Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Karl Lachmann: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met ''''Karl Konrad Friedrich Wilhelm Lachmann''' (Braunschweig, 4 maart 1793 – Berlijn, 13 maart 1851) was een Pruisisch taalkundige, gespecialise...') |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (3 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
'''Karl Konrad Friedrich Wilhelm Lachmann''' (Braunschweig, [[4 maart]] [[1793]] – [[Berlijn]], [[13 maart]] [[1851]]) was een Pruisisch taalkundige, gespecialiseerd in middeleeuws Duits, klassiek Latijn en Grieks. Hij was docent en hoogleraar aan de Universiteit van Berlijn. Zijn wetenschappelijke methode om de beschikbare manuscripten van antieke teksten in te delen, stond model voor de hedendaagse tekstkritiek. | '''Karl Konrad Friedrich Wilhelm Lachmann''' (Braunschweig, [[4 maart]] [[1793]] – [[Berlijn]], [[13 maart]] [[1851]]) was een Pruisisch taalkundige, gespecialiseerd in middeleeuws Duits, klassiek Latijn en Grieks. Hij was docent en hoogleraar aan de Universiteit van Berlijn. Zijn wetenschappelijke methode om de beschikbare manuscripten van antieke teksten in te delen, stond model voor de hedendaagse tekstkritiek. | ||
{{ | ==Loopbaan== | ||
Karl Lachmann, de zoon van de lutherse theoloog [[Karl Ludolf Friedrich Lachmann]], begon in 1809 een studie van de klassieke talen en theologie in Leipzig. Na slechts korte tijd was hij vooral geïnteresseerd in de [[tekstkritiek van het Nieuwe Testament]]. Hij wisselde naar de [[Universiteit van Göttingen]] en verlegde daar onder invloed van [[Christian Gotlob Heyne]] zijn studiegebied richting taalkunde. In 1815 behaalde hij zijn [[habilitaat]]. Daarna diende hij korte tijd als vrijwilliger in het leger en begon dan een loopbaan in het onderwijs. | |||
In 1825 werd Lachmann buitengewoon hoogleraar en in 1827 gewoon hoogleraar in de klassieke en Duitse filologie aan de Humboldt-Universiteit in Berlijn. In 1830 werd hij benoemd tot lid van de Pruisische Academie der Wetenschappen. | |||
==Tekstcriticus== | |||
Lachmann was één van de grondleggers van de literaire [[tekstkritiek]]; bij het bewerken van oude teksten voor deze uitgegeven werden, zorgde hij voor een vaste methodiek in de plaats van subjectieve voorkeuren zoals voorheen gebruikelijk was. Bij het uitgeven van werken uit de oudheid was dit proces reeds bekend, maar Lachmann paste het ook toe bij het uitgeven van Oud-Duitse literatuur. Zijn uitgaven van de Middelhoogduitse dichters [[Hartmann von Aue]], [[Wolfram von Eschenbach]] en [[Walther von der Vogelweide]] worden gezien als klassiekers van de [[germanistiek|germanistische]] [[editiegeschiedenis]]. Zijn methode bestond eruit de verschillende tekstvarianten in een soort stamboom te sorteren om met de hulp daarvan de waarschijnlijk oorspronkelijke versie te reconstrueren (de oertekst / Urtext). | |||
==Invloed== | |||
Lachmann was bevriend met [[Jacob Grimm|Jacob]] en [[Wilhelm Grimm]] en wordt naast Jacob Grimm en [[Johann Andreas Schmeller]] gezien als een grondlegger van de Germaanse filologie, en vooral van de wetenschappelijke teksteditie. | |||
Zijn uitgaven van Middelhoogduitse dichters ([[Hartmann von Aue]], [[Walther von der Vogelweide]], [[Wolfram von Eschenbach]]) waren baanbrekend voor de Germaanse filologie. | |||
==Bronnen== | |||
* {{en}} https://www.umass.edu/wsp/philology/gallery/lachmann.html | |||
* {{de}} https://www.hu-berlin.de/de/ueberblick/geschichte/rektoren/lachmann | |||
* http://www.bible-researcher.com/bib-l.html | |||
{{wikisource|de|Karl Lachmann}} | |||
{{kiem}} | |||
{{DEFAULTSORT:Lachmann, Karl}} | {{DEFAULTSORT:Lachmann, Karl}} | ||
[[Categorie: Germanist]] | [[Categorie: Germanist]] | ||
[[Categorie: Duits hoogleraar]] | |||
[[Categorie: Tekstcriticus]] | [[Categorie: Tekstcriticus]] | ||
[[Categorie: Tekstcriticus van het Nieuwe Testament]] | [[Categorie: Tekstcriticus van het Nieuwe Testament]] | ||
[[Categorie: Geboren in Braunschweig]] | |||
[[Categorie: Geboren op 4 maart]] | |||
[[Categorie: Geboren in 1793]] | |||
[[Categorie: Overleden in Berlijn]] | |||
[[Categorie: Overleden op 13 maart]] | |||
[[Categorie: Overleden in 1851]] | |||
Huidige versie van 28 feb 2018 om 19:45
Karl Konrad Friedrich Wilhelm Lachmann (Braunschweig, 4 maart 1793 – Berlijn, 13 maart 1851) was een Pruisisch taalkundige, gespecialiseerd in middeleeuws Duits, klassiek Latijn en Grieks. Hij was docent en hoogleraar aan de Universiteit van Berlijn. Zijn wetenschappelijke methode om de beschikbare manuscripten van antieke teksten in te delen, stond model voor de hedendaagse tekstkritiek.
Loopbaan
Karl Lachmann, de zoon van de lutherse theoloog Karl Ludolf Friedrich Lachmann, begon in 1809 een studie van de klassieke talen en theologie in Leipzig. Na slechts korte tijd was hij vooral geïnteresseerd in de tekstkritiek van het Nieuwe Testament. Hij wisselde naar de Universiteit van Göttingen en verlegde daar onder invloed van Christian Gotlob Heyne zijn studiegebied richting taalkunde. In 1815 behaalde hij zijn habilitaat. Daarna diende hij korte tijd als vrijwilliger in het leger en begon dan een loopbaan in het onderwijs.
In 1825 werd Lachmann buitengewoon hoogleraar en in 1827 gewoon hoogleraar in de klassieke en Duitse filologie aan de Humboldt-Universiteit in Berlijn. In 1830 werd hij benoemd tot lid van de Pruisische Academie der Wetenschappen.
Tekstcriticus
Lachmann was één van de grondleggers van de literaire tekstkritiek; bij het bewerken van oude teksten voor deze uitgegeven werden, zorgde hij voor een vaste methodiek in de plaats van subjectieve voorkeuren zoals voorheen gebruikelijk was. Bij het uitgeven van werken uit de oudheid was dit proces reeds bekend, maar Lachmann paste het ook toe bij het uitgeven van Oud-Duitse literatuur. Zijn uitgaven van de Middelhoogduitse dichters Hartmann von Aue, Wolfram von Eschenbach en Walther von der Vogelweide worden gezien als klassiekers van de germanistische editiegeschiedenis. Zijn methode bestond eruit de verschillende tekstvarianten in een soort stamboom te sorteren om met de hulp daarvan de waarschijnlijk oorspronkelijke versie te reconstrueren (de oertekst / Urtext).
Invloed
Lachmann was bevriend met Jacob en Wilhelm Grimm en wordt naast Jacob Grimm en Johann Andreas Schmeller gezien als een grondlegger van de Germaanse filologie, en vooral van de wetenschappelijke teksteditie. Zijn uitgaven van Middelhoogduitse dichters (Hartmann von Aue, Walther von der Vogelweide, Wolfram von Eschenbach) waren baanbrekend voor de Germaanse filologie.
Bronnen
- (en) https://www.umass.edu/wsp/philology/gallery/lachmann.html
- (de) https://www.hu-berlin.de/de/ueberblick/geschichte/rektoren/lachmann
- http://www.bible-researcher.com/bib-l.html
(de) Karl Lachmann op Wikisource