Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Cello: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina: {{Zie Luisterrijk}} 200px|thumb|right|<<< Voor- en zijaanzicht van een cello >>> De violoncel - meestal cello genoemd - is een [[strijk...) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (8 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Zie Luisterrijk}} | {{Zie Luisterrijk}} | ||
[[Afbeelding:Cello (voor- en zijaanzicht).png|200px|thumb| | [[Afbeelding:Cello (voor- en zijaanzicht).png|200px|thumb|Voor- en zijaanzicht van een cello ]] | ||
De violoncel | De '''cello''', ook wel violoncel genoemd, is een [[strijkinstrument]] van nagenoeg dezelfde bouw als een [[strijkinstrument|viool]], maar wel groter. | ||
De cello heeft een lage, warme klank, maar er kan ook heel hoog op worden gespeeld. De stemming van de cello is net als de stemming van de [[strijkinstrument|altviool]], op deze wijze van hoog naar laag gestemd, ''A, D, G, C'', maar is een octaaf lager dan de altviool.<ref>een octaaf bestaat uit 8 tonen.</ref> Deze stemming noemt men ook wel de stemming met reine [[kwint|kwinten]]. | |||
maar is een octaaf | De cello werd tot in de 19<sup> e</sup> eeuw altijd tussen de knieën geklemd. Het instrument is namelijk zó groot, dat het niet meer onder de kin kan worden gehouden. [[Adrien-François Servais]], een [[België|Belgische]] [[cellist]], gebruikte voor het eerst een pin om de cello hiermee op de grond te laten rusten. | ||
==Functie== | ==Functie== | ||
De cello vervult een belangrijke rol in het orkest. De ene keer wordt samen met de [[strijkinstrument|contrabassen]] de baspartij gespeeld, een andere keer de melodie. Ook als solo-instrument is er voor de cello een rijk oeuvre aanwezig. | De cello vervult een belangrijke rol in het orkest. De ene keer wordt samen met de [[strijkinstrument|contrabassen]] de baspartij gespeeld, een andere keer de melodie. Ook als solo-instrument is er voor de cello een rijk oeuvre aanwezig. Bijna iedere componist heeft muziek voor cello geschreven. De speeltechniek werd daardoor tot grote hoogte opgevoerd. Hierbij werden de expressiemogelijkheden van het instrument steeds meer benut, waardoor componisten, gebruik makend van de weemoedige klank van het instrument, bijzondere effecten wisten en weten te bereiken. De cello wordt niet uitsluitend voor klassieke muziek gebruikt, maar ook in de [[jazz]], [[popmuziek]] en [[metal]]. | ||
==Composities voor cello== | ==Composities voor cello== | ||
Enkele voorbeelden van klassieke composities voor de cello zijn: | Enkele voorbeelden van klassieke composities voor de cello zijn: | ||
* ''Kol Nidrei'' van Max Bruch | |||
* ''Rococovariaties'' voor cello en orkest van [[Tsjaikovski|Pjotr Iljitsj Tsjaikovski]] | |||
* ''Cellosonates'' van [[Ludwig van Beethoven]], [[Johannes Brahms]], [[Antonio Vivaldi]], [[Sergej Rachmaninov]], [[Zoltán Kodály]] | |||
* ''Celloconcerten'' van [[Dmitri Sjostakovitsj]], [[Antonio Vivaldi]], [[Antonín Dvořák]], [[Edward Elgar]], [[Joseph Haydn]], [[Luigi Boccherini]], [[Robert Schumann]], [[Camille Saint-Saëns]] | |||
* ''Bachianas brasileiras nr. 1'' (8 cello's) en ''nr. 5'' (sopraanstem en 8 cello's) van [[Heitor Villa-Lobos]] | |||
* ''Le Cygne'' van [[Camille Saint-Saëns]] (uit: ''[[Le Carnaval des Animaux]]''' | |||
* ''Adagio con variazioni per violoncello e orchestra'' van [[Ottorino Respighi]] | |||
{{Bron|bronvermelding= | |||
{{References}} | |||
}} | |||
[[Categorie:Chordofoon]] | [[Categorie:Chordofoon]] | ||
[[Categorie:Muziekinstrument]] | [[Categorie:Muziekinstrument]] | ||
[[Categorie:Strijkinstrument]] | |||
[[Categorie:Celloconcert]] | |||
==Link== | |||
* [http://www.youtube.com/watch?v=aiDC2R1ba8U&feature=related 1e deel Adagio con variazioni per violoncello et orchestra op YouTube] | |||
Huidige versie van 17 feb 2013 om 12:26
.png)
De cello, ook wel violoncel genoemd, is een strijkinstrument van nagenoeg dezelfde bouw als een viool, maar wel groter.
De cello heeft een lage, warme klank, maar er kan ook heel hoog op worden gespeeld. De stemming van de cello is net als de stemming van de altviool, op deze wijze van hoog naar laag gestemd, A, D, G, C, maar is een octaaf lager dan de altviool.[1] Deze stemming noemt men ook wel de stemming met reine kwinten.
De cello werd tot in de 19 e eeuw altijd tussen de knieën geklemd. Het instrument is namelijk zó groot, dat het niet meer onder de kin kan worden gehouden. Adrien-François Servais, een Belgische cellist, gebruikte voor het eerst een pin om de cello hiermee op de grond te laten rusten.
Functie
De cello vervult een belangrijke rol in het orkest. De ene keer wordt samen met de contrabassen de baspartij gespeeld, een andere keer de melodie. Ook als solo-instrument is er voor de cello een rijk oeuvre aanwezig. Bijna iedere componist heeft muziek voor cello geschreven. De speeltechniek werd daardoor tot grote hoogte opgevoerd. Hierbij werden de expressiemogelijkheden van het instrument steeds meer benut, waardoor componisten, gebruik makend van de weemoedige klank van het instrument, bijzondere effecten wisten en weten te bereiken. De cello wordt niet uitsluitend voor klassieke muziek gebruikt, maar ook in de jazz, popmuziek en metal.
Composities voor cello
Enkele voorbeelden van klassieke composities voor de cello zijn:
- Kol Nidrei van Max Bruch
- Rococovariaties voor cello en orkest van Pjotr Iljitsj Tsjaikovski
- Cellosonates van Ludwig van Beethoven, Johannes Brahms, Antonio Vivaldi, Sergej Rachmaninov, Zoltán Kodály
- Celloconcerten van Dmitri Sjostakovitsj, Antonio Vivaldi, Antonín Dvořák, Edward Elgar, Joseph Haydn, Luigi Boccherini, Robert Schumann, Camille Saint-Saëns
- Bachianas brasileiras nr. 1 (8 cello's) en nr. 5 (sopraanstem en 8 cello's) van Heitor Villa-Lobos
- Le Cygne van Camille Saint-Saëns (uit: Le Carnaval des Animaux'
- Adagio con variazioni per violoncello e orchestra van Ottorino Respighi
Bronvermelding