Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Internet der Dingen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Internet_der_dingen&oldid=41157370 Grieg 27 apr 2014 Bob.v.R)
Regel 1: Regel 1:
Met het '''Internet der Dingen''' wordt de verbinding tussen de digitale wereld en fysieke objecten bedoeld. De objecten worden voorzien van [[microcontrollers]], die verbonden kunnen worden met een netwerk, waardoor objecten via het netwerk kunnen communiceren.<ref name="getting-started">{{Aut|Cuno Pfister}}, ''Getting Started With the Internet of Things'', Gepubliceerd door O’Reilly Media. Eerste editie, mei 2011.</ref> De term werd voor het eerst gebruikt door [[Kevin Ashton]], één van de pioniers van het [[RFID]]-systeem, in 1999.<ref name="rfid-journal">{{Aut|Kevin Ashton}}, ''That ‘Internet of Things’ Thing'', [http://www.rfidjournal.com/articles/view?4986 RFID Journal]), 22 juni 2009</ref> Objecten kunnen voorzien worden van technologie, waardoor ze verbonden kunnen worden aan het internet. Het eerdergenoemde RFID-systeem en de bekende [[streepjescode]] zijn hier voorgangers van.
Het '''internet der dingen''' (Engels: ''Internet of things''; Duits: ''Internet der Dinge'') refereert aan de situatie dat door mensen bediende computers (desktops, tablets, smartphones) in de minderheid zullen zijn op het internet. De meerderheid van de internetgebruikers zal in deze visie bestaan uit semi-intelligente apparaten, zogenaamde [[embedded system]]s. Alledaagse voorwerpen worden hierdoor een entiteit op het internet, die kan communiceren met personen en met andere objecten, en die op grond hiervan autonome beslissingen kan nemen.  
== Geschiedenis ==
Het idee werd aanvankelijk ontwikkeld en gepopulariseerd door de [[Auto-ID Labs]] van de [[Massachusetts Institute of Technology]], waarvan Kevin Ashton mede-oprichter en directeur was.<ref name="rfid-journal" /> Het idee was om alledaagse objecten te verbinden aan de digitale wereld. Door die verbinding zouden objecten via netwerken tegen elkaar en ons kunnen „praten”. Neem bijvoorbeeld een netwerk van verkeerslichten of een bankpas die via een pinautomaat met de bank communiceert. Hoe meer fysieke objecten op een dergelijke manier via een netwerk verbonden konden zijn, hoe meer creatieve oplossingen daar van zouden kunnen komen, was het idee.  


In 1999 was er echter nog een groot aantal beperkingen in de ontwikkeling van zo'n Internet der Dingen. De benodigde technologie was nog log en langzaam. Het was moeilijk om überhaupt verbinding te maken met het internet, laat staan alledaagse objecten met het internet te laten verbinden,<ref name="wired">{{Aut|Ben Hammersley}}, ''When the World Becomes the Web'', Wired magazine, juli 2013</ref> maar het idee was er. Met dit concept in het achterhoofd ontwikkelde het Auto-ID Center de RFID-chip. Een artikel in [[Business Week]] uit 1999 suggereerde dat de Aarde tijdens het eerste decennium van de 21<sup>ste</sup> eeuw een „elektronische huid” zou aantrekken, waarmee de auteur technologie vergeleek met de menselijke huid; de planeet zou met technologie kunnen „voelen” zoals mensen dat kunnen met hun huid<ref name="business-week">{{Aut|Neil Gross}}, ''The earth will don an electronic skin'', in ([http://www.businessweek.com/1999/99_35/b3644024.htm Business Week]), 1999</ref>.
== Verouderde betekenis van de term ==
[[Kevin Ashton]], toenmalig hoofd van het 'Auto-ID Center' van het [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]], gebruikte in 1999 de term ''Internet der Dingen'',<ref name=Mattern>{{citeer journal|last = Mattern|first = Friedemann and C. Floerkemeier|title ="From the Internet of Computers to the Internet of Things"|publisher = Informatik- Spektrum|date = 2010|page = 107-121}}</ref> maar discussie hierover dateert op zijn minst van 1991.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010</ref> Destijds werd echter vooral gedacht aan toepassingen met [[Radio frequency identification|RFID]]. Door alle objecten, inclusief mensen, van identifiers te voorzien zou de echte wereld geïnventariseerd en gemanaged kunnen worden door computers. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan het volgen van het transport van pakketjes.


In de daaropvolgende jaren werd de term overgenomen door de media, en in 2005 publiceerde de [[Internationale_Telecommunicatie-unie|ITU]] van de [[Verenigde Naties]] voor het eerst een rapport over het Internet der Dingen, waarin onder andere werd besproken wat het Internet der Dingen was, wat voor implicaties het zou hebben op de wereldeconomie en een voorspelling werd gedaan van hoe het leven met het Internet der Dingen eruit zou zien in 2020.<ref>''The Internet of Things'', Executive Summary van het ([http://www.itu.int/osg/spu/publications/internetofthings/InternetofThings_summary.pdf ITU])</ref> Toen in 2006 het [[Internet Protocol versie 6]] werd gelanceerd werden er in één klap een vrijwel onbeperkt aantal IP-adressen beschikbaar gesteld, waardoor er in de toekomst altijd genoeg IP-adressen zullen zijn om fysieke objecten aan het internet te koppelen. In 2011 stelde Cisco IBSG dat het Internet der Dingen in het jaar 2008 – 2009 echt “geboren” was, omdat er in dat jaar meer objecten met het internet waren verbonden dan er mensen op de wereld waren.<ref name="cisco">{{Aut|Dave Evans}}, ''The Internet of Things: How the Next Evolution of the Internet Is Changing Everything'', [http://www.cisco.com/web/about/ac79/docs/innov/IoT_IBSG_0411FINAL.pdf Cisco], april 2011</ref>
== Moderne visie op Internet der dingen ==
Een hedendaagse definitie van het Internet der dingen is: ''Een voorgestelde ontwikkeling van het internet, waarbij alledaagse voorwerpen zijn verbonden met het netwerk en gegevens kunnen uitwisselen.''<ref>[http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/Internet-of-things 'Internet of things' volgens Oxford Dictionaries]</ref>


== Voorbeelden ==
Als het belangrijkste aspect van het Internet der dingen wordt genoemd: de mogelijkheden die ontstaan wanneer fysieke objecten en de virtuele wereld samenkomen.<ref>[http://www.slideshare.net/socialmediadna/essayhetinternetderdingenwanneerdefysiekeendevirtuelewereldsamenkomen] Het 'Internet der dingen', SURFnet essay, R. Rapmund en A. Geurts, nov. 2011</ref>
Tegenwoordig zijn er, met de toegenomen toegankelijkheid van het internet en de ontwikkeling van technologie, heel veel verschillende soorten toepassingen van het Internet der Dingen. Elk fysiek object dat aangesloten is op een netwerk is deel van het Internet der Dingen. Dat zijn onderhand miljarden objecten geworden.<ref name="cisco" /> Hier volgt een aantal voorbeelden van manieren waarop het Internet der Dingen wordt toegepast.


=== Huishoudelijke apparaten ===
In de huidige visie spelen 'slimme' objecten een sleutelrol in het Internet der dingen. Dit omdat ingebedde informatie- en communicatie-technologie het potentieel heeft om de bruikbaarheid van objecten revolutionair te doen toenemen. Met gebruik van sensors kunnen deze hun omgeving in zich opnemen, en via ingebedde netwerktechnologie kunnen ze met elkaar communiceren, internetdiensten gebruiken en met mensen interacteren.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 1</ref> In de huidige betekenis refereert de term Internet der Dingen dus aan 'dingen' die zelf computers zijn, en via internet zaken monitoren en regelen.
Een vroeg en beroemd voorbeeld van huishoudelijke toepassing van het Internet der Dingen is de Internet Refrigerator die in 2000 werd gelanceerd door [[LG]].<ref>Global History, ([http://www.lg.com/global/about-lg/corporate-information/at-a-glance/history  lg.com])</ref> De koelkast kon de eigenaar vertellen welke producten bijna op waren en moesten worden bijgekocht. Tegenwoordig worden steeds meer huishoudelijke apparaten verbonden aan het internet. Neem bijvoorbeeld verlichting dat bedienbaar is door middel van een smartphone, zoals onder andere het Hue-systeem van [[Koninklijke_Philips_Electronics|Philips]].<ref>https://www.meethue.com/</ref>


=== Verkeer ===
De verwachtingen rond het Internet der Dingen zijn dat vanuit diverse gezichtspunten<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 3</ref> er voordelen zullen zijn:
Verkeerslichten zijn wereldwijd een belangrijk deel van ons verkeer. Traditioneel gezien zijn verkeerslichten niet verbonden aan een netwerk en detecteren ze op eigen houtje of er auto’s staan te wachten of aan komen rijden met behulp van sensoren in of boven het wegdek.<ref>{{Aut|Bogdan Popa}}, ''How Traffic Light Control Systems Work'', ([http://www.autoevolution.com/news/how-do-traffic-light-control-systems-work-41839.html Autoevolution]), 15 januari 2012.</ref> In 2006 lanceerde [[Audi]] het travolution-project, een ''smart'' verkeerslichtsysteem, wat auto’s in staat stelt te communiceren met verkeerslichten. Hierdoor wordt een bestuurder bijvoorbeeld verteld hoe lang hij/zij nog moet wachten voor het licht op groen gaat, of hoe snel er gereden moet worden om bij een kruising nog door het groene licht te kunnen rijden.<ref>{{Aut|Alina Dumitrache}}, ''Audio travolution Project Explained'', [http://www.autoevolution.com/news/audi-travolution-project-explained-21294.html Autoevolution]), 10 juni 2010</ref>
* ''commercieel''; efficiëntere processen, minder kosten voor logistiek/opslag, verkoop meer toegesneden op klanten
* ''sociaal en politiek''; duidelijkere informatie voor klanten en burgers, betere zorg, betere veiligheid (bijvoorbeeld in het verkeer)
* ''persoonlijk''; nieuwe diensten die het leven veraangenamen en veiliger maken


In Nederland wordt momenteel de ''Smart Highway'' ontwikkeld. Het is een samenwerking tussen ontwerpbureau Studio Roosegaarde en vastgoedonderneming [[Heijmans_NV|Heijmans]]. Tijdens de uitvoer van het project wordt interactieve, lichtgevende verf aangebracht op het wegdek, dat onder andere met behulp van sensoren van verschijning kan veranderen. Zo zouden er bij vrieskou bijvoorbeeld sneeuwvlokken op het wegdek kunnen verschijnen en meldingen kunnen worden weergegeven afhankelijk van de huidige verkeerssituatie. Het concept won ''Best Future Concept'' tijdens de [[Dutch Design Awards]] en de realisatie van het project is gepland voor de tweede helft van 2013.<ref>([http://www.studioroosegaarde.net/uploads/files/2013/02/18/164/Press%20release%20Smart%20Highway%20Roosegaarde%20ENG.pdf Press release studio Roosegaarde en Heijmans])</ref>
== Basistechnologie van het Internet der dingen ==
Het Internet der dingen wordt mogelijk gemaakt door een aantal basistechnologieën. Dat betekent dat de meeste toepassingen op een groot aantal van de onderstaande technologieën gebaseerd zullen zijn.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 2</ref>


=== Fitness en gezondheid ===
==== Communicatie en samenwerking ====
Met de komst van smartphones zijn er veel applicaties op de markt gebracht voor fitness en gezondheid. Zo is er bijvoorbeeld [[Runkeeper]], een populaire app die bijhoudt welke afstand een gebruiker aflegt en hoe snel deze afgelegd wordt, en applicaties die barcodes van producten kunnen scannen om vervolgens het aantal calorieën en voedingswaarden weer te geven.
Apparaten (objecten) kunnen communiceren met het internet, of zelfs met elkaar. Ze kunnen gebruikmaken van internet-data en -services, en dan hun eigenschappen veranderen (bijvoorbeeld van stilstaand naar rijdend). Hierbij zijn ontwikkelingen in draadloze communicatie zoals [[UMTS]] en [[Wifi]] cruciaal.


Een applicatie die de combinatie van gezondheid en het Internet der Dingen naar nog een ander niveau tilt is [[Fitbit]]. Behalve de eerdergenoemde functionaliteiten van andere apps is dit ook nog een aanbieder van fysieke producten die kunnen worden gebruikt in combinatie met de applicatie, zoals devices die slaap- en bewegingspatronen bijhouden en een weegschaal die via [[wifi]] verbonden is aan het internet.<ref>http://www.fitbit.com</ref>
==== Adresseerbaarheid ====
Als adres van het object heeft een [[IP-adres]] het voordeel dat dit goed gestandaardiseerd is, en dus goed samenwerkt met het netwerk.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 6</ref> Door het Internet der dingen neemt het aantal benodigde IP-adressen naar verwachting explosief toe. Een vereiste is immers dat elk object een eigen 'adres' heeft. Door de nu al plaatsvindende overgang van [[Internet Protocol versie 4|IPv4]] naar [[Internet Protocol versie 6|IPv6]] wordt voorzien in de behoefte aan (zeer) grote aantallen IP-adressen.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 6</ref>


== Voorspellingen en projecties ==
==== Lokaliseerbaarheid ====  
Het is moeilijk te voorspellen hoe het Internet der Dingen in de toekomst zal groeien. Het is bijvoorbeeld niet te voorzien welke technische ontwikkelingen er nog aan zitten te komen en het is ook moeilijk bij te houden hoeveel voorwerpen hobbyisten en onafhankelijke ontwikkelaars nog aan netwerken gaan aansluiten. Toch worden er voorzichtige voorspellingen gedaan.
In het Internet der dingen moeten de objecten gevonden kunnen worden, dat wil zeggen: gelokaliseerd en herkend via opzoekdiensten. Denk hierbij aan hoe mobiele telefoons gevonden en gelokaliseerd worden.


Machina Research voorspelt dat er zich in de toekomst veel nieuwe marktkansen zullen voordoen in een onderzoek uit 2011. De verwachting is een marktkans voor $1,2 triljoen zal zijn op het gebied van draadloze technologie. Volgens het onderzoek liggen de kansen in consumentenelectronica, de autoindustrie, gezondheid en nutsvoorzieningen.<ref>{{Aut|Thomas Frey}}, ''Empowering “Things” for Our Internet of Things'', ([http://www.wfs.org/blogs/thomas-frey/empowering-“things”-for-our-internet-things the Futurist]), 30 september 2012</ref>
==== Identificatie ====
De apparaten (objecten) moeten uniek identificeerbaar zijn. Voor passieve objecten (d.i. objecten zonder energiebron) kan identificatie via [[RFID]] of [[barcode]]s  plaatsvinden. Hierbij kan een RFID-lezer of mobiele telefoon als medium fungeren. Hierdoor kan een object (bv. een tandwiel met barcode) gelinked worden aan informatie die elders daarover opgeslagen is (niet zozeer over ''wat voor'' tandwiel het is, maar over ''welk'' tandwiel het is; bijvoorbeeld dat het tandwiel in jaar x aan fabriek y verkocht is en onderdeel is van machinenummer 123456).
 
==== Sensors ====
Met een [[sensor]] verzamelen apparaten data over hun omgeving. Ze leggen deze vast of sturen ze door of reageren er direct op. Sensors zetten een analoog signaal (bijvoorbeeld temperatuur of lichtintensiteit) om in een digitaal signaal (enen en nullen), zie [[analoog-digitaalomzetter]].
 
==== Actuatoren ====
Via een [[actuator]] beïnvloeden de apparaten de fysieke wereld. Een actuator zet een signaal om in een actie, bijvoorbeeld een beweging.
 
==== Ingebedde informatie verwerking ====
Slimme apparaten hebben een microcontroller en opslagcapaciteit voor informatie, zie [[embedded system]].
 
==== Lokalisatie ====
Apparaten zijn zich 'bewust' van hun fysieke locatie. Dit gebeurt door deze zelf vast te stellen, dan wel doordat deze bepaling voor hun gedaan wordt. [[Global positioning system|GPS]] en mobiele-communicatietechnologie maken dit mogelijk.
 
==== Gebruikers interface ====
Slimme objecten moeten met mensen kunnen communiceren, dit gebeurt direct dan wel indirect (via [[smartphone]]). Hierbij zijn vooral technologieën als [[spraakherkenning]], beeldherkenning en geluidsherkenning van belang.
 
== Eisen opgelegd aan de technologie ==
Om het Internet der dingen praktisch haalbaar te doen zijn, zal de onderliggende technologie aan diverse eisen moeten voldoen.<ref>{{aut|Mattern}}, 2010, sectie 4</ref> Deze eisen liggen op de volgende gebieden:
* schaalbaarheid; zowel lokaal gebruik als gebruik op grote schaal
* mobiele 'dingen' moeten in staat zijn om spontaan en zelfstandig zich te configureren en verbindingen op te zetten
* interoperabiliteit, bijvoorbeeld via (waar nodig) standaardisatie
* vindbaarheid; een gebruiker zal via een 'zoekmachine' willen achterhalen waar een 'ding' zich bevindt en in welke toestand het verkeert
* software
* managen van grote data-volumes
* correcte en nauwkeurige interpretatie van de door sensoren vergaarde gegevens
* veiligheid en privacy; bij 'dingen' zullen er extra regels komen die aangeven wat (en wanneer) zij wel of niet mogen
* fouttolerantie door redundantie en het kunnen aanpassen aan gewijzigde omstandigheden
* energie; vanwege praktische bezwaren van batterijen (grootte en gewicht) zullen creatieve oplossingen nodig zijn voor de energievoorziening van bijvoorbeeld sensoren
* draadloze communicatie over zo kort mogelijke afstanden (enkele centimeters) maakt meer oplossingen mogelijk (bv. inductie)
* draadloze communicatie algemeen; vanwege de energieconsumptie zijn [[GSM]], [[UMTS]], [[WiFi]] en [[Bluetooth]] minder geschikt; nieuwere technieken zijn weliswaar smalbandiger maar ze gebruiken ook minder energie
 
== Anno 2014 met het internet verbonden apparaten ==
Er zijn anno 2014 al heel veel [[embedded system|embedded systemen]] permanent, of tijdelijk met het internet verbonden. Denk aan moderne [[fototoestel]]len, kopieerapparaten, [[wasmachine]]s, robots, auto's. Van de overgrote meerderheid hiervan kan echter niet gezegd worden dat ze hun omgeving in zich opnemen, of met wie dan ook een communicatie starten. De apparaten zijn misschien wel in de meerderheid op het internet, maar er is nog geen sprake van een Internet der Dingen.
 
== Toepassingen ==
Het Dyconet project<ref>[http://www.dyconet.de/] Het Dyconet project</ref>, uitgevoerd bij het Fraunhofer-Institut für Materialfluss und Logistic (IML) in [[Dortmund]], heeft betrekking op intelligente luchtvrachtcontainers. Het betreft containers die hun omgeving volgen via sensors, enige intelligentie hebben, en zelf communicatie initialiseren, ook met andere containers.
 
[[Domotica]]-systemen kunnen ook een toepassing zijn van het Internet der Dingen.
 
In Australië planten biologen jaarlijks door het hele land circa een miljoen graanplantjes om te zien onder welke condities welke soorten het beste groeien. Met een klein team moeten nu zowel de omgevingsomstandigheden als de groeisnelheid van het graan worden gemonitord. Dit wordt opgelost via een draadloos netwerk met sensoren. <ref>[http://www.technologyreview.com/view/509546/2013-the-year-of-the-internet-of-things/] 2013: The Year of the Internet of Things (MIT Technology Review)</ref>
 
In de sport worden al sensoren ingezet om gegevens over [[workout]]s te verzamelen. De gegevens worden zonder menselijke tussenkomst verstuurd naar een centraal punt en daar verwerkt. Sporters of hun trainers kunnen inloggen op een website om de voortgang te analyseren.<ref>[http://www.technologyreview.com/view/509546/2013-the-year-of-the-internet-of-things/] 2013: The Year of the Internet of Things (MIT Technology Review)</ref>
 
== Kritiek en controverses ==
Sommigen beschouwen het Internet der dingen als een technische stap vooruit, anderen hebben reserves.
 
Peter-Paul Verbeek, hoogleraar techniekfilosofie aan de [[Universiteit van Twente]], schrijft dat technologie nu al onze morele besluitvorming beïnvloedt, wat weer gevolgen heeft voor privacy en autonomie.<ref>Verbeek, Peter-Paul. Moralizing Technology: Understanding and Designing the Morality of Things. Chicago: The University of Chicago Press, 2011.</ref> Hij waarschuwt tegen het beschouwen van technologie als slechts een 'werktuig' en vindt dat we het moeten zien als een actieve entiteit.
 
Een ander punt van kritiek is dat het Internet der dingen snel wordt ontwikkeld zonder goed rekening te houden met veiligheid en met aanpassingen in regelgeving die noodzakelijk zullen zijn.<ref>[http://www.forbes.com/sites/chrisclearfield/2013/09/18/why-the-ftc-cant-regulate-the-internet-of-things/] Christopher Clearfield Why The FTC Can't Regulate The Internet Of Things, Forbes, 18 September 2013</ref> In het bijzonder zullen, bij verdere verspreiding van het Internet der dingen, cyberaanvallen een meer fysiek karakter krijgen in plaats van zich slechts af te spelen in de virtuele wereld.<ref>[http://blogs.hbr.org/2013/06/rethinking-security-for-the-in/] Christopher Clearfield "Rethinking Security for the Internet of Things" Harvard Business Review Blog, 26 June 2013</ref> In [[Forbes]], in januari 2014, noemde cybersecurity columnist, Joseph Steinberg, diverse met het internet verbonden applicaties die nu al  “mensen in hun eigen huis kunnen bespieden”, waaronder televisies, keukenapparatuur, camera's, en thermostaten.<ref>{{cite web|url=http://www.forbes.com/sites/josephsteinberg/2014/01/27/these-devices-may-be-spying-on-you-even-in-your-own-home/ |title=These Devices May Be Spying On You (Even In Your Own Home) |publisher=Forbes |date=2014-01-27 |accessdate=2014-05-27}}</ref>
 
In een rapport van het Amerikaanse [[National Intelligence Council]] staat dat het moeilijk zal zijn om "toegang tot netwerken bestaande uit sensoren en op afstand bestuurde objecten te ontzeggen aan vijanden van de VS en criminelen. Een open markt voor geaggregeerde sensor-gegevens zal naast het bevorderen van commercie en veiligheid ook criminelen en spionnen helpen bij het in kaart brengen van kwetsbare doelen. Het op grote schaal combineren van sensor-gegevens kan de maatschappelijke cohesie ondermijnen als het niet te verenigen blijkt te zijn met garanties uit het Fourth-Amendment tegen  unredelijke zoekacties."<ref>[http://www.fas.org/irp/nic/disruptive.pdf] Disruptive Technologies Global Trends 2025. National Intelligence Council (NIC), April 2008, P. 27.</ref> In het algemeen kan worden vastgesteld dat de ''intelligence'' sector het Internet der dingen beschouwt als een rijke gegevensbron.<ref>[http://www.wired.com/dangerroom/2012/03/petraeus-tv-remote/] Spencer Ackerman. CIA Chief: We’ll Spy on You Through Your Dishwasher. Wired, 15 March. 2012.</ref>
 
Er is brede erkenning voor het feit dat ontwerp en beheer van het Internet der dingen via evolutie zich verder zullen ontwikkelen. De ontwerpen van toekomstvaste en veilige oplossingen zullen daarom moeten uitgaan van "anarchistische schaalbaarheid".<ref>[https://www.ics.uci.edu/~fielding/pubs/dissertation/fielding_dissertation.pdf Roy] Thomas Fielding, Architectural Styles and the Design of Network-based Software Architectures (2000), Dissertation - Doctor of Philosophy in Information and Computer Science</ref> Toepassing van dit concept kan worden uitgebreid naar fysieke systemen (beheerde objecten in de reële wereld), mits bij het ontwerp daarvan rekening is gehouden met onzekerheid in de beheereigenschappen. De mogelijkheden van het Internet der dingen kunnen dus in de toekomst geheel worden benut als de fysieke systemen kunnen werken met alle mogelijke beheersystemen zonder risico op uitval. 
 
Justin Brookman, van het [[Center for Democracy and Technology]], maakt zich zorgen over de gevolgen die het Internet der dingen zal hebben op de privacy van de consument. Zijn uitspraak is: "Er zijn binnen de commercie mensen die zeggen ‘Oh, big data — prima, we slaan alles op, gooien nooit iets weg, en later huren we iemand in om na te denken over security.’ De vraag is of we afspraken wensen te maken om hier beperkingen aan op te leggen."<ref>Diane Cardwell, [http://www.nytimes.com/2014/02/18/business/at-newark-airport-the-lights-are-on-and-theyre-watching-you.html?_r=0] At Newark Airport, the Lights Are On, and They’re Watching You, ''[[The New York Times]],'' 2014.02.17</ref>
 
De American Civil Liberties Union (ACLU) ziet het probleem dat het Internet der dingen ten koste kan gaan van de controle die burgers hebben over hun eigen leven. De ACLU schreef "Het is simpelweg niet mogelijk om te voorspellen hoe deze enorme krachten -- die vooral terecht komen bij bedrijven die zoeken naar financieel gewin en regeringen die zoeken naar steeds meer controle -- zullen worden aangewend. Het is goed denkbaar dat 'Big Data' en het Internet der dingen het voor ons moeilijker zullen maken onze eigen levens in eigen hand te hebben, terwijl we steeds meer afhankelijk worden van machtige bedrijven en overheidsorganen die voor ons steeds ondoorzichtiger worden."<ref>Catherine Crump and Matthew Harwood, [http://www.tomdispatch.com/post/175822/tomgram%3A_crump_and_harwood%2C_the_net_closes_around_us/] The Net Closes Around Us, ''TomDispatch'', 2014.03.25</ref>
 
Een aspect dat vaak wordt vergeten heeft te maken met de gevolgen voor het milieu van het fabriceren, gebruiken en uiteindelijk als afval verwerken van apparatuur met veel [[halfgeleider]]s. Moderne elektronica bevat een grote diversiteit aan [[zware metalen]] en zeldzame metalen, en daarnaast zwaar giftige chemische bestanddelen. Dit maakt recyclen bijzonder lastig. Electronische componenten worden vaak simpelweg gedumpt, en vervuilen vervolgens de bodem, [[grondwater]], [[oppervlaktewater]] en lucht. Dit kan uiteindelijk leiden tot [[chronische ziekte]]s bij mensen.  Daarnaast neemt de milieuschade die samenhangt met het winnen van de voor moderne elektronische componenten noodzakelijke zeldzame metalen, steeds meer toe.  Hoewel op wereldschaal de productie van elektronische apparatuur groeit, worden slechts weinig van de metalen (van niet meer gebruikte apparatuur) verzameld voor hergebruik. De gevolgen voor het milieu zullen hierdoor toenemen.
 
Bij het Internet der dinger zal vaker dan voorheen sprake zijn van het inbouwen van elektronica in alledaagse objecten, zoals [[lichtschakelaar]]s. Daarnaast is bekend dat de belangrijkste aanleiding voor het vervangen van elektronische componenten vaker het voortschrijden van de techniek is, dan het daadwerkelijk niet meer functioneren van de component. We mogen dus verwachten dat in de toekomst ook alledaagse objecten vaker zullen worden vervangen dan we gewend waren. Dit zal ook weer leiden tot (veel) meer afval.
 
In de marketing rondom het Internet der dingen zal soms de nadruk worden gelegd op de realiseerbare energiebesparing. Vaak kan hetzelfde voordeel worden behaald door het hebben van een goed lopende huishouding. 
 
== Toekomst ==
Volgens het adviesbureau [[Gartner]] zullen in [[2020]] 26 miljard apparaten aan het internet der dingen verbonden zijn.
 
== Externe link ==
* [http://www.vs.inf.ethz.ch/publ/papers/Internet-of-things.pdf "From the Internet of Computers to the Internet of Things" (F. Mattern & C. Floerkemeier)]


Cisco IBSG verwacht dat er in 2015 vijfentwintig miljard apparaten aan het internet zijn verbonden en dat het er in 2020 al vijftig miljard zullen zijn. De verwachting is dat, met de groei van het Internet der Dingen, de levensstandaard van mensen zal verbeteren door bijvoorbeeld vergrote kennis in agricultuur en daardoor verbeterde landbouwproducten en het vervroegd kunnen detecteren van ziektes en andere lichamelijke kwalen.<ref name="cisco" />


{{Wikidata|Q251212}}
{{Wikidata|Q251212}}
{{Appendix}}
== Referenties ==
{{References}}  


[[Categorie: Internet]]
[[Categorie: Internet]]
[[Categorie:Futurologie]]

Versie van 5 jun 2014 22:14

Het internet der dingen (Engels: Internet of things; Duits: Internet der Dinge) refereert aan de situatie dat door mensen bediende computers (desktops, tablets, smartphones) in de minderheid zullen zijn op het internet. De meerderheid van de internetgebruikers zal in deze visie bestaan uit semi-intelligente apparaten, zogenaamde embedded systems. Alledaagse voorwerpen worden hierdoor een entiteit op het internet, die kan communiceren met personen en met andere objecten, en die op grond hiervan autonome beslissingen kan nemen.

Verouderde betekenis van de term

Kevin Ashton, toenmalig hoofd van het 'Auto-ID Center' van het MIT, gebruikte in 1999 de term Internet der Dingen,[1] maar discussie hierover dateert op zijn minst van 1991.[2] Destijds werd echter vooral gedacht aan toepassingen met RFID. Door alle objecten, inclusief mensen, van identifiers te voorzien zou de echte wereld geïnventariseerd en gemanaged kunnen worden door computers. Denk hierbij bijvoorbeeld ook aan het volgen van het transport van pakketjes.

Moderne visie op Internet der dingen

Een hedendaagse definitie van het Internet der dingen is: Een voorgestelde ontwikkeling van het internet, waarbij alledaagse voorwerpen zijn verbonden met het netwerk en gegevens kunnen uitwisselen.[3]

Als het belangrijkste aspect van het Internet der dingen wordt genoemd: de mogelijkheden die ontstaan wanneer fysieke objecten en de virtuele wereld samenkomen.[4]

In de huidige visie spelen 'slimme' objecten een sleutelrol in het Internet der dingen. Dit omdat ingebedde informatie- en communicatie-technologie het potentieel heeft om de bruikbaarheid van objecten revolutionair te doen toenemen. Met gebruik van sensors kunnen deze hun omgeving in zich opnemen, en via ingebedde netwerktechnologie kunnen ze met elkaar communiceren, internetdiensten gebruiken en met mensen interacteren.[5] In de huidige betekenis refereert de term Internet der Dingen dus aan 'dingen' die zelf computers zijn, en via internet zaken monitoren en regelen.

De verwachtingen rond het Internet der Dingen zijn dat vanuit diverse gezichtspunten[6] er voordelen zullen zijn:

  • commercieel; efficiëntere processen, minder kosten voor logistiek/opslag, verkoop meer toegesneden op klanten
  • sociaal en politiek; duidelijkere informatie voor klanten en burgers, betere zorg, betere veiligheid (bijvoorbeeld in het verkeer)
  • persoonlijk; nieuwe diensten die het leven veraangenamen en veiliger maken

Basistechnologie van het Internet der dingen

Het Internet der dingen wordt mogelijk gemaakt door een aantal basistechnologieën. Dat betekent dat de meeste toepassingen op een groot aantal van de onderstaande technologieën gebaseerd zullen zijn.[7]

Communicatie en samenwerking

Apparaten (objecten) kunnen communiceren met het internet, of zelfs met elkaar. Ze kunnen gebruikmaken van internet-data en -services, en dan hun eigenschappen veranderen (bijvoorbeeld van stilstaand naar rijdend). Hierbij zijn ontwikkelingen in draadloze communicatie zoals UMTS en Wifi cruciaal.

Adresseerbaarheid

Als adres van het object heeft een IP-adres het voordeel dat dit goed gestandaardiseerd is, en dus goed samenwerkt met het netwerk.[8] Door het Internet der dingen neemt het aantal benodigde IP-adressen naar verwachting explosief toe. Een vereiste is immers dat elk object een eigen 'adres' heeft. Door de nu al plaatsvindende overgang van IPv4 naar IPv6 wordt voorzien in de behoefte aan (zeer) grote aantallen IP-adressen.[9]

Lokaliseerbaarheid

In het Internet der dingen moeten de objecten gevonden kunnen worden, dat wil zeggen: gelokaliseerd en herkend via opzoekdiensten. Denk hierbij aan hoe mobiele telefoons gevonden en gelokaliseerd worden.

Identificatie

De apparaten (objecten) moeten uniek identificeerbaar zijn. Voor passieve objecten (d.i. objecten zonder energiebron) kan identificatie via RFID of barcodes plaatsvinden. Hierbij kan een RFID-lezer of mobiele telefoon als medium fungeren. Hierdoor kan een object (bv. een tandwiel met barcode) gelinked worden aan informatie die elders daarover opgeslagen is (niet zozeer over wat voor tandwiel het is, maar over welk tandwiel het is; bijvoorbeeld dat het tandwiel in jaar x aan fabriek y verkocht is en onderdeel is van machinenummer 123456).

Sensors

Met een sensor verzamelen apparaten data over hun omgeving. Ze leggen deze vast of sturen ze door of reageren er direct op. Sensors zetten een analoog signaal (bijvoorbeeld temperatuur of lichtintensiteit) om in een digitaal signaal (enen en nullen), zie analoog-digitaalomzetter.

Actuatoren

Via een actuator beïnvloeden de apparaten de fysieke wereld. Een actuator zet een signaal om in een actie, bijvoorbeeld een beweging.

Ingebedde informatie verwerking

Slimme apparaten hebben een microcontroller en opslagcapaciteit voor informatie, zie embedded system.

Lokalisatie

Apparaten zijn zich 'bewust' van hun fysieke locatie. Dit gebeurt door deze zelf vast te stellen, dan wel doordat deze bepaling voor hun gedaan wordt. GPS en mobiele-communicatietechnologie maken dit mogelijk.

Gebruikers interface

Slimme objecten moeten met mensen kunnen communiceren, dit gebeurt direct dan wel indirect (via smartphone). Hierbij zijn vooral technologieën als spraakherkenning, beeldherkenning en geluidsherkenning van belang.

Eisen opgelegd aan de technologie

Om het Internet der dingen praktisch haalbaar te doen zijn, zal de onderliggende technologie aan diverse eisen moeten voldoen.[10] Deze eisen liggen op de volgende gebieden:

  • schaalbaarheid; zowel lokaal gebruik als gebruik op grote schaal
  • mobiele 'dingen' moeten in staat zijn om spontaan en zelfstandig zich te configureren en verbindingen op te zetten
  • interoperabiliteit, bijvoorbeeld via (waar nodig) standaardisatie
  • vindbaarheid; een gebruiker zal via een 'zoekmachine' willen achterhalen waar een 'ding' zich bevindt en in welke toestand het verkeert
  • software
  • managen van grote data-volumes
  • correcte en nauwkeurige interpretatie van de door sensoren vergaarde gegevens
  • veiligheid en privacy; bij 'dingen' zullen er extra regels komen die aangeven wat (en wanneer) zij wel of niet mogen
  • fouttolerantie door redundantie en het kunnen aanpassen aan gewijzigde omstandigheden
  • energie; vanwege praktische bezwaren van batterijen (grootte en gewicht) zullen creatieve oplossingen nodig zijn voor de energievoorziening van bijvoorbeeld sensoren
  • draadloze communicatie over zo kort mogelijke afstanden (enkele centimeters) maakt meer oplossingen mogelijk (bv. inductie)
  • draadloze communicatie algemeen; vanwege de energieconsumptie zijn GSM, UMTS, WiFi en Bluetooth minder geschikt; nieuwere technieken zijn weliswaar smalbandiger maar ze gebruiken ook minder energie

Anno 2014 met het internet verbonden apparaten

Er zijn anno 2014 al heel veel embedded systemen permanent, of tijdelijk met het internet verbonden. Denk aan moderne fototoestellen, kopieerapparaten, wasmachines, robots, auto's. Van de overgrote meerderheid hiervan kan echter niet gezegd worden dat ze hun omgeving in zich opnemen, of met wie dan ook een communicatie starten. De apparaten zijn misschien wel in de meerderheid op het internet, maar er is nog geen sprake van een Internet der Dingen.

Toepassingen

Het Dyconet project[11], uitgevoerd bij het Fraunhofer-Institut für Materialfluss und Logistic (IML) in Dortmund, heeft betrekking op intelligente luchtvrachtcontainers. Het betreft containers die hun omgeving volgen via sensors, enige intelligentie hebben, en zelf communicatie initialiseren, ook met andere containers.

Domotica-systemen kunnen ook een toepassing zijn van het Internet der Dingen.

In Australië planten biologen jaarlijks door het hele land circa een miljoen graanplantjes om te zien onder welke condities welke soorten het beste groeien. Met een klein team moeten nu zowel de omgevingsomstandigheden als de groeisnelheid van het graan worden gemonitord. Dit wordt opgelost via een draadloos netwerk met sensoren. [12]

In de sport worden al sensoren ingezet om gegevens over workouts te verzamelen. De gegevens worden zonder menselijke tussenkomst verstuurd naar een centraal punt en daar verwerkt. Sporters of hun trainers kunnen inloggen op een website om de voortgang te analyseren.[13]

Kritiek en controverses

Sommigen beschouwen het Internet der dingen als een technische stap vooruit, anderen hebben reserves.

Peter-Paul Verbeek, hoogleraar techniekfilosofie aan de Universiteit van Twente, schrijft dat technologie nu al onze morele besluitvorming beïnvloedt, wat weer gevolgen heeft voor privacy en autonomie.[14] Hij waarschuwt tegen het beschouwen van technologie als slechts een 'werktuig' en vindt dat we het moeten zien als een actieve entiteit.

Een ander punt van kritiek is dat het Internet der dingen snel wordt ontwikkeld zonder goed rekening te houden met veiligheid en met aanpassingen in regelgeving die noodzakelijk zullen zijn.[15] In het bijzonder zullen, bij verdere verspreiding van het Internet der dingen, cyberaanvallen een meer fysiek karakter krijgen in plaats van zich slechts af te spelen in de virtuele wereld.[16] In Forbes, in januari 2014, noemde cybersecurity columnist, Joseph Steinberg, diverse met het internet verbonden applicaties die nu al “mensen in hun eigen huis kunnen bespieden”, waaronder televisies, keukenapparatuur, camera's, en thermostaten.[17]

In een rapport van het Amerikaanse National Intelligence Council staat dat het moeilijk zal zijn om "toegang tot netwerken bestaande uit sensoren en op afstand bestuurde objecten te ontzeggen aan vijanden van de VS en criminelen. Een open markt voor geaggregeerde sensor-gegevens zal naast het bevorderen van commercie en veiligheid ook criminelen en spionnen helpen bij het in kaart brengen van kwetsbare doelen. Het op grote schaal combineren van sensor-gegevens kan de maatschappelijke cohesie ondermijnen als het niet te verenigen blijkt te zijn met garanties uit het Fourth-Amendment tegen unredelijke zoekacties."[18] In het algemeen kan worden vastgesteld dat de intelligence sector het Internet der dingen beschouwt als een rijke gegevensbron.[19]

Er is brede erkenning voor het feit dat ontwerp en beheer van het Internet der dingen via evolutie zich verder zullen ontwikkelen. De ontwerpen van toekomstvaste en veilige oplossingen zullen daarom moeten uitgaan van "anarchistische schaalbaarheid".[20] Toepassing van dit concept kan worden uitgebreid naar fysieke systemen (beheerde objecten in de reële wereld), mits bij het ontwerp daarvan rekening is gehouden met onzekerheid in de beheereigenschappen. De mogelijkheden van het Internet der dingen kunnen dus in de toekomst geheel worden benut als de fysieke systemen kunnen werken met alle mogelijke beheersystemen zonder risico op uitval.

Justin Brookman, van het Center for Democracy and Technology, maakt zich zorgen over de gevolgen die het Internet der dingen zal hebben op de privacy van de consument. Zijn uitspraak is: "Er zijn binnen de commercie mensen die zeggen ‘Oh, big data — prima, we slaan alles op, gooien nooit iets weg, en later huren we iemand in om na te denken over security.’ De vraag is of we afspraken wensen te maken om hier beperkingen aan op te leggen."[21]

De American Civil Liberties Union (ACLU) ziet het probleem dat het Internet der dingen ten koste kan gaan van de controle die burgers hebben over hun eigen leven. De ACLU schreef "Het is simpelweg niet mogelijk om te voorspellen hoe deze enorme krachten -- die vooral terecht komen bij bedrijven die zoeken naar financieel gewin en regeringen die zoeken naar steeds meer controle -- zullen worden aangewend. Het is goed denkbaar dat 'Big Data' en het Internet der dingen het voor ons moeilijker zullen maken onze eigen levens in eigen hand te hebben, terwijl we steeds meer afhankelijk worden van machtige bedrijven en overheidsorganen die voor ons steeds ondoorzichtiger worden."[22]

Een aspect dat vaak wordt vergeten heeft te maken met de gevolgen voor het milieu van het fabriceren, gebruiken en uiteindelijk als afval verwerken van apparatuur met veel halfgeleiders. Moderne elektronica bevat een grote diversiteit aan zware metalen en zeldzame metalen, en daarnaast zwaar giftige chemische bestanddelen. Dit maakt recyclen bijzonder lastig. Electronische componenten worden vaak simpelweg gedumpt, en vervuilen vervolgens de bodem, grondwater, oppervlaktewater en lucht. Dit kan uiteindelijk leiden tot chronische ziektes bij mensen. Daarnaast neemt de milieuschade die samenhangt met het winnen van de voor moderne elektronische componenten noodzakelijke zeldzame metalen, steeds meer toe. Hoewel op wereldschaal de productie van elektronische apparatuur groeit, worden slechts weinig van de metalen (van niet meer gebruikte apparatuur) verzameld voor hergebruik. De gevolgen voor het milieu zullen hierdoor toenemen.

Bij het Internet der dinger zal vaker dan voorheen sprake zijn van het inbouwen van elektronica in alledaagse objecten, zoals lichtschakelaars. Daarnaast is bekend dat de belangrijkste aanleiding voor het vervangen van elektronische componenten vaker het voortschrijden van de techniek is, dan het daadwerkelijk niet meer functioneren van de component. We mogen dus verwachten dat in de toekomst ook alledaagse objecten vaker zullen worden vervangen dan we gewend waren. Dit zal ook weer leiden tot (veel) meer afval.

In de marketing rondom het Internet der dingen zal soms de nadruk worden gelegd op de realiseerbare energiebesparing. Vaak kan hetzelfde voordeel worden behaald door het hebben van een goed lopende huishouding.

Toekomst

Volgens het adviesbureau Gartner zullen in 2020 26 miljard apparaten aan het internet der dingen verbonden zijn.

Externe link


Q251212 op Wikidata  Intertaalkoppelingen via Wikidata (via reasonator)

rel=nofollow

Referenties

  1. º Mattern, Friedemann and C. Floerkemeier (2010). "From the Internet of Computers to the Internet of Things" (Informatik- Spektrum).
  2. º Mattern, 2010
  3. º 'Internet of things' volgens Oxford Dictionaries
  4. º [1] Het 'Internet der dingen', SURFnet essay, R. Rapmund en A. Geurts, nov. 2011
  5. º Mattern, 2010, sectie 1
  6. º Mattern, 2010, sectie 3
  7. º Mattern, 2010, sectie 2
  8. º Mattern, 2010, sectie 6
  9. º Mattern, 2010, sectie 6
  10. º Mattern, 2010, sectie 4
  11. º [2] Het Dyconet project
  12. º [3] 2013: The Year of the Internet of Things (MIT Technology Review)
  13. º [4] 2013: The Year of the Internet of Things (MIT Technology Review)
  14. º Verbeek, Peter-Paul. Moralizing Technology: Understanding and Designing the Morality of Things. Chicago: The University of Chicago Press, 2011.
  15. º [5] Christopher Clearfield Why The FTC Can't Regulate The Internet Of Things, Forbes, 18 September 2013
  16. º [6] Christopher Clearfield "Rethinking Security for the Internet of Things" Harvard Business Review Blog, 26 June 2013
  17. º These Devices May Be Spying On You (Even In Your Own Home). Forbes (2014-01-27). Geraadpleegd op 2014-05-27.
  18. º [7] Disruptive Technologies Global Trends 2025. National Intelligence Council (NIC), April 2008, P. 27.
  19. º [8] Spencer Ackerman. CIA Chief: We’ll Spy on You Through Your Dishwasher. Wired, 15 March. 2012.
  20. º Roy Thomas Fielding, Architectural Styles and the Design of Network-based Software Architectures (2000), Dissertation - Doctor of Philosophy in Information and Computer Science
  21. º Diane Cardwell, [9] At Newark Airport, the Lights Are On, and They’re Watching You, The New York Times, 2014.02.17
  22. º Catherine Crump and Matthew Harwood, [10] The Net Closes Around Us, TomDispatch, 2014.03.25
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Internet_der_Dingen&oldid=142754"