Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Fries dammen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fries_dammen&oldid=49348107 -1- 217.120.11.226 25 jun 2017)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fries_dammen&oldid=49414251 7 jul 2017)
Regel 1: Regel 1:
Fries dammen wordt al honderden jaren gespeeld. Het was in de 18e eeuw in Frankrijk bekend onder de naam Babylonisch damspel. In Nederland werd het in het begin van de achttiende eeuw gespeeld onder de naam Molkwerums dammen. Een verwijzing naar Molkwerum dat bekend stond als het Friese Doolhof. De afwijkende slagregels, namelijk ook horizontaal en verticaal, maakten het voor de doorsnee dammer verwarrend. Toch komt deze variant nog het dichtst bij een voorloper van het damspel, het Alquerque, ook hierbij wordt in 8 richtingen geslagen. Het Alquerque is geëvolueerd naar Zamma en Kharbaga, spelvormen die veel op Fries dammen lijken.
'''Fries dammen''' is een [[Varianten van het damspel|variant]] van het [[Dammen|damspel]] dat in [[Friesland]] wordt gespeeld. Het wordt gespeeld op een internationaal [[Dambord (dammen)|dambord]] met als afwijkende regel dat ook ook horizontaal en verticaal slaan toegestaan is.


Fries dammen was in Zweden en Denemarken bekend onder de naam Makvaer en Maquern, namen die veel lijken op de Friese uitspraak van Molkwerum: Molkwar.
==Geschiedenis==
Deze damvariant was in de 18e eeuw al in Frankrijk bekend onder de naam Babylonisch damspel. In Nederland werd het in het begin van de 18e eeuw gespeeld onder de naam ''Molkwerums dammen''. Een verwijzing naar de plaats [[Molkwerum]] dat bekend stond als het Friese Doolhof. Fries dammen was in Zweden en Denemarken bekend onder de naam Makvaer en Maquern, namen die veel lijken op de Friese uitspraak van Molkwerum: Molkwar.
In Fryslân werd in de 19e eeuw alleen Fries gedamd. In deze periode werden honderden wedstrijden uitgeschreven door kroegbazen waarbij er dikwijls om prijzen  ter waarde van een weekloon werd gespeeld. De Dambond Fries Spel werd in 1932 opgericht, vanaf dat moment werd er georganiseerd gespeeld met club- en persoonlijke kampioenschappen.


De [http://www.friesdammen.nl Dambond Fries Spel] werd in 1932 opgericht, vanaf toen werd er georganiseerd gespeeld met club- en persoonlijke kampioenschappen. Daarvoor werden de wedstrijden door de kroegbazen in de oude herbergen van Fryslân uitgeschreven, dikwijls werd er om prijzen ter waarde van een weekloon gespeeld.
Sinds 2009 wordt in [[Franeker]] het 'Grutmastertoernoai' gespeeld, dit is inmiddels uitgegroeid tot het 'Fryslân Open'. In 2017 speelde onder andere de wereldkampioen snelschaken [[Vasyl Ivantsjoek]] uit Oekraïne mee en noemde dit toernooi één van zijn mooiste in zijn loopbaan<ref>[https://chess24.com/en/read/news/ivanchuk-i-d-like-to-play-bobby-fischer chess24.com]</ref>.


Sinds 2009 wordt in Franeker het  'Grutmaster' toernooi gespeeld en de nieuwe wedstrijdvariant van het Fries dammen, FRYSK!, dit heeft dezelfde spelregels, echter de beginstand is met elk vijf schijven op de basislijn. Door deze spelvorm is het spel sneller te leren.
Er is ook een nieuwe wedstrijdvariant van het Fries dammen, FRYSK!, dit heeft dezelfde spelregels, echter de beginstand is met elk vijf schijven op de basislijn. Door deze spelvorm is het spel sneller te leren.
Het Fries dammen is één van de kenmerkende Friese sporten, zoals ook het kaatsen, fierljeppen en het skûtsjesilen.


Het 'Grutmastertoernooi' is inmiddels uitgegroeid tot het '[http://www.frisiandraughts.com Fryslân Open]', hier speelden al vele wereldkampioenen van andere denksporten aan mee. Wereldkampioen snelschaken Vasyl Ivanchuk uit Oekraïne noemt het toernooi nu al één van zijn mooiste in zijn loopbaan. In 2018 wordt in Leeuwarden van 3 tot en met 10 augustus het eerste wereldkampioenschap Fries dammen gehouden.  
==Speelwijze==
De afwijkende slagregels, namelijk ook horizontaal en verticaal, maakten het voor de doorsnee dammer verwarrend. Toch komt deze variant nog het dichtst bij een voorloper van het damspel, het [[Alquerque]], ook hierbij wordt in acht richtingen geslagen. Het Alquerque is geëvolueerd naar Zamma en Kharbaga, spelvormen die veel op Fries dammen lijken.


[http://frisiandraughts.com/onewebmedia/FRISIAN%20DRAUGHTS/Rules/Spelreglement%20voor%20het%20Dammen%20Fries%20Spel.pdf Spelregels]
== Externe links ==
* [http://www.friesdammen.nl Dambond Fries Spel]
* [http://www.frisiandraughts.com Fryslân Open]
* [http://frisiandraughts.com/onewebmedia/FRISIAN%20DRAUGHTS/Rules/Spelreglement%20voor%20het%20Dammen%20Fries%20Spel.pdf Spelregels]
 
{{appendix}}
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q32282577 }}
[[Categorie:Damvariant]]
[[Categorie:Sport in Friesland]]

Versie van 9 jul 2017 23:10

Fries dammen is een variant van het damspel dat in Friesland wordt gespeeld. Het wordt gespeeld op een internationaal dambord met als afwijkende regel dat ook ook horizontaal en verticaal slaan toegestaan is.

Geschiedenis

Deze damvariant was in de 18e eeuw al in Frankrijk bekend onder de naam Babylonisch damspel. In Nederland werd het in het begin van de 18e eeuw gespeeld onder de naam Molkwerums dammen. Een verwijzing naar de plaats Molkwerum dat bekend stond als het Friese Doolhof. Fries dammen was in Zweden en Denemarken bekend onder de naam Makvaer en Maquern, namen die veel lijken op de Friese uitspraak van Molkwerum: Molkwar. In Fryslân werd in de 19e eeuw alleen Fries gedamd. In deze periode werden honderden wedstrijden uitgeschreven door kroegbazen waarbij er dikwijls om prijzen ter waarde van een weekloon werd gespeeld. De Dambond Fries Spel werd in 1932 opgericht, vanaf dat moment werd er georganiseerd gespeeld met club- en persoonlijke kampioenschappen.

Sinds 2009 wordt in Franeker het 'Grutmastertoernoai' gespeeld, dit is inmiddels uitgegroeid tot het 'Fryslân Open'. In 2017 speelde onder andere de wereldkampioen snelschaken Vasyl Ivantsjoek uit Oekraïne mee en noemde dit toernooi één van zijn mooiste in zijn loopbaan[1].

Er is ook een nieuwe wedstrijdvariant van het Fries dammen, FRYSK!, dit heeft dezelfde spelregels, echter de beginstand is met elk vijf schijven op de basislijn. Door deze spelvorm is het spel sneller te leren. Het Fries dammen is één van de kenmerkende Friese sporten, zoals ook het kaatsen, fierljeppen en het skûtsjesilen.

Speelwijze

De afwijkende slagregels, namelijk ook horizontaal en verticaal, maakten het voor de doorsnee dammer verwarrend. Toch komt deze variant nog het dichtst bij een voorloper van het damspel, het Alquerque, ook hierbij wordt in acht richtingen geslagen. Het Alquerque is geëvolueerd naar Zamma en Kharbaga, spelvormen die veel op Fries dammen lijken.

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow