Brontekst bekijken van Station Gent-Sint-Pieters

{{Zie Locatio}}
{{Infobox spoorwegstation België
| naam= Gent-Sint-Pieters
| afbeelding=
| opening=1912
| sluiting=1992 (goederen)
| telegrafischecode=FGSP
| lijnen=[[Spoorlijn 50|50]] - [[Spoorlijn 50A|50A]] - 50E - ''[[Spoorlijn 55 Gent - Terneuzen|55]]'' - [[Spoorlijn 75|75]]
| sporen=12
| perrons=6 (eilandperrons)
| stationscode=1000455
| architect=[[Louis Cloquet]]
| periode=[[Eclecticisme]]
| lat_deg = 51
| lat_min = 2
| lat_sec = 8
| lon_deg = 3
| lon_min = 42
| lon_sec = 38
}}
'''Station Gent-Sint-Pieters''' is het belangrijkste [[spoorwegstation]] van de stad [[Gent]] en het op drie na drukste station van [[België]], na de Brusselse stations [[Station Brussel-Zuid|Zuid]], [[Station Brussel-Centraal|Centraal]] en [[Station Brussel-Noord|Noord]] (cijfers van 2014 en 2015).<ref>[http://nl.metrotime.be/2015/06/02/must-read/384499/ Brussel heeft de drukste treinstations], Metro.be, 2 juni 2015.</ref><ref>[http://deredactie.be/permalink/1.2701263 Brussel-Noord is meest gebruikte station van het land], deredactie.be, 1 juli 2016</ref> Het werd in [[1912]] gebouwd ten zuiden van het oude stadscentrum ter voorbereiding van de [[wereldtentoonstelling van 1913]]. Het station heeft twaalf sporen en zes perrons, die tegen ten vroegste 2025 integraal vernieuwd zullen zijn in het kader van het [[Project Gent-Sint-Pieters]]. Het aantal reizigers is de laatste jaren sterk gegroeid; dagelijks maken ongeveer 56.000 reizigers gebruik van het station.

== Geschiedenis ==
Reeds op het eind van de jaren [[1830]] werd het gebied ten zuiden van Gent in oost-westrichting doorsneden door de [[Spoorlijn 50A|spoorlijn Brussel-Oostende]]. Het eerste station in de stad werd het [[Station Gent-Zuid]], een kopstation in het stadscentrum. Op de lijn Brussel-Oostende werd in de jaren 1889-1890 een kleine halte ingericht ten zuiden van de stad, het zogenaamde "Klein Sint-Pietersstation", een doorgangsstation enkele honderden meter oostwaarts van het latere Sint-Pietersstation, ter hoogte van het huidige Parkplein.

Begin 20ste eeuw werden plannen opgemaakt om dit gebied van de wijk [[Sint-Pieters-Aaigem]] ten zuiden van de historische stadskern te verstedelijken en ook een nieuw station werd hier gepland. Deze urbanisatie werden wat vooruitgeschoven met het oog op de Gentse [[Wereldtentoonstelling van 1913]], wat ook de ontwikkeling van het nieuwe station stimuleerde. De opdracht tot ontwerpen van het station werd toegekend aan ingenieur [[Louis Cloquet]] rond [[1908]]. Hij gaf het station een monumentaal voorkomen. Het station werd in lengterichting gebouwd langs de sporen van 1910 tot 1912. De voorgevel werd in noordelijke richting naar het nieuwe stationsplein ([[Koningin Maria Hendrikaplein]]) georiënteerd dat in 1912-1913 werd aangelegd. De sporen kwamen nu op een verhoogde berm om de waterwegen te overbruggen en overwegen te vermijden.

== Toekomst ==
{{Zie hoofdartikel|Project Gent-Sint-Pieters}}
In het najaar van 2006 werd van start gegaan met het [[Project Gent-Sint-Pieters]] dat het station en zijn hele omgeving grondig zal veranderen en vernieuwen. Na de voorbereidende werken, die zich voornamelijk situeerden in de straten rondom het stationscomplex, konden in november 2010 de eigenlijke stationswerken aanvatten. Tegen 2025 zullen alle sporen en perrons integraal vernieuwd zijn en is er een grote, open ruimte onder het sporencomplex.

== De toren ==
Station Gent-Sint-Pieters heeft een karakteristieke [[toren (bouwwerk)|uurwerktoren]] die asymmetrisch ten opzichte van de hoofdingang is geplaatst. Net zoals de toren van het oude postkantoor aan de Korenmarkt, dat door dezelfde architect ([[Louis Cloquet]]) werd ontworpen.

Men had in 1975 ontdekt dat de toren scheef stond. In 1999 werd bij de renovatie van het stationsgebouw opgemerkt dat de toren nog schever stond. Pas in 2005 werd het duidelijk hoe dramatisch de staat van de toren was: hij helde dertig centimeter over onder andere omdat de metalen steun binnenin kromgegroeid en volledig verroest was. Uiteraard was de toren niet meer water- en vochtbestendig. Ook de oude baksteen was niet meer vocht- en vorstbestendig, daarom werd besloten om de toren steen voor steen af te breken en weer op te bouwen in gewapend beton met een buitenzijde van bakstenen gemetseld die zo veel mogelijk lijken op de oorspronkelijke stenen. De nieuwe toren (kopie van de oude) werd tijdens de zomer van 2006 opgebouwd.

== De hal ==
De hal van het station is versierd met muur- en plafondschilderingen. De muurschilderingen tonen taferelen die verschillende Belgische steden moeten voorstellen; bezoekers aan de Wereldtentoonstelling van [[1913]] konden zo ook met de rest van België kennismaken. Het betreft onder meer Oostende, Antwerpen, Brussel, Brugge, Kortrijk, Oudenaarde, Ieper en Mechelen.

==Treindienst==
Vanuit Gent-Sint-Pieters lopen de spoorlijnen [[spoorlijn 50|50]] naar [[Station Brussel-Noord|Brussel-Noord]], [[spoorlijn 50A|50A]] naar [[station Brussel-Zuid|Brussel-Zuid]] en [[Brugge]] en [[Oostende]], en [[spoorlijn 75|75]] naar [[Rijsel]]. Tevens vertrekken de treinen over de lijnen [[spoorlijn 58|58]] naar [[Eeklo]] en [[spoorlijn 59|59]] naar [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] van dit station.

===Thalys===
Sinds 31 maart 2015 is de [[Thalys]] afgeschaft tussen Oostende en Brussel. Er werden veel te weinig passagiers vervoerd, waardoor de verliezen groot waren. Oostende kreeg in 1997 de Thalysverbinding omdat er in Wallonië ook één werd ingevoerd. Dit kwam door de [[wafelijzerpolitiek]] in België.<ref>[http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/regio/westvlaanderen/1.2288855 Laatste "spookthalys" uitgereden in Oostende], deredactie.be, 31 maart 2015</ref>

Gent is vanuit het Sint-Pietersstation verbonden met de volgende steden:

===Dagelijks===
{| class="wikitable"
! Treintype
! Verbinding
! Dienstregeling
|-
|[[Intercity|IC]] 01
|[[Station Oostende|Oostende]] - [[Station Brugge|Brugge]] - Gent Sint-Pieters - Brussel - [[Station Luik-Guillemins|Luik]] - [[Station Eupen|Eupen]]
|1x/u
|-
| IC 02
|[[Station Oostende|Oostende]] - [[Station Antwerpen-Centraal|Antwerpen-Centraal]]
|1x/u
|-
|IC 03
|[[Station Knokke|Knokke]]/[[Station Blankenberge|Blankenberge]] - [[Station Brugge|Brugge]]  - Brussel - [[Station Genk|Genk]]
|1x/u
|-
|IC 04
|[[Station Poperinge|Poperinge]]/[[Station Lille-Flandres|Rijsel]] - [[Station Kortrijk|Kortrijk]] - Gent - [[Station Antwerpen-Centraal|Antwerpen-Centraal]]
|1x/u 
|-
|IC 29
|[[station De Panne|De Panne]] -  [[Station Antwerpen-Centraal|Zone-Antwerpen]]
|1x/u
|-
|[[Stoptrein|L]]
|Gent Sint-Pieters - [[Station Zottegem|Zottegem]] - [[Station Geraardsbergen|Geraardsbergen]]
|1x/u
|}

===Week===
{| class="wikitable"
! Treintype
! Verbinding
! Dienstregeling
|-
|[[Intercity|IC]] 12
|[[Station Kortrijk|Kortrijk]] - Brussel - [[Station Leuven|Leuven]] 
|1x/u, de eerste en de laatste ritten zijn beperkt tot Schaarbeek.
|-
|[[Intercity|IC]] 20
|Gent Sint-Pieters - [[Station Aalst|Aalst]] - Brussel - [[Station Tongeren|Tongeren]] 
|1x/u
|-
|IC 21
|Gent Sint-Pieters - [[Station Mechelen|Mechelen]] - [[Station Leuven|Leuven]] 
|1x/u
|-
|L 
|[[Station Zeebrugge-Dorp|Zeebrugge-Dorp]] - Gent Sint-Pieters - [[Station Mechelen|Mechelen]]
|1x/u
|-
|L
|[[Station Ronse|Ronse]]/[[Station Kortrijk|Kortrijk]] Gent - [[Station Eeklo|Eeklo]] 
|1x/u
|-
| L
|Gent Sint-Pieters - [[Station Zottegem|Zottegem]] - [[Station Geraardsbergen|Geraardsbergen]]
|1x/u
|-
| [[P-trein|P]]
| Verscheidene diensten
| Tijdens de piekuren
|}

===Weekend===
{| class="wikitable"
! Treintype
! Verbinding
! Dienstregeling
|-
|[[Intercity|IC]] 20
| Gent-Sint-Pieters - [[Station Aalst|Aalst]] - Brussel - [[Station Dendermonde|Dendermonde]] - [[Station Lokeren|Lokeren]]
|1x/u
|-
|IC 29
|[[Station De Panne|De Panne]] - Gent Sint-Pieters - [[Station Aalst|Aalst]] - [[station Landen|Landen]]
|1x/u
|-
|L
|[[station Kortrijk|Kortrijk]] - [[Station Mechelen|Mechelen]]
|1x/u
|-
|L
|Gent Sint-Pieters - [[Station Zeebrugge-Strand|Zeebrugge-Strand]]
|1x/om de 2u
|-
|L
|Gent Sint-Pieters - [[Station Brugge|Brugge]]
|1x/om de 2u
|-
| L
|[[Station Eeklo|Eeklo]] - Gent - [[Station Ronse|Ronse]]
|Zaterdag: 1x/u; zondag: 1x/2u
|}

Dit aanbod wordt in de spitsuren versterkt met [[Piekuurtrein|P-trein]]en.

Het tweede belangrijkste station van de stad is [[Station Gent-Dampoort|Gent-Dampoort]], gelegen in de Dampoortwijk. Dit station langs de spoorlijnen [[spoorlijn 58|58]] en [[spoorlijn 59|59]] wordt bediend door de IC Poperinge/Rijsel - Kortrijk - Gent - Antwerpen en Antwerpen - Gent - Brugge - Oostende. Ook de [[Stoptrein|L-trein]] naar Eeklo stopt er, evenals die naar Antwerpen-Centraal.

==Reizigerstellingen==
Aantal instappende reizigers in het station Gent-Sint-Pieters:
{| class="wikitable"
! Jaar !! Weekdag !! Zaterdag !! Zondag
|-
| 2005 || 44.500 || 17.717 || 16.487
|-
| 2009 || 44.525 || 15.100 || 15.136
|-
| 2012 || 53.954 || 20.475 || 18.905
|-
| 2013 || 49.252 || 18.341 || 16.851
|-
| 2014 || 54.169 || 20.985 || 20.491
|-
| 2015 || 55.817 || 21.184 || 22.046
|}

==Streekvervoer==
Voor de [[Buurtspoorwegen van de provincie Oost-Vlaanderen|buurtspoorwegen]] was dit station het eindpunt voor alle tramlijnen, behalve de tram 'M' naar Merelbeke. Thans vertrekt een groot aantal streekbussen vanaf dit station. Tevens is het station een belangrijk knooppunt voor het stadsvervoer met vele tram- en buslijnen.

{{Navigatie spoorwegstations Gent}}
{{Navigatie spoorlijn 50 Brussel - Gent}}
{{Navigatie spoorlijn 50A Brussel - Oostende}}
<!--{{Navigatie spoorlijn 55 Gent - Terneuzen}}-->
{{Navigatie spoorlijn 75 Gent - Moeskroen}}
{{Appendix|2=
{{References}}
* http://users.telenet.be/pk/lijnen.htm#50A
* [https://web.archive.org/web/20080516134338/http://users.pandora.be/brail/lijn/lijn75.htm Lijn 75]
* http://users.telenet.be/pk/lijnen.htm#75
* [[Metro (België)|Metro]], Belgische Nederlandstalige editie, 21 november 2005
* [http://archive.wikiwix.com/cache/20100216102101/http://bttb.be/Reizigerstellingen_2007.pdf NMBS Reizigerstellingen 2007]
}}
{{Commonscat|Gent-Sint-Pieters train station}}
{{Coor title dms|51|2|8|N|3|42|38|E|type:landmark_scale:6250_region:BE}}

[[Categorie:Verkeer en vervoer in Gent]]
[[Categorie:Spoorwegstation in Oost-Vlaanderen|Gent-Sint-P]]
[[Categorie:Onroerend erfgoed in Gent]]
[[Categorie:Wereldtentoonstelling]]
[[Categorie:Bouwwerk van Louis Cloquet]]