Martin Loenders: verschil tussen versies

Huidige versie van 13 jul 2022 om 10:46

Martin Loenders (Peer, 29 juli 1924 - Heusden-Zolder, 21 mei 1999) was een Belgisch natuurwetenschapper, natuurkenner, ornitholoog en cineast. Hij maakte tien documentairefilms over de natuur van het Kempens Plateau in Belgisch Limburg, gefilm op 16 mm-film pellicule. De films werden tussen 1960 en 2000 op de Belgische tv-zender BRT uitgezonden en tevens getoond op nationale en internationale festivals. Martin Loenders was erelid van de National Geographic Society en van de Club Van Vlaamse Explorators. Zijn natuurwetenschappelijk werk en zijn filmopnamen droegen bij tot de totstandkoming van het beheer van waardevolle natuurhistorische landschappen en open ruimte-gebieden in Limburg.^[bron?]

Biografie

Martin Loenders werd geboren in Peer op 29 juli 1924. Hij werkte als gemeenteontvanger in Heusden-Zolder. Met zijn kennis van flora en fauna werd hij lid van verschillende natuurverenigingen. Vanaf 1960 begon hij met het vastleggen op film van zeldzame vogels en planten uit de streek. Twee documentaires over de Kempense Heide volgden en in 1970 bracht hij de film Het lied van mijn Kempen uit. Gaandeweg werd hij een gewaardeerd natuurfilmer.^[bron?] In 1970 begon hij met de opnamen van Het leven van het korhoen, een film waaraan hij vervolgens zeven jaar werkte. Vanaf 1980 volgden nog zes films die ingingen op de waarde van het leefmilieu van specifieke vogels en planten. Martin Loenders werd conservator van het natuurreservaat De Teut te Zonhoven.

Natuurbescherming

De films van Martin Loenders handelen over de noodzaak tot bescherming en behoud van de natuur van het Kempens Plateau.^[1] Met de vertoning van zijn films op de BRT vestigde hij de aandacht op de natuurlijke schoonheid van de Kempen. Hij werd een van de initiatiefnemers van het “Ortolanenfonds” dat werd opgericht om de ortolaan op het Kempens Plateau te behoeden voor uitsterven.^[2]^[3] Hierbij was hij een van de ontwikkelaars van provinciale “ondersteuningsovereenkomsten” wat later op Vlaams niveau (via de Vlaamse Landmaatschappij) “beheerovereenkomsten” zijn geworden, namelijk het ondersteunen voor landbouwers die deelnemen aan initiatieven die de natuur op hun landbouwgronden ten goede komt.^[bron?] Martin Loenders voorzag zijn natuurfilms van wetenschappelijke bijlagen die gebaseerd waren op zijn eigen onderzoek, met de samenwerking van de verenigingen: Natuurpunt vzw, Likona^[4], Werkgroep Isis, WWF. Provincie Limburg, en Agentschap voor Natuur en Bos.

Filmografie

1962 - De Kempense Heide - documentaire film over de heidevlakte en wat er leeft en groeit. Duur: 30 minuten.
1966 - Eeuwige Kempen - natuurhistorisch documentaire film met de vogels als hoofdacteurs. De Kempen vanaf de oertijd tot nu toe. Duur: 55 minuten.
1968 - Levende stenen - zeldzame en merkwaardige broedvogels, draaihals en hop, in een muur te gast (Klooster Heusden). Duur: 25 min.
1970 - Het lied van mijn Kempen - documentaire film over de natuur en biologie van het Kempens plateau, ter bescherming van het landschap. Duur: 55 minuten.
1977 - Het leven van het Korhoen - documentaire film over het leven van de heidevogel: het korhoen. Duur: 35 minuten.
1979 - De Kempen Heerlijk erfgoed - documentaire film over het leefmilieu van de Kempen van vroeger, rond de eeuwwisseling, met biologische eigenheden. Duur: 35 minuten.
1981 - Langs deinend riet - exploratietocht langs de waterkant aan boord van een vissersbootje. Duur: 30 minuten.
1983 - De Boomvalk acrobaat van het luchtruim - natuurdocumentaire film over het leven van de boomvalk aan de rand van de Kempense Heide. Duur: 27 min.
1985 - Het land van de Ortolaan - documentaire film over het vroegere leefmilieu van de ortolaan. Duur: 40min.
1995 - Er was eens...een Kempen - een compilatiefilm in een overzicht van 30 jaar natuurexploratie in de Kempen. Duur: 53 min.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties

º (nl) Arnout Zwaenepoel, Joël Burny, Ruben Jarych, Eric Cosyns & Dries Tys. Historische ecologie in Limburg. Deelstudie Hoge Kempen. provincie Limburg Erfgoedcel (2014-05-14) Geraadpleegd op 2022-05-15
º (nl) Martin, Loenders. De Ortolaan in Belgisch Vlaanderen. Voorkomen, geschiedenis, bescherming, behoud. Het vogeljaar (1995-05-01) Geraadpleegd op 2022-05-15
º (nl) Jan, Desmet. De ortolaan broedt in het geheim. Met Martin Loenders naar de laatste ortolanen in Vlaanderen.. Grasduinen (Oktober 1989) Geraadpleegd op 2022-05-15
º (nl) Jan Stevens; Carlo van Seggelen, David Beyen, Luc Crevecoeur, Jan Gabriëls, Johan Lemmens, Vogels in Limburg, LIKONA Jan Mampaey - Provinciaal Natuurcentrum,deputatie provincieraad Limburg

[1] º (nl) Arnout Zwaenepoel, Joël Burny, Ruben Jarych, Eric Cosyns & Dries Tys. Historische ecologie in Limburg. Deelstudie Hoge Kempen. provincie Limburg Erfgoedcel (2014-05-14) Geraadpleegd op 2022-05-15

[2] º (nl) Martin, Loenders. De Ortolaan in Belgisch Vlaanderen. Voorkomen, geschiedenis, bescherming, behoud. Het vogeljaar (1995-05-01) Geraadpleegd op 2022-05-15

[3] º (nl) Jan, Desmet. De ortolaan broedt in het geheim. Met Martin Loenders naar de laatste ortolanen in Vlaanderen.. Grasduinen (Oktober 1989) Geraadpleegd op 2022-05-15

[4] º (nl) Jan Stevens; Carlo van Seggelen, David Beyen, Luc Crevecoeur, Jan Gabriëls, Johan Lemmens, Vogels in Limburg, LIKONA Jan Mampaey - Provinciaal Natuurcentrum,deputatie provincieraad Limburg

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Regel 1: / Regel 1: @@
-Martin Loenders was een gedreven cineast met een hart voor de natuur en een zwak voor vogels. Zijn leven lang bracht hij al zijn vrije tijd door in de diepe natuur van de Kempen en werd zo een ervaren ornitoloog. Hij schafte zich in het begin van de jaren '60 een 16 mm camera aan en kon zo heel veel van die thans verloren pracht op pellicule vastleggen. Resultaat: 9 unieke natuurdocumentaires (titels in annex) die meermaals op TV werden uitgezonden en vele prijzen in de wacht sleepte op nationale en internationale festivals.  Dertig jaar en mààr negen films.  Martin Loenders ging nooit over één nacht ijs . Sommige scènes vereisten niet minder dan tien jaar om ze op film vast te leggen. Zoeken, research doen, en vooral veel, heel veel geduld; voor dag en dauw uit de veren al of niet in een oude put of onder een kamoeflagetent met de camera in de aanslag. Wachten, , dagen,weken, maanden aan een stuk!. En als anderen de moed allang zouden hebben opgegeven, werd zijn geduld toch beloond: bijvoorbeeld als uitverkoren getuige het intieme idyllische leven van het korhoen mogen meemaken en zovele andere unieke taferelen die voor de meesten wel altijd een geheim zullen blijven. De films vormen  een bron van informatie , zowel natuurwetenschappelijk als sociaal en cultureel over het leven en de natuur in de Belgische Kempen van toen. Martin Loenders werd bekroond voor zijn werk op vooraanstaande festivals. De films vormden een studiebron voor verschillende universiteiten. Hij werd lid van The National Geographic Society en vormde samen met Marc Sleen de Club Van Vlaamse Explorators. Martin Loenders overleed in 1999 en laat een bijzonder waardevol efgoed na dat momenteel door de familie beheerd word met het oog op behoud en restauratie van het fragiele filmateriaal.
+'''Martin Loenders''' ([[Peer (België)|Peer]], [[29 juli]] [[1924]] - [[Heusden-Zolder]], [[21 mei]] [[1999]]) was een Belgisch natuurwetenschapper, natuurkenner, [[Ornithologie|ornitholoog]] en [[cineast]]. Hij maakte tien documentairefilms over de natuur van het [[Kempens Plateau]] in Belgisch Limburg, gefilm op [[16mm-film|16 mm-film]] pellicule. De films werden tussen 1960 en 2000 op de Belgische tv-zender [[Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie|BRT]] uitgezonden en tevens getoond op nationale en internationale festivals. Martin Loenders was erelid van de [[National Geographic Society]] en van de Club Van Vlaamse Explorators. Zijn natuurwetenschappelijk werk en zijn filmopnamen droegen bij tot de totstandkoming van het beheer van waardevolle natuurhistorische landschappen en open ruimte-gebieden in Limburg.{{Bron?|Wie beweert dit?}}
-[[Bestand:Martin Loenders met zijn Bolex 16mm camera.jpg|miniatuur|Martin Loenders maakte tussen 1960 en 1990 negen documentaire natuurfilms. Hij was erelid van The National Geographic Society en lid van de Vlaamse Explorators Samen met o.a Marc Sleen.]]
+== Biografie ==
-[[Bestand:MARTIN PROJECTOR.jpg|miniatuur|Martin Loenders met 16 mm filmprojector.Sinds de Sixties pionierde hij zowel als natuurexplorator en als filmmaker.]]Filmography Martin Loenders
+Martin Loenders werd geboren in [[Peer (België)|Peer]] op 29 juli 1924. Hij werkte als gemeenteontvanger in [[Heusden-Zolder]]. Met zijn kennis van flora en fauna werd hij lid van verschillende natuurverenigingen. Vanaf 1960 begon hij met het vastleggen op film van zeldzame vogels en planten uit de streek. Twee documentaires over de Kempense Heide volgden en in 1970 bracht hij de film ''Het lied van mijn [[Kempen (streek)|Kempen]]'' uit. Gaandeweg werd hij een gewaardeerd natuurfilmer.{{Bron?||2022|06|29}} In 1970 begon hij met de opnamen van ''Het leven van het [[korhoen]]'', een film waaraan hij vervolgens zeven jaar werkte. Vanaf 1980 volgden nog zes films die ingingen op de waarde van het leefmilieu van specifieke vogels en planten. Martin Loenders werd conservator van het [[Teut (natuurgebied)|natuurreservaat De Teut]] te [[Zonhoven]].
-'''De Kempense Heide.'''
+== Natuurbescherming ==
+De films van Martin Loenders handelen over de noodzaak tot bescherming en behoud van de natuur van het [[Kempens Plateau]].<ref>{{Citeer web|url=http://www.biodiversiteitlimburg.be/02-HogeKempen.pdf|titel=Historische ecologie in Limburg|bezochtdatum=2022-05-15|auteur=Arnout Zwaenepoel, Joël Burny, Ruben Jarych, Eric Cosyns & Dries Tys|datum=2014-05-14|werk=Deelstudie Hoge Kempen|uitgever=provincie Limburg Erfgoedcel|taal=nl}}</ref> Met de vertoning van zijn films op de BRT vestigde hij de aandacht op de natuurlijke schoonheid van de Kempen. Hij werd een van de initiatiefnemers van het “Ortolanenfonds” dat werd opgericht om de [[ortolaan]] op het Kempens Plateau te behoeden voor uitsterven.<ref>{{Citeer web|url=https://natuurtijdschriften.nl/pub/544376/HVJ1995043005008.pdf|titel=De Ortolaan in Belgisch Vlaanderen|bezochtdatum=2022-05-15|achternaam=Martin|voornaam=Loenders|datum=1995-05-01|werk=Voorkomen, geschiedenis, bescherming, behoud|uitgever=Het vogeljaar|taal=nl}}</ref><ref>{{Citeer web|url=http://www.jandesmet.net/Ortolaan.html|titel=De ortolaan broedt in het geheim|bezochtdatum=2022-05-15|auteur=Jan Desmet|achternaam=Jan|voornaam=Desmet|datum=Oktober 1989|werk=Met Martin Loenders naar de laatste ortolanen in Vlaanderen.|uitgever=Grasduinen|taal=nl}}</ref> Hierbij was hij een van de ontwikkelaars van provinciale “ondersteuningsovereenkomsten” wat later op Vlaams niveau (via de Vlaamse Landmaatschappij) “beheerovereenkomsten” zijn geworden, namelijk het ondersteunen voor landbouwers die deelnemen aan initiatieven die de natuur op hun landbouwgronden ten goede komt.{{Bron?||2022|06|29}} Martin Loenders voorzag zijn natuurfilms van wetenschappelijke bijlagen die gebaseerd waren op zijn eigen onderzoek, met de samenwerking van de verenigingen: Natuurpunt vzw, Likona<ref>{{Citeer boek|titel=Vogels in Limburg|auteur=Jan Stevens|medeauteurs=Carlo van Seggelen, David Beyen, Luc Crevecoeur, Jan Gabriëls, Johan Lemmens|taal=nl|url=http://www.provinciaalnatuurcentrum.be/webfiles/pnc/likona/avifauna/Avifauna-preview-spreads.pdf|uitgever=LIKONA Jan Mampaey - Provinciaal Natuurcentrum,deputatie provincieraad Limburg|datum=18 december 2021|pagina's=pp. 14-15|ISBN={{ISBN|9789074605847}}}}</ref>, Werkgroep Isis, [[World Wide Fund for Nature|WWF]]. Provincie Limburg, en Agentschap voor Natuur en Bos.
-Film over de heidevlakte met wat er leeft en groeit.
+== Filmografie ==
+* 1962 - ''De Kempense Heide'' - documentaire film over de heidevlakte en wat er leeft en groeit. Duur: 30 minuten.
+* 1966 - ''Eeuwige Kempen'' - natuurhistorisch documentaire film met de vogels als hoofdacteurs. De Kempen vanaf de oertijd tot nu toe. Duur: 55 minuten.
+* 1968 - ''Levende stenen'' - zeldzame en merkwaardige broedvogels, [[draaihals]] en [[hop (vogel)|hop]], in een muur te gast (Klooster Heusden). Duur: 25 min.
+* 1970 - ''Het lied van mijn Kempen'' - documentaire film over de natuur en biologie van het Kempens plateau, ter bescherming van het landschap. Duur: 55 minuten.
+* 1977 - ''Het leven van het Korhoen'' - documentaire film over het leven van de heidevogel: het [[korhoen]]. Duur: 35 minuten.
+* 1979 - ''De Kempen Heerlijk erfgoed'' - documentaire film over het leefmilieu van de Kempen van vroeger, rond de eeuwwisseling, met biologische eigenheden. Duur: 35 minuten.
+* 1981 - ''Langs deinend riet'' - exploratietocht langs de waterkant aan boord van een vissersbootje. Duur: 30 minuten.
+* 1983 - ''De Boomvalk acrobaat van het luchtruim'' - natuurdocumentaire film over het leven van de [[boomvalk]] aan de rand van de Kempense Heide. Duur: 27 min.
+* 1985 - ''Het land van de Ortolaan'' - documentaire film over het vroegere leefmilieu van de [[ortolaan]]. Duur: 40min.
+* 1995 - ''Er was eens...een Kempen'' - een compilatiefilm in een overzicht van 30 jaar natuurexploratie in de Kempen. Duur: 53 min.
-Duur: 30 minuten.
+{{Appendix}}
+{{authority control|TYPE=p|Wikidata= }}
-'''Eeuwige Kempen.'''
+{{DEFAULTSORT:Loenders, Martin}}
+[[Categorie:Belgisch documentairemaker]]
-Natuurhistorisch dokument met de vogels als hoofdakteurs. De Kempen vanaf de oertijd tot nu toe.
-Duur: 55 minuten.
-'''Het lied van mijn Kempen'''
-Film over de natuur en biologie van het Kempens plateau, ter bescherming van het landschap.
-Duur: 55 minuten.
-'''Het leven van het Korhoen.'''
-Dokument over het leven van de meest vermaarde heidevogel: lyrurus tetrix.
-Duur: 35 minuten.
-'''De Kempen Heerlijk erfgoed.'''
-Blik op het leefmilieu van de Kempen van vroeger, rond de eeuwwisseling, met biologische eigenheden.
-Duur: 35 minuten.
-'''Levende stenen.'''
-Zeldzame en merkwaardige broedvogels, draaihals en hop in een muur te gast (Klooster Heusden. )
-Duur: 25 min.
-'''Langs deinend riet.'''
-Exploratietocht langs de waterkant aan boord van een vissersbootje met kamera en plonsstok. [[Bestand:Heidelandschap..jpg|miniatuur|Heidelandschap uit "Eeuwige Kempen"]]
-[[Bestand:Lyrurus Tetrix, Korhaan.jpg|miniatuur|Lyrurus Tetrix, korhaan, uit " Het leven van de korhaan ".]]
-Duur: 30 minuten.
-[[Bestand:Kestrel,Torenvalk..jpg|miniatuur|Kestrel, torenvalk. Vier op een rij uit "De Kempen, Heerlijk erfgoed"]]
-'''Het land van de Ortolaan.'''
-Dokument over het vroegere leefmilieu van de ortolaan (emberiza hortulana), Vogel voor altijd verdwenen.
-Duur 40min.
-'''De boomvalk acrobaat van het luchtruim.'''
-Sfeervolle biografie over de elegante boomvalk ( Falco Subbutlo) aan de rand van de Kempense Heide.
-Duur 27 min.
-'''Er was eens...een Kempen. Compilatie .'''
-Duur 55min.
-''"Ik heb het geluk en het voorrecht gekend de Kempen te doorkruisen toen deze nog getooid was op haar schoonste en de overweldigende vlakte''
-''hardnekkig haar ondoordringbare oasen bewaarde en afsloot, met zoveel wonderlijk leven! Dat was de bezieling en de hartstocht van mijn leven!''
-''Thans heb ik de troost in mijn werk een weinig van die Kempen bewaard en vastgelegd te hebben zoals mijn streek mij altijd zo gulhartig heeft voorgeschoteld!"''
-''M.L.''
-[[Bestand:Wielewaal.jpg|miniatuur|Oriole, wielewaal, broedvogel in het gebied van de zwarte Beek. Uit "De Kempen Heerlijk Erfgoed"]]
-[[Categorie:Documentairemaker]]
-[[Categorie:Natuurfilm]]
 [[Categorie:Kempen]]
-[[Categorie:Ornitoloog]]
+[[Categorie:Belgisch ornitholoog]]
-[[Categorie:National geographic society]]