vernieling in de Eerste Wereldoorlog.
• De Lakenhalle is een door UNESCO beschermd monument. De bouw begon omstreeks 1260, en was gereed in 1304. Gedurende de veertiende eeuw was het het grootste gebouw in de westerse wereld. In de Eerste Wereldoorlog werd bijna heel het gebouw verwoest. Het voorgebouw is 125 meter lang, de belforttoren is 70 meter hoog. Op de eerste verdieping bevindt zich het In Flanders Fields Museum.
• De Sint-Maartenskerk was de kathedraal van het voormalige bisdom Ieper. Ook dit gebouw werd na de Eerste Wereldoorlog opnieuw opgebouwd, zij het toen met een opmerkelijk hogere torenspits dan voorheen. De huidige toren is 100 meter hoog.
• De Menenpoort is een stadspoort aan de oostzijde van de oude stad. De poort werd gebouwd als Brits oorlogsmonument, en draagt de namen van 54.896 vermiste soldaten. Elke dag om acht uur 's avonds wordt de Last Post er gespeeld door de leden van de Last Post Association, als herinnering aan de gesneuvelden in Ieper.
• De Rijselpoort is een stadspoort in het zuiden van de oude stad, op de weg naar Rijsel. De poort verbindt twee bewaarde delen van Ieperse vestingen. De Rijselpoort is de oudste nog bewaarde stadspoort.
• Rond de stad bevinden zich sinds de middeleeuwen reeds de Ieperse vestingen. Ze werden door Vauban aangepast in 1678. In 1870 werden op de vestingen wandelparken aangelegd. Grote delen van de vestingen rondom de binnenstad zijn nog steeds bewaard. Bij de Rijselpoort ligt op de vestingen het Ramparts Cemetery, een Brits militair kerkhof.
• In de Rijselstraat staat de Gotisch-Romaanse Sint-Pieterskerk.
• De Sint-Jacobskerk, oorspronkelijk romaans, werd in de 14de eeuw in gotische stijl omgebouwd. Ook deze kerk werd na de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd.
• De Sint-Niklaaskerk is een relatief moderne kerk in romano-byzantijnse stijl, met weinig dat herinnert aan een vroegere kerk. De parochie van de kerk werd in 1994 afgeschaft, en de kerk doet nu dienst als Stedelijk Onderwijsmuseum.
• Het Sint-Jansgodshuis dateert uit 1555 en doorstond als een van de weinige gebouwen in de stad de verwoestingen van Eerste Wereldoorlog wel. De stichting voor armenzorg van het godshuis gaat reeds terug tot de 13de eeuw. Nu is er het Stedelijk Museum van de stad gevestigd.
• Saint George's Memorial Church is een anglicaans kerkje dat in 1928-1929 werd opgetrokken, als herinnering aan de oorlog.
• Het Kruitmagazijn: een magazijn gebouwd in 1817, door Nederlandse leger onder leiding van Willem I. Toen werd het gebouwd op fundamenten van een Frans poedermagazijn, die dateerde van 1684 . Het kruitmagazijn werd gebruikt op buskruit op te slaan, vandaar ook de naam. De binnenruimte bestond uit 2 verdiepingen en kon in totaal 75 000 kilogram buskruit bevatten. Men stopte het kruit in houten tonnen van elk zo een 57 kilogram. Om vonken te vermijden waren de spijkers, deurhengsels en sloten van brons. Vandaag de dag wordt het gebruikt als vergaderzaal en opvangplaats voor toeristen.
• De Vismarkt, een marktplein met standen waar vroeger vis werd verkocht, nu een uitgaansbuurt. De Vispoort vormt de toegang tot de Vismarkt vanuit de Boterstraat.
• Voormalig Vleeshuis
• Het Sint-Vincentiuscollege dat niet ver van de Menenpoort is gelegen.
• Op de Franse militaire begraafplaats Saint-Charles de Potyze liggen meer dan 4000 gesneuvelde Franse soldaten. Tientallen Britse militaire begraafplaatsen liggen in de verschillende Ieperse deelgemeenten, maar ook het stadscentrum telt een aantal Britse begraafplaatsen:
  • Aeroplane Cemetery
  • Belgian Battery Corner Cemetery
  • Duhallow A.D.S. Cemetery
  • Menin Road South Military Cemetery
  • Potijze Burial Ground Cemetery
  • Potijze Chateau Grounds Cemetery
  • Potijze Chateau Lawn Cemetery
  • Potijze Chateau Wood Cemetery
  • Ramparts Cemetery
  • Ypres Town Cemetery
  • Ypres Town Cemetery Extension
  • Ypres Reservoir Cemetery

Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Ieper

Musea

• In Flanders Fields Museum, in de Lakenhallen
• Stedelijk Museum, ondergebracht in het Sint-Jansgodshuis
• Stedelijk Onderwijsmuseum in de Sint-Niklaaskerk
• Museum Godshuis Belle, ondergebracht in het Bellegodshuis
• Hotel-Museum A. Merghelynck

Natuur

• De Ieperse vestingen vormen een grote gordel rond de stadskern.
• In de Ieperse deelgemeenten Dikkebus en Zillebeke liggen de Dikkebusvijver (36 ha) en Zillebekevijver (26 ha). Deze vijvers werden voor of in de 14de eeuw door afdamming gecreëerd met het oog op waterbevoorrading en doen tegenwoordig ook dienst als natuur- en recreatiegebied.
• Net ten zuiden van de stadsrand ligt naast de Zillebekevijver de 17de-eeuwse Verdronken Weide.
• Het gebied ten zuiden en oosten van Ieper was eeuwenlang een uitgestrekt bosgebied. Daarvan resten nu nog onder meer de Gasthuisbossen en het natuurgebied van het domein Palingbeek. Dichter bij de stad ligt het Tortelbos, in het westen van de gemeente liggen de Galgebossen.

Cultuur en ontspanning

Cultuurcentrum

Ieper heeft een eigen Cultureel Centrum dat in 2011 een nieuwe locatie vond nabij het station. Het gebouw, dat de naam 'Het Perron' meekreeg, bevat een grote theaterzaal met 540 zitjes, een polyvalente zaal, repetitieruimtes en vergaderzalen. Ook het JOC kreeg hier meteen een nieuwe stek samen met een nieuwe concertzaal met zo'n 500 staanplaatsen.

Winkelen

De grotere winkelketens zijn niet gevestigd in Ieper, al kent de binnenstad een goede mix van speciaalzaken en kleinere winkelketens, zodat de stad zich toch kan profileren als ‘inkoopstad’. Zowat alle toegangswegen naar de stad zijn winkelstraten, met als belangrijkste de Boterstraat. Langs de rand van de stad bevinden er zich twee winkelcentra: nabij de Rijselpoort en langs de Haiglaan. Jaarlijkse winkelevenementen zijn onder andere de Dolle Dagen in juni, de Tooghedagen in september, de laatavondopeningen en de Kerstmarkt. De wekelijkse markt gaat door op zaterdagvoormiddag op de Grote Markt. Indien het plein door een activiteit niet beschikbaar is wordt de markt verhuisd naar het Esplanadeplein.

Gastronomie

Specialiteiten van de stad zijn onder andere het Iepers Tapjesvlees, de Senateurtaart, het Ieperse Beschuit, de Kattenklauw, de Cockerulle Cake en Terrine van Hondshaai.

Evenementen

• De Kattenstoet, een driejaarlijkse stoet.
• De Gevleugelde Stad Ieper, internationaal promotiefestival voor straattheater, tweede weekend van april.
• De Rally van Ieper, het grootste rallyevenement in België, eind juni.
• Het Stadsfestival, gratis concerten op de Grote Markt (en tot 2010 ook op de Boomgaard), half augustus.
• De Muzikale Dinsdagen, gratis openluchtoptredens tijdens de zomermaanden.
• Het Ieperfest, een hardcore-festival in augustus.

Politiek

Structuur

Ieper		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Gewest	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europa	colspan="2" |  België	Vlaanderen		West-Vlaanderen	Ieper			Ieper
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse regering		Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van Volksvertegen­woordigers		Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad
Kiesomschrijving		Nederlands Kiescollege	Kieskring West-Vlaanderen					Kortrijk-Ieper	Ieper	Ieper	Ieper
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse		Provincieraads-				Gemeenteraads-

Geschiedenis

Op woensdag 2 januari 2013 werd de nieuwe gemeenteraad geïnstalleerd. Het College van Burgemeester en Schepenen bestaat uit 9 leden: de Burgemeester, 7 Schepenen en de OCMW-voorzitter. De gemeenteraad bestaat uit 33 gemeenteraadsleden. De fractie CD&V/N-VA bezit met 21 raadsleden de absolute meerderheid in de Ieperse gemeenteraad. Tot de oppositie behoren sp.a, Open Ieper, Vlaams Belang en GROEN met respectievelijk 5, 4, 2 en 1 raadsleden. De gemeenteraad vergadert iedere eerste maandag van de maand om 19.30 uur in de raadzaal van het stadhuis behalve in januari en augustus.De vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar, behalve als het over personen gaat. Je mag de openbare vergaderingen bijwonen maar je mag niet tussenkomen.

Hieronder de samenstelling van de Ieperse gemeenteraad voor de legislatuur 2013-2018 (opdeling per partij volgens rangorde van de gemeenteraadsleden in functie van hun anciënniteit).

College van burgemeester en schepenen

College van burgemeester en schepenen (2013-2018)
Functie	Naam (partij)	Bevoegdheden
Burgemeester	Jan Durnez (CD&V/N-VA)	Algemeen Beleid; Protocol en Plechtigheden; Veiligheid: Politie, Brandweer, Volksgezondheid; Huisvesting: Grondregie, AGB Spie; Informatie en Communicatie
Schepen	Jef Verschoore (CD&V/N-VA)	Eerste schepen: Toerisme - Jumelages, Plattelandsbeleid - Recreatie - Milieu-educatie
	Jan Delie (CD&V/N-VA)	Tweede schepen: Burgerlijke Stand en Bevolking, Welzijn - OCMW, Vrede en ontwikkeling
	Dieter Deltour (CD&V/N-VA)	Derde schepen: Financiën, Patrimonium, Juridische zaken en Sport
	Katrien Desomer (CD&V/N-VA)	Vierde schepen: Lokale Economie en Tewerkstelling, Markten en Foren, Cultuur, Feestelijkheden, Personeel
	Stephaan Deroo (CD&V/N-VA)	Vijfde schepen: Openbare werken, Landbouw - Dierenwelzijn, Groenvoorzieningen
	Dominique Dehaene (CD&V/N-VA)	Zesde schepen: Ruimtelijke Ordening, Leefmilieu - Huisvuil, Wonen, Mobiliteit en Omgevingsvergunningen
	Eva Ryde (CD&V/N-VA)	Zevende schepen: Onderwijs, Bibliotheek / Archief/ Musea, Gezin, Vrede en Ontwikkeling/Jeugd

Burgemeesters

• 1830-1858: Bruno Vanderstichele de Maubus (lib.)
• 1859-1862: Alphonse Vandenpeereboom (lib.)
• 1862-1875: Pierre Beke (lib.)
• 1875-1888: Louis Van Heule (lib.)
• 1888-1891: Hector Bossaert, waarnemend (lib.)
• 1891-1900: Arthur Surmont de Volsberghe (kath.)
• 1900-1927: René Colaert (kath.)
• 1927-1932: Henri Sobry (kath.)
• 1933-1953: Jean Vanderghote (CVP)
  • 1942-1944: A. Notebaert (oorlogsburgemeester)
• 1954-1982: Albert Dehem (CVP)
• 1983-1994: André Verstraete (CVP)
• 1995-1997: Paul Breyne (CVP)
• 1997-2012: Luc Dehaene (CD&V)
• 2013- : Jan Durnez (CD&V)

2013-2018

Burgemeester is Jan Durnez van de CD&V. CD&V+N-VA heeft de meerderheid met 21 op 33 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij	10-10-1976		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006		14-10-2012
Stemmen / Zetels	%	31	%	31	%	31	%	33	%	33	%	31	%	33
VLB	-		-		-		2	0	-		-		-
CVP	49,43	17	47,76	16	43,62	15	48,97	20	47,37	19	-		-
CD&V+N-VA	-		-		-		-		-		52,31	19	52,83	21
VU	14,02	4	14,78	4	11,69	3	-		-		-		-
PVV1/VLD2	13,461	3	14,631	4	16,041	5	13,562	4	14,992	5	11,18	3	-
SP1/sp.a2	23,091	7	21,591	7	22,031	7	14,651	5	17,421	6	17,92	5	15,772	5
AGALEV1/Groen2	-		-		5,951	1	6,61	1	5,441	1	5,04	0	7,152	1
KPB1/KP2	-		1,241	0	0,282	0	-		-		-		-
PVDA+	-		-		-		-		-		-		0,96	0
Vlaams Blok1/Vlaams Belang2	-		-		-		-		6,481	1	13,582	4	8,692	2
VIA	-		-		-		9,81	3	6,57	1	-		-
OP	-		-		-		2,84	0	-		-		-
W.O.W.	-		-		-		0,67	0	-		-		-
Open Ieper	-		-		-		-		-		-		12,79	4
Anderen(*)	-		-		0,38	0	0,89	0	1,73	0	-		1,81
Totaal stemmen	23294		24019		24746		24951		25055		25576		25315
Opkomst %					93,87		93,09		92,64		93,6		91,10
Blanco en ongeldig %	4,48		5,49		4,56		5,44		4,7		4,19		5,59

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt
(*)1988: BOBO 1994: BOBO 2000: BED, S.O.S. 2012: IeperVoorIedereen!

Verkeer en vervoer

Ieper ligt aan de spoorlijn Kortrijk-Poperinge en het heeft tevens een treinstation langs deze lijn. De stad is ook verbonden met veel andere steden en gemeenten door verschillende buslijnen, onder andere naar Poperinge, Veurne, Diksmuide, Menen, Torhout, Roeselare en Komen en Moeskroen in Wallonië. Tijdens de zomermaanden is er ook een rechtstreekse busverbinding naar De Panne en Oostende. In december 2011 werd ook de stadsbus ingevoerd. Deze bus rijdt in een vast circuit, vanaf het station via de Rijselpoort naar de Grote Markt, om zo via de Neermarkt en de Elverdingsestraat terug naar het station te rijden. Verder ligt Ieper aan het einde van de autosnelweg A19, die door omstandigheden nooit doorgetrokken is naar Veurne. De stad heeft twee op- en afritten, namelijk Ieper-Centrum en Ieper-Noord. Vanuit Koksijde kan men de stad gemakkelijk bereiken via de N8. Ieper heeft ook een jachthaven, gelegen aan de Ieperlee die rechtstreeks verbonden is met de IJzer en zo verdergaat naar Diksmuide en Nieuwpoort.

Diensten

Onderwijs

Ieper telt zeven scholen voor secundair onderwijs, waarvan de vijf katholieke scholen zich gegroepeerd hebben in de Sint-Maartensscholen. Deze groep bevat het College (vroeger: Sint-Vincentius college), de Heilige Familie, het VTI, Immaculata en het Lyceum Onze-Lieve-Vrouw-ter-Nieuwe-Plant. Aan deze scholengemeenschap is ook een internaat gekoppeld. Daarnaast telt de stad samen met de deelgemeentes heel wat basisscholen, zoals bijvoorbeeld de VLAM. In de Oudstrijderslaan is ook een Steinerschool gevestigd.

Bibliotheek

Sinds 2009 is de stedelijke bibliotheek volledig vernieuwd en kreeg het samen met de twee kunstacademies en het stadsarchief een nieuw onderdak op de voormalige Picanol-site die herdoopt werd tot de 'Neerstad'.

Gezondheidszorg

Het ziekenhuis van Ieper is sinds enkele jaren een fusieziekenhuis van drie kleinere ziekenhuizen die verspreid liggen in de regio Ieper - Poperinge. Sinds 2007 zijn alle activiteiten gecentraliseerd op één campus in deelgemeente Sint-Jan. Hier werd een nieuwbouw opgetrokken om deze centralisatie te realiseren. Het ziekenhuis heet nu voluit 'Regionaal ziekenhuis Jan Yperman'.

Toerisme

Ieper is een belangrijke toeristische trekpleister in het zuiden van West-Vlaanderen en tevens de grootste stad in de Westhoek. Voor de verblijfstoeristen kent Ieper zo'n 15 hotels, wat neerkomt op 381 kamers, met een gemiddelde bezettingsgraad van boven de 65 procent (in 2014 meer dan 75 procent). Het aantal overnachtingen lag in 2007 op 175 000. Naast hotels kent Ieper ook heel wat Bed & Breakfasts, 25 in totaal.

De meeste toeristen (zo'n twee derden) bezoeken de stad omwille van zijn oorlogsverleden. Vooral Belgen, Britten en Nederlanders zakken hiervoor naar de stad af. Door het oorlogsverleden van de stad verwacht men dan ook een sterke stijging tussen 2014 en 2018, omwille van de herdenking "100 jaar Groote Oorlog". De streek verwacht dan ieder jaar zo'n 500.000 toeristen. Momenteel zijn er dat nog 370.000 per jaar. Om hierop in te spelen, wil een ondernemer het voormalige hoofdkwartier van Lernout en Hauspie op het Ieper Business Park ombouwen tot een viersterrenhotel met 108 kamers en 174 kamers voor de jeugd. Deze plannen stuitten op heel wat protest van Unizo en de West-Vlaamse intercommunale.

Economie

Ieper beschikt over een aantal bedrijventerreinen, samen goed voor 350 ha. Het grootste bedrijventerrein van de stad is te vinden langsheen het Ieperleekanaal. Verder zijn er ook kleinere bedrijventerreinen te vinden zoals de Picanolzone in het zuiden van de stad en het Ieper Business Park in het noorden. Verder is er plaats voor bedrijven langsheen de Zonnebeekseweg en ook in deelgemeente Vlamertinge bevinden er zich twee bedrijventerreinen.

In 2009 telde Ieper 21 908 jobs. Het aantal mensen op beroepsactieve leeftijd bedroeg dat jaar 21 290, goed voor een werkzaamheidsgraad van 70,31 % . De werkloosheidsgraad bedraagt momenteel 6,00 %. De stad telde in 2007 9 111 arbeiders en 8 444 bedienden. Zo’n 12,6 % van de beroepsactieve bevolking is zelfstandig. Het gemiddelde jaarinkomen bedraagt momenteel 14 030 euro.

Sport

Faciliteiten

Naast privé-infrastructuur en sportaccommodaties van scholen vindt men in de stad ook heel wat stedelijke infrastructuur. Deze is vooral gesitueerd langs de Leopold III-laan. Hier vindt men het stedelijk zwembad, twee sporthallen met een turnzaal, squashzaal, polyvalente zalen en gevechtssportzalen, en de vernieuwde atletiekpiste. Ook in deelgemeente Vlamertinge bevindt er zich een sporthal. Even verderop vindt men dan het nieuwe voetbalstadion, het Crackstadion. Langsheen de vestingen bevinden zich ten slotte twee tennisterreinen.

Basketbal

In het basketbal speelde Athlon Ieper jarenlang in Eerste Klasse, maar deze club verdween in het begin van de 21ste eeuw na een faillissement. De eerste club werd daarna Melco Racing Ieper, die aantreedt in tweede nationale. Iebac Ieper speelt dan weer in de Provinciale afdelingen. In het vrouwenbasketbal speelt Blue Cats Ieper in de hoogste afdeling.

Voetbal

Voetbalclub KVK Ieper was aangesloten bij de KBVB en speelde er in de nationale reeksen. De club ontstond in 1974 uit de fusie van Cercle Ieper, een van de oudere clubs van het land, en White Star Ieper. Beide clubs hadden al enkele seizoenen in de nationale reeksen gespeeld. Sinds juli 2013 is KVK Ieper samen met BS Poperinge gefusioneerd als KVK Westhoek en voetballen ze bij de 2de Amateurs.

Wielrennen

Vanaf 2013 doet de Vlaamse voorjaarskoers Gent-Wevelgem de komende 5 jaar het centrum van Ieper aan. Dat heeft alles te maken met de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog tussen 2014 en 2018. Op 9 juli 2014 werd in Ieper de start van de 5e etappe van de Tour de France gegeven.

Bekende Ieperlingen

Lijst van Ieperlingen

Partnersteden

Steden waarmee stad Ieper een Jumelageovereenkomst heeft:

• Seelbach (Duitsland), sinds 1983
• Siegen (Duitsland), sinds 1967
• Sint-Omaars (Frankrijk), sinds 1969
• Sittingbourne (Verenigd Koninkrijk), sinds 1964

Stad waarmee stad Ieper een samenwerking heeft in het kader van internationale samenwerking met het zuiden - OS

• Wa (Ghana), sinds 2002

Steden waarmee stad Ieper een overeenkomst heeft in het kader van het internationaal netwerk Mayors for Peace:

• Hiroshima (Japan), sinds 2004
• Nagasaki (Japan), sinds 2004

Trivia

• De Nederlandse spreekwoordelijke uitdrukking: "De dood van Ieperen" ('hij ziet eruit als de dood van Ieperen', hij ziet er zeer vaal en slecht uit) is niet, zoals soms wordt gedacht, terug te voeren op het gebruik van gifgas in die plaats in de Eerste Wereldoorlog, maar is al veel ouder en komt waarschijnlijk van de pestepidemie die in 1347 ook in Ieper woedde.
• Sinds juni 2009 heeft de stad een nieuw modern logo. Het logo staat op de vlaggen, uitnodigingen, straatnaamborden, voertuigen, stadsmeubilair, naamkaartjes, het stadsmagazine, flyers, brochures, affiches, etc.
• Ieper was tijdens de zomer van 2012 gaststad van het populaire één-programma Villa Vanthilt. Dit werd opgenomen vanop de grote markt in Ieper en dit was goed voor 30 uitzendingen. Ook het programma Vive le vélo, een praatprogramma met Karl Vannieuwkerke over de Tour de France werd uitgezonden vanop de grote markt van Ieper in 2012. Vlaanderen Muziekland met presentatrice Geena Lisa was al te gast in 2011 en 2012. In 2008 nam Ieper deel aan Fata Morgana, het was de eerste aflevering van het vijfde seizoen en Ieper behaalde hierin 4 sterren.

Zie ook

• Wapen van Ieper
• Lijst van onroerend erfgoed in Ieper

Literatuur

• I. L. A. DIEGERICK, Inventaire des archives de la ville d'Ypres, Brugge, 7 delen, 1853-1868
• A. VANDENPEEREBOOM, Ypriana, Brugge, 7 delen, 1878-1883.
• Octaaf MUS (red.), Prisma van de geschiedenis van Ieper, Ieper, 1974
• Jozef GELDHOF, Oorlogsdagboeken over Ieper (1914-1915), Brugge, Deel 1, 1974 - Deel 2, 1977
• Jan DEWILDE & Frederik VANDEWIERE, Ieper op porseleinkaart 1840-1890, Ieper, 2004
• Octaaf MUS & Paul TRIO (red), De geschiedenis van de middeleeuwse grootstad Ieper. Van Karolingische villa tot de destructie in 1914, Ieper, 2010, ISBN 978 94 909 26021.

Externe links

• Website van de stad Ieper

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

  Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Ypres op Wikimedia Commons.

	Gemeenten in de provincie West-Vlaanderen

50°51′5″N, 2°53′3″E