Functie (taak)

Een functie is een de taakvervulling van een persoon of apparaat. Het is een abstract begrip wat de mogelijkheid beschrijft wat een persoon of apparaat kan :

De functie van een leraar is het geven van les.

De functie van een gloeilamp is het verlichten van de omgeving.

In het productontwikkelproces is het begrip functie zeer belangrijk. Door in de ontwerpspecificatie een goede beschrijving van de functie van een apparaat of dienst te maken is de kans groot dat er een kwalitatief goed product of dienst wordt ontworpen. Als voorbeeld; de functie van een stoel is het mogelijk maken dat een persoon er op kan gaan zitten. Dus de functie van de stoel is het voorzien van een zitmogelijkheid. Het is ook mogelijk om op een stoel te staan. Dit is een oneigenlijk gebruik van de stoel. Met het ontwerp van een product dient daarom ook terdege rekening gehouden worden met oneigenlijk gebruik.

Onderscheid en verbinding tussen functie en taak

Het abstracte begrip 'functie' kan overigens ook heel concreet toegepast worden bij het ontwerpen of herzien van een organisatie, een project of het takenpakket van een bepaalde medewerker, vaak aangeduid als de 'functie' van die medewerker. Het begrip 'functie' heeft hier de betekenis van resultaat, doel of: het nuttig effect voor (vooral) externe belangengroepen. Een goed onderscheid tussen functie en taak is dan zo belangrijk:

• om de samenhang en de afstemming tussen taken goed te kunnen behartigen;
• om niet te verdrinken in eindeloze opsommingen van taken, vooral bij functiewaardering;
• om prioriteiten beter te kunnen hanteren. Deze moeten – afhankelijk van de situatie – gemakkelijk maar ook verantwoord kunnen worden bijgesteld, om flexibel te kunnen opereren zonder in wispelturigheid door te schieten.
• om goed te kunnen beoordelen of taken goed worden uitgevoerd;
• om gemakkelijker te kunnen vaststellen wanneer taken niet meer zinvol zouden kunnen worden voortgezet (het stop-criterium);
• om goed te kunnen vaststellen welke kosten, risico's en hinder een activiteit met zich meebrengt (“elk voordeel heb z'n nadeel”);
• om gemakkelijker te kunnen vaststellen of wel alles gedaan wordt om de beoogde doelen te bereiken. Zoals Anneke Hakkenberg ergens vermeldde: cake brandt echt niet aan wanneer je vergeet de oven aan te zetten en het is onredelijk, te eisen dat hij dan wel gaar wordt.
• om alert te zijn op alternatieve aanpakken, waarmee hetzelfde doel wellicht met minder kosten en/of risico's bereikt kan worden;
• om – met alle bovenstaande overwegingen – gemakkelijker en/of helderder doelen te kunnen formuleren, want dat blijkt in de praktijk vaak een zwak punt.

Toegepast op de rol van de leraar uit het begin van dit artikel zou dat kunnen leiden tot de volgende omschrijving van functie en taak: een leraar is iemand die door het selecteren en toewijzen van studietaken, uitleg, begeleiding en toetsing die deskundigheid bij studenten bevordert en certificeert, waaraan die studenten – vroeg of laat – en de maatschappij behoefte hebben.

Zie ook

• Functie, andere betekenissen van "functie" (doorverwijzing).