|
|
| (16 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) |
| Regel 1: |
Regel 1: |
| {{Infobox schiereiland
| | #DOORVERWIJZING [[Athos]] |
| | naam = Athos <br/> ''Heilige Berg''
| |
| | kaart = Mount Athos map red.png
| |
| | legenda = Locatie Athos
| |
| | locatie =
| |
| | land = {{GR}}
| |
| | vlag = [[Bestand:Flag of the Greek Orthodox Church.svg.png|150px]]
| |
| | vlagartikel = Vlag van de [[Grieks-orthodoxe Kerk]]
| |
| | wapen =
| |
| | wapenartikel=
| |
| | provincie = Autonome Monastieke Staat van de Heilige Berg
| |
| | regio = <!-- administratief -->
| |
| | hoofdplaats = [[Karyes_(Athos)|Karyes]]
| |
| | km2 = 335.63
| |
| | omtrek =
| |
| | lengte = 8 km
| |
| | breedte =
| |
| | hoogste punt= [[Athos_(berg)|Mount Athos]] (2.030 m)
| |
| | inwoners = 1.811
| |
| | census =
| |
| | postcode =
| |
| | netnummer =
| |
| | gebruik =
| |
| | mapname = <!---positiekaartnaam in combinatie met onderstaande coördinaten geeft kaart-->
| |
| | lat_deg =
| |
| | lat_min =
| |
| | lat_sec =
| |
| | lat_dir =
| |
| | lon_deg =
| |
| | lon_min =
| |
| | lon_sec =
| |
| | lon_dir =
| |
| | detailkaart = <!-- naam.jpg -->
| |
| | detailkaartbijschrift =
| |
| | image = Mont Athos 3D version 1.gif
| |
| | caption = Athos in 3D
| |
| | image1 =
| |
| | caption1 =
| |
| | www =
| |
| }}
| |
| {{Zijbalk orthodoxie}}
| |
| '''Athos''' is de naam van een [[schiereiland]] en van de gelijknamige [[Athos (berg)|berg]] op dit schiereiland in het noordoosten van [[Griekenland]]. Het gebied, 335,637 km² groot, wordt officieel '''Heilige Berg''' ([[Nieuwgrieks|Grieks]]: Άγιο Όρος<ref>{{el}} [http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/A1602_SAM01_DT_DC_00_2011_01_F_GR.pdf Volks-en woningtelling 2011: Voorlopige uitslagen van het aantal inwoners (p. 10 Άγιο Όρος (Αυτοδιοίκητο)]</ref>) genoemd. De berg bevindt zich op het derde en meest oostelijke schiereiland van [[Chalcidice]] in de Griekse landstreek Macedonië. Als ''Autonome Monastieke Staat van de Heilige Berg'' (Grieks: Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία Αγἰου Όρους, ''Aftonomi Monastiki Politia Agíou Orous''), heeft Athos een [[Autonoom gebied|autonome]] status binnen Griekenland, maar valt buiten het [[Belasting over de toegevoegde waarde|BTW-gebied]] van de [[Europese Unie]]. Er wordt enkel rechtstreeks verantwoording afgelegd aan het [[Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel]] ([[Istanboel]]).
| |
| | |
| == Geografie ==
| |
| [[Bestand:Karta Athos.PNG|thumb|left|Plattegrond van Athos]]
| |
| [[Bestand:Athos 5.jpg|thumb|left|Eén van de 20 kloosters op Athos]]
| |
| [[Bestand:Griekenland Athos 20041030 3895.jpg|thumb|left|De berg Athos vanuit de lucht]]
| |
| Athos ligt niet ver ten zuidoosten van [[Thessaloniki (stad)|Thessaloniki]] en ten zuidwesten van [[Kavála (departement)|Kavála]] en het eiland [[Thasos (eiland)|Thasos]]. De [[hoofdstad]] en het bestuurlijke [[middelpunt (meetkunde)|centrum]] van het schiereiland Athos is [[Karyes (Athos)|Karyes]]. Dit ligt in het midden ervan, en is in de 9e eeuw n. Chr. gesticht.
| |
| | |
| == Kloosters ==
| |
| Op Athos bevinden zich twintig [[klooster (gebouw)|kloosters]] van de [[Oecumenisch patriarchaat van Constantinopel|Orthodoxe Kerk]], waaronder het [[Zografklooster]]. Ieder klooster heeft zijn eigen [[territorium (soeverein gebied)|territorium]]. Er zijn niet alleen Griekse kloosters, er is ook een Russisch-orthodox klooster, en een Bulgaars en een Servisch klooster ([[Hilandar]]). Ook is er een [[nederzetting]] van Roemeense monniken (skiti). Woonden er vroeger soms tienduizenden monniken op en rond de berg, in 2011 nog 1830. De kloosters waren vroeger alleen per [[schip (transportmiddel)|schip]] of over smalle [[pad (weg)|paden]] te bereiken, de laatste [[jaar|jaren]] zijn er (zand-)wegen aangelegd. Dat heeft de [[natuur (wereld)|natuur]] van Athos geen goed gedaan. Oude pelgrimspaden raken overwoekerd.
| |
| | |
| Sommige kloosters zijn ongeveer 1000 jaar geleden opgericht, het laatste in de [[zestiende eeuw]]. Het oudste, nog bestaande klooster is [[Megísti Lavra]] (963). Op Athos wonen enkel monniken, die hun leven volledig proberen toe te wijden aan God. De berg der stilte is de ideale plaats voor het leven in eenzaamheid en ascese. Daarnaast zijn er Griekse arbeiders werkzaam in de kloosters. De Berg Athos staat op de werelderfgoedlijst van UNESCO en krijgt subsidie ook van de EU, voor herstel- en restauratiewerkzaamheden. Naast de kloosters zijn er ook kleine dorpsgemeenschappen (skites) waar monniken leven. De bekendste skite is Agia Anna op de ZW-kust van Athos. In de skite Katounakia op de zuidpunt van Athos zijn iconenschilders bedrijvig.
| |
| | |
| Athos wordt de tuin van Moeder Gods genoemd en is voor vrouwen verboden terrein. Ook vrouwelijke (huis-)dieren zijn verboden. Hoe lang dit nog het geval kan blijven, gegeven het feit dat Griekenland onderdeel is van de EU, en dit een inperking van de bewegingsvrijheid van ongeveer de helft van de inwoners van de EU inhoudt, is onduidelijk. Aan de 'grens', nabij het stadje [[Ouranopolis]] staan borden met de tekst: Verboden Voor Vrouwen. Bezoekers (mannen) vanaf 18 jaar kunnen het schiereiland alleen per schip bereiken. Aan de westkant gaat de veerboot van Ouranopolis naar de "havenstad" van Athos, Dafni. Aan de oostkant gaat men met de veerboot vanaf [[Ierissos]]. Alle bezoekers moeten beschikken over een speciaal vierdaags visum, dat via het Athos Consulaat in Thessaloniki kan worden aangevraagd en als "diamonitirion" (Grieks: διαμονητήριον) moet worden afgehaald in het Athosbureau in Ouranopolis. Per dag worden 10 niet-orthodoxe bezoekers en ongeveer 100 orthodoxe pelgrims toegelaten.
| |
| | |
| == Administratie en organisatie ==
| |
| De Heilge Berg Athos wordt bestuurd door twee bestuurslichamen. De Heilige Gemeenschap (Grieks: Ιερά Κοινότητα, ''Iera Kinótita'') en de Heilige Administratie (Grieks: Ιερά Επιστασία, ''Iera Epistasia'').
| |
| | |
| == Bestuur ==
| |
| Het bestuursorgaan van Athos heet "de Heilige Gemeenschap" (Iera Kinótita) van de Berg Athos, heeft zijn zetel in [[Karyes (Athos)|Karyes]]. Ze is samengesteld als een lichaam uit de 20 afgevaardigden van de onafhankelijke kloosters van de Berg Athos, die een vaste rangorde hebben waarvan het Megisti Lavra het eerste klooster is; overeenstemmend met de Griekse grondwet (Artikel 105)<ref>[http://www.hri.org/docs/syntagma/artcl120.html#A105 Griekse grondwet] (Engelse vertaling)</ref> en het decreet van de Berg Athos van [[16 september]] [[1926]]. Het is het centrale administratieve bestuurslichaam van de Athonitische staat, wat regelmatig, twee keer per week bijeenkomt en in een buitengewone zitting wanneer dit nodig is. Bijeenkomsten worden geleid door de Protos (Grieks: Πρώτος, "Eerste"). De civiele gouverneur, de officiële vertegenwoordiger van de Griekse staat mag, als hij is uitgenodigd, deelnemen aan de zittingen. De Heilige Gemeenschap heeft jurisdictie over Athonitische zaken over het gehele schiereiland. Het is verantwoordelijk voor maatregelen van algemene aard en voor de goede werking van de Athonitische administratie. Het keurt de interne regelingen en het huishoudelijk reglement van de heilige kloosters goed en vormt tevens een rechterlijke instantie in eerste aanleg en in hoger beroep.
| |
| Gedurende haar zittingsperiode, die één jaar duurt, nemen de leden van de Heilige Gemeenschap ook deel aan ceremonies om officiële kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders te verwelkomen in Karyes. Bij besluit van de Heilige Gemeenschap zitten haar leden in vertegenwoordigingen die opgericht zijn om de Athonitische staat te vertegenwoordigen in verschillende aangelegenheden tussen de Berg Athos en de civiele en kerkelijke autoriteiten.
| |
| | |
| == Heilige Administratie ==
| |
| De Heilige Administratie (Ierá Epistasia) vormt de uitvoerende autoriteit van de Heilige Gemeenschap van de berg Athos en heeft vier leden. De twintig kloosters zijn onderverdeeld in vijf groepen van vier, door roulatie hebben vertegenwoordigers van elke groep uitgaande van de Heilige Epistasia eens per vijf jaar om beurten zitting. De Epistatis (promotor) van het eerste klooster op de ranglijst heet de "Protepistatis". Hij is de voorzitter van de Heilige Administratie en de eerste onder gelijken.
| |
| De Heilige Administratie behandelt en voert de correspondentie van de Heilige Gemeenschap. Het zegel van de Heilige Gemeenschap is verdeeld in vier delen (een voor elke Epistatis). Daarnaast beheert zij het Gemeenschappelijk Fonds in overeenstemming met de bestellingen van de Heilige Gemeenschap en is belast met de schoonmaak, goede orde en de goede werking van de markt in Karyes, ze is belast met de algemene taken van een gemeente en een departementale raad.
| |
| | |
| == Athos de gigant ==
| |
| De naam [[Athos (gigant)|Athos]] komt al voor in de [[Griekse mythologie]]. Hierin is het de naam van een van de [[Gigant]]en uit [[Thracië]], die in gevecht raakte met [[Poseidon (god)|Poseidon]]. Een van beiden wierp een enorme rots naar de ander, die op het schiereiland terechtkwam, wat de berg [[Athos (berg)|Athos]] vormde. Op de bergtop staat een kapel, een redelijk zware voettocht voert vanaf de waterkant naar boven. Een groot deel van het jaar ligt er sneeuw op de top.
| |
| | |
| {{Meebezig}}
| |
| ==De kloosters==
| |
| De soevereine kloosters, in volgorde van de de athoniet-hiërarchie:
| |
| | |
| <center>
| |
| {| class="wikitable" style="text-align:center"
| |
| |-
| |
| ![[Great Lavra (Athos)|Great Lavra monastery]]
| |
| ![[Vatopedi monastery]]
| |
| ![[Iviron monastery]]
| |
| ![[Hilandar|Helandariou monastery]]
| |
| ![[Dionysiou monastery]]
| |
| |-
| |
| |Μεγίστη Λαύρα
| |
| |Βατοπέδι
| |
| |Ιβήρων<br />ივერთა მონასტერი
| |
| |Χιλανδαρίου<br />Хиландар
| |
| |Διονυσίου
| |
| |-
| |
| |[[Bestand:Megistis Lavaj.pg.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Vatopedi 3.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Iviron monastery.JPG|170px]]
| |
| |[[File:Hilan2.jpg|170px]]
| |
| |[[File:07Athos St Dionysius01.jpg|170px]]
| |
| |-
| |
| ![[Koutloumousiou monastery]]
| |
| ![[Pantokratoros monastery]]
| |
| ![[Xiropotamou monastery]]
| |
| ![[Zograf Monastery|Zografou monastery]]
| |
| ![[Docheiariou monastery]]
| |
| |-
| |
| |Κουτλουμούσι
| |
| |Παντοκράτορος
| |
| |Ξηροποτάμου
| |
| |Ζωγράφου<br />Зограф
| |
| |Δοχειαρίου
| |
| |-
| |
| |[[File:Koutloumousiou 2.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Pantokratoros 1.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Xeropotamou 6.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Zograf Monastery.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Athos 1.jpg|170px]]
| |
| |-
| |
| ![[Karakalou monastery]]
| |
| ![[Filotheou monastery]]
| |
| ![[Simonopetra monastery|Simonos Petras monastery]]
| |
| ![[Agiou Pavlou monastery]]
| |
| ![[Stavronikita monastery]]
| |
| |-
| |
| |Καρακάλλου
| |
| |Φιλοθέου
| |
| |Σίμωνος Πέτρα
| |
| |Αγίου Παύλου
| |
| |Σταυρονικήτα
| |
| |-
| |
| |[[File:Karakallou.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Mount Athos- Monastery Filotheou and sea.tif|170px]]
| |
| |[[File:Simonopetra Aug2006.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Athos Agiou-Pavlou 1998 1.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Stavronikita Aug2006.jpg|170px]]
| |
| |-
| |
| ![[Xenophontos monastery]]
| |
| ![[Osiou Grigoriou monastery]]
| |
| ![[Esphigmenou monastery]]
| |
| ![[Agiou Panteleimonos monastery]]
| |
| ![[Konstamonitou monastery]]
| |
| |-
| |
| |Ξενοφώντος
| |
| |Οσίου Γρηγορίου
| |
| |Εσφιγμένου
| |
| |Αγίου Παντελεήμονος<br />Пантелеймонов
| |
| |Κωνσταμονίτου
| |
| |-
| |
| |[[File:Athos-xenophontos.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Athos-hagiou-gregoriou.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Esphigmenou monastery 2006.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Athos 7.jpg|170px]]
| |
| |[[File:Konstamonitou monastery.jpg|170px]]
| |
| |}
| |
| </center>
| |
| | |
| ==De skiti==
| |
| Een Σκήτη (''sketi'') is een gemeenschap waar orthodoxe monniken leven en werken wat bij een bepaald klooster hoort
| |
| | |
| .allowing them to worship in comparative solitude, while also affording them a level of mutual practical support and security. There are two kinds of sketes in Mount Athos. A koenobitic skete follows the style of monasteries. An idiorrhythmic skete follows the style of a small village: it has a common area of worship (a church), with individual hermitages or small houses around it, each one for a small number of occupants.
| |
| | |
| Er zijn 12 officiële ''skiti''.
| |
| <center>
| |
| {| class="wikitable"
| |
| |-
| |
| ! Skiti / Σκήτη
| |
| ! Type
| |
| ! Monastery
| |
| ! Alternative names / notes
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Agias Annas|Agias Annas]]
| |
| Αγίας Άννας
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Megistis Lavras
| |
| | (=Saint Anne)
| |
| Agiánna
| |
| |-
| |
| | Agias Triados or [[Skiti Kafsokalyvíon|Kafsokalyvíon]]
| |
| Αγίας Τριάδος ή Καυσοκαλυβίων
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Megistis Lavras
| |
| | (=Holy Trinity)
| |
| Kafsokalývia (="burned huts")
| |
| |-
| |
| | [[Prodromos (Mount Athos)|Timiou Prodromou]]
| |
| Τιμίου Προδρόμου
| |
| | coenobitic
| |
| | Megistis Lavras
| |
| | (=Holy Fore-runner, i.e. St John the Baptist)
| |
| ''Prodromu, Sfântul Ioan Botezătorul'' – Romanian
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Agiou Andrea|Agiou Andrea]]
| |
| Αγίου Ανδρέα
| |
| | coenobitic
| |
| | Vatopediou
| |
| | (=Saint Andrew)
| |
| also known as Saray (Σαράι)
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Agiou Dimitriou|Agiou Dimitriou]]
| |
| Αγίου Δημητρίου
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Vatopediou
| |
| | (=Saint Demetre)
| |
| Vatopediní
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Timiou Prodromou Iviron|Timiou Prodromou Iviron]]
| |
| Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Iviron
| |
| | (=Holy Forerunner, i.e. St John the Baptist)
| |
| Ivirítiki
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Agiou Panteleimonos|Agiou Panteleimonos]]
| |
| Αγίου Παντελεήμονος
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Koutloumousiou
| |
| | (=Saint Panteleimon/Pantaleon)
| |
| Koutloumousianí
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Profiti Ilia|Profiti Ilia]]
| |
| Προφήτη Ηλία
| |
| | coenobitic
| |
| | Pantokratoros
| |
| | (=Prophet Elijah)
| |
| |-
| |
| | Theotokou or [[New Skete (Mount Athos)|Nea Skiti]]
| |
| Θεοτόκου ή Νέα Σκήτη
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Agiou Pavlou
| |
| | (=of God-Bearer or New Skete)
| |
| |-
| |
| | Agiou Dimitriou tou Lakkou or [[Lakkoskiti]]
| |
| Αγίου Δημητρίου του Λάκκου ή Λακκοσκήτη
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Agiou Pavlou
| |
| | (=Saint Demetre of the Ravine or Ravine-Skete)
| |
| Lacu, Sfântul Dumitru – Romanian
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Evangelismou tis Theotokou|Evangelismou tis Theotokou]]
| |
| Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
| |
| | idiorrhythmic
| |
| | Xenophontos
| |
| | (=Annunciation of Theotokos)
| |
| Xenofontiní
| |
| |-
| |
| | [[Skiti Bogoroditsa|Bogoroditsa]]
| |
| Βογορόδιτσα
| |
| | coenobitic
| |
| | Agiou Panteleimonos
| |
| | (=Theotokos, God-Bearer)
| |
| Богородица – Russian
| |
| |}
| |
| </center>
| |
| | |
| ==Zie ook==
| |
| [[Athos (berg)]]
| |
| | |
| == Externe links ==
| |
| * [http://www.mountathos.gr/active.aspx?mode=en Website over de Heilige Berg Athos]
| |
| * [http://www.inathos.gr/athos/en/ Kloosters op de Athos]
| |
| {{Commonscat|Mount Athos}}
| |
| {{wikivoyage|Athos}}
| |
| ==Verwijzingen==
| |
| * August Thiry, ''Ketters op de Heilige Berg'', literaire Athosgids in het reisboek Grieks Vuur - Leuven, Davidsfonds, 2001.
| |
| * Koert ter Veen, ''Athos; monnikeneiland'', Soesterberg, Aspekt, 2001
| |
| | |
| {{Appendix}}
| |
| {{Coor title dms|40|09|26|N|24|19|35|E|type:mountain_region:GR}}
| |
| [[Categorie:Athos| ]]
| |
| [[Categorie:Werelderfgoed in Griekenland]]
| |
