Financiële Relativiteitstheorie

De Financiële Relativiteitstheorie laat zich - toegepast op het schuldenprobleem - inspireren door Einstein die stelde dat de mensheid haar problemen niet opgelost krijgt binnen hetzelfde denkkader dan waarin ze veroorzaakt worden. De theorie kent als basis de Fishervergelijking en stelt dat - mits gebruik van de omgekeerde logica - alle schulden en vorderingen kunnen herleid worden tot nihil zonder verlies aan koopkracht en/of kapitaal. De Financiële Relativiteitstheorie is als een vlindereffect wat verschillende reacties losweekt, dit is vooral te wijten aan de kwalitatief andere denkmethode om het schuldenprobleem te benaderen. De theorie maakt gebruik van een wiskundige sleutel, deze wordt - omwille van de transparantie - toegepast op een vereenvoudigd model van de werkelijkheid. In het verlengde wordt ook de Financiële Relativiteitstheorie drastisch vereenvoudigd en de naam - ondanks hetzelfde resultaat - omgebogen naar Reverse Debt System.

Besluitvormingstheorie

Het gebruik van een vereenvoudigd model beroept zich op de besluitvormingstheorie van Herbert Simon waarbij er rekening wordt gehouden met:

1. de beperkte beschikbaarheid van informatie
2. cognitieve beperkingen en
3. de beperkte tijd om tot een besluit te komen.

Herbert Simon formuleerde binnen deze context een aantal axioma's ter beschrijving van z'n besluitvormingstheorie. Deze axioma's of proposities zijn:

1. de mens kan onmogelijk alle alternatieven voor een beslissing kennen
2. de alternatieven die hij kent, kan hij niet alle simultaan vergelijken.
3. als gevolg van de eerste twee axioma's zal de mens niet het optimale alternatief kiezen.
4. de mens beschikt over een set routineacties die hij oproept zodra een herkenbaar probleem zich voordoet.
5. deze routineacties bestaan alle los van elkaar.
6. elk probleem wordt simultaan met het bestaande doel en de bestaande middelen beschouwd.
7. als gevolg van (4) en (5) zal (2) pas in werking treden als de routineacties niet meer volstaan.

De volgorde waarop alternatieven overwogen worden speelt bij beperkte rationaliteit een voorname rol, dit in tegenstelling tot bij volledige rationaliteit. Bij volledige rationaliteit worden immers eerst alle alternatieven overwogen om zo tot een optimale keuze te komen, bij beperkte rationaliteit zal daarentegen het zoekproces gestaakt worden bij de eerst bevredigende optie. Het nadeel van beperkte rationaliteit is dat een besluit in sommige gevallen averechts kan uitwerken, zelfs soms leidend tot perverse effecten. Het probleem van te weinig - of juist teveel - informatie wordt opgelost door de vorming van een vereenvoudigd model van de werkelijkheid. Beperkte rationaliteit heeft echter ook voordelen, doordat niet alle alternatieven dienen overwogen te worden, wordt voorkomen dat de besluitvorming verlamt.

Financiële Relativiteitstheorie

Bestand:Wiki-001-financiële relativiteitstheorie.png

vereenvoudigd model - financiële relativiteitstheorie

De Financiële Relativiteitstheorie gaat a priori uit van eenvoudige premissen en/of dynamismen, namelijk:

1. Bij deflatie wordt omwille van de relativiteit spontaan neutraal (schuldenvrij) geld gegenereerd uit de reeds bestaande geldhoeveelheid.
2. Dit neutrale geld kan wiskundig precies (zie afbeelding) afgestemd worden op het bedrag van de schulden en vorderingen.
3. Dit neutrale geld wordt - a rato van de schulden - verdeeld onder de schuldenaars.
4. De schuldenaars storten het neutrale geld door naar de respectievelijke schuldeisers.
5. Alle schulden en vorderingen worden hierdoor herleid tot nihil zonder verlies aan koopkracht en/of kapitaal.

Het gebruik van de omgekeerde logica (deflatie) is hier te zien als een 'directe trigger' om het denken over hedendaagse systemen te stimuleren, de wiskundige precisie maakt de theorie kloppend maar brengt vooral de neutraliteit van geld in herinnering. De neutraliteit van geld stelt eenvoudig dat er a priori geen causaal verband is tussen de goederen- en geldstromen, geld komt immers uit het spreekwoordelijke 'niets'.

De Financiële Relativiteitstheorie maakt dit economische grondbeginsel transparant, met als belangrijk verschil dat neutraal geld uit de reeds bestaande geldhoeveelheid gewonnen wordt. De theorie vertoont hierom overeenkomsten met het omstreden 'helikoptergeld' dat vaak wordt gezien als het ultieme redmiddel om de economie te stimuleren. De theorie verwijst inherent naar het volwaardig gebruik van 'biflatie' (inflatie EN deflatie) en kan daarom niet als nieuw gezien worden, doch voorbijgaand aan een 'mainstream' inflatoire manier van denken. In dit laatste wordt het correlaat gevonden met de stelling van Einstein.

Tabula Rasa

De Financiële Relativiteitstheorie herbergt een tijdloos aspect in die zin dat de methode ten allen tijde toepasbaar is, net hierin ligt de kracht besloten. Met andere woorden, de theorie staat op zich en spreekt zich niet uit over courante geplogenheden, ze kan gebruikt worden, of ook niet. Bijzonder aandachtspunt is dat niet gesproken wordt over een schuldkwijtschelding dan wel over een tabula rasa, dit verschil uit zich doordat schuldeisers geen verlies aan koopkracht lijden. Een en ander kan eenvoudig afgeleid worden, het verwarren van - dit staat beter gekend als geldillusie - nominaal en relatief kan echter nefast blijken wanneer de theorie diepgaander beschouwd wordt, de proef op de som maakt dit duidelijker. Soortgelijk herbergt de theorie een schijnbaar 'mysterieus' element, in wezen betalen de schuldenaars immers niets en toch ontvangen alle schuldeisers hun uitstaande vorderingen. Principieel kan de Financiële Relativiteitstheorie 'overnacht' toegepast worden, louter technisch perfect mogelijk op voorwaarde dat er ook de nodige samenwerking voor gevonden kan worden. In het verlengde kan de theorie sterk vereenvoudigd worden, niet enkel wordt hierdoor een aantal praktische bezwaren drastisch gereduceerd maar ook enkele 'mainstream' denkkaders doorbroken. Deze afgeleide laat zich eenvoudig vertalen naar het Reverse Debt System.

Reverse Debt System

Bestand:Wiki-002-reverse debt system.png

vereenvoudigd model - reverse debt system

Het Reverse Debt System is een afgeleide in die zin dat de oefening veel eenvoudiger wordt, het resultaat hetzelfde. Het Reverse Debt System herbergt de potentie om schuldrelaties te ontkoppelen, vertaald in twee ingrepen die afzonderlijk kunnen doorgevoerd worden in de - schuldenaar en schuldeiser - respectievelijke boekhoudingen. Deze ingrepen zijn:

• uit hoofde van de schuldeiser => credit vordering @ debet geldhoeveelheid
• uit hoofde van de schuldenaar => debet schuld @ credit eigen vermogen

Nader beschouwd volgt het Reverse Debt System simpelweg een andere denkpiste om het schuldenprobleem te benaderen, technisch denkbaar en praktisch uitvoerbaar. De methode laat ook toe partieel te werken, net zoals per schuldensoort. Met partieel wordt bedoeld dat een schuld/vordering slechts deels wordt weggewerkt, bij schuldensoort wordt gedacht aan private- en/of overheidsschulden op basis van nader te bepalen criteria. Technisch bestaat er geen restrictie om deze of gene beslissing te nemen, wat rest is een kwestie van informatie, aandacht, integratie, plan van aanpak, (politieke) besluitvorming, rechtvaardigheid, normen en waarden.

Epistemische breuk

Zowel de Financiële Relativiteitstheorie als het Reverse Debt System wijken af van het alledaagse denken waardoor een epistemische breuk ontstaat, of ten minste geïnduceerd zou kunnen worden. Dit begrip - epistemische breuk - werd geïntroduceerd door Gaston Bachelard in werken als Le nouvel esprit scientifique (1934) en La formation de l'esprit scientifique (1938). Gaston Bachelard stelde namelijk dat de geschiedenis gekenmerkt wordt door een confrontatie met epistemische obstakels die de vooruitgang van het denken verhinderen. Deze worden niet opgeworpen door de complexiteit van de wereld en/of de beperkingen van de mens, maar door de manier waarop wordt gedacht. Voor Bachelard werd wetenschappelijkheid dan ook gekenmerkt door een epistemische breuk met het alledaagse denken. Bijzonder aandachtspunt is het eenvoudige feit dat beide theorieën het denken dermate kunnen verstoren waardoor chaotische verwarring ontstaat, het Elaboration Likelihood Model (ELM) wordt bruikbaar geacht om - zonder garantie op succes - meer grip te krijgen op deze cognitieve processen. In laatste instantie kan niet zozeer gesproken over een nieuw element of alternatief, wel het gebruik van alle of meerdere alternatieven zoals door de besluitvormingstheorie van Herbert Simon geopperd wordt.

Onbewuste belemmeringen

Een platitude is een stelling of uitspraak die 'domheid' van de gebruiker laat vermoeden, dit wordt vaak in relatie gebracht met het cliché of 'dooddoeners'. Als denkoefening ontbloten de Financiële Relativiteitstheorie en het Reverse Debt System een aantal, sterk voor interpretatie vatbaar naargelang het denkkader van waaruit gesproken wordt. Desalniettemin fungeren een aantal ingeburgerde stellingen als onbewuste belemmeringen waardoor vaak het denkproces vroegtijdig wordt stopgezet:

1. Deflatie kan niet oneindig doorgaan aangezien schuldaflossingen nominaal een steeds groter deel van het loon uitmaken
2. Bij deflatie dient overtollig geld vernietigd te worden, ter vermijding van hyperinflatie
3. Geld is schuld

Het bijhorende debat is dubieus te noemen, binnen een overwegend inflatoir geconditioneerd denkkader worden deze stellingen als legitiem beschouwd, zelfs als een onwrikbare waarheid die geen tegenspraak duldt. Het veranderen van denkkader zegt echter anders waardoor - vaak onbewust - een communicatiekloof kan ontstaan, de denkkaders resoneren niet waardoor een spanningsveld zich manifesteert. Met andere woorden, het gebruik van een andere denkpiste leidt spontaan naar een ander paradigma waarbinnen de geopperde stellingen hun geldigheid verliezen. En dit is geen veroordeling van het ene of het andere paradigma, het toont aan dat elk paradigma - met inbegrip van voor- en nadelen - z'n eigenheid kent. Wat belangrijk wordt geacht is het a priori kennis nemen en doordenken van alle opties, zoniet kan gesproken worden van beperkte- en/of begrensde rationaliteit.

Monetaire Reset

De Financiële Relativiteitstheorie en het Reverse Debt System richten zich specifiek tot het schuldenprobleem maar beperken zich daar niet toe, het zijn elementen en/of methoden die ingebed worden in een reeks van potentiële opties. Deze reeks omvat alle beschikbare alternatieven onder de noemer 'monetaire reset', het zegt echter niets over het wel/niet gebruik ervan. Een monetaire reset kan daarom gezien worden als een korf van verschillende opties met traditioneel voor- en tegenstanders, naargelang doelstelling zal deze of gene optie gekozen worden. Een monetaire reset is eveneens als tijdloos te beschouwen, niet limitatief inzake opties die wel/niet in rekening gebracht worden in functie van het maatschappelijke welzijn. Een monetaire reset laat toe om een situatie 'radicaal' (cfr aan de bron) te herstellen, neutraal naar z'n aard dan wel - naargelang de eigen overtuiging en/of standpunt - diverse reacties uitlokkend. Pro memorie, het ontbreken aan informatie, gemis aan cognitieve vermogens en/of beperkte tijd kan leiden tot perverse effecten die de emotie niet onberoerd laten.

Rationalisering

Zowel de Financiële Relativiteitstheorie als het Reverse Debt System zijn niets nieuws onder de zon, inhoudelijk wordt enkel gebruik gemaakt van de middelen die voor iedereen vrij beschikbaar zijn. Met andere woorden, dit is een kwestie van kennis en de manier waarop gedacht wordt. Op deze manier wordt - quasi willens nillens - de strikt technische oefening ook een psychologische oefening waarbij niet zelden verschillende cognities onverenigbaar lijken. Dit fenomeen staat beter gekend als cognitieve dissonantie, dit is een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat bij het kennisnemen van feiten of opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening, of bij gedrag dat strijdig is met de eigen overtuiging, waarden en normen. Volgens de theorie voelen mensen een sterke drang om die dissonanties te verkleinen door hun opvattingen of gedrag aan te passen of te rationaliseren. Het tegenovergestelde van cognitieve dissonantie is cognitieve consonantie.

Elaboratie

Bestand:ELM model Nederlands.png

Bewerking van het ELM, gebaseerd op "Communication and persuasion: Central and peripheral routes to attitude change" door Petty en Cacioppo (1986)

Voor de beoordeling van de theorieën wordt het Elaboration Likelihood Model (ELM) zeer bruikbaar geacht, een model dat de manier waarop attitudes veranderen en gevormd worden, beschrijft. Centraal hierbij staat het elaboration continuum, dat van weinig uitgesproken (onbewust) tot zeer uitgesproken (zeer bewust) reikt. Afhankelijk van de mate van uitgesprokenheid kunnen verschillende processen van invloed zijn op de uiteindelijke overtuiging of attitude. Het ELM onderscheidt twee routes die tot overtuiging kunnen leiden: de centrale route (Engels: central route) en de indirecte route (Engels: peripheral route).

Processen die via de centrale route verlopen vereisen een grote mate van aandacht, waardoor ze geneigd zijn dominant aanwezig te zijn onder condities die een grote mate van uitgesprokenheid stimuleren. Centrale routeprocessen onderwerpen een overtuigend bedoelde boodschap aan een nauwgezet onderzoek om de waarde van de gebruikte argumenten te kunnen beoordelen. De uitkomst of de boodschap al dan niet overtuigend gevonden wordt is afhankelijk van de unieke cognitieve reacties van de ontvanger. De indirecte route daarentegen, vereist weinig bewust denken, en is daardoor vooral aanwezig in situaties die weinig uitgesproken signalen voortbrengen. Deze processen zijn vaak afhankelijk van simpele beslisregels zoals "experts hebben gelijk" of oppervlakkige kenmerken van de boodschap, zoals de hoeveelheid argumenten die genoemd worden of de autoriteit van de bron waarin ze genoemd zijn.

Welke route gevolgd wordt is afhankelijk van de mate van uitgesprokenheid. Zowel motivatie en de geestelijke vermogens van de ontvanger bepalen de mate van uitgesprokenheid. Twee voorbeelden van motivationele factoren die van invloed zijn op de gepercipieerde uitgesprokenheid van een boodschap betreffen de relevantie voor de persoon die de boodschap ontvangt en de autonome geneigdheid tot overdenken van de ontvanger. Factoren die gerelateerd zijn aan de geestelijke vermogens van de ontvanger betreffen de afwezigheid van afleiding en het beschikken over relevante noodzakelijke kennis om de logische argumenten op hun merites te beoordelen. In geval van gematigde uitgesprokenheid zal een combinatie van centrale en indirecte processen de wijze waarop de informatie verwerkt wordt beïnvloeden.

Kennisdeling

De Financiële Relativiteitstheorie en het Reverse Debt System worden vrij ter kennis gesteld, dit zonder claim, auteurs- en/of patentrecht. Hiermee wil het belang van kennisdeling geaccentueerd worden, net zoals het neutrale en tijdloze karakter van de geopperde alternatieven. Het onthouden van deze kennis zou - hoe ook gepercipieerd en/of gevalideerd - niet stroken met het recht op informatie zoals gestipuleerd in talloze manifesten. 'Bronverwijzen' wordt gezien als een haast onmogelijke opdracht, niet door een gebrek aan bronnen maar net omwille van het immense aanbod. Verwijzingen naar literatuur of andere bronnen wordt daarom steeds als niet-limitatief gezien, het zijn vingerwijzingen die wel/niet de interesse genieten om zodoende het denken en het debat daarover te stimuleren. Merk hierbij op, dit artikel bevat zinsneden van andere wikipedia-artikels, respectvol overgenomen om de volledigheid en leesbaarheid van dit artikel te bevorderen.

Indirecte triggers

* Paradigmaverschuiving * Fishervergelijking * Nash-evenwicht * Chaostheorie * Vlindereffect * Manieren van denken * Procesfilosofie * Interferentie (leerspsychologie) * Business process reengineering * Reverse engineering

* Creatieve destructie * Cognitieve dissonantie * Psychische afweermechanismen * Theorie van positieve desintegratie * Ervaringsdeskundigheid * Halve waarheid * Overkoepelende waarheid * Biflatie * Panarchisme * Meme (wereldbeelden)

* Koopkrachtpariteit * Repressieve tolerantie * Tirannie van de meerderheid * Zwijgspiraal * Retroactieve inhibitie * Complottheorie * Elaboration Likelihood Model * Dunning-Kruger effect * Nyaya * Agnosie

Externe links

anonieme blogsite op wordpress

• Chicago Plan Revisited (IMF) (en)
• The Case for Monetary Finance, an Essentially Political Issue (IMF) (en)
• A Modern Debt Jubilee (Economie, macht en maatschappij) (nl)
• Rational Fools: A Critique of the Behavioral Foundations of Economic Theory (Amartya Sen) (en)
• Waarom economen vaak miskleunen (Henk Folmer) (nl)
• De flexibiliteit van een volgeld systeem (Ons Geld) (nl)
• Stichting Ons Geld (Kamerdebat 2015) (nl)
• Het verraad van de financiële wereld (Georges Ugeux) (nl)
• Het Chaos-punt (Ervin Laszlo) (nl)
• Eenheid van Leven (Frtijof Capra) (nl)
• Integrale psychologie (Ken Wilber) (nl)
• De Angst voor Vrijheid (Erich Fromm) (nl)
• Spiral Dynamics (Beck & Cowan) (nl)
• De Economie van Goed en Kwaad (Thomas Sedlacek) (nl)