Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Lou de Palingboer: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting
(toevoegingen)
 
(7 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Louwrens Voorthuijzen''', beter bekend onder de bijnaam '''Lou de Palingboer''', (Breezand, [[19 februari]] [[1898]] – Sclayn, Agimont, [[23 maart]] [[1968]]) was de stichter en leider van een religieuze beweging in Nederland.
'''Louwrens Voorthuijzen''', beter bekend onder de bijnaam '''Lou de Palingboer''', ook wel genoemd „Jezus van de Dappermarkt” of „de christus van Muiden” ([[Anna Paulowna]],<ref>{{aut|H. van der Hoeven}}, ''Voorthuijzen, Louwrens (1898-1968)'', in: ''Biografisch Woordenboek van Nederland''. © Huygens ING, Amsterdam. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/voorthuijzen [versie van 12 november 2013]</ref> [[Nederland]]), [[19 februari]] [[1898]] – Sclayn, Agimont ([[België]]), [[23 maart]] [[1968]]) was de stichter en leider van een religieuze beweging in Nederland.


==Leven==
==Leven==
Lou (spreek uit: ''lauw'') werd geboren als Louwrens Voorthuijzen. Hij werd opgevoed in een streng gereformeerd gezin. Op 28 maart 1924 trouwde hij met Trijntje Tiel, dochter van een rijke boer. Daarna voorzag hij in zijn levensonderhoud als visser.  
Lou (spreek uit: ''lauw'') werd geboren als Louwrens Voorthuijzen als een van de dertien zonen in het streng gereformeerd en agrarisch gezin van Jan Voorthuijzen en Dieuwertje Smit.<ref name=Parool93>''Volgelingen zijn nog steeds ’in Lou’. {{ts|Het Parool}}. Amsterdam, 5 juni 1993. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010842453:mpeg21:p027</ref> Hij groeide op in Breezand en trouwde op 28 maart 1924 met Trijntje Tiel (1899-1994),<ref>https://www.online-begraafplaatsen.nl/zerken.asp?command=showpers&bgp=1439&char=T</ref> dochter van een rijke boer. Daarna voorzag hij in zijn levensonderhoud als visser.


Zij sloten zich aan bij een groepering die geleid werd door Dirk Mosk. De groep hield het midden tussen de [[baptisten|baptistenkerk]] en een [[pinkstergemeente]].
Via zijn broer Johannes kwam Lou in contact met een kleine kerkgroepering, geleid door Dirk Mosk.<ref>''De goddelijke palingboer'' {{ts.|Nieuwsblad van het Noorden}}. Groningen, 7 januari 1976, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011017439:mpeg21:p015</ref><ref>''Razernij.'' {{s.|De Telegraaf}}. Amsterdam, 24 februari 1962, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011204227:mpeg21:p009</ref> De groep hield het midden tussen de [[baptisten|baptistenkerk]] en een [[pinkstergemeente]].<ref>''Satan werd overwonnen.'' {{ts.|Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad}}. Rotterdam, 28 oktober 1970, p. 21. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010957373:mpeg21:p021</ref>
Op een nacht in 1927 had Voorthuijzen aan het Zuiderzeestrand een [[mystiek]]e ervaring. Hij beweerde een ster te hebben gezien, woorden te hebben gehoord over het ’Teken van de Mensenzoon’ en door drijfzand te zijn gelopen zonder erin weg te zinken.
Op een nacht in 1927 had Voorthuijzen aan het Zuiderzeestrand een [[mystiek]]e ervaring. Hij beweerde een ster te hebben gezien, en een stem hebben gehoord die zei: „Zie het teken van de Zoon des Mensen” en door drijfzand te zijn gelopen zonder erin weg te zinken.<ref name=Parool93/>


Voorthuijzen ontmoette Mien Wiertz en begon een relatie met haar. Hierdoor verliet zijn vrouw Trijntje in 1940 het huis. In 1942 werd het huwelijk ontbonden.
Voorthuijzen ontmoette Wilhelmina (’Mien’) Wiertz<ref>geboren in Baarn op 4 [of 14?] augustus 1914, overleden in Girona, Spanje, in 2013.
* https://www.genealogieonline.nl/stamboom-wiertz/I2028.php
* http://home.deds.nl/~kroniek/over%20lou.html
* https://www.kunstbus.nl/s/wilhelmina%20wiertz
* https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Wiertz
Nog in leven bij het verschijnen van dit artikel in het ''[[Reformatorisch Dagblad]]'' op 27 maart 2008: https://www.rd.nl/artikel/223223-lou-de-palingboer-de-troebele-profeet <br>ook: https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/id/tag:RD.nl,20080327:newsml_1052c9c0e4cdeee78b278c3fb62e7456
* Overleden in Girona, Catalonië, Spanje, 2013, op 98-jarige leeftijd volgens https://www.genealogieonline.nl/genealogy-harssema/I203014.php </ref> en begon een relatie met haar. Hierdoor verliet zijn vrouw Trijntje in 1940 het huis. In 1942 werd het huwelijk ontbonden. Uit de relatie met Mien Wiertz werden twee zonen geboren.


Mien Wiertz had een [[atheïsme|atheïstische]] achtergrond en was erg onder de indruk van zijn beschrijvingen van de mystieke ervaring en dacht dat hij God was. Onder haar invloed begon hij te geloven dat hij de wereld van de duivel moest redden.
Mien Wiertz had een [[atheïsme|atheïstische]] achtergrond en was erg onder de indruk van zijn beschrijvingen van de mystieke ervaring en dacht dat hij God was. Onder haar invloed begon hij te geloven dat hij de wereld van de duivel moest redden.


In 1950 had Voorthuijzen opnieuw een mystieke ervaring. Hij verkocht zijn vissersboten en ging werken als palingverkoper op de Dappermarkt in Amsterdam, waar hij bekend werd als Lou de Palingboer. Vanuit zijn marktkraam predikte hij zijn klanten dat hij „het verrezen lichaam van [[Jezus Christus]]” was. In een nabijgelegen café ging hij er verder op in. Er vormde zich een kring van volgelingen om hem heen. In 1954 begon hij wekelijkse bijeenkomsten te houden in de theaters Frascati en [[De Brakke Grond]], waar hij zijn publiek boeide met een mix van mystieke taal en nuchtere humor.
In 1950 had Voorthuijzen opnieuw een mystieke ervaring. Hij verkocht zijn vissersboten en ging werken als palingverkoper op het Dapperplein in Amsterdam, waar hij bekend werd als Lou de Palingboer. Vanuit zijn marktkraam predikte hij zijn klanten dat hij „het verrezen lichaam van [[Jezus Christus]]” was. In een nabijgelegen koffiehuis ’Dapper’ ging hij er verder op in. Er vormde zich een kring van volgelingen om hem heen. In 1954 begon hij wekelijkse bijeenkomsten te houden in de theaters [[Theater Frascati|Frascati]] en [[De Brakke Grond]], waar hij zijn publiek boeide met een mix van mystieke taal en nuchtere humor.


In 1957 kocht een rijke schenker een villa in de Naarderstraatweg in Muiderberg, gemeente Muiden, als woning voor Lou en Mientje. Leden van de beweging noemden dit het ’Witte Huis’ en een aantal volgelingen kwam er mee inwonen. Zijn volgelingen geloofden dat hij God was. Volgens [[Harry Mulisch]]’ ''Voer voor psychologen'' beweerde hij de auteur van de [[Bijbel]] te zijn. Sommige leden van zijn groep verwierpen medicijnen ten gunste van zijn zegen als remedie tegen kwalen. Lou zelf beweerde onsterfelijk te zijn.
In 1957 kocht een rijke schenker een villa in de Naarderstraatweg in Muiderberg, gemeente Muiden, als woning voor Lou en Mientje. Leden van de beweging noemden dit het ’Witte Huis’ en een aantal volgelingen kwam er mee inwonen. Zijn volgelingen geloofden dat hij God was. Lou zelf beweerde onsterfelijk te zijn. Volgens [[Harry Mulisch]]’ ''Voer voor psychologen'' beweerde hij de auteur van de [[Bijbel]] te zijn. Sommige leden vonden ook dat zij geen medicijnen nodig hadden omdat ze vertrouwden op de zegen van Lou. In 1955 weigerde een echtpaar medische hulp te laten geven aan hun ernstig zieke kind van 14 maanden oud. Het kind overleed en de ouders kregen een voorwaardelijke gevangenisstraf van een paar maanden. Lou zat hiervoor een dag in de gevangenis.


Rond deze tijd begon de groepering rond Lou de Palingboer steeds meer in het oog te springen als controversieel. Er ontstonden vaak spanningen als de ene partner van een stel niet ’in Lou’ was en de andere wel. Dit resulteerde in een aantal echtscheidingen waarbij Lou werd opgeroepen om te getuigen, wat hem niet beviel. Lou verhuisde naar Agimont in Franstalig België om dergelijke dagvaardingen te vermijden.
Nadat Lou in februari 1962 al maandenlang niet meer gezien was in Muiden, liet een journalist het gerucht opkomen dat hij misschien gestorven was, en dat volgelingen mogelijk het lichaam verborgen hielden om het falen van hun godheid te verdoezelen.<ref>''Is Lou Overleden?'' {{ts.|Algemeen Handelsblad}}. Amsterdam, 21 februari 1962. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000036145:mpeg21:p001</ref> Hiermee lokte hij een reactie uit van de groepering, die liet weten dat hij momenteel in het buitenland zat. Hij bevond zich op dat moment in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] en zou enkele maanden later terug naar Nederland komen.<ref>''Lou de Palingboer – „Ik ben onsterfelijk” – is niet overleden.'' {{ts.|Nieuwe Eindhovense krant}}. Eindhoven, 23 februari 1962, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE02:163646046:mpeg21:p00009</ref>


Na zijn dood in België in 1968 lijkt de beweging te zijn verdwenen. Wiertz, die naar Spanje is verhuisd, blijft geloof houden en er zijn nog enkele andere oudere gelovigen over.
De groepering rond Lou de Palingboer begon steeds meer in het oog te springen als controversieel. Er ontstonden vaak spanningen als de ene partner van een stel niet ’in Lou’ was en de andere wel. Dit resulteerde in een aantal echtscheidingen waarbij Lou werd opgeroepen om te getuigen, wat hem niet beviel.


==Bronnen en weblinks==-
Lou verhuisde in 1968 naar Agimont in Franstalig België, niet ver van de Franse grens, om dergelijke dagvaardingen te vermijden. Daar ging hij met een zestigtal volgelingen in een vervallen kasteel wonen.<ref>''ONTMOETING MET MIEN Vriendelijke en ernstige mensen aan de oever van de Maas.'' {{ts.|Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland}}. Leeuwarden, 2 oktober 1969, p. 17. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010618260:mpeg21:p017</ref> Maar hij werd ziek en overleed op 23 maart van dat jaar.
 
Na zijn dood in België in 1968 lijkt de beweging te zijn verdwenen. Wiertz, die naar Spanje verhuisde, bleef geloven en er zijn nog enkele andere oudere gelovigen over.
 
==Literatuur==
* {{aut|Johanna Maria Vorstermans}}, ''Lou, de Christus uit Muiden. Biografie over Louwrens Voorthuijzen en de Lou-beweging'', J. M. Voorthuijzen en Aedificator; uitgeverij Free Musketeers, Zoetermeer, 2013; ISBN 978 90 484 2933 2; 278 blz.
 
==Bronnen en weblinks==
* {{aut|H. van der Hoeven}}, ''Voorthuijzen, Louwrens (1898-1968)'', in: ''Biografisch Woordenboek van Nederland''. © Huygens ING, Amsterdam. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/voorthuijzen [versie van 12 november 2013]
* {{aut|H. van der Hoeven}}, ''Voorthuijzen, Louwrens (1898-1968)'', in: ''Biografisch Woordenboek van Nederland''. © Huygens ING, Amsterdam. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/voorthuijzen [versie van 12 november 2013]
{{Authority control|TYPE=p|Wikidata=Q2545612}}
* Andere tijden, ''De God die Lou heette'', documentaire uit 2005, https://anderetijden.nl/aflevering/434/De-God-die-Lou-heette
* https://dwars-door-amsterdam-oost.nl/lou-de-palingboer-jezus-van-de-dappermarkt/
* https://onsamsterdam.nl/god-op-de-dappermarkt
 
==Verwijzingen==
{{reflist}}
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q2545612}}
[[Categorie:Nederlands evangelist]]
[[Categorie:Nederlands evangelist]]
{{zaadje}}
[[Categorie:Geboren in 1898]]
[[Categorie:Overleden in 1968]]
{{groei}}

Huidige versie van 15 jul 2024 om 09:17

Louwrens Voorthuijzen, beter bekend onder de bijnaam Lou de Palingboer, ook wel genoemd „Jezus van de Dappermarkt” of „de christus van Muiden” (Anna Paulowna,[1] Nederland), 19 februari 1898 – Sclayn, Agimont (België), 23 maart 1968) was de stichter en leider van een religieuze beweging in Nederland.

Leven

Lou (spreek uit: lauw) werd geboren als Louwrens Voorthuijzen als een van de dertien zonen in het streng gereformeerd en agrarisch gezin van Jan Voorthuijzen en Dieuwertje Smit.[2] Hij groeide op in Breezand en trouwde op 28 maart 1924 met Trijntje Tiel (1899-1994),[3] dochter van een rijke boer. Daarna voorzag hij in zijn levensonderhoud als visser.

Via zijn broer Johannes kwam Lou in contact met een kleine kerkgroepering, geleid door Dirk Mosk.[4][5] De groep hield het midden tussen de baptistenkerk en een pinkstergemeente.[6] Op een nacht in 1927 had Voorthuijzen aan het Zuiderzeestrand een mystieke ervaring. Hij beweerde een ster te hebben gezien, en een stem hebben gehoord die zei: „Zie het teken van de Zoon des Mensen” en door drijfzand te zijn gelopen zonder erin weg te zinken.[2]

Voorthuijzen ontmoette Wilhelmina (’Mien’) Wiertz[7] en begon een relatie met haar. Hierdoor verliet zijn vrouw Trijntje in 1940 het huis. In 1942 werd het huwelijk ontbonden. Uit de relatie met Mien Wiertz werden twee zonen geboren.

Mien Wiertz had een atheïstische achtergrond en was erg onder de indruk van zijn beschrijvingen van de mystieke ervaring en dacht dat hij God was. Onder haar invloed begon hij te geloven dat hij de wereld van de duivel moest redden.

In 1950 had Voorthuijzen opnieuw een mystieke ervaring. Hij verkocht zijn vissersboten en ging werken als palingverkoper op het Dapperplein in Amsterdam, waar hij bekend werd als Lou de Palingboer. Vanuit zijn marktkraam predikte hij zijn klanten dat hij „het verrezen lichaam van Jezus Christus” was. In een nabijgelegen koffiehuis ’Dapper’ ging hij er verder op in. Er vormde zich een kring van volgelingen om hem heen. In 1954 begon hij wekelijkse bijeenkomsten te houden in de theaters Frascati en De Brakke Grond, waar hij zijn publiek boeide met een mix van mystieke taal en nuchtere humor.

In 1957 kocht een rijke schenker een villa in de Naarderstraatweg in Muiderberg, gemeente Muiden, als woning voor Lou en Mientje. Leden van de beweging noemden dit het ’Witte Huis’ en een aantal volgelingen kwam er mee inwonen. Zijn volgelingen geloofden dat hij God was. Lou zelf beweerde onsterfelijk te zijn. Volgens Harry Mulisch’ Voer voor psychologen beweerde hij de auteur van de Bijbel te zijn. Sommige leden vonden ook dat zij geen medicijnen nodig hadden omdat ze vertrouwden op de zegen van Lou. In 1955 weigerde een echtpaar medische hulp te laten geven aan hun ernstig zieke kind van 14 maanden oud. Het kind overleed en de ouders kregen een voorwaardelijke gevangenisstraf van een paar maanden. Lou zat hiervoor een dag in de gevangenis.

Nadat Lou in februari 1962 al maandenlang niet meer gezien was in Muiden, liet een journalist het gerucht opkomen dat hij misschien gestorven was, en dat volgelingen mogelijk het lichaam verborgen hielden om het falen van hun godheid te verdoezelen.[8] Hiermee lokte hij een reactie uit van de groepering, die liet weten dat hij momenteel in het buitenland zat. Hij bevond zich op dat moment in Antwerpen en zou enkele maanden later terug naar Nederland komen.[9]

De groepering rond Lou de Palingboer begon steeds meer in het oog te springen als controversieel. Er ontstonden vaak spanningen als de ene partner van een stel niet ’in Lou’ was en de andere wel. Dit resulteerde in een aantal echtscheidingen waarbij Lou werd opgeroepen om te getuigen, wat hem niet beviel.

Lou verhuisde in 1968 naar Agimont in Franstalig België, niet ver van de Franse grens, om dergelijke dagvaardingen te vermijden. Daar ging hij met een zestigtal volgelingen in een vervallen kasteel wonen.[10] Maar hij werd ziek en overleed op 23 maart van dat jaar.

Na zijn dood in België in 1968 lijkt de beweging te zijn verdwenen. Wiertz, die naar Spanje verhuisde, bleef geloven en er zijn nog enkele andere oudere gelovigen over.

Literatuur

  • Johanna Maria Vorstermans, Lou, de Christus uit Muiden. Biografie over Louwrens Voorthuijzen en de Lou-beweging, J. M. Voorthuijzen en Aedificator; uitgeverij Free Musketeers, Zoetermeer, 2013; ISBN 978 90 484 2933 2; 278 blz.

Bronnen en weblinks

Verwijzingen

  1. º H. van der Hoeven, Voorthuijzen, Louwrens (1898-1968), in: Biografisch Woordenboek van Nederland. © Huygens ING, Amsterdam. http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn3/voorthuijzen [versie van 12 november 2013]
  2. ↑ 2,0 2,1 Volgelingen zijn nog steeds ’in Lou’. (ts) . Amsterdam, 5 juni 1993. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010842453:mpeg21:p027
  3. º https://www.online-begraafplaatsen.nl/zerken.asp?command=showpers&bgp=1439&char=T
  4. º De goddelijke palingboer Nieuwsblad van het Noorden. Groningen, 7 januari 1976, p. 19. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011017439:mpeg21:p015
  5. º Razernij. Sjabloon:S.. Amsterdam, 24 februari 1962, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:011204227:mpeg21:p009
  6. º Satan werd overwonnen. Het vrije volk : democratisch-socialistisch dagblad. Rotterdam, 28 oktober 1970, p. 21. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010957373:mpeg21:p021
  7. º geboren in Baarn op 4 [of 14?] augustus 1914, overleden in Girona, Spanje, in 2013. Nog in leven bij het verschijnen van dit artikel in het Reformatorisch Dagblad op 27 maart 2008: https://www.rd.nl/artikel/223223-lou-de-palingboer-de-troebele-profeet
    ook: https://www.digibron.nl/viewer/collectie/Digibron/id/tag:RD.nl,20080327:newsml_1052c9c0e4cdeee78b278c3fb62e7456
  8. º Is Lou Overleden? Algemeen Handelsblad. Amsterdam, 21 februari 1962. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000036145:mpeg21:p001
  9. º Lou de Palingboer – „Ik ben onsterfelijk” – is niet overleden. Nieuwe Eindhovense krant. Eindhoven, 23 februari 1962, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE02:163646046:mpeg21:p00009
  10. º ONTMOETING MET MIEN Vriendelijke en ernstige mensen aan de oever van de Maas. Leeuwarder courant : hoofdblad van Friesland. Leeuwarden, 2 oktober 1969, p. 17. Geraadpleegd op Delpher op 15-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010618260:mpeg21:p017
rel=nofollow
rel=nofollow
 
Hulpjes om informatie te verzamelen of teksten te verbeteren
Google • Duck Duck Go • free images Google • Flickr free images • Google zonder Wikipedia, blogs en Facebook • Google Wiki's • Google Scholar • Google Books • Vertaal de titel • Google Translated Search • Engels, Frans, Russisch, Grieks • Wikipedia • Toolserver • Wikidata (Reasonator) • Biografisch Portaal • Britannica • IMDb • RKD • ODIS • DNB • Catholic Encyclopedia • Jewish Encyclopedia • Archive.org • Medische studies op PubMed • Familysearch •
Hulp genealogie en geschiedenis (Nederland)Deepl vertaler • Schrijfassistent VRT] • ChatGPT (Opgepast! Altijd verifiëren!)] • rephrase.info • paraphraser.io • paraphraser.io • scribbr.io •
rel=nofollow
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Lou_de_Palingboer&oldid=364779"