Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Egocentrisme: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(cat)
Geen bewerkingssamenvatting
 
(2 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
'''Egocentrisme''' is een term uit de [[psychologie]], aangaande dat een [[persoon]] zijn [[eigen]] [[visie]], [[beredenering]]en en [[belang]]en centraal stelt en er vaak van uitgaat dat zijn visie ook de visie van anderen is, met als [[gevolg]] een verminderd [[vermogen (kunnen)|vermogen]] om zich in een ander of diens [[standpunt]]en of [[gevoel]] te verplaatsen ([[empathie]]). Er wordt verondersteld dat bij egocentrisme de zogenaamde ''[[theory of mind]]'' een rol speelt. Dit is het vermogen om het [[gedachtenpatroon]] van een ander te kunnen [[begrijpen|overzien]] of [[construeren]] en tot op zekere hoogte een [[reactie]] te kunnen [[voorspellen]]. In principe zijn vrijwel alle [[mensen]] enigszins egocentrisch, wat overeenkomt met de meeste [[dier]]en, behalve dan het [[woord]]elijk beredenerende [[bewustzijn]] van de mens dat de [[voorkeur]] geeft aan het eigen correct geachte denken.
'''Egocentrisme''' (samengesteld uit het [[Latijn]]: ''ego'': ’ik’ en ''centrum'': ’centrum, middelpunt’) is een verminderd vermogen om zich in een ander of diens standpunten of gevoel te verplaatsen ([[empathie]]). Het gevolg is dat de persoon zijn eigen visie en belangen centraal stelt en er vaak van uitgaat dat zijn visie ook de visie van anderen is. Er wordt verondersteld dat bij egocentrisme de zogenaamde ''[[theory of mind]]'' een rol speelt. Dit is het vermogen om het gedachtepatroon van een ander te kunnen overzien of construeren en tot op zekere hoogte een reactie te kunnen voorspellen.


Egocentrisme dient niet te worden [[verwarring|verward]] met [[egoïsme]]. Bij egoïsme is iemand wel op de hoogte van de [[wens]]en van een ander, maar niet bereid [[concessie]]s te doen. De verwarring heeft als keerzijde dat men veelal niet de eigen egocentrische manier van denken inziet, vanwege dat dan aan egoïstische aspecten wordt gedacht, waar men zich dan meteen van [[distantiëren|distantieert]], en zo niet tot andere inzichten komt. Naar mate een egocentrisch [[perspectief (denkrichting)|perspectief]] [[hardnekkig]]er wordt/is, vormt zich een algehele vorm van [[tunnelvisie]], waarbij elke andere manier van denken of [[suggestie]]s van anderen daartoe wordt [[reduceren|gereduceerd]] tot wat binnen de eigen [[beperking|beperkte]] visie begrepen of [[associatie (psychologie)|geassocieert]] wordt.
Egocentrisme (of egocentrisme) is een ontwikkelingspsychologisch concept en gaat vooral terug op de Zwitserse psycholoog [[Jean Piaget]]. Egocentrisme is een vooral bij kinderen bestaande mentale houding, die ervan uitgaat dat de eigen subjectieve visie een objectieve status heeft. Dit is niet gelijk te stellen met [[egoïsme]], waarbij iemand wel degelijk op de hoogte van de wensen van anderen, maar niet bereid is concessies te doen. Het komt slechts in beperkte mate overeen met [[Sigmund Freud|Freud]]s [[narcisme]]. Het egocentrische kind is cognitief niet in staat dit wereldbeeld te zien, omdat het helemaal geen voorstelling heeft van zijn eigen ''ik''. Het kind stelt zich voor als de wereld, het ''is'' de wereld. De ontwikkeling van echt zelfbewustzijn gaat dus hand in hand met [[socialisatie]] en het besef van [[subjectiviteit]].


Bij een aantal [[psychische aandoening]]en komt egocentrisme voor. Bij aandoeningen als [[anti-sociale persoonlijkheidsstoornis|anti-sociale]] en [[narcistische persoonlijkheidsstoornis]] kan iemand zich [[sympathiek]] en [[medeleven|meelevend]] opstellen, maar meestal [[blijk]]t dit [[theatraal gedrag|gefingeerd]] te zijn om een bepaald [[doel]] te bereiken. Ook bij bepaalde [[autismespectrumstoornis]]sen is sprake van een egocentrisch [[wereldbeeld]]. Voor een juiste algehele visie is namelijk een [[ontwikkeling|ontwikkelde]] [[emotionele intelligentie|persoonlijke intelligentie]] benodigd, om niet [[automatisch]] een egocentrisch [[denken]] te ontwikkelen. Dit is bij mensen die binnen het autismespectrum vallen meestal onderontwikkeld, wat hen moeilijk zichzelf en anderen laat [[doorgronden]]. Vaak zijn andere gedeelten van de [[meervoudige intelligentie]] dan juist méér ontwikkeld. Sommigen met het [[Aspergersyndroom]] hebben wél persoonlijke [[inzicht]]en kunnen vormen, wat dan vanwege het [[begrijpend denken]] ontstaat door het [[herkennen]] en begrijpen van de [[waarneming]]en (i.p.v. beredeneringen [[bepalen]]d te laten zijn voor wat wordt waargenomen).
Egocentrisme komt het duidelijkst tot uiting bij de baby, die zijn eigen handen en voeten niet eens als zijn eigendom ervaart. Objecten ’bestaan niet’ als ze zich buiten het gezichtsveld bevinden. Egocentrisch denken blijft de hele kindertijd bestaan. Andere gezichtspunten dan de eigen worden niet begrepen. De eigen wensen, angsten en verlangens worden hierdoor op de omgeving geprojecteerd.
 
Bij een aantal [[psychische aandoening]]en komt egocentrisme voor. Bij aandoeningen als [[anti-sociale persoonlijkheidsstoornis|anti-sociale]] en [[narcistische persoonlijkheidsstoornis]] kan iemand zich sympathiek en meelevend opstellen, maar meestal blijkt dit gefingeerd te zijn om een bepaald doel te bereiken. Ook bij bepaalde [[autismespectrumstoornis]]sen is sprake van een egocentrisch wereldbeeld.


==Zie ook==
==Zie ook==
* [[Ego]] (doorverwijzing).
* [[Ego]] (doorverwijzing).
 
{{authority control|TYPE=t|Wikidata=Q1299062}}
[[Categorie:Psychologie]]
[[Categorie:Psychologie]]
[[Categorie:Eigenschap]]
[[Categorie:Eigenschap]]
Regel 14: Regel 16:
[[Categorie:Antropologie]]
[[Categorie:Antropologie]]
[[Categorie:Perceptie]]
[[Categorie:Perceptie]]
{{kiem}}

Huidige versie van 26 jan 2023 om 13:38

Egocentrisme (samengesteld uit het Latijn: ego: ’ik’ en centrum: ’centrum, middelpunt’) is een verminderd vermogen om zich in een ander of diens standpunten of gevoel te verplaatsen (empathie). Het gevolg is dat de persoon zijn eigen visie en belangen centraal stelt en er vaak van uitgaat dat zijn visie ook de visie van anderen is. Er wordt verondersteld dat bij egocentrisme de zogenaamde theory of mind een rol speelt. Dit is het vermogen om het gedachtepatroon van een ander te kunnen overzien of construeren en tot op zekere hoogte een reactie te kunnen voorspellen.

Egocentrisme (of egocentrisme) is een ontwikkelingspsychologisch concept en gaat vooral terug op de Zwitserse psycholoog Jean Piaget. Egocentrisme is een vooral bij kinderen bestaande mentale houding, die ervan uitgaat dat de eigen subjectieve visie een objectieve status heeft. Dit is niet gelijk te stellen met egoïsme, waarbij iemand wel degelijk op de hoogte van de wensen van anderen, maar niet bereid is concessies te doen. Het komt slechts in beperkte mate overeen met Freuds narcisme. Het egocentrische kind is cognitief niet in staat dit wereldbeeld te zien, omdat het helemaal geen voorstelling heeft van zijn eigen ik. Het kind stelt zich voor als de wereld, het is de wereld. De ontwikkeling van echt zelfbewustzijn gaat dus hand in hand met socialisatie en het besef van subjectiviteit.

Egocentrisme komt het duidelijkst tot uiting bij de baby, die zijn eigen handen en voeten niet eens als zijn eigendom ervaart. Objecten ’bestaan niet’ als ze zich buiten het gezichtsveld bevinden. Egocentrisch denken blijft de hele kindertijd bestaan. Andere gezichtspunten dan de eigen worden niet begrepen. De eigen wensen, angsten en verlangens worden hierdoor op de omgeving geprojecteerd.

Bij een aantal psychische aandoeningen komt egocentrisme voor. Bij aandoeningen als anti-sociale en narcistische persoonlijkheidsstoornis kan iemand zich sympathiek en meelevend opstellen, maar meestal blijkt dit gefingeerd te zijn om een bepaald doel te bereiken. Ook bij bepaalde autismespectrumstoornissen is sprake van een egocentrisch wereldbeeld.

Zie ook

  • Ego (doorverwijzing).
rel=nofollow
 
Overgenomen van "https://nl.wikisage.org/w/index.php?title=Egocentrisme&oldid=344007"