Tatoeage

Een tatoeage (ook: tatoeëring en tegenwoordig wordt ook het Engelse tattoo veel gehoord) is een versiering van het lichaam met onder de opperhuid aangebrachte inkt. De term tatoeage komt waarschijnlijk van het Tahitiaanse woord tatu, dat streep of vlek betekent. Een andere vorm van tatoeëren is permanente make-up. Dit wordt meestal in het gezicht gebruikt om wenkbrauwen, eyeliners en lipliners definitief te pigmenteren.

Aanbrengen van tatoeages

Tatoeages worden aangebracht door van inkt voorziene naalden door de opperhuid te prikken. Een tatoeëerder gebruikt hiervoor over het algemeen een tatoeëermachine met speciale tatoeëerinkt. Doe-het-zelfers gebruiken een enkele naald met draad om de punt gedraaid, en Oostindische inkt. Bij het aanbrengen van een tatoeage moeten voldoende hygiënische maatregelen genomen worden, zoals het gebruik van steriele materialen. De huid wordt doorprikt door middel van een of meerdere naalden die meer dan 100 keer per seconde op en neer gaan en zo de tekening onder de huid zetten.

Geschiedenis

'Ötzi', de ijsmummie uit de Alpen, die zo'n 5350 jaar geleden leefde, had 59 tatoeëringen. Er zijn tatoeages op Egyptische mummies gevonden, die van 2000 voor Christus dateren. Ook in de klassieken wordt er gerefereerd aan tatoeages bij de oude Grieken, de Germanen en nog meer volkeren.

De huidige Europeanen ontdekten de techniek van de tatoeage bij de Polynesiërs en Amerikaanse Indianen. In het Tahitiaans betekent het woord tattau markeren.

Redenen om een tatoeage aan te brengen

Een persoon kan verschillende redenen hebben om een tatoeage te laten zetten:

• esthetisch: de tatoeage wordt als een sieraad voor het lichaam beschouwd.
• status: de omgeving van de drager (en de drager zelf) ontleent een bepaalde waarde aan de tatoeage, zoals bij de Nieuw-Zeelandse Maori de Tā moko.
• identificatie: de drager hoopt aan de hand van zijn tatoeage te worden herkend, na bijvoorbeeld verdrinking. Dit was de gebruikelijke reden voor zeelui. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kregen de meeste gevangen in de concentratiekampen een identificatienummer op hun arm getatoeëerd. Bij leden van de SS, het elitekorps van nazi-Duitsland, werd hun bloedgroep onder hun oksel getatoeëerd.
• medisch: de drager hoopt gevrijwaard te blijven van bepaalde ziekten door het dragen van een tatoeage. Zo had Ötzi tatoeages op gewrichten, reden waarom men vermoedt dat hij aan artrose leed.
• cosmetisch: littekens, brandwonden of wijnvlekken kunnen door middel van tatoeages minder opvallend gemaakt worden. Ook worden verloren gegane wenkbrauwen vervangen door tatoeages.
• intimidatie: de drager geeft aan lid te zijn van een bepaalde criminele organisatie zoals de Yakuza in Japan.

Gevaren bij tatoeage

Het aanbrengen van tatoeages brengt meer risico's met zich mee dan de meeste mensen weten. Ten eerste kunnen er bij onvoldoende hygiëne of bij gebruik van besmet materiaal verschillende soorten infectieziekten zoals hepatitis (met name hepatitis C), tuberculose en HIV overgebracht worden bij het tatoeëren. In de literatuur worden enkele meldingen gemaakt van gevallen van sarcoïdose of een anafylactische schok na het laten zetten van een tatoeage. Ook komt het een enkele keer voor dat de in de huid aangebrachte Oost-Indische inkt allergische reacties oproept.

Verder is het zo dat er door het hele lichaam energielijnen lopen die met een bepaald orgaan elders in het lichaam zijn verbonden, de zogeheten meridianen. In de acupunctuur worden deze energielijnen door middel van dunne naalden geprikkeld om de toevoer van energie te stimuleren of deze juist af te remmen. Bij het aanbrengen van tatoeages kan onbedoeld hetzelfde gebeuren; de energielijnen worden soms verschillende keren gestoken door de tatoeagenaalden, hetgeen tot chronische pijn elders in het lichaam kan leiden zonder dat het verband met de tatoeage wordt gelegd[1].

Mensen met een hartziekte of diabetes wordt sterk afgeraden zich te laten tatoeëren. In de Verenigde Staten verbiedt het Rode Kruis mensen die zich minder dan een jaar geleden door een niet-professionele instelling hebben laten tatoeëren bloed af te staan.

Verwijderen

Niet zelden krijgt de drager van een tatoeage spijt, bijvoorbeeld omdat hij wordt nagewezen, omdat hij niet meer behoort tot de club waarvan hij de tatoeage draagt, of omdat hij geen werk kan vinden. Het is heel moeilijk en duur om een tatoeage weer te verwijderen, maar tegenwoordig zijn er methodes die met een laser de pigmentbolletjes kunnen breken, waardoor ze (langzaam) door de bloedbanen worden opgenomen. Als dit niet goed gedaan wordt, loopt men het risico in plaats van een tatoeage een brandwond over te houden.

Literatuur

• Francina Forment en Madeleine Brillot (red.), Tatu-Tattoo. Brussel/Antwerpen: Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis Brussel/ Mercatorfonds, 2005.
• Maarten Hesselt van Dinter, De wereld van tatoeage; een geïllustreerde geschiedenis. Amsterdam: KIT Publishers, 2005.

Zie ook

• Categorie:Tatoeageartiest

Externe link

• Overzicht van vergunninghouders in Nederland