Brontekst bekijken van Fort Pereyra

{{Infobox fort Antwerpen
| naam=Fort Pereyra
| lat_deg = 51
| lat_min = 13
| lat_sec = 49
| lat_dir = N
| lon_deg = 4
| lon_min = 25
| lon_sec = 21
| lon_dir = E
}}
'''Fort Pereyra''' (oorspronkelijk '''Fort Dambrugge''' soms ook vermeld als '''Fort Stuivenberg''', '''Stuivenbergfort''', '''Fort Pereira'''<ref>{{citeer web|titel=Kroniek van Antwerpen 1501-1600|url=http://www.avbg.be/kroniek_Antwerpen_1501-1600|bezochtdatum=2 juni 2017}}</ref>) is een voormalig fort en een onderdeel van de stadsomwalling van [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] ten tijde van de [[Tachtigjarige Oorlog]]. 

<!--[[Bestand:Antwerp - Antverpia; Gallis Anvers, Vernacule Antwerpen (Atlas van Loon).jpg|thumb|Kaart van Antwerpen uit de [[Atlas van Loon]] uit 1649 met het [[Zuidkasteel]] links op de kaart, het fort Pereyra bevond zich rechts buiten de kaart]]-->

Het fort lag grotendeels op de terreinen van het huidige [[Park Spoor Noord]] ter hoogte van de Viaduc Dam<ref name=spoor>{{citeer web|url=http://users.skynet.be/emplacement/Forten.htm |titel=Forten op het spoorwegemplacement van Antwerpen-Dam|bezochtdatum=24 juni 2017|date=21 januari 2004|auteur=Hugo Magielse}}</ref>. Ten tijde van de bouw hete het gebied [[Stuivenberg (Antwerpen)|Stuivenberg]], een [[terp]]- en [[Zandverstuiving|stuifzand]]heuvel in Antwerpen waarover een dijkweg liep door het omliggende moerasgebied en die de verbinding vormde tussen Antwerpen en [[Dambrugge]].

De bouwwerken van het fort werden aangevat in 1592 als deel van de [[vijfde stadsvergroting]], waar ook het [[Zuidkasteel]] toe behoorde.<ref>{{citeer web|url=https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/122214|bezochtdatum=22 juni 2017|titel=Antwerpen - 19de- en 20ste-eeuwse stadsuitbreiding
|uitgever=inventaris bouwkundig erfgoed}}</ref> Door de hoogteligging bevonden zich rond het fort verschillende graanmolens<ref>{{citeer web|url=http://www.ferraton.be/fr/lot/archive/1970191/detail/58/|titel=Kaart uit 1689 met Fort Pereyra en omliggende molens|bezochtdatum=2 juli 2017}}</ref>, onder ander de [[Katteberg (molen)|Katteberg]], die er stond van voor 1578 tot 1845.<ref>{{citeer web|url=http://www.molenechos.org/verdwenen/molen.php?nummer=4285|titel=Molen Katteberg|uitgever=molenechos.org|bezochtdatum=1 juli 2017}}</ref>

In 1618 werd het fort vergroot en  verplaatst.<ref>{{citeer web|url=http://www.antwerpen.be/nl/docs/stad/stadsvernieuwing/bestemmingsplannen/RUP_11002_214_10002_00002/RUP_11002_214_10002_00002_TN.pdf |titel=Ruimtelijk uitvoeringsplan 2060|page=94|date=september 2012|bezochtdatum=2 juni 2017|uitgever=stad Antwerpen}}</ref>

In 1702 werd het tenslotte gesloopt.

Ter verdediging van de stadsomwallingen bouwden de [[Frankrijk|Fransen]] tijdens de belegering van [[1812]]-[[1814]] iets oostelijker de Veld[[lunet]] Avy Stuivenberg (t.h.v. de huidige Veldstraat), die later bekend stond als [[Fort Carnot]]. Deze lunet werd aangelegd om tegenstanders te beletten voordeel te halen uit deze hoogte.<ref name=spoor /><ref>Sommige bronnen zien het Fort Carnot als de Franse naam voor het Fort Peyrera, andere waarschuwen voor verwarring tussen het Fort Stuivenberg wat het Fort Pereyra is en het lunet Stuivenberg dat uitgroeit tot het Fort Carnot.</ref>

{{Appendix}}
{{authority control|TYPE=|Wikidata=Q32133640 }}
{{Navigatie forten rond Antwerpen}}
{{DEFAULTSORT:}}
[[Categorie:Fort in België|Sint-F]]
[[Categorie:Bouwwerk in Antwerpen (provincie)]]
[[Categorie:Militaire geschiedenis van Antwerpen]]

[[Categorie:Geschiedenis van Antwerpen]]