Studenten harmonie orkest De Ontzetting

De Ontzetting is een studentenorkest in Wageningen. Het grootste deel van de leden bestaat uit studenten en een aantal medewerkers van Wageningen University & Research centre, hoewel sommige leden langer blijven hangen. Donderdag is vaste repetitiedag en daarna gaat een groot deel naar flatkroeg ‘De Woeste Hoeve’ om alvast het weekend in te luiden.

Historie

Op 15 november 1984 is Studentenharmonieorkest De Ontzetting opgericht. Tijdens hun practicum bespraken vijf biologen van de Landbouwhogeschool Wageningen de audities van de WSKOV die een dag tevoren hadden plaatsgevonden. In een ruimte van SSR-W begonnen de vijf biologen met het maken van muziek en bedachten dat er in Wageningen nog veel meer studenten rond zouden moeten lopen die niet bij de WSKOV terecht zouden kunnen. De vijf muzikale studenten richtte daarom ‘RIP’ (rust in pauze) op, ook wel het ‘Groot Studenten Kamerorkest Wageningen’ genoemd. Er kwamen maar liefst 80 muzikanten naar de eerste repetitie. Van deze 80 muzikanten bleven er ongeveer 30 hangen en de volgende stap werd daarom de officiële oprichting van de muziekvereniging met statuten. Bijgestaan door prof. dr. Osse werd de statutaire akte opgesteld bij notaris mr. L. de la Rambelje, tegenwoordig erelid en drager van de titel ‘kanonnier in de orde van het eerste nootje’.

De naam De Ontzetting en bijgaand logo van een bom verontrustte de notaris een beetje, maar de doelomschrijving was een geruststelling: ‘het op een prettige manier muziek maken met een ieder die daar interesse in heeft, en deze muziek op gezette tijden uit te voeren’. Tijdens de winteravond die direct volgde op de officiële oprichtingsdatum (27 februari 1985) werd een aubade gegeven om aan de aktekosten te kunnen voldoen. Het allereerste officiële concert na oprichting werd in de openbare bibliotheek van Wageningen gehouden.

Zoals hierboven genoemd was de opzet van ‘De Ontzetting’ eenvoudig, iedereen die het leuk vond mee te komen spelen was welkom. Dit zorgde voor de extra betekenis van de naam, de bezetting was namelijk verre van normaal te noemen, omdat de meest uiteenlopende instrumenten mee kwamen doen. Bijvoorbeeld Coen van de Berg, hij wilde ontzettend graag meespelen, maar kon eigenlijk niets volgens Léon Bours (de allereerste dirigent en medeoprichter). In de muziekwinkel van Wageningen (die er toen nog was) werd toen wat klein slagwerk gekocht als sambaballen, claves en een fietsbel. Hiermee experimenteerde Coen wat af achter het orkest en probeerde zijn instrumentarium uit te breiden met zelf geknutseld slagwerk van huis-, tuin-, en keukenspulletjes.

Een steeds terugkerend probleem is de zoektocht naar een nieuwe repetitieruimte. Meestal verbleef ‘De Ontzetting’ relatief kort in dezelfde ruimte en zorgen sloopacties of herinrichtingen voor de noodzaak tot verhuizen. De huidige locatie, het Orion, is al de negende repetitielocatie. Een andere zoektocht is die naar dirigenten. Hoewel Jean-Pierre nu al 17 jaar voor het orkest staat, is hij al de zevende dirigent die het lontje van De Ontzetting brandend houdt.

Als we de afgelopen generaties van Algemeen Bestuursleden (ABL’s) mogen geloven is het aanwezigheidspercentage een aandachtspuntje. Dit was dan ook niet anders in de historie van De Ontzetting. In 1994 deelde het bestuur zelfs mee dat er een heuse boete ingesteld zou worden bij afwezigheid op repetities of andere Ontzettingsactiviteiten. Tijdens de ALV viel een stilte van verbijstering om daarna snel plaats te maken voor hevige verontwaardiging. Gelukkig was humor binnen De Ontzetting toen ook al ruimschoots aanwezig, want deze regel bleek uiteindelijk een grapje. Niet alleen tijdens de ALV, maar ook tijdens de concerten van ‘De Ontzetting’ is het al lang traditie om grapjes uit te halen. Dit waren bijvoorbeeld muzikale grapjes, zoals het moment dat het orkest spontaan een reclamemelodie inzette terwijl de dirigent toch een heel ander muziekstuk in gedachten had. Een ander voorbeeld uit de rijke geschiedenis is de dappere poging een draaiorgel bij het concert de Junushoff naar binnen te krijgen. Of wat dacht u van een niet nader te noemen dirigent die een toevallige passant meenam naar het podium om het eerste stuk te dirigeren? Daarnaast heeft De Ontzetting een lange traditie in het gebruik van zogenoemde (niet-) muzikale hulpstukken. Zo kon de nietsvermoedende concertbezoeker confettikanonnen zien ontploffen tijdens een muzikaal hoogtepunt in het stuk ‘The Pink Panter’.

Tegenwoordig zijn deze uitspattingen (iets) minder gebruikelijk, omdat het orkest anno 2015 werkt aan zijn professionele en serieuze uitstraling, hoewel een studentikoos grapje op zijn tijd natuurlijk wel op zijn plaats is.

Terug naar de historie: in de jaren ’90 waren er primeurs! Denk aan bijvoorbeeld de allereerste Ontzettingsbaby; die werd op 11 maart 1994 geboren. Na de eerste kwamen er nog veel meer babies van Ontzettingsstelletjes. En in 1996 vond dan het allereerste Ontzettingshuwelijk plaats, waar een muzikale bijdrage werd geleverd door ‘De Ontzetting’ in de kerk in Gouda. In deze jaren kwam De Ontzetting tegelijkertijd in zwaar weer terecht. Het ledental liep flink terug (van 40 naar 27 muzikanten) door het hoge aantal leden dat na het lustrum stopte. Om het ledenaantal weer op te krikken, werd er zelfs een 45 minuten lange radio-uitzending geregeld op Rijnstad FM. Gelukkig trok het ledenaantal weer aan, hoewel het nog wel een hele tijd geduurd voordat De Ontzetting weer zo groot was als voorheen. In 1998 werd er voor de tweede keer een buitenlandse reis georganiseerd, deze keer naar Praag. Om te zorgen dat een buitenlandse reis een vaste plek in de jaarplanning zou krijgen, ontstond een nieuwe commissie: de welbekende buitenlandse reis en activiteitencommissie (BrakCie). In de laatste jaren heeft De Ontzetting weer vele hoogtepunten beleefd. Enkele voorbeelden zijn bijvoorbeeld de VLA tournee naar Limburg in 2007. Daarnaast werden er in 2007 en 2008 twee gala’s georganiseerd met de thema’s Roaring Twenties en Fantasy . In 2009 stond er een bijzondere gebeurtenis op het programma. Speciaal voor De Ontzetting werd het stuk ‘Atlantis’ gecomponeerd door Albert-John Vervorst. In de drie delen ‘De Tempel van Poseidon’, ‘Het Heiligdom van Thoth’ en ‘De Vlucht van Atlantis’ wordt de wereld van Atlantis beschreven, een mythisch eilandenrijk wat lang geleden gezonken zou zijn.

Tegenwoordig 2015 kunnen we met gepaste trots zeggen dat De Ontzetting getransformeerd is van een muzikaal groepje studenten tot een volwaardig harmonieorkest. Het is een orkest geworden waar studenten, alumni en medewerkers van Wageningen Universiteit elke week hun uiterste best doen om tot nieuwe muzikale hoogten te stijgen.

Naam en logo

Bij de officiële oprichting bij de notaris werd meteen de huidige naam, De Ontzetting, in gebruik genomen. De naam kwam toevallig in de notariële akte voor en de vrouwelijke oprichtsters vonden dit bijzonder. Zeker ook omdat in Wageningen de capitulatie van de Duitsers is getekend, die een einde maakte aan de Tweede Wereldoorlog. Het logo van ‘De Ontzetting’ is ontstaan door een opmerking van prof. dr. Osse die een keer niet op de naam kon komen en De Ontzetting daarom ‘De Ontploffing’ noemde. Hier is ook de naam van het interne blaadje van De Ontzetting van afgeleid, die in 1986 is ontstaan: ‘De Bommelding’.  

Commissies

De Ontzetting zou geen studentenvereniging zijn zonder de nodige commissies. Er zijn vaste commissies die er het hele jaar door zijn en tijdelijke commissies voor een repetitieweekend of een concert. De vaste commissies zijn:

BrakCie

de BrakCie regelt alle activiteiten die naast de repetities plaatsvinden. Voorbeelden hiervan zijn de afterparties na een concert en de hout-vs-koper avond, waarbij de hout- en kopersectie jaarlijks felle strijd leveren om de winst.

EnsembleCie

De EnsembleCie is verantwoordelijk voor het het ensemble. Dit houdt in dat er gerepeteerd moet worden en optreden geregeld moeten worden.

PromoCie

de PromoCie is verantwoordelijk voor de opmaak van posters, flyers en ander promomateriaal. Hier kunnen de leden hun creativiteit kwijt bij het ontwerpen van mooie posters.

MuCie

de MuCie zoekt in overleg met de dirigent de muziek uit voor een half jaar. Vaak binnen een bepaald thema, maar qua stijl is er voor ieder wat wils en dit zorgt voor een gevarieerd repertoire elk concert.

Redaxie

de Redaxie verzamelt alle WJD’jes (Wist-Je-Dat) en plaatst deze in de Bommelding, een intern blaadje dat enkele malen per jaar uitkomt voor de leden. Ook hier kan creativiteit aangewend worden om de pagina’s te vullen met interessante verhalen en leuke puzzels.

InternetCie

de InternetCie zorgt ervoor dat de internetpagina van de Ontzetting bijgehouden wordt met de data voor concerten en andere actualiteiten met betrekking tot het orkest. De tijdelijke commissies zijn:

ConcertCie

elk half jaar is er een donateursconcert en hiervoor wordt een vierkoppige ConcertCie samengesteld. Zij denken na over het thema, houden contact met de locatie en zorgen ervoor dat de avond goed verloopt.

WeekendCie

om alles goed ingestudeerd te krijgen voor een concert is er ook elk half jaar een repetitieweekend. Dit heeft plaatsgevonden in Wageningen of op een externe locatie. De WeekendCie regelt het eten en de avondactiviteiten na een lange dag repeteren.

TourneeCie

eens in de twee jaar is er een tournee waarbij het gehele orkest ongeveer een week zijn muzikaliteit laat horen op plekken buiten Wageningen.

LustrumCie

elke vijf jaar is er een lustrum en om dat te vieren wordt er een LustrumCie gevormd die het hele jaar door activiteiten organiseert om het heugelijke feit van weer vijf jaar voortbestaan te vieren. Concerten Twee keer per jaar wordt er een donateursconcert gegeven. Dit is meestal eind januari/begin februari en in juni. De concerten hebben vaak een overkoepelend thema, zoals Spanje, Global sounds, …. Dit betekent echter niet dat er die avond maar een bepaald soort muziek te horen is, want elk concert heeft een divers programma met verschillende stijlen muziek.

Ook zijn uitwisselingsconcerten met andere studentenorkesten een vast onderdeel van het repertoire van De Ontzetting, zoals in 2006 met QHarmony (uit Nijmegen) en in 2012 met SHOT (uit Enschede). In het voorjaar van 2015 is er nog een bijzonder concert geweest: in samenwerking met dé Marinierskapel gaf De Ontzetting ter ere van het 6e Lustrum een concert in Wageningen.

De dresscode tijdens concerten was gedurende de jaren een dingetje. Werd het een spijkerbroek met wit T-shirt of strak in het pak? Een polo of nette blouse? Tegenwoordig is de richtlijn helder. Voor officiële concerten geldt de dresscode zwart met eventueel een wit accent, voor de buitenconcerten, zoals bijvoorbeeld tijdens de algemene introductie dagen (AID) en 5 mei, de blauwe Ontzettingspolo of –trui.

Dirigenten

De eerste dirigent van de Ontzetting was Léon Bours, vijf jaar lang heeft hij voor het orkest gestaan, maar na het eerste lustrum was voor hem definitief het moment gekomen om zijn stokje door te geven. Zijn opvolger, Danny Nooteboom, werd tijdens de algemene ledenvergadering (ALV) van 8 maart 1990 aangesteld als dirigent. Uiteindelijk kwam het stokje terecht bij Bart van Meijl. In 2002 liet deze weten dat hij De Ontzetting helaas niet langer zou kunnen dirigeren door andere verplichtingen. Jean-Pierre Gabriël, de huidige dirigent, werd op 10 oktober 2002 aangesteld als nieuwe dirigent.