Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Marie Calisch: verschil tussen versies
(http://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Marie_Calisch&oldid=26512398) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (7 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Elize Marie Calisch''' ([[Amsterdam]], [[24 oktober]] [[1877]] – [[Bussum]], [[1964]]) was een Nederlandse onderwijzeres. | |||
'''Elize Marie Calisch''' was een Nederlandse onderwijzeres. | |||
Zij stamde uit een gegoede [[Joden|Joodse]] familie. Tot haar familie behoorden de samenstellers van de eerste Nederlandse woordenboeken. Haar vader werkte als correspondent en recensent bij het [[Algemeen Handelsblad]]. Calisch | Zij stamde uit een gegoede [[Joden|Joodse]] familie. Tot haar familie behoorden de samenstellers van de eerste Nederlandse woordenboeken. Haar vader, [[Salomon Martinus Nathan Calisch]] (1847-1916), werkte als correspondent en recensent bij het ''[[Algemeen Handelsblad]]''. Haar moeder was Jeanne Calisch (1851-1891). Na haar overlijden hertrouwde Salomon M. N. Calisch met Johanna Gijsbertina Deutz (1857-1933). | ||
Calisch was een idealistische persoonlijkheid, die wel in conflict móest raken met het burgerlijke milieu waarin zij opgegroeid was. Aangezien haar moeder leed aan [[tuberculose|long-tbc]], werd zij geheel opgevoed door een kinderjuffrouw, juf van Dillen, die later werkzaam was in het gezin van de modelboer [[Floris Vos]] op de modelboerderij [[Oud-Bussem]]. Zoals in die tijd en in dit milieu gebruikelijk, werd thuis veel Frans gesproken en tijdens de vakanties in Duitse badplaatsen werd het nodige Duits opgestoken. Dat leidde tot een studie middelbaar Duits, rond 1894 iets heel ongewoons voor een meisje. In verband met deze studie bracht zij een jaar door in Duitsland, bij een leraarsgezin in [[Wernigerode (stad)|Wernigerode]] (Harz). | Elize Marie Calisch was een idealistische persoonlijkheid, die wel in conflict móest raken met het burgerlijke milieu waarin zij opgegroeid was. Aangezien haar moeder leed aan [[tuberculose|long-tbc]], werd zij geheel opgevoed door een kinderjuffrouw, juf van Dillen, die later werkzaam was in het gezin van de modelboer [[Floris Vos]] op de modelboerderij [[Oud-Bussem]]. Zoals in die tijd en in dit milieu gebruikelijk, werd thuis veel Frans gesproken en tijdens de vakanties in Duitse badplaatsen werd het nodige Duits opgestoken. Dat leidde tot een studie middelbaar Duits, rond 1894 iets heel ongewoons voor een meisje. In verband met deze studie bracht zij een jaar door in Duitsland, bij een leraarsgezin in [[Wernigerode (stad)|Wernigerode]] (Harz). | ||
In [[Hilversum]], in het gezin van Anrooy, maakte zij kennis met professor [[Jacob van Rees]], hoogleraar [[histologie]] in [[Amsterdam]]. Deze ontmoeting bepaalde in sterke mate de rest van haar leven. Zij ging in het Gooi wonen. Dankzij haar akte kon zij onderwijzeres worden aan de Humanitaire School. Zij werd actief in de kolonie van professor Van Rees, die goede banden onderhield met de kolonie Walden van [[Frederik van Eeden (schrijver)|Frederik van Eeden]], in het nabijgelegen Bussum. In Hilversum kwam zij in contact met | Zij was een vurig aanhangster van de [[Rein Leven Beweging]]. In [[Hilversum]], in het gezin van de architect [[Henri Anton Van Anrooy]], maakte zij kennis met professor [[Jacob van Rees]], hoogleraar [[histologie]] in [[Amsterdam]]. Deze ontmoeting bepaalde in sterke mate de rest van haar leven. Zij ging in het Gooi wonen. Dankzij haar akte kon zij onderwijzeres worden aan de [[Humanitaire School]], ’De Hum’, te [[Laren (Noord-Holland)|Laren]] in Noord-Holland. Ze was er de eerste leerkracht. Zij werd actief in de [[kolonie van de Internationale Broederschap|kolonie van de Vereeniging Internationale Broederschap]] van professor Van Rees in [[Blaricum]], die goede banden onderhield met de kolonie [[Walden (kolonie)|Walden]] van [[Frederik van Eeden (schrijver)|Frederik van Eeden]], in het nabijgelegen Bussum. In Hilversum kwam zij in contact met Emil Uyldert, met wie zij een relatie begon. Zij kregen samen één kind: [[Mellie Uyldert|Mellifica (Mellie) Uyldert]] (1908), die later bekend werd als [[astrologie|astrologe]] en ’kruidenvrouwtje’. | ||
In 1910,toen het dochtertje twee jaar was, trouwde Emil met de Duitse kinderverzorgster, Louise Bäumler, en in 1914 vertrokken zij naar [[New Jersey]].<ref>{{aut|M. Vos-Blekemolen}}, [https://archive.org/*/http://home.kpn.nl/vos00546/uyldert/uyldert.htm Stamboom Mellie Uyldert], ''Toentertijd'', Historische Kring Blaricum 2009 nr. 61. (dode link)</ref><ref name=huygens>https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Uyldert</ref> Marie Calisch moest nu geheel zelf in haar levensonderhoud voorzien, iets waaraan zij niet echt gewend was. Dat deed zij onder meer door taallessen te geven in Frans, Duits en Engels, en door het verhuren van kamers. Een van de gasten was de schilder [[Piet Mondriaan]].<ref name=huygens /> Marie Calisch verhuisde nog vele malen in het Gooi, en overleed in 1964 in het bejaardentehuis ’De Schutse’ in Bussum. | |||
[[Categorie:Nederlands onderwijzer | ==Verwijzingen== | ||
<references/> | |||
{{authority control|TYPE=p|VIAF=283060525|Wikidata=Q3914806}} | |||
{{kiem}} | |||
{{DEFAULTSORT:Calisch, Marie}} | |||
[[Categorie: Nederlands onderwijzer]] | |||
[[Categorie: Geboren in Amsterdam]] | |||
[[Categorie: Overleden in Bussum]] | |||
[[Categorie: Persoon met Joodse afkomst]] | |||
[[Categorie: Geboren in 1877]] | |||
[[Categorie: Overleden in 1964]] | |||
Huidige versie van 16 dec 2023 om 02:27
Elize Marie Calisch (Amsterdam, 24 oktober 1877 – Bussum, 1964) was een Nederlandse onderwijzeres.
Zij stamde uit een gegoede Joodse familie. Tot haar familie behoorden de samenstellers van de eerste Nederlandse woordenboeken. Haar vader, Salomon Martinus Nathan Calisch (1847-1916), werkte als correspondent en recensent bij het Algemeen Handelsblad. Haar moeder was Jeanne Calisch (1851-1891). Na haar overlijden hertrouwde Salomon M. N. Calisch met Johanna Gijsbertina Deutz (1857-1933).
Elize Marie Calisch was een idealistische persoonlijkheid, die wel in conflict móest raken met het burgerlijke milieu waarin zij opgegroeid was. Aangezien haar moeder leed aan long-tbc, werd zij geheel opgevoed door een kinderjuffrouw, juf van Dillen, die later werkzaam was in het gezin van de modelboer Floris Vos op de modelboerderij Oud-Bussem. Zoals in die tijd en in dit milieu gebruikelijk, werd thuis veel Frans gesproken en tijdens de vakanties in Duitse badplaatsen werd het nodige Duits opgestoken. Dat leidde tot een studie middelbaar Duits, rond 1894 iets heel ongewoons voor een meisje. In verband met deze studie bracht zij een jaar door in Duitsland, bij een leraarsgezin in Wernigerode (Harz).
Zij was een vurig aanhangster van de Rein Leven Beweging. In Hilversum, in het gezin van de architect Henri Anton Van Anrooy, maakte zij kennis met professor Jacob van Rees, hoogleraar histologie in Amsterdam. Deze ontmoeting bepaalde in sterke mate de rest van haar leven. Zij ging in het Gooi wonen. Dankzij haar akte kon zij onderwijzeres worden aan de Humanitaire School, ’De Hum’, te Laren in Noord-Holland. Ze was er de eerste leerkracht. Zij werd actief in de kolonie van de Vereeniging Internationale Broederschap van professor Van Rees in Blaricum, die goede banden onderhield met de kolonie Walden van Frederik van Eeden, in het nabijgelegen Bussum. In Hilversum kwam zij in contact met Emil Uyldert, met wie zij een relatie begon. Zij kregen samen één kind: Mellifica (Mellie) Uyldert (1908), die later bekend werd als astrologe en ’kruidenvrouwtje’.
In 1910,toen het dochtertje twee jaar was, trouwde Emil met de Duitse kinderverzorgster, Louise Bäumler, en in 1914 vertrokken zij naar New Jersey.[1][2] Marie Calisch moest nu geheel zelf in haar levensonderhoud voorzien, iets waaraan zij niet echt gewend was. Dat deed zij onder meer door taallessen te geven in Frans, Duits en Engels, en door het verhuren van kamers. Een van de gasten was de schilder Piet Mondriaan.[2] Marie Calisch verhuisde nog vele malen in het Gooi, en overleed in 1964 in het bejaardentehuis ’De Schutse’ in Bussum.
Verwijzingen
- º M. Vos-Blekemolen, Stamboom Mellie Uyldert, Toentertijd, Historische Kring Blaricum 2009 nr. 61. (dode link)
- ↑ 2,0 2,1 https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Uyldert
