Ski ongeluk prins Friso

Tijdens een vakantie in het Oostenrijkse Lech raakte Johan Friso op 17 februari 2012 samen met een vriend onder een lawine bedolven.

Verloop

Prins Friso ging op vrijdagmiddag 17 februari samen met een vriend buiten de piste skiën op de Zugertobel. Voor dit gebied was een lawinewaarschuwing van 4 (op de schaal van 5) afgegeven. In de ochtend was in het gebied geprobeerd om met ontploffingen gecontroleerd een lawine te veroorzaken, om de veiligheid van skiërs in het gebied te vergroten. Hierbij kwam geen sneeuw los.

Om 12.15 uur kwam de prins in dit gebied onder een lawine terecht. De prins droeg een helm en een lawinepiep. Zijn vriend wist zich uit de sneeuw te bevrijden, mede doordat hij een lawine-airbag droeg, en sloeg alarm. Hij begon met het uitgraven van de prins, die onder 40 centimeter sneeuw lag. Hij alarmeerde ook de hulpdiensten. Na vijfentwintig minuten werd Johan Friso in kritieke toestand onder de sneeuw vandaan gehaald. Doordat hij een lawinepiep bij zich droeg, werd hij relatief snel gevonden. Om 12.35 uur werd begonnen met de reanimatie van de prins. Onder de sneeuw kreeg hij vermoedelijk onvoldoende zuurstof wat leidde tot een hartstilstand. Prins Friso werd direct overgevlogen naar het Landeskrankenhaus in Innsbruck. Aangekomen in het ziekenhuis werd de prins behandeld op de intensive care. Hij werd hier bij een lage temperatuur in een kunstmatige slaap gehouden.

De Rijksvoorlichtingsdienst bracht in een eerste persverklaring het volgende bericht naar buiten:

Namens Hare Majesteit de Koningin deelt de Rijksvoorlichtingsdienst mee dat Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Friso vandaag slachtoffer is geworden van een lawine in het skigebied van Lech. Prins Friso is opgenomen op de intensive care van het ziekenhuis in Innsbruck in Oostenrijk. Behandelend artsen beschrijven de toestand van de Prins als stabiel maar niet buiten levensgevaar. — Rijksvoorlichtingsdienst, 17 februari 2012 (15.51 uur)

Koningin Beatrix kwam rond 16.00 uur als eerste aan bij het ziekenhuis. De andere familieleden en de vrouw van de prins, prinses Mabel, volgden later. De gezondheidssituatie van de prins veranderde in de daaropvolgende week niet. Hij werd enkele dagen na het ongeval bij een lage temperatuur in een kunstmatige slaap gehouden. De artsen hoopten hiermee de schade aan de hersenen te kunnen beperken, maar dit is niet gebeurd.

Volgens de behandelend artsen heeft Johan Friso een zware hersenbeschadiging opgelopen en zal hij langdurig in coma blijven. Het is onzeker of hij ooit weer bij bewustzijn zal komen. Revalidatie kan in dat geval jaren duren.

Directe gevolgen

Prins Willem-Alexander en zijn gezin vlogen op 17 februari met het regeringstoestel naar Oostenrijk. In Brussel haalden zij prins Constantijn en zijn gezin op. Beiden zouden zich later aansluiten bij de familievakantie en waren op het moment van het ongeval niet aanwezig in Lech. In de dagen na het ongeval bezochten zij prins Friso regelmatig.

De leden van de koninklijke familie pasten hun agenda's direct aan. Het aanbieden van de geloofsbrieven door de ambassadeurs van Mozambique en Djibouti in Nederland, dat op 29 februari zou plaatsvinden, werd uitgesteld. Prins Willem-Alexander zal de koningin vertegenwoordigen bij de herdenkingsplechtigheid van de Slag in de Javazee op 27 februari. De koningin zal op 28 februari niet aanwezig zijn bij het jubileumsymposium van Eurojust in de Ridderzaal.

Minister-president Mark Rutte stelde zijn skivakantie enkele dagen uit. Ook het wekelijkse gesprek met de minister-president op televisie werd afgelast.

Nasleep

Het ongeval van de prins leidde in Oostenrijk tot een debat over de veiligheid van skiën buiten de skipistes. De Oostenrijkse Alpenvereniging wees op de eigen verantwoordelijkheden van de skiërs en vond dat de regering zich niet moet bemoeien met de uitrusting van skiërs. De Oostenrijkse Bergreddersvereniging liet weten geen wettelijke verplichting te willen stellen aan skiuitrustingen. Volgens de vereniging is dit in de praktijk niet te controleren. Wel pleitte men voor betere voorlichting, met name aan toeristen.

Het Oostenrijkse Openbaar Ministerie stelde een onderzoek in naar het ongeval. Het Openbaar Ministerie kijkt of de vriend van Friso iets te verwijten valt, bijvoorbeeld of er sprake is van "het toebrengen van lichamelijk letsel door nalatigheid onder gevaarlijke omstandigheden". Het onderzoek richt zich niet op de diensten die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de skigebieden, omdat skiën buiten de aangegeven pistes altijd op eigen risico is.

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties: