Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Beoordelingsvermogen: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
(link, spelling) |
||
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
Het '''beoordelingsvermogen''' | Het '''beoordelingsvermogen''' is het '''vermogen''' (kunnen) '''om''' iets of iemand '''te beoordelen'''. Hierbij zijn factoren als [[kennis (wetenschap)|kennis]], [[objectiviteit]] en [[voorstellingsvermogen]] van belang. | ||
==Kennis van zaken hebben== | ==Kennis van zaken hebben== | ||
Als niet alle benodigde (achtergrond)informatie betrokken wordt bij de beoordeling, kan er een onjuist (scheef) beeld geschapen worden, waardoor er niet op de best mogelijke manier | Als niet alle benodigde (achtergrond)informatie betrokken wordt bij de beoordeling, kan er een onjuist (scheef) beeld geschapen worden, waardoor er niet op de best mogelijke manier beoordeeld wordt. Mogelijk moet er bij derden nadere informatie worden verkregen, als dat in het belang is, en het/de betreffende positief kan beïnvloeden. Dit kan nieuwe / aanvullende informatie zijn, maar ook (achtergrond)informatie uit het verleden, wat een meer afgestemd verloop kan brengen. | ||
==Objectieve benadering== | ==Objectieve benadering== | ||
Ook van belang voor een juiste ([[realiteit|reële]]) ''beoordeling'' is een [[vooroordeel|onbevooroordeelde]] (onbevangen) kijk op de situatie, object of persoon. Eigen gevoelens of | Ook van belang voor een juiste ([[realiteit|reële]]) ''beoordeling'' is een [[vooroordeel|onbevooroordeelde]] (onbevangen) kijk op de situatie, object of persoon. Eigen gevoelens of aangeprate gevoelens kunnen iemands kijk op dat wat beoordeeld moet worden zodanig beïnvloeden, dat men een positief of negatief vervormd beeld vormt van de werkelijkheid. Vooral moeten relevante details in ogenschouw genomen worden, die met de verklaring (aanleiding) te maken hebben, wat het geheel in een totaal ander daglicht kan brengen. Om het juiste te [[waarneming|waarnemen]] moet degene die de beoordeling doet, [[alertheid|alert]] zijn op een breed gebied (het uitgangspunt is dat aan 'alles' gedacht en mee rekening gehouden wordt). | ||
==Voorstellings- en/of inbeeldingsvermogen== | ==Voorstellings- en/of inbeeldingsvermogen== | ||
Een bepaalde situatie kan door iemand anders toegelicht worden, wat [[bewustzijn|weloverwogen]] [[informatie]] kan zijn, maar ook iemands uitspattingen van | Een bepaalde situatie kan door iemand anders toegelicht worden, wat [[bewustzijn|weloverwogen]] [[informatie]] kan zijn, maar ook iemands uitspattingen van emoties, wat dan wel op de correcte manier opgevat en/of herkent moet worden. Iemand kan het bijvoorbeeld over eerdere gebeurtenissen of ervaringen hebben, wat mogelijk een bepaald totaalbeeld schetst, waardoor feiten beter kunnen worden ingeschat. Het beoordelen van personen hangt ook samen met [[empathie]]: zich in iemands situatie kunnen invoelen of iemands standpunt kunnen begrijpen. Voor een juiste beoordeling is kennis van de omstandigheden van belang, wat dus een goed voorstellings- en/of inbeeldingsvermogen vereist. | ||
==Het beoordelingsvermogen van de Wet== | ==Het beoordelingsvermogen van de Wet== | ||
De [[maatschappij]] gaat er doorgaans van uit dat het ''beoordelingsvermogen'' van [[rechter]]s, | De [[maatschappij]] gaat er doorgaans van uit dat het ''beoordelingsvermogen'' van [[rechter]]s, die niet alleen ’beoordelen’, maar ook wettelijk ’[[veroordeling|''ver''oordelen]]’, goed (juist) is. Voor deze onafhankelijke overheidsfunctie komt dan ook een zéér beperkt aantal / soort mensen in aanmerking, die ook nog eens verkozen worden door meerdere deskundigen. Naast dat een rechter ook de bovengenoemde facetten zal nastreven, moet deze zich letterlijk aan de ingestelde [[wetgeving]] houden, althans qua mogelijkheden. Dit wordt geacht een afspiegeling te zijn van wat de bevolking (over het algemeen)(zie ook [[normen en waarden]]) wil dat er moet gebeuren met diegene die als schuldig beoordeeld wordt. Toch hebben vaak [[sociaal leven|sociale-]] en/of [[psychologie|psychologische aspecten]] een doorslaggevende rol bij het tot stand brengen van een [[vonnis]]. | ||
==Zie ook== | ==Zie ook== | ||
| Regel 17: | Regel 17: | ||
* [[denken|denkvermogen]] | * [[denken|denkvermogen]] | ||
* [[politiek]] | * [[politiek]] | ||
* [[medemenselijkheid]] | * [[medemenselijkheid]] | ||
==Referentie== | ==Referentie== | ||
:* ''Wolters Woordenboek (eigentijds Nederlands), Grote Koenen.'' | :* ''Wolters Woordenboek (eigentijds Nederlands), Grote Koenen.'' | ||
:* ''[http://books.google. | :* ''[http://books.google.com/books?id=I6PtsxRnn_UC&pg=PA193&dq=beoordelingsvermogen Verstands- en beoordelingsvermogen]'' | ||
[[Categorie:Sociale wetenschap]] | [[Categorie:Sociale wetenschap]] | ||
Huidige versie van 9 jan 2019 om 13:50
Het beoordelingsvermogen is het vermogen (kunnen) om iets of iemand te beoordelen. Hierbij zijn factoren als kennis, objectiviteit en voorstellingsvermogen van belang.
Kennis van zaken hebben
Als niet alle benodigde (achtergrond)informatie betrokken wordt bij de beoordeling, kan er een onjuist (scheef) beeld geschapen worden, waardoor er niet op de best mogelijke manier beoordeeld wordt. Mogelijk moet er bij derden nadere informatie worden verkregen, als dat in het belang is, en het/de betreffende positief kan beïnvloeden. Dit kan nieuwe / aanvullende informatie zijn, maar ook (achtergrond)informatie uit het verleden, wat een meer afgestemd verloop kan brengen.
Objectieve benadering
Ook van belang voor een juiste (reële) beoordeling is een onbevooroordeelde (onbevangen) kijk op de situatie, object of persoon. Eigen gevoelens of aangeprate gevoelens kunnen iemands kijk op dat wat beoordeeld moet worden zodanig beïnvloeden, dat men een positief of negatief vervormd beeld vormt van de werkelijkheid. Vooral moeten relevante details in ogenschouw genomen worden, die met de verklaring (aanleiding) te maken hebben, wat het geheel in een totaal ander daglicht kan brengen. Om het juiste te waarnemen moet degene die de beoordeling doet, alert zijn op een breed gebied (het uitgangspunt is dat aan 'alles' gedacht en mee rekening gehouden wordt).
Voorstellings- en/of inbeeldingsvermogen
Een bepaalde situatie kan door iemand anders toegelicht worden, wat weloverwogen informatie kan zijn, maar ook iemands uitspattingen van emoties, wat dan wel op de correcte manier opgevat en/of herkent moet worden. Iemand kan het bijvoorbeeld over eerdere gebeurtenissen of ervaringen hebben, wat mogelijk een bepaald totaalbeeld schetst, waardoor feiten beter kunnen worden ingeschat. Het beoordelen van personen hangt ook samen met empathie: zich in iemands situatie kunnen invoelen of iemands standpunt kunnen begrijpen. Voor een juiste beoordeling is kennis van de omstandigheden van belang, wat dus een goed voorstellings- en/of inbeeldingsvermogen vereist.
Het beoordelingsvermogen van de Wet
De maatschappij gaat er doorgaans van uit dat het beoordelingsvermogen van rechters, die niet alleen ’beoordelen’, maar ook wettelijk ’veroordelen’, goed (juist) is. Voor deze onafhankelijke overheidsfunctie komt dan ook een zéér beperkt aantal / soort mensen in aanmerking, die ook nog eens verkozen worden door meerdere deskundigen. Naast dat een rechter ook de bovengenoemde facetten zal nastreven, moet deze zich letterlijk aan de ingestelde wetgeving houden, althans qua mogelijkheden. Dit wordt geacht een afspiegeling te zijn van wat de bevolking (over het algemeen)(zie ook normen en waarden) wil dat er moet gebeuren met diegene die als schuldig beoordeeld wordt. Toch hebben vaak sociale- en/of psychologische aspecten een doorslaggevende rol bij het tot stand brengen van een vonnis.
Zie ook
Referentie
- Wolters Woordenboek (eigentijds Nederlands), Grote Koenen.
- Verstands- en beoordelingsvermogen