Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Forze: verschil tussen versies

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Forze&oldid=50260891 27 okt 2017 ‎ -e b- S.vermeijlen 27 okt 2017 vert wpen en zie ook wpen)
 
(https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Forze&oldid=50320888 6 nov 2017 S.vermeijlen)
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox
{{Infobox bedrijf
| bodyclass = vcard
| bedrijfsnaam      = Stichting Formula Zero <br /> Team Delft
| title    = {{flagicon|Netherlands}} Forze
| bedrijfslogo        = FueledBy.png
| image    = [[File:Forze sponsor drink.jpg|thumb|Forze sponsor drink]]
| afbeelding          = Delft-IMG-3762-©-Tinie-Lam.jpg
| headerstyle = background-color: gainsboro;
| onderschrift        = Forze VII
 
| oprichting          = 2007
| label1  = Full name
| oprichter          = Edgar van Os
| data1    = Forze Hydrogen Electric Racing Team Delft
| locatie            = Stevinweg 4 2628CN <br /> [[Delft]], {{NL}}  
| class1 = fn org
| sector              = Waterstofracen
| label2  = Location
| website            = [http://www.forze-delft.nl www.forze-delft.nl]
| data2    = [[Delft]], [[Netherlands]]<br/>{{Coord|51|59|58.5|N|4|22|35|E|display=inline,title|region:NL-SRY_type:landmark}}
}}
| class2 = label
'''Forze Hydrogen Electric Racing''' is het studententeam van de [[Technische Universiteit Delft]] dat gespecialiseerd is in [[Waterstof (element)|waterstof]]-elektrisch racen. Het werd in 2007 opgericht door Edgar van Os en heeft inmiddels 7 [[Waterstofauto|waterstofraceauto's]] met een [[brandstofcel]] ontwikkeld. De kantoren en werkplaats van het team zijn gelegen in de D:DREAM hall op de campus van de Technische Universiteit Delft. In deze monumentale fabriekshal, ontworpen door architect Dirk Roosenburg, zijn vrijwel alle Dream Teams van de TU Delft gevestigd. Het team begon in 2007 met het maken van karts met een waterstof-elektrische aandrijving. Hiermee kwamen ze uit in de Formula Zero competitie, vandaar de naam ForZe. Na vijf jaar werd de eerste full size raceauto gemaakt en weer drie jaar later werd begonnen aan de eerste waterstof-elektrische endurance auto, de Forze VII. Het team wil in de komende jaren de auto's zo ontwikkelen dat ze de snelheid en betrouwbaarheid hebben om te strijden in [[Le Mans Prototype]] endurance races.
| label6  = Website
| data6    = {{URL|www.forze-delft.nl}}
| class6 = agent|label7=Founder|data7=Edgar van Os}}
'''Forze''' is studententeam van de [[Technische Universiteit Delft]] dat gespecialiseerd is in [[Waterstof (element)|waterstof]]-elektrisch racen. Het werd in 2007 opgericht door Edgar van Os en heeft inmiddels 7 waterstof [[brandstofcel]] race auto's ontwikkeld. De kantoren en werkplaats van het team zijn gelegen in de D:DREAM hall op de campus van de Technische Universiteit Delft. In deze monumentale fabriekshal ontworpen door architect, Dirk Roosenburg, zijn vrijwel alle zogenaamde Dream Teams gelegen van de TU Delft.


== Waterstof ==
== Waterstof ==
In een conventionele auto, wordt de energie die is opgeslagen in de brandstof omgezet in mechanische energie, door middel van het principe van verbranding. De auto's die zijn gebouwd door Forze maken gebruik van een ander concept. Het waterstof-[[brandstofcel]] systeem in de voertuigen zet de opgeslagen chemische energie in waterstof om in elektrische energie. Dit betekent dat het brandstofcel systeem kan worden gebruikt om elektrisch vermogen te leveren aan een elektrische aandrijving. Waterstof is dan de zogenaamde alternatieve brandstof.  
In een conventionele auto wordt de energie die is opgeslagen in de brandstof omgezet in mechanische energie door middel van het principe van verbranding. De auto's die zijn gebouwd door Forze maken gebruik van een ander concept. Het waterstof-brandstofcelsysteem in de voertuigen zet de opgeslagen chemische energie in waterstof om in elektrische energie. Dit betekent dat het brandstofcelsysteem kan worden gebruikt om elektrisch vermogen te leveren aan een elektrische aandrijving. Waterstof is dan de zogenaamde alternatieve brandstof.  


Het mooie van deze alternatieve brandstof is dat de enige uitstoot hiervan water is. Er komen dus geen schadelijke stoffen vrij bij het opwekken van de energie. Daarbij komt dat de efficiëntie van het omzetten van waterstof in elektriciteit kan ongeveer twee tot drie keer hoger zijn dan het verbranden van fossiele brandstoffen in een verbrandingsmotor. Waterstof is dus een schone brandstof die ook nog eens efficiënter kan worden gebruikt dan fossiele brandstoffen. 
Het voordeel van deze alternatieve brandstof is dat de enige uitstoot hiervan water is. Er komen dus geen schadelijke stoffen vrij bij het opwekken van de elektriciteit en ook niet bij het rijden. Daarbij komt dat de efficiëntie van het omzetten van waterstof in elektriciteit ongeveer twee tot drie keer hoger kan zijn dan het verbranden van fossiele brandstoffen in een verbrandingsmotor. Waterstof is dus een schone brandstof die ook nog eens efficiënter kan worden gebruikt dan fossiele brandstoffen.


Het verschil tussen waterstof-elektrische en batterij-elektrische voertuigen berust op de opslag van de energie. Bij batterij voertuigen wordt die energie elektrisch opgeslagen in relatief zware en grote batterijen. Brandstofcel voertuigen nemen die energie in gasvorm mee. Dat brengt twee duidelijke voordelen met zich mee. Waterstof tanks kunnen worden bijgevuld binnen enkele minuten ten opzichte van de meerdere uren die batterijen momenteel nodig hebben om opgeladen te worden. Daarbij komt dat voertuigen die rijden op waterstof ook verder kunnen rijden dan batterij-elektrische voertuigen. Dit maakt waterstof-elektrische voortstuwing ideaal voor toepassingen waar non-stop werking en/of een lange actieradius is vereist.
Het verschil tussen waterstof-elektrische en batterij-elektrische voertuigen zit hem in de opslag van de energie. Bij batterijvoertuigen wordt die energie elektrisch opgeslagen in relatief zware en grote batterijen. Brandstofcelvoertuigen nemen die energie in gasvorm mee. Dat brengt twee duidelijke voordelen met zich mee. Waterstoftanks kunnen worden bijgevuld binnen enkele minuten ten opzichte van de meerdere uren die batterijen momenteel nodig hebben om opgeladen te worden. Daarbij komt dat voertuigen die rijden op waterstof ook verder kunnen rijden dan batterij-elektrische voertuigen. Dit maakt waterstof-elektrische voortstuwing ideaal voor toepassingen waar non-stop werking en/of een lange actieradius is vereist.


De missie van Forze is het promoten van de waterstof-brandstofcel technologie door het opleiden van hun eigen teamleden, maar ook het algemene publiek en het inspireren van industrieën om gebruik te maken van waterstof technologie. Door het ontwerpen, bouwen en racen van hun eigen high performance waterstof race auto's kunnen de potentie en mogelijke toepassing van waterstof worden aangetoond. Momenteel is Forze nog steeds het enige studenten team in de wereld dat gebruik maakt van de hoog-vermogen automotive brandstofcellen.
De missie van Forze is het promoten van de waterstof-brandstofceltechnologie door het opleiden van hun eigen teamleden, maar ook het algemene publiek en het inspireren van industrieën om gebruik te maken van waterstoftechnologie. Door het ontwerpen, bouwen en racen van hun eigen waterstofraceauto's kunnen de potentie en mogelijke toepassingen van waterstof worden aangetoond.


== Voertuigen & Competities ==
== Voertuigen & Competities ==


=== Formula Zero ===
=== Formula Zero ===
Het team begon te concurreren in het [[Formula Zero Championship|2008 Formula Zero Championship]], 's werelds eerste [[Brandstofcel|waterstof-brandstofcel]] kampioenschap. Gezien het belang van de komende [[Waterstofeconomie|waterstof economie]] en gezien de problemen met [[Klimaatverandering|de klimaatverandering]] en de energie-transitie, trekt het project veel aandacht van internationale media.<ref>https://www.reuters.com/article/environmentNews/idUSLN04035620080823</ref><ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7581839.stm</ref>
Het team begon te concurreren in het [[Formula Zero Championship|2008 Formula Zero Championship]], 's werelds eerste [[Brandstofcel|waterstof-brandstofcel]] kampioenschap. Gezien het belang van de komende [[waterstofeconomie]] en gezien de problemen met de [[klimaatverandering]] en de energie-transitie, trekt het project veel aandacht van internationale media.<ref>[https://www.reuters.com/article/environmentNews/idUSLN04035620080823 Hydrogen-powered cars meet in championship race], Reuters</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7581839.stm Green tech in 'Formula Zero' race], BBC</ref>


Het eerste seizoen was beperkt tot één evenement in de binnenstad van [[Rotterdam]] naast de [[Erasmusbrug|Erasmus Brug]]. Voor het tweede seizoen bouwde Forze een nieuwe kart. Het seizoen bestond uit een [[Europa (werelddeel)|Europese]] Beker en een aparte Grand Prix in het centrum van [[Turijn (stad)|Turijn]]. In het derde seizoen werd opnieuw een enkele race gehouden, dit maal in het centrum van [[Den Haag]], waar Forze met alweer haar derde kart reed.
Het eerste seizoen was beperkt tot één evenement in de binnenstad van [[Rotterdam (hoofdbetekenis)|Rotterdam]] naast de [[Erasmusbrug]]. Voor het tweede seizoen bouwde Forze een nieuwe kart. Het seizoen bestond uit een Europese Beker en een aparte Grand Prix in het centrum van [[Turijn (stad)|Turijn]]. In het derde seizoen werd opnieuw een enkele race gehouden, dit maal in het centrum van [[Den Haag]], waar Forze met haar derde kart reed.


=== Formula Student ===
=== Formula Student ===
Het Formula Zero kampioenschap bleek niet te groeien tot wat het beloofde te worden tijdens het eerste jaar. Forze bleef wel innoveren en schoof op naar de Formula Student competitie. De Forze IV en V werden voertuigen speciaal gebouwd voor dit kampioenschap.Tot op de dag van vandaag is Forze nog steeds het enige studenten team dat heeft meegedaan met een brandstofcel aangedreven kart in de Formula Student competitie.
Het Formula Zero-kampioenschap bleek niet te groeien tot wat het beloofde te worden tijdens het eerste jaar. Forze bleef wel innoveren en schoof op naar de Formula Student-competitie. De Forze IV en V werden voertuigen speciaal gebouwd voor dit kampioenschap. Tot en met 2017 is Forze het enige studententeam dat heeft meegedaan met een kart aangedreven door een brandstofcel in de Formula Student-competitie.


=== Groeien ===
=== Groeien ===
Na tweemaal te strijden in de Formula Student competitie, zette Forze een grote stap in de richting van de professionele race-wereld. De volgende auto, de Forze VI, werd 's werelds eerste full-size race-auto aangedreven door waterstof. Door het ontbreken van een [[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] licentie voor de Forze VI was het registreren voor officiële wedstrijden moeilijk. De auto heeft daarom niet gereden in door FIA ondersteunde wedstrijden. Om te voorkomen dat dit probleem zich zou herhalen in de nieuwste iteratie van de Forze line-up, de Forze VII, kocht het team een FIA gecertificeerde LMP3-monocoque van ADESS AG. Daarmee bouwde het team de eerste waterstof race auto die in een officiële wedstrijd heeft gereden tegen auto's met reguliere brandstofmotoren. De Forze VII is het nieuwste model van het team en nam deel aan de [[Dutch Supercar Challenge|Supercar Challenge]] 2017 tijdens de Gamma Racing Days op het [[TT-Circuit Assen|TT Circuit Assen]]. In de 45 minuten durende race zette de Forze VII de op twee na snelste rondetijd in de Sport-divisie en liet daarmee haar potentie zien. Helaas was de waterstof-elektrische race auto niet in staat om de volledige wedstrijd aan één stuk door te rijden aangezien ze slechts brandstof aan boord had voor 30 minuten. Tanken op het circuit was destijds nog niet mogelijk, maar wordt door Forze onderzocht. Het team ontving wel de trofee voor de Garage 56 competitie voor hun innovatieve design.
[[Bestand:Forze_VII_at_GRD.jpg|rechts|miniatuur|Forze VII tijdens Gamma Racing Days 2017|300x300px]]
[[Bestand:Forze_VII_at_GRD.jpg|rechts|miniatuur|Forze VII Competing at the Gamma Racing Days 2017]]
Na tweemaal te strijden in de Formula Student-competitie, zette Forze een stap in de richting van de professionele racewereld. De volgende auto, de Forze VI, werd 's werelds eerste fullsize raceauto aangedreven door waterstof. Door het ontbreken van een [[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]]-licentie voor de Forze VI was het registreren voor officiële wedstrijden moeilijk. De auto heeft daarom niet gereden in door de FIA ondersteunde wedstrijden. Om te voorkomen dat dit probleem zich zou herhalen in de nieuwste iteratie van de Forze-line-up, de Forze VII, kocht het team een FIA-gecertificeerde LMP3-monocoque van ADESS AG. Daarmee bouwde het team de eerste waterstofraceauto die in een officiële wedstrijd heeft gereden tegen auto's met reguliere brandstofmotoren. De Forze VII is het nieuwste model van het team en nam deel aan de [[Dutch Supercar Challenge|Supercar Challenge]] 2017 tijdens de Gamma Racing Days op het [[TT-Circuit Assen|TT Circuit Assen]]. In de 45 minuten durende race zette de Forze VII de op twee na snelste rondetijd in de Sport-divisie. De waterstof-elektrische raceauto was niet in staat om de volledige wedstrijd aan één stuk door te rijden aangezien ze slechts brandstof aan boord had voor 30 minuten. Tanken op het circuit was destijds nog niet mogelijk, maar wordt door Forze onderzocht. Het team ontving wel de trofee voor de Garage 56-competitie voor hun innovatieve design.


=== Current Plans ===
=== Huidige Plannen ===
Forze wil de aanstaande editie van de Gamma Racing Days winnen in de Sport-Divisie van de Supercar Challenge 2018. De twee waterstoftanks van 350 bar zullen worden vervangen voor twee 700 bar tanks. Met deze nieuwe waterstoftanks zal de Forze VII een vol uur kunnen racen. Ook het subframe en de ophanging worden volledig vernieuwd en een nieuw en aerodynamischer carrosserie zal worden geïmplementeerd. Met deze en veel meer updates verwacht het team om competitief te zijn tijdens het volledige race weekend. Ofwel: vrije training, kwalificatie, race één en race twee.
Forze wil de aanstaande editie van de Gamma Racing Days winnen in de Sport-Divisie van de Supercar Challenge 2018. De twee waterstoftanks van 350 bar zullen worden vervangen voor twee 700 bar tanks. Met deze nieuwe waterstoftanks zal de Forze VII een vol uur kunnen racen. Ook het subframe en de ophanging worden volledig vernieuwd en een nieuw en aerodynamischer carrosserie zal worden geïmplementeerd. Met deze en veel meer updates verwacht het team om competitief te zijn tijdens het volledige race weekend. Ofwel: vrije training, kwalificatie, race één en race twee.
 
== Competitieresultaten ==
[[Bestand:5706 Gamma-Race-Days 1041 Worcflow.jpg|miniatuur|rechts|Forze ontvangt Garage 56 prijs tijdens Gamma Racing Days]]


== Competitie Resultaten ==
[[Bestand:Podium_(Photo_by_Richard_van_t_Hof).JPG|rechts|miniatuur|Greenchoice Forze on the stage after winning the world championship in 2008]]
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
! Datum  
! Datum  
Regel 84: Regel 81:
| Forze VII  
| Forze VII  
| DNF
| DNF
|-
| 07-08-2017
| Supercar Challenge Garage 56
| Forze VII
| 1e
|-
|}
|}


== Wereldrecords ==
== Wereldrecords ==
Het team heeft verschillende officiële en officieuze wereldrecord pogingen gedaan om het [[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] wereld [[Wereldsnelheidsrecord op land|snelheidsrecord]] te breken voor waterstof brandstofcel auto's onder de 500&#x20;kg op de 1/8e mijl.
Het team heeft verschillende officiële en officieuze wereldrecord pogingen gedaan om het [[Fédération Internationale de l'Automobile|FIA]] wereld [[Wereldsnelheidsrecord op land|snelheidsrecord]] te breken voor waterstof-brandstofcelauto's onder de 500&#x20;kg op de 1/8e mijl.
Op 3 oktober 2010 heeft het team geprobeerd om het wereldrecord te breken wat destijds gehouden werd door het Formula Zero Mark II op 11,2 seconden.
Op 4 oktober 2010 verbrak het team het wereldrecord, dat destijds in handen was van het Formula Zero Mark II met 11,2 seconden. Dit vond plaats op het eiland [[Aruba]] op het Palo Marga International Raceway Park. Het team zette een tijd neer van 9,77 seconden.
Deze poging vond plaats op het eiland [[Aruba]] op de Palo Marga International Raceway Park.
Helaas overstroomde vanwege de hevige regenval deel van het eiland en werd de poging naar de volgende dag verplaatst. In een veel kleiner tijdsbestek met weinig tijd om de Forze III raceklaar te krijgen, zette het team een nieuw record neer met een tijd van 9,77 seconden.


Op 16 augustus 2011 organiseerde het team een officiële poging op de Prinses Beatrixlaan in het centrum van [[Den Haag]].
Op 16 augustus 2011 organiseerde het team een officiële poging op de Prinses Beatrixlaan in het centrum van [[Den Haag]].
Met de hulp van de Koninklijke Nationale Autosport Federatie (KNAF) werd er een gecertificeerde baan opgezet. De Forze IV reed een tijd van 10,45 seconden die dag. Na een aantal maanden oordeelde de FIA dat de gemeten tijd niet een officiële snelheidsrecord was vanwege fout in de documenten die door de KNAF aan de FIA geleverd werd.
Met de hulp van de [[KNAC Nationale Autosport Federatie|Koninklijke Nationale Autosport Federatie]] (KNAF) werd er een gecertificeerde baan opgezet. De Forze IV reed een tijd van 10,45 seconden die dag. Na een aantal maanden oordeelde de FIA dat de gemeten tijd geen officieel snelheidsrecord is vanwege een fout in de documenten die door de KNAF aan de FIA geleverd werd.


In Mei 2015, nam het team de Forze VI mee naar de Nürburgring Norschleife. Met ex-formule 1-coureur [[Jan Lammers (autocoureur)|Jan Lammers]] werd het de brandstofcel ronde record met meer dan een minuut verbroken. Dat was eerst eigendom van de Nissan FCV X-Trail-concept. Lammers reed een tijd van 10:42,58. Deze tijd staat vandaag nog steeds als de snelste brandstofcel rondetijd.  
In mei 2015, nam het team de Forze VI mee naar de Nürburgring Norschleife. Met ex-Formule 1-coureur [[Jan Lammers (autocoureur)|Jan Lammers]] werd het brandstofcel-ronderecord met meer dan een minuut verbroken. Dat was eerst in handen van het Nissan FCV X-Trail-concept. Lammers reed een tijd van 10:42,58. Deze tijd is tot en met 2017 niet verbroken door een brandstofcelauto.  


Op 17 December 2015 behaalde de full-size Forze VI het elektrische ronde record op het [[Circuit Zandvoort|Circuit van Zandvoort]] met coureur en engineer van het team Kevin Schreiber achter het stuur. Met een rondetijd van 2:04,519 verbrak de Forze VI het record van de [[Tesla Roadster]] op de beroemde Nederlandse circuit. Op 4 juni 2017 raakte Forze haar record kwijt aan InMotion.
Op 17 december 2015 behaalde de full-size Forze VI het elektrische ronderecord op het [[Circuit Zandvoort|Circuit van Zandvoort]] met coureur en technicus van het team Kevin Schreiber achter het stuur. Met een rondetijd van 2:04,519 verbrak de Forze VI het record van de [[Tesla Roadster]] op het Nederlandse circuit. Op 4 juni 2017 raakte Forze haar record kwijt aan InMotion.


== Team ==
== Team ==
[[Bestand:8._170708FORZE_HR.jpg|miniatuur|Forze Team at Gamma Racing Days 2017]]
Alle leden van het studententeam zijn student aan de TU Delft en zijn afkomstig van onder meer de faculteiten luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, werktuigbouwkunde en elektrotechniek. Vanaf september 2017 bestaat het elfde bestuur uit 18 fulltime leden die worden ondersteund door bijna 30 parttimers.
Alle leden van het studententeam zijn student aan de TU Delft en zijn afkomstig van veel verschillende faculteiten, waaronder luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, werktuigbouwkunde en elektrotechniek. Het team is de afgelopen jaren flink gegroeid. Vanaf september 2017 bestaat het elfde bestuur uit 18 full-time leden die worden ondersteund door bijna 30 part-timers.


=== Bestuur ===
=== Bestuur ===
Regel 166: Regel 166:


=== Coureurs ===
=== Coureurs ===
De voertuigen die door Forze worden ontworpen en gebouwd, worden ook bestuurd door leden van Forze. Forze heeft sinds het derde jaar altijd coureurs gehad met minstens ervaring in het karten. Vanaf het zesde seizoen werd besloten om alleen coureurs in de waterstofauto's te laten rijden met een racelicentie vanwege de verhoogde prestaties van de auto.
[[Bestand:8._170708FORZE_HR.jpg|miniatuur|Forze Team op Gamma Racing Days 2017|280x280px]]
De voertuigen die door Forze worden ontworpen en gebouwd, worden ook bestuurd door leden van het team. Forze heeft sinds het derde jaar altijd coureurs gehad met minstens ervaring in het karten. Vanaf het zesde seizoen werd besloten om alleen coureurs in de waterstofauto's te laten rijden met een racelicentie vanwege de verhoogde prestaties van de auto.
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|-
|-
Regel 242: Regel 243:
|}
|}


== Sponsors ==
==Sponsors==
Een lijst met sponsors van Forze kan worden gevonden op de website van het team:
Forze is een stichting en is volledig afhankelijk van haar sponsors. Sponsors leveren software en materialen aan Forze, maar ondersteunen het team ook financieel. Sinds december 2015 is [[PitPoint]] hoofdsponsor van Forze.
[http://forze-delft.nl/index.php/sponsors]
 
== Externe links ==
* [http://www.forzedelft.nl/ Officiële website]


== Referenties ==
== Referenties ==
<references />
<references />
 
{{authority control|TYPE=o|Wikidata=Q5473314 }}
== Externe links ==
* [http://www.forzedelft.nl/ Forze Delft - Homepage]
* [http://www.formulazero.nl/pagina/championship/teams/4 Formula Zero Greenchoice Forze page]
* [http://www.formulazero.tudelft.nl/ Official Website]
* [https://www.reuters.com/article/environmentNews/idUSLN04035620080823/ Hydrogen-powered cars meet in championship race]
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7581839.stm Green tech in 'Formula Zero' race]
<!--Niet goed vertaald, vol taalfouten -->
[[Categorie:Technische Universiteit Delft]]
[[Categorie:Technische Universiteit Delft]]
[[Categorie:Techniek]]
[[Categorie:Waterstof]]
[[Categorie:Brandstofcel]]
[[Categorie:Raceauto]]
[[Categorie:Studentenorganisatie]]
[[Categorie:Stichting]]

Versie van 10 nov 2017 11:08

rel=nofollow

Forze Hydrogen Electric Racing is het studententeam van de Technische Universiteit Delft dat gespecialiseerd is in waterstof-elektrisch racen. Het werd in 2007 opgericht door Edgar van Os en heeft inmiddels 7 waterstofraceauto's met een brandstofcel ontwikkeld. De kantoren en werkplaats van het team zijn gelegen in de D:DREAM hall op de campus van de Technische Universiteit Delft. In deze monumentale fabriekshal, ontworpen door architect Dirk Roosenburg, zijn vrijwel alle Dream Teams van de TU Delft gevestigd. Het team begon in 2007 met het maken van karts met een waterstof-elektrische aandrijving. Hiermee kwamen ze uit in de Formula Zero competitie, vandaar de naam ForZe. Na vijf jaar werd de eerste full size raceauto gemaakt en weer drie jaar later werd begonnen aan de eerste waterstof-elektrische endurance auto, de Forze VII. Het team wil in de komende jaren de auto's zo ontwikkelen dat ze de snelheid en betrouwbaarheid hebben om te strijden in Le Mans Prototype endurance races.

Waterstof

In een conventionele auto wordt de energie die is opgeslagen in de brandstof omgezet in mechanische energie door middel van het principe van verbranding. De auto's die zijn gebouwd door Forze maken gebruik van een ander concept. Het waterstof-brandstofcelsysteem in de voertuigen zet de opgeslagen chemische energie in waterstof om in elektrische energie. Dit betekent dat het brandstofcelsysteem kan worden gebruikt om elektrisch vermogen te leveren aan een elektrische aandrijving. Waterstof is dan de zogenaamde alternatieve brandstof.

Het voordeel van deze alternatieve brandstof is dat de enige uitstoot hiervan water is. Er komen dus geen schadelijke stoffen vrij bij het opwekken van de elektriciteit en ook niet bij het rijden. Daarbij komt dat de efficiëntie van het omzetten van waterstof in elektriciteit ongeveer twee tot drie keer hoger kan zijn dan het verbranden van fossiele brandstoffen in een verbrandingsmotor. Waterstof is dus een schone brandstof die ook nog eens efficiënter kan worden gebruikt dan fossiele brandstoffen.

Het verschil tussen waterstof-elektrische en batterij-elektrische voertuigen zit hem in de opslag van de energie. Bij batterijvoertuigen wordt die energie elektrisch opgeslagen in relatief zware en grote batterijen. Brandstofcelvoertuigen nemen die energie in gasvorm mee. Dat brengt twee duidelijke voordelen met zich mee. Waterstoftanks kunnen worden bijgevuld binnen enkele minuten ten opzichte van de meerdere uren die batterijen momenteel nodig hebben om opgeladen te worden. Daarbij komt dat voertuigen die rijden op waterstof ook verder kunnen rijden dan batterij-elektrische voertuigen. Dit maakt waterstof-elektrische voortstuwing ideaal voor toepassingen waar non-stop werking en/of een lange actieradius is vereist.

De missie van Forze is het promoten van de waterstof-brandstofceltechnologie door het opleiden van hun eigen teamleden, maar ook het algemene publiek en het inspireren van industrieën om gebruik te maken van waterstoftechnologie. Door het ontwerpen, bouwen en racen van hun eigen waterstofraceauto's kunnen de potentie en mogelijke toepassingen van waterstof worden aangetoond.

Voertuigen & Competities

Formula Zero

Het team begon te concurreren in het 2008 Formula Zero Championship, 's werelds eerste waterstof-brandstofcel kampioenschap. Gezien het belang van de komende waterstofeconomie en gezien de problemen met de klimaatverandering en de energie-transitie, trekt het project veel aandacht van internationale media.[1][2]

Het eerste seizoen was beperkt tot één evenement in de binnenstad van Rotterdam naast de Erasmusbrug. Voor het tweede seizoen bouwde Forze een nieuwe kart. Het seizoen bestond uit een Europese Beker en een aparte Grand Prix in het centrum van Turijn. In het derde seizoen werd opnieuw een enkele race gehouden, dit maal in het centrum van Den Haag, waar Forze met haar derde kart reed.

Formula Student

Het Formula Zero-kampioenschap bleek niet te groeien tot wat het beloofde te worden tijdens het eerste jaar. Forze bleef wel innoveren en schoof op naar de Formula Student-competitie. De Forze IV en V werden voertuigen speciaal gebouwd voor dit kampioenschap. Tot en met 2017 is Forze het enige studententeam dat heeft meegedaan met een kart aangedreven door een brandstofcel in de Formula Student-competitie.

Groeien

Bestand:Forze VII at GRD.jpg
Forze VII tijdens Gamma Racing Days 2017

Na tweemaal te strijden in de Formula Student-competitie, zette Forze een stap in de richting van de professionele racewereld. De volgende auto, de Forze VI, werd 's werelds eerste fullsize raceauto aangedreven door waterstof. Door het ontbreken van een FIA-licentie voor de Forze VI was het registreren voor officiële wedstrijden moeilijk. De auto heeft daarom niet gereden in door de FIA ondersteunde wedstrijden. Om te voorkomen dat dit probleem zich zou herhalen in de nieuwste iteratie van de Forze-line-up, de Forze VII, kocht het team een FIA-gecertificeerde LMP3-monocoque van ADESS AG. Daarmee bouwde het team de eerste waterstofraceauto die in een officiële wedstrijd heeft gereden tegen auto's met reguliere brandstofmotoren. De Forze VII is het nieuwste model van het team en nam deel aan de Supercar Challenge 2017 tijdens de Gamma Racing Days op het TT Circuit Assen. In de 45 minuten durende race zette de Forze VII de op twee na snelste rondetijd in de Sport-divisie. De waterstof-elektrische raceauto was niet in staat om de volledige wedstrijd aan één stuk door te rijden aangezien ze slechts brandstof aan boord had voor 30 minuten. Tanken op het circuit was destijds nog niet mogelijk, maar wordt door Forze onderzocht. Het team ontving wel de trofee voor de Garage 56-competitie voor hun innovatieve design.

Huidige Plannen

Forze wil de aanstaande editie van de Gamma Racing Days winnen in de Sport-Divisie van de Supercar Challenge 2018. De twee waterstoftanks van 350 bar zullen worden vervangen voor twee 700 bar tanks. Met deze nieuwe waterstoftanks zal de Forze VII een vol uur kunnen racen. Ook het subframe en de ophanging worden volledig vernieuwd en een nieuw en aerodynamischer carrosserie zal worden geïmplementeerd. Met deze en veel meer updates verwacht het team om competitief te zijn tijdens het volledige race weekend. Ofwel: vrije training, kwalificatie, race één en race twee.

Competitieresultaten

Bestand:5706 Gamma-Race-Days 1041 Worcflow.jpg
Forze ontvangt Garage 56 prijs tijdens Gamma Racing Days
Datum Race Voertuig Resultaat
23-08-2008 Formula Zero World Championship Forze I 1e
Zomer 2009 Formula Zero European Home Grand Prix Forze II 3e
11-10-2009 Formula Zero GP Torino Forze II 1e
19-08-2010 Formula Zero GP The Hague Forze III 1e
17-07-2011 Formula Student UK Forze IV DNF
15-07-2012 Formula Student UK Forze V 55e
07-08-2017 Supercar Challenge Sport Division (Gamma Racing Days) Forze VII DNF
07-08-2017 Supercar Challenge Garage 56 Forze VII 1e

Wereldrecords

Het team heeft verschillende officiële en officieuze wereldrecord pogingen gedaan om het FIA wereld snelheidsrecord te breken voor waterstof-brandstofcelauto's onder de 500 kg op de 1/8e mijl. Op 4 oktober 2010 verbrak het team het wereldrecord, dat destijds in handen was van het Formula Zero Mark II met 11,2 seconden. Dit vond plaats op het eiland Aruba op het Palo Marga International Raceway Park. Het team zette een tijd neer van 9,77 seconden.

Op 16 augustus 2011 organiseerde het team een officiële poging op de Prinses Beatrixlaan in het centrum van Den Haag. Met de hulp van de Koninklijke Nationale Autosport Federatie (KNAF) werd er een gecertificeerde baan opgezet. De Forze IV reed een tijd van 10,45 seconden die dag. Na een aantal maanden oordeelde de FIA dat de gemeten tijd geen officieel snelheidsrecord is vanwege een fout in de documenten die door de KNAF aan de FIA geleverd werd.

In mei 2015, nam het team de Forze VI mee naar de Nürburgring Norschleife. Met ex-Formule 1-coureur Jan Lammers werd het brandstofcel-ronderecord met meer dan een minuut verbroken. Dat was eerst in handen van het Nissan FCV X-Trail-concept. Lammers reed een tijd van 10:42,58. Deze tijd is tot en met 2017 niet verbroken door een brandstofcelauto.

Op 17 december 2015 behaalde de full-size Forze VI het elektrische ronderecord op het Circuit van Zandvoort met coureur en technicus van het team Kevin Schreiber achter het stuur. Met een rondetijd van 2:04,519 verbrak de Forze VI het record van de Tesla Roadster op het Nederlandse circuit. Op 4 juni 2017 raakte Forze haar record kwijt aan InMotion.

Team

Alle leden van het studententeam zijn student aan de TU Delft en zijn afkomstig van onder meer de faculteiten luchtvaart- en ruimtevaarttechniek, werktuigbouwkunde en elektrotechniek. Vanaf september 2017 bestaat het elfde bestuur uit 18 fulltime leden die worden ondersteund door bijna 30 parttimers.

Bestuur

2007-2008

Bestuur I

2008-2009

Bestuur II

2009-2010

Bestuur III

2010-2011

Bestuur IV

2011-2012

Bestuur V

2012-2013

Bestuur VI

2013-2014

Bestuur VII

2014-2015

Bestuur VIII

2015-2016

Bestuur IX

2016-2017

Bestuur X

2017-2018

Bestuur XI

1 Edgar van Os Ivo Salters Koen Lubbers Wouter Krul Jan Jaap Treurniet Michel Haak Ruiz Knöbel Menno Dalmijn Rick Everaert Mats Dirkzwager Gijs Vermeij
2 Koen Legrand Teunis Schuurman Edwin De Kreij Charlie van der Schoor Andrew Hagens Albert Mulder Jonas Brendelberger Nils Barfknecht Werner Jousma Joost Berendsen Steffen Strübing
3 Leon de Poorter Hielke Wesdorp Mart Moerdijk Matthijs Jansen Ruben Burger Remco Duba Mart van Rijsingen Marc Bisschop Sieger Falkena Sanne Nielsen
4 Bob Wittebrood Jelle Boersma Ruben Grandia Martin Hartvelt Anton Stoop Thomas Boogaart Coen Lastdrager Karsten Bakker
5 Pieter Danneels Thomas Arink Matthijs Damen Thijs van Winden Joost Kortleve Sjoerd van Empelen Beau Smit Thomas Barendse
6 Matthijs Koornneef Tiemen Joustra Kevin van Giessen Jan Bot Casper van Dien Colin Heimans Simon Vermeijlen
7 Niels van Duijkeren Ruben Biesheuvel Bob Ligtvoet Jasper Schenk Mathieu Blanke Pepijn de Heer
8 Stefan van Seggelen Philip Coenen Oscar Verbeek Tjebbe de Lint
9 Kevin Schreiber Tinie Lam Christophe Geuens
10 Lars Musters
11 Joerie Arkesteijn
12 Wouter van Gijseghem
13 Lode de Herdt
14 Thom Huisman
15 Maurice van der Maas
16 Jan Maarten Buis
17 Steijn van Schoor
18 Jelle de Vries

Coureurs

Bestand:8. 170708FORZE HR.jpg
Forze Team op Gamma Racing Days 2017

De voertuigen die door Forze worden ontworpen en gebouwd, worden ook bestuurd door leden van het team. Forze heeft sinds het derde jaar altijd coureurs gehad met minstens ervaring in het karten. Vanaf het zesde seizoen werd besloten om alleen coureurs in de waterstofauto's te laten rijden met een racelicentie vanwege de verhoogde prestaties van de auto.

Coureur 2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 2013-2014 2014-2015 2015-2016 2016-2017 2017-2018
1 Martin Buitelaar Martin Buitelaar Andrew Hagens Andrew Hagens Kevin Schreiber Kevin Schreiber Kevin Schreiber Kevin Schreiber Kevin Schreiber Kevin Schreiber
2 Andrew Hagens Andrew Hagens Marco van't Wout Jan Bot Jan Bot Jan Bot Jan Bot Jan Bot Jan Bot Jan Bot
3 Charlie van der Schoor Charlie van der Schoor Charlie van der Schoor Leo van der Eijk Leo van der Eijk Leo van der Eijk Leo van der Eijk Leo van der Eijk
4 Arie Nap Arie Nap
5 Kevin Schreiber

Sponsors

Forze is een stichting en is volledig afhankelijk van haar sponsors. Sponsors leveren software en materialen aan Forze, maar ondersteunen het team ook financieel. Sinds december 2015 is PitPoint hoofdsponsor van Forze.

Externe links

Referenties

rel=nofollow