|
|
| Regel 1: |
Regel 1: |
| [[Bestand:Konung Ingjald Illråda bränner upp 6 Fylkiskonungar by Hugo Hamilton.jpg|thumb|320px|De 7e-eeuwse koning [[Ingjaldr hinn illráði]] vermoordt de andere koningen van [[Zweden]] en wordt zo alleenheerser van het land. Illustratie van Hugo Hamilton, 1830.]] | | #Doorverwijzing [[Ynglingesaga]] |
| | |
| De '''Ynglingatal''' is een [[Vikingen|Viking]][[Saga (literatuur)|saga]] over het geslacht [[Ynglinge]], het eerste Scandinavische koningshuis, van het begin van de jaartelling tot de [[9e eeuw]] n.Chr.
| |
| | |
| De saga, vermoedelijk 9e-eeuws, is een episch verhaal in dichtvorm, deels mythisch, deel historisch. Het wordt toegeschreven aan een 9e-eeuwse Noorse [[Skald (Noordse hofdichter)|skald]], [[Þjóðólfr van Hvinir|Þjóðólfr (Thjodolf) van Hvinir]], hofdichter van Rögnvaldr heiðum hæra (Ragnvald Hoogberg). Deze Rögnvaldr was koning van [[Vestfold]] (een gebied langs de [[Oslofjord]] in [[Noorwegen]]) en neef van [[Harald I van Noorwegen|Harald Hårfagre]] (Harald Mooihaar), de eerste koning die heel Noorwegen onder zijn heerschappij verzamelde. De saga beschrijft de koningslijn van Fjölnir, de eerste Ynglinge-koning, tot aan Rögnvaldr. Om zijn legitimiteit als koning te versterken zou Rögnvaldr de skald hebben opgedragen om een kroniek te schrijven, waarin hij wordt beschreven als afstammeling van het Zweedse Ynglinge-geslacht, en dus van de Noorse goden.
| |
| | |
| De oorspronkelijke tekst van de ''Ynglingatal'' bestaat niet meer. De saga is echter overgeleverd in twee aparte versies, in de 12e-eeuwse [[Latijn]]se ''[[Historia Norwegiæ]]'' en in de 13e-eeuwse, [[Oudnoords]]e ''[[Heimskringla]]'' (de Ynglingesaga). De twee versies komen grotendeels overeen.
| |
| | |
| Volgens de saga stammen de koningen van [[Zweden]] en [[Noorwegen]] af van de Noordse goden. Het verhaalt hoe de goden [[Odin (god)|Odin]] en [[Freyr (god)|Freyr]] de dynastie van de [[Ynglinge]] ("zonen van Freya") stichtten in [[Uppsala (stad)|Uppsala]] in [[Zweden]]. Volgens de ''Yngligatal'' was de eerste Ynglingle-koning van Zweden, Fjölnir, een zoon van [[Freyr (god)|Freyr]] en de reuzin [[Gerd (mythologie)|Gerd]], en was hij de eerste van zijn geslacht die niet een god was. Fjölnir zou ergens tussen de 1e eeuw v.Chr. en de 1e eeuw n.Chr. hebben geleefd.
| |
| | |
| In de 20e eeuw werd de authenticiteit van de ''Ynglingatal'' in twijfel getrokken. Volgens sommige historici, zoals Krag (1991)<ref>Krag, C. Ynglingatal og Ynglingesaga: en studie i historiske kilder (Oslo 1991)</ref>, stamt de saga niet uit de 9e eeuw maar uit de 12e eeuw en is geen mythisch-historisch werk maar puur fictie, bedoeld als propagandamiddel voor de middeleeuwse Noorse koningen. Krag vond duidelijke Grieks-filosofische (en dus middeleeuws-christelijke) invloeden in de tekst; zo heeft de dood van elk van de vier eerste Ynglingle-koningen verband met één van de vier elementen (aarde, water, lucht en vuur) van [[Empedocles]]. Linguïstiek onderzoek bevestigde evenwel dat de Ynglingatal uit de 9e of vroeg-10e eeuw stamt, en niet later in de stijl van die periode geschreven kan zijn.<ref>Sapp, C.D. 'Dating Ynglingatal. Chronological Metrical Developments in Kviduhattr', Skandinavistik 2002:2, s. 85-98</ref> Daarnaast zijn de tradities die in de tekst beschreven worden onomstotelijk van oer-Zweedse en niet middeleeuws-Noorse oorsprong.<ref>Sundquist, O. "Freyr"s offspring. Rulers and religion in ancient Svea society". (2004)</ref>
| |
| | |
| == Koningen beschreven in de Ynglingetal ==
| |
| De namen zijn in het [[Oudnoords]] en in chronologische volgorde.
| |
| *Fjölnir
| |
| *Sveigðir
| |
| *Vanlandi
| |
| *Visburr
| |
| * [[Dómaldr]]
| |
| *Dómarr
| |
| *Dyggvi
| |
| *Dagr Spaka
| |
| *Agni
| |
| *Erik en Alrik
| |
| *Yngvi en Alfr
| |
| *Jörundr
| |
| *Aun
| |
| *[[Ongentheow|Egil]]
| |
| *Óttarr
| |
| *Aðils
| |
| *Eysteinn
| |
| *Ingvar
| |
| *Braut-Önundr
| |
| *Ingjaldr hinn illráði
| |
| *Óláfr trételgja
| |
| *Hálfdan hvítbeinn
| |
| *Eysteinn Hálfdansson
| |
| *Hálfdan hinn mildi
| |
| *Guðröðr veiðikonung
| |
| *Óláfr Geirstad-Alf
| |
| *Rögnvaldr heiðum hæra
| |
| | |
| == Zie ook ==
| |
| * [[Ynglinge]]
| |
| * [[Heimskringla]]
| |
| | |
| ==Referenties==
| |
| {{References}}
| |
| | |
| [[Categorie:Noordse folklore]]
| |
| [[Categorie:Noordse mythologie]]
| |
| [[Categorie:Geschiedenis van de Vikingen]]
| |
