Online leerlinggericht leren lezen

Leren

Om zich zo goed mogelijk te ontwikkelen moet een mens leren. Dit leren moet enerzijds rekening houden met zoveel mogelijk menselijke aspecten en anderzijds met de nodige gradatie en werkwijze van het leerproces.

De lerende moet dus een rijk gamma aan leeractiviteiten krijgen, aangepast aan zijn talenten en verworvenheden waarbij de didactische leerweg gerespecteerd moet blijft.

Leren en digitale media

Nieuwe Media hebben enorm veel mogelijkheden om dit mee te realiseren. We willen het hier natuurlijk hebben over digitale media in hun aan het werk (= ‘leren’ hier) aangepaste vorm.

Leerstof

De leerstof wordt bepaald door de beginsituatie van de leerling en het leerdoel. Om dat leerdoel te bereiken is er een bepaalde route, structuur. Deze route is niet altijd even prettig voor de leerling. Leren moet menselijk plezant zijn zonder de nodige stappen te verwaarlozen. Goed geprogrammeerde digitale media kunnen naadloos beide aan: zonder extra inspanning (computers worden toch niet moe) de route bijhouden (wat is al wel geleerd en hoe goed) en toffe leermomenten voorschotelen. Deze digitale programma’s moeten dus enerzijds gebruik maken van gegevensbeheer (meestal via een niet zichtbare op de achtergrond werkende database) en een prettige interface.

Online leerstof past zich aan aan de leerling

De leerling logt in op een digitaal medium (pc, tablet, ipad, gsm,... verbonden met het internet) en komt zo in contact met de onderliggende database (waar de leergegevens van de leerling beheerd worden) en een reeks oefeningen die afhankelijk van de leergegevens en de dan nodige leerstof aangeboden worden.

De motivatie van de leerling blijft hoog daar deze nooit voor te grote moeilijkheden komt te staan: door het bijhouden van de vorderingen en met kleine stapjes voort te gaan blijft de leerling het beter volhouden. Doordat de leerstof zo dicht bij de leerling komt, kunnen we spreken van motiverende leerstof. Zonder motivatie ontstaan er nauwelijks leerprocessen.

Daar “online leerlinggericht leren lezen” de leerling in staat stelt zelfstanding op om het even welke plaats (als er maar internetverbinding is), op om het even welk tijdstip met een toestel naar keuze te leren, worden heel wat belemmeringen (bang om in de klas te antwoorden, verstrooidheid, geen hulp thuis, onaangepast ritme, zicht, gehoor,...) weggewerkt. Online betekent ook dat je steeds met de laatste versie van het programma werkt en je niet moet gaan updaten op je schijf(je) telkens er een nieuwe versie is.

Zulke programma’s geven onmiddellijk inhoudelijke feedback, wat de meeste invloed heeft op de leerprestatie. Bij digitale media krijg je na een fout geen slecht punt, maar hulp om je te verbeteren (meestal nog op een plezante wijze).

Er worden ook rapporten gemaakt over de vorderingen van de leerling die door de begeleider instant van op welke plaats ook kunnen bekeken en bewaard worden.

Meer nog, ook het programma leert uit de fouten van de leerling en zal de stappen in het leerproces automatisch aanpassen. Het spreekt vanzelf dat bij het programmeren prima didactici de weg(en) moeten uitstippelen.

Omgekeerd kan een beloning ook onmiddellijk daar zijn. Niet na verbetering op een blaadje of op het einde van een reeks oefeningen. Direct na iedere handeling reageert het digitale medium met beloningen (prentje, geluid, film, muziekje,..) en past het niveau aan, waardoor het leerproces niet saai wordt. Ook de beloning is geen saaie 7/10 maar een aangenaam presentje.

Online leren zorgt voor een betere leeromgeving

Digitale media hoeven geen kunstmatige hulpmiddelen te gebruiken die tot verwarring kunnen leiden: geen mogelijk verkeerd te begrijpen prentje om gedrukte tekst te verklaren, wel gewoon de exacte tekst laten horen.

Educatieve software is zo ontworpen dat ze voortdurend actie vraagt van de lerende. Op velerlei wijzen klikken: niet altijd ja en neen, soms klikken of tikken, soms slepen en neerzetten, soms duwen soms tekenen, kleuren,,.. steeds de aandacht bijhouden op het object zelf. Wie niet actief aan de slag gaat, kan niet effectief leren.

Door deze verschillende werkwijzen is er meer kans dat de oefeningen meer leerlingen gaat aanspreken (leerlingen verschillen van mekaar en zijn ook verschillend op verschillende tijdstippen). Digitaal kan zich ook beter aanpassen aan de wensen van de leerling (ze hoeven zich niet in te leven in de wereld van de auteur maar brengen hun wereld zoveel mogelijk op het scherm), aan de tijd van het jaar (herfstprentjes, moeilijkheidsgraad,…). Hierdoor voelen ze zich meer aangesproken.

Door de vele verscheidene leermomenten is didactische software zeer attractief en door de interactie dwaalt men minder af. Hoe hoger de interesse hoe beter men leert.

Doordat zoveel verschillende oefeningen en herhalingen kunnen aangeboden worden, vergroot de kans dat de kennis wordt verankerd en oproepbaarder wordt gemaakt in het langetermijngeheugen.

Digitaal leermateriaal kan uitstekend overweg met presentatie: film, interactieve schermen, tekst, animatie, gesproken woord, geluidsfragmenten, muziek,… Je kan er ook wat tastzin bijvoegen: om verder te kunnen gaan moet je klikken of tikken. Het sensorisch geheugen wordt dus op allerlei wijzen aangesproken.

Op verschillende wijzen wordt dus het werkgeheugen (mens) van de leerling aangesproken, waardoor dus de kans vergroot dat de leerstof betere verankerd en geïntegreerd wordt in het langetermijngeheugen.

Externe links

• Zelf Leren Lezen, Online leerlinggericht leren lezen (pagina leerkracht/ouder/begeleider).
• Zelf Leren Lezen, Online leerlinggericht leren lezen (pagina leerling).