Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie en digitaal erfgoed, wenst u prettige feestdagen en een gelukkig 2025
Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Jozef Baeckelmans: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Geen bewerkingssamenvatting |
(update https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jozef_Baeckelmans&action=history) |
||
| (2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox architect | |||
| afbeelding = | |||
| onderschrift = | |||
| naam = Joseph Jean Marie Baeckelmans | |||
| nationaliteit = {{BE}} | |||
| geboortedatum = [[29 december]] [[1881]] | |||
| geboorteplaats = [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] | |||
| overlijdensdatum = [[23 september]] [[1915]] | |||
| overlijdensplaats = [[Schaarbeek]] | |||
| praktijk = Antwerpen | |||
| belangrijke_gebouwen = | |||
| belangrijke_projecten= | |||
| prijzen = | |||
}} | |||
'''Joseph Jean Marie Baeckelmans''' ([[Antwerpen (stad)|Antwerpen]], [[29 december]] [[1881]] - [[Schaarbeek]], [[23 september]] [[1915]]) was een Belgisch [[architect]] en verzetslid. Hij werd tijdens de [[Eerste Wereldoorlog]] door de Duitse bezetter veroordeeld voor spionage en gefusilleerd.<ref name="BJ">{{Citeer web |url=https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/persoon/9320 |titel=De Inventaris van het Onroerend Erfgoed: Baeckelmans, Joseph |auteur= |uitgever= |datum= |bezochtdatum=16 februari 2019}}</ref> | |||
==Biografie== | |||
Baeckelmans was de zoon van [[Frans Baeckelmans]] en diens echtgenote, Louise Van Meerbeeck.<ref name="BF">{{Citeer web |url=https://inventaris.onroerenderfgoed.be/dibe/persoon/194 |titel=De Inventaris van het Onroerend Erfgoed: Baeckelmans, François |auteur= |uitgever= |datum= |bezochtdatum=16 februari 2019}}</ref> Net zoals zijn vader en oom, [[Jan-Lodewijk Baeckelmans|Louis Baeckelmans]], was Jozef Baeckelmans architect. Voor de oorlog ontwierp hij verschillende burgerwoningen en winkelhuizen in het Antwerpse, vooral in de wijk [[Zurenborg]].<ref name="BJ" /> Hij had een jongere broer, Paulus, die geboren werd in 1889.<ref name="BF" /> | |||
Toen Baeckelmans begin 1915 in Londen was, werd hij benaderd door [[Joseph Ide]]. Ide vroeg hem om terug te keren naar bezet België en daar de spoorwegen te bespioneren. De erg patriottische Baeckelmans stemde hiermee in, keerde in februari van datzelfde jaar via [[Nederland]] terug naar België en vatte zijn verzetswerk aan in maart.<ref>{{Citeer boek | achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = pp. 91-92 | taal = nl}}</ref> Hij observeerde het treinverkeer en stelde hierover rapporten op.<ref>{{Citeer boek | achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 129 | taal = nl}}</ref> | |||
Baeckelmans werd op 26 juli 1915 gearresteerd<ref name="BELM">{{Citeer web |url=http://bel-memorial.org/names_on_memorials/display_names_on_mon.php?MON_ID=2131 |titel=Bel-Memorial: Enclos des fusillés - Ereperk der Gefusilleerden, Schaerbeek - Schaarbeek |auteur= |uitgever= |datum= |bezochtdatum=16 februari 2019}}</ref> door [[Zentralpolizeistelle#Polizeistelle_A_Brüssel|Polizeistelle A]].<ref>{{Citeer boek | |||
| achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 128 | taal = nl}}</ref> Hij weigerde tijdens de ondervragingen namen te noemen<ref>{{Citeer boek | |||
| achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 162 | taal = nl}}</ref> en werd op 14 september 1915 door een Duitse militaire rechtbank in Brussel ter dood veroordeeld.<ref name="SCHAEP110">{{Citeer boek | |||
| achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 110 | taal = nl}}</ref> Op aandringen van zijn familie diende hij een gratieverzoek in, maar tevergeefs.<ref>{{Citeer boek | achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 174 | taal = nl}}</ref> | |||
Baeckelmans en zijn eveneens ter dood veroordeelde vriend Alexander Franck hadden op 23 september 1915 de dubieuze eer om de eerste verzetsstrijders te zijn die door de Duitse bezetter werden gefusilleerd op de [[Nationale Schietbaan#Executieoord|Nationale Schietbaan]].<ref name="SCHAEP110" /> Bij zijn overlijden was Baeckelmans verloofd met een ander Belgisch verzetslid, [[Marthe Doutreligne]].<ref>{{Citeer boek | achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 323 | taal = nl}}</ref> | |||
Op 17 maart 1919 werd Baeckelmans, samen met 19 andere Antwerpse gefusilleerden, herbegraven in [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]]. De lofrede werd die dag uitgesproken door [[Désiré-Joseph Mercier|kardinaal Mercier]].<ref>{{Citeer boek | achternaam = De Schaepdrijver | voornaam = Sophie | datum = 2018 | titel = Gabrielle Petit - Dood en leven van een Belgische spionne tijdens de Eerste Wereldoorlog | uitgever = Horizon | plaats = | ISBN = 9789492159922 | pagina's = p. 226 | taal = nl}}</ref> Zijn graf bevindt zich in Perk P van het [[Sint-Fredegandus Begraafpark]] te [[Deurne (Antwerpen)|Deurne]].<ref>{{Citeer web |url=https://www.schoonselhof.be/2bfredegandus/baeckelmans.html | |||
| titel=Sint Fredegandus Deurne: Jozef Baeckelmans |auteur= |uitgever= |datum= |bezochtdatum=16 februari 2019}}</ref> | |||
==Oeuvre <small>(Selectie)<ref name="BJ" /></small>== | |||
Doordat Jozef Baeckelmans redelijk jong stierf, bleef het aantal door hem gebouwde woningen eerder beperkt. | |||
*1903: Waterloostraat 65, Antwerpen. Burgerhuis. [[Eclecticisme (architectuur)|Eclectische]] stijl. | |||
*1903: Guldenvliesstraat 62, 64 en 66, Berchem. Geheel van drie woningen in [[Jugendstil|Art-nouveau]]. | |||
*1903: Guldenvliesstraat 60, Berchem. Winkelhuis met bovenliggende appartementen in [[Neorenaissance|neo-Vlaamse-renaissancestijl]]. | |||
*1905: Waterloostraat 49 en 51, Berchem: Twee huizen in Art-nouveau, gebouwd voor zijn eigen moeder. De gevels van deze woningen zijn versierd met bijzondere mozaïek. | |||
*1905: Dolfijnstraat 55, 57 en 59, Antwerpen. Drie woningen in Art-nouveau. | |||
*1908: Transvaalstraat 28, Berchem. Groot burgerhuis. Eclectische stijl. | |||
*1909: Dolfijnstraat 61, 63 en 65, Antwerpen. Drie burgerhuizen. Eclectische stijl. | |||
*1912: Lange Nieuwstraat 93 en 95, Antwerpen. Twee betrekkelijk kleine winkelhuizen in [[Neoclassicisme|neo-classicistische]] stijl. | |||
*1914: Rijnpoortvest 8, Antwerpen. Huisnummer 10 geïntegreerd als spiegelbeeld in nummer 8. Twee panden in Art-nouveaustijl, gebouwd voor kantoor en bewoning. Dit grote huis was het laatste dat door Jozef Baeckelmans gebouwd werd, voor zijn tragische dood. | |||
{{Appendix}} | {{Appendix}} | ||
{{DEFAULTSORT:Baeckelmans, | |||
{{Commonscat|Jozef Baeckelmans}} | |||
{{DEFAULTSORT:Baeckelmans, Jozef}} | |||
[[Categorie:Belgisch architect]] | [[Categorie:Belgisch architect]] | ||
[[Categorie:Belgisch verzetsstrijder in de Eerste Wereldoorlog]] | |||
[[Categorie:Belgisch geëxecuteerd persoon]] | |||
[[Categorie:Geboren in 1881]] | [[Categorie:Geboren in 1881]] | ||
[[Categorie:Overleden in 1915]] | [[Categorie:Overleden in 1915]] | ||
Huidige versie van 17 sep 2019 om 08:52
| Joseph Jean Marie Baeckelmans | ||
| Persoonsinformatie | ||
| Nationaliteit | .png){kind=small} België
| |
| Geboortedatum | 29 december 1881 | |
| Geboorteplaats | Antwerpen | |
| Overlijdensdatum | 23 september 1915 | |
| Overlijdensplaats | Schaarbeek | |
| Werken | ||
| Praktijk | Antwerpen | |
Joseph Jean Marie Baeckelmans (Antwerpen, 29 december 1881 - Schaarbeek, 23 september 1915) was een Belgisch architect en verzetslid. Hij werd tijdens de Eerste Wereldoorlog door de Duitse bezetter veroordeeld voor spionage en gefusilleerd.[1]
Biografie
Baeckelmans was de zoon van Frans Baeckelmans en diens echtgenote, Louise Van Meerbeeck.[2] Net zoals zijn vader en oom, Louis Baeckelmans, was Jozef Baeckelmans architect. Voor de oorlog ontwierp hij verschillende burgerwoningen en winkelhuizen in het Antwerpse, vooral in de wijk Zurenborg.[1] Hij had een jongere broer, Paulus, die geboren werd in 1889.[2]
Toen Baeckelmans begin 1915 in Londen was, werd hij benaderd door Joseph Ide. Ide vroeg hem om terug te keren naar bezet België en daar de spoorwegen te bespioneren. De erg patriottische Baeckelmans stemde hiermee in, keerde in februari van datzelfde jaar via Nederland terug naar België en vatte zijn verzetswerk aan in maart.[3] Hij observeerde het treinverkeer en stelde hierover rapporten op.[4]
Baeckelmans werd op 26 juli 1915 gearresteerd[5] door Polizeistelle A.[6] Hij weigerde tijdens de ondervragingen namen te noemen[7] en werd op 14 september 1915 door een Duitse militaire rechtbank in Brussel ter dood veroordeeld.[8] Op aandringen van zijn familie diende hij een gratieverzoek in, maar tevergeefs.[9]
Baeckelmans en zijn eveneens ter dood veroordeelde vriend Alexander Franck hadden op 23 september 1915 de dubieuze eer om de eerste verzetsstrijders te zijn die door de Duitse bezetter werden gefusilleerd op de Nationale Schietbaan.[8] Bij zijn overlijden was Baeckelmans verloofd met een ander Belgisch verzetslid, Marthe Doutreligne.[10]
Op 17 maart 1919 werd Baeckelmans, samen met 19 andere Antwerpse gefusilleerden, herbegraven in Antwerpen. De lofrede werd die dag uitgesproken door kardinaal Mercier.[11] Zijn graf bevindt zich in Perk P van het Sint-Fredegandus Begraafpark te Deurne.[12]
Oeuvre (Selectie)[1]
Doordat Jozef Baeckelmans redelijk jong stierf, bleef het aantal door hem gebouwde woningen eerder beperkt.
- 1903: Waterloostraat 65, Antwerpen. Burgerhuis. Eclectische stijl.
- 1903: Guldenvliesstraat 62, 64 en 66, Berchem. Geheel van drie woningen in Art-nouveau.
- 1903: Guldenvliesstraat 60, Berchem. Winkelhuis met bovenliggende appartementen in neo-Vlaamse-renaissancestijl.
- 1905: Waterloostraat 49 en 51, Berchem: Twee huizen in Art-nouveau, gebouwd voor zijn eigen moeder. De gevels van deze woningen zijn versierd met bijzondere mozaïek.
- 1905: Dolfijnstraat 55, 57 en 59, Antwerpen. Drie woningen in Art-nouveau.
- 1908: Transvaalstraat 28, Berchem. Groot burgerhuis. Eclectische stijl.
- 1909: Dolfijnstraat 61, 63 en 65, Antwerpen. Drie burgerhuizen. Eclectische stijl.
- 1912: Lange Nieuwstraat 93 en 95, Antwerpen. Twee betrekkelijk kleine winkelhuizen in neo-classicistische stijl.
- 1914: Rijnpoortvest 8, Antwerpen. Huisnummer 10 geïntegreerd als spiegelbeeld in nummer 8. Twee panden in Art-nouveaustijl, gebouwd voor kantoor en bewoning. Dit grote huis was het laatste dat door Jozef Baeckelmans gebouwd werd, voor zijn tragische dood.
Bronnen, noten en/of referenties
|
Zie ook de categorie met mediabestanden in verband met Jozef Baeckelmans op Wikimedia Commons.