Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Andrea Andreen: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrea_Andreen&oldid=53596541 11 apr 2019 Robert Prummel 17 jun 2014 vert wp sv en ru)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Andrea_Andreen&oldid=54775340 14 okt 2019 ‎ PieterJanR)
 
Regel 17: Regel 17:
| portaal            =  
| portaal            =  
}}
}}
'''Ellenor Andrea Andreen''' ([[Örby]], [[11 juli]] [[1888]] – [[20 april]] [[1972]]) was een Zweeds [[arts]], [[doctor]] in de [[geneeskunde]], [[feministe]] en [[vredesactivist]]e.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20160416162222/http://www.toxipedia.org/display/wanmec/Andrea+Andreen Andrea Andreen] Toxipedia. Gezien op 3 januari 2016.</ref>
'''Ellenor Andrea Andreen''' ([[Örby]], [[11 juli]] [[1888]] – [[20 april]] [[1972]]) was een Zweedse [[arts]], [[doctor]] in de [[geneeskunde]], [[feminist]] en [[vredesactivist]]e.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20160416162222/http://www.toxipedia.org/display/wanmec/Andrea+Andreen Andrea Andreen] Toxipedia. Gezien op 3 januari 2016.</ref>


Zij was chef-arts in een ziekenhuis in [[Stockholm]] en legde zich daarnaast toe op vrouwenorganisaties voor de vrede en tegen [[kernwapen]]s, zoals de ''Svenska Kvinnors Vänsterförbund'' (SKV), de Zweedse Linkse Vrouwenbond. In 1952 nam zij deel aan een zeer omstreden missie naar [[Noord-Korea]]. Onderwerp van het feitenonderzoek was of er door de Verenigde Staten [[chemische wapens|chemische]] en [[bacteriologische oorlogsvoering|bacteriologische]] wapens waren gebruikt in de [[Koreaanse Oorlog]]. De onderzoekers meenden later van wel, maar de Amerikanen ontkenden.
== Biografie ==
Andreen was de dochter van de textielfabrieksdirecteur Johan Walfrid Andreen en Selma Eleonore Wennerholm. In Gotenburg bezocht ze een meisjesgymnasium en behaalde in 1905 haar diploma aan het Hvitfeldtska gymnasium. Ze begon in 1909 aan een studie geneeskunde aan de [[Universiteit van Uppsala]], maar onderbrak haar studie tot 1917, waarna ze in 1919 haar medisch licentiaat verkreeg aan het [[Karolinska-instituut]] in Stockholm. In de periode 1926-1932 bracht ze drie afzonderlijke bezoeken aan [[Harvard Medical School]]. In het laboratorium van Harvard leerde ze de methode die professor [[Otto Folin]], een prominente Zweeds-Amerikaan, gebruikte om de bloedsuikerspiegel te bepalen. Ook bezocht ze het Joslin Diabetes Center en introduceerde vervolgens professor [[Elliott P. Joslin]]'s diabetesbehandeling in Zweden, waarbij insuline werd gecombineerd met een speciaal dieet. In 1933 behaalde ze haar doctoraat met een proefschrift over de verdeling van suiker tussen plasma en bloedlichaampjes in bloed van dieren en mensen.


Op medisch gebied deed Andreen onderzoek naar endocriene aandoeningen zoals [[Diabetes mellitus|diabetes]].  
Andreen was chef-arts in een ziekenhuis in [[Stockholm]] en deed onderzoek naar endocriene aandoeningen zoals [[Diabetes mellitus|diabetes]]. In 1923 richtte ze in het Sankt Göran ziekenhuis een klinisch laboratorium op voor het testen van diabetes. Een paar jaar later werd het laboratorium overgebracht naar de gezondheidsautoriteit van Stockholm en werd het ontwikkeld tot een algemene kliniek, met Andrea Andreen als directeur. In 1945 werd de naam van het laboratorium gewijzigd in ''Stockholms sjukhusdirektions kliniska centrallaboratorium'' (klinisch centraal laboratorium van het ziekenhuisbestuur van Stockholm) en Andrea Andreen diende als hoofdarts. Ze bleef in die functie totdat ze met pensioen ging in 1953.<ref>{{se}}{{Citeer web |auteur=Ulrika Nilsson |url=https://www.skbl.se/en/article/AndreaAndreen |titel=Ellenor Andrea Andreen |uitgever=Svenskt kvinnobiografiskt lexikon |bezochtdatum=14 oktober 2019}}</ref>


Andreen werd vicepresidente van de sterk door de [[communisme|communisten]] beïnvloede Internationale Democratische Federatie van Vrouwen (Women's International Democratic Federation).<ref>Peter Duignan en Lewis H. Gann (1994), ''Communism in Sub-Saharan Africa: a Reappraisal'', p. 22. Uitg.: Hoover Press, ISBN 978-0-8179-3712-6.</ref>
Naast haar medische werk hield Andreen zich bezig met werkzaamheden voor vrouwenorganisaties voor de vrede en tegen [[kernwapen]]s, zoals de ''Svenska Kvinnors Vänsterförbund'' (SKV), de Zweedse Linkse Vrouwenbond. In 1952 nam zij deel aan een missie naar [[Noord-Korea]]. Onderwerp van het feitenonderzoek was of er door de Verenigde Staten [[chemische wapens|chemische]] en [[bacteriologische oorlogsvoering|bacteriologische]] wapens waren gebruikt in de [[Koreaanse Oorlog]] en China.<ref>{{se}} [http://www2.ub.gu.se/kvinn/portaler/fred/biografier/andreen.xml Biografie Andrea Andreen], Göteborgs universitetsbibliotek (2012-09-01)</ref> De onderzoekers meenden later van wel, maar de Amerikanen ontkenden.
 
Andreen werd vicepresident van de sterk door de [[communisme|communisten]] beïnvloede Internationale Democratische Federatie van Vrouwen (Women's International Democratic Federation).<ref>Peter Duignan en Lewis H. Gann (1994), ''Communism in Sub-Saharan Africa: a Reappraisal'', p. 22. Uitg.: Hoover Press, {{ISBN|978-0-8179-3712-6}}.</ref>


In 1953 kende de [[Sovjet-Unie]] haar de [[Stalin Vredesprijs]] toe.
In 1953 kende de [[Sovjet-Unie]] haar de [[Stalin Vredesprijs]] toe.


== Privé ==  
== Privé ==
Andreen was tweemaal gehuwd. Haar eerste huwelijk (1909-1915) was met [[Nobelprijs]]winnaar [[Theodor Svedberg]] (1884-1971). Ze kregen twee kinderen: architect Hillevi Svedberg (1910-1990) en ontwerper Elias Svedberg (1913-1987).<ref>{{en}}{{Citeer web
Andreen was tweemaal gehuwd. Haar eerste huwelijk (1909-1915) was met [[Nobelprijs]]winnaar [[Theodor Svedberg]] (1884-1971). Ze kregen twee kinderen: architect Hillevi Svedberg (1910-1990) en ontwerper Elias Svedberg (1913-1987).<ref>{{en}}{{Citeer web
| url = http://unhistoryproject.org/research/research_experiences-haan.html
| url = http://unhistoryproject.org/research/research_experiences-haan.html
Regel 39: Regel 42:
| archiefdatum = 7 januari 2016
| archiefdatum = 7 januari 2016
| dodeurl = ja
| dodeurl = ja
}}</ref>
}}</ref><ref>http://runeberg.org/vemarvem/sthlm62/1271.html</ref><ref>http://collection.nationalmuseum.se/eMP/eMuseumPlus?service=ExternalInterface&module=artist&objectId=3859&viewType=detailView</ref> Na haar huwelijk met Svedberg trouwde Andreen in 1937 met de Zweedse econoom Nils Wohlin.<ref>https://gw.geneanet.org/karosenius?lang=sv&n=andreen&nz=arosenius+f+rank+av+westren&ocz=0&p=ellnor+andrea&pz=petrus</ref>
 
{{Appendix|2=
{{Appendix|2=
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=sv|titel=Andrea Andreen|oldid=25010811|datum=20140617}}
* {{Bronvermelding anderstalige Wikipedia|taal=sv|titel=Andrea Andreen|oldid=25010811|datum=20140617}}
Regel 46: Regel 50:
{{References}}
{{References}}
}}
}}
 
{{authority control|TYPE=p|Wikidata=Q4065792 }}
{{DEFAULTSORT:Andreen, Andrea}}
{{DEFAULTSORT:Andreen, Andrea}}
[[Categorie:Zweeds medicus]]
[[Categorie:Zweeds medicus]]
[[Categorie:Zweeds feminist]]
[[Categorie:Zweeds feminist]]

Huidige versie van 24 okt 2019 om 22:52

rel=nofollow

Ellenor Andrea Andreen (Örby, 11 juli 188820 april 1972) was een Zweedse arts, doctor in de geneeskunde, feminist en vredesactiviste.[1]

Biografie

Andreen was de dochter van de textielfabrieksdirecteur Johan Walfrid Andreen en Selma Eleonore Wennerholm. In Gotenburg bezocht ze een meisjesgymnasium en behaalde in 1905 haar diploma aan het Hvitfeldtska gymnasium. Ze begon in 1909 aan een studie geneeskunde aan de Universiteit van Uppsala, maar onderbrak haar studie tot 1917, waarna ze in 1919 haar medisch licentiaat verkreeg aan het Karolinska-instituut in Stockholm. In de periode 1926-1932 bracht ze drie afzonderlijke bezoeken aan Harvard Medical School. In het laboratorium van Harvard leerde ze de methode die professor Otto Folin, een prominente Zweeds-Amerikaan, gebruikte om de bloedsuikerspiegel te bepalen. Ook bezocht ze het Joslin Diabetes Center en introduceerde vervolgens professor Elliott P. Joslin's diabetesbehandeling in Zweden, waarbij insuline werd gecombineerd met een speciaal dieet. In 1933 behaalde ze haar doctoraat met een proefschrift over de verdeling van suiker tussen plasma en bloedlichaampjes in bloed van dieren en mensen.

Andreen was chef-arts in een ziekenhuis in Stockholm en deed onderzoek naar endocriene aandoeningen zoals diabetes. In 1923 richtte ze in het Sankt Göran ziekenhuis een klinisch laboratorium op voor het testen van diabetes. Een paar jaar later werd het laboratorium overgebracht naar de gezondheidsautoriteit van Stockholm en werd het ontwikkeld tot een algemene kliniek, met Andrea Andreen als directeur. In 1945 werd de naam van het laboratorium gewijzigd in Stockholms sjukhusdirektions kliniska centrallaboratorium (klinisch centraal laboratorium van het ziekenhuisbestuur van Stockholm) en Andrea Andreen diende als hoofdarts. Ze bleef in die functie totdat ze met pensioen ging in 1953.[2]

Naast haar medische werk hield Andreen zich bezig met werkzaamheden voor vrouwenorganisaties voor de vrede en tegen kernwapens, zoals de Svenska Kvinnors Vänsterförbund (SKV), de Zweedse Linkse Vrouwenbond. In 1952 nam zij deel aan een missie naar Noord-Korea. Onderwerp van het feitenonderzoek was of er door de Verenigde Staten chemische en bacteriologische wapens waren gebruikt in de Koreaanse Oorlog en China.[3] De onderzoekers meenden later van wel, maar de Amerikanen ontkenden.

Andreen werd vicepresident van de sterk door de communisten beïnvloede Internationale Democratische Federatie van Vrouwen (Women's International Democratic Federation).[4]

In 1953 kende de Sovjet-Unie haar de Stalin Vredesprijs toe.

Privé

Andreen was tweemaal gehuwd. Haar eerste huwelijk (1909-1915) was met Nobelprijswinnaar Theodor Svedberg (1884-1971). Ze kregen twee kinderen: architect Hillevi Svedberg (1910-1990) en ontwerper Elias Svedberg (1913-1987).[5][6][7] Na haar huwelijk met Svedberg trouwde Andreen in 1937 met de Zweedse econoom Nils Wohlin.[8]

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

  1. º (en) Andrea Andreen Toxipedia. Gezien op 3 januari 2016.
  2. º (se) Ulrika Nilsson. Ellenor Andrea Andreen. Svenskt kvinnobiografiskt lexikon Geraadpleegd op 14 oktober 2019
  3. º (se) Biografie Andrea Andreen, Göteborgs universitetsbibliotek (2012-09-01)
  4. º Peter Duignan en Lewis H. Gann (1994), Communism in Sub-Saharan Africa: a Reappraisal, p. 22. Uitg.: Hoover Press, ISBN 978-0-8179-3712-6.
  5. º (en) Research Experiences: Francisca de Haan. United Nations History Project. Gearchiveerd van het origineel op 7 januari 2016 Geraadpleegd op 5 januari 2016
  6. º http://runeberg.org/vemarvem/sthlm62/1271.html
  7. º http://collection.nationalmuseum.se/eMP/eMuseumPlus?service=ExternalInterface&module=artist&objectId=3859&viewType=detailView
  8. º https://gw.geneanet.org/karosenius?lang=sv&n=andreen&nz=arosenius+f+rank+av+westren&ocz=0&p=ellnor+andrea&pz=petrus
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow