Brontekst bekijken van Rotterdam

{{Zie artikel|Dit artikel gaat over de stad Rotterdam. Voor de gemeente Rotterdam: zie [[Rotterdam (gemeente)]]; voor andere betekenissen: zie [[Rotterdam (doorverwijspagina)]].}}
{{Infobox plaats in Nederland
| naam               = Rotterdam
| soort              = Stad
| bestandsnaam vlag  = Flag Rotterdam.svg
| vlagartikel        = Vlag van Rotterdam
| wapenartikel       = Wapen van Rotterdam
| bestandsnaam wapen = Arms_Rotterdam.jpg
| locatie            = LocatieRotterdam-2010
| provincie          = [[Bestand:Flag Zuid-Holland.svg|20px]] [[Zuid-Holland]]
| gemeente           = [[Bestand:Flag Rotterdam.svg|20px]] [[Gemeente Rotterdam|Rotterdam]]
| inwoners           = 603 425<ref>[http://www.cbs.nl Centraal Bureau voor de Statistiek]</ref>
| datum inwoners     = 18 maart 2010
| oppervlakte        = 319,35
| oppervlakte land   = 206,44
| oppervlakte water  = 112,91
| dichtheid          = 2923
| stadsrechten       = [[17 maart]] [[1299]]
| coordinaten        = 
| verkeersader       = A16, A20,A4, A13, A15 (ring Rotterdam)
| netnummer          = 010
| postcode           = 3000 - 3089
| burgemeester       = [[Ahmed Aboutaleb]]
| foto               = 
| ondertitel         = 
| extra portaal      = Rotterdam
}}


'''Rotterdam'''  is een grote [[Nederland]]se havenstad en dominerend onderdeel binnen de [[Rotterdam (gemeente)|gemeente Rotterdam]]. Rotterdam maakt deel uit van de [[Randstad (gebied)|Randstad]] en is gelegen in [[Zuid-Holland]].

De gelijknamige gemeente Rotterdam is met 603.425 inwoners (18 maart 2010) na de hoofdstad de grootste stad van Nederland. Het inwonertal van de grootstedelijke [[agglomeratie]] bedraagt bijna 1 miljoen inwoners (994.641 op 31 maart 2010). Rotterdam en zijn voorsteden vormen samen het stedelijkste gebied van Nederland. 

De [[haven van Rotterdam]] behoort tot de grootste en belangrijkste havens ter wereld. De stad is gelegen aan de [[Nieuwe Maas]], een van de rivieren in de delta die gevormd wordt door de [[Rijn]] en de [[Maas]]. De naam ''Rotterdam'' stamt uit de dertiende eeuw en verwijst naar een dam in de rivier de [[Rotte (rivier)|Rotte]].

== Geschiedenis en ontwikkeling ==
{{Zie hoofdartikel|geschiedenis van Rotterdam}}

=== Geschiedenis tot de twintigste eeuw ===
Omstreeks [[1260]] werd in de [[Rotte (rivier)|Rotte]] een [[dam (waterkering)|dam]] gelegd op de plek waar de [[Hoogstraat]] de Rotte kruist. Hieraan ontleent Rotterdam zijn naam. Rond deze dam ontstond een [[nederzetting]] waar men in eerste instantie leeft van [[visserij]]. Al snel werd het ook een handelsplaats en ontstonden de eerste [[haven]]s. Rotterdam kreeg in [[1340]] stadsrechten in [[1360]] een [[Muur (bouwsel)|stadsmuur]].

[[Frans van Brederode|Jonker Frans (van Brederode)]] heeft tijdens de [[Hoekse en Kabeljauwse twisten]] tussen 1488-1490 voor Rotterdam een belangrijke rol gespeeld. Door de oorlogen was de positie van Rotterdam als zijn uitvalsbasis in vergelijking met de omliggende steden enorm versterkt. Zo had het nabijgelegen [[Delft]] door hem al zijn schepen verloren en [[Gouda]] de helft van de huizen. Dankzij Jonker Frans werd Rotterdam definitief een stad van betekenis in Holland.

Tussen [[1449]] en [[1525]] bouwde men de laat-[[gotiek|gotische]] [[Grote of Sint-Laurenskerk (Rotterdam)|Laurenskerk]]. In het middeleeuwse Rotterdam was dit het enige stenen gebouw. Het was een ambitieus project, Rotterdam bestond destijds uit ongeveer 1200 huizen.

In [[1572]] werd Rotterdam geplunderd door troepen van de Spaanse [[stadhouder]] [[Maximilien de Hénin-Liétard|Bossu]]. In 1573 kiest de stad de kant van de [[Nederlandse Opstand]]. De stad had toen ongeveer 10.000 inwoners. Aan het eind van de [[16e eeuw]] laat [[Johan van Oldenbarnevelt]], die van 1576 tot 1586 [[raadpensionaris]] van de stad was, de Rotterdamse haven verder uitbouwen, waardoor de grondslag wordt gelegd voor de belangrijke plaats die deze stad zich in de zeehandel zal verwerven. Bij de volkstelling van 1622 was het aantal inwoners gegroeid tot ongeveer 20.000. Tegen het eind van de [[17e eeuw]] zouden het er zelfs 50.000 zijn.

Desondanks breidde de stad zich niet uit buiten zijn wallen en singels. De min of meer driehoekige ruimte tussen [[Coolsingel]], [[Goudsesingel]] en de [[Nieuwe Maas]] bedroeg niet meer dan 140 hectare, dus de stad raakte overbevolkt. Pas na [[1825]] zou zij zich buiten deze enge grenzen gaan uitbreiden.


In de [[19e eeuw]] werd de positie van Rotterdam als internationale [[haven van Rotterdam|haven]] bedreigd door de verzanding van de voornaamste verbinding met zee, de [[Brielse Maas]]. Om dit probleem het hoofd te bieden werd tussen 1827 en 1830 door het eiland [[Voorne (Zuid-Holland)|Voorne]] het [[Kanaal door Voorne|Voornse kanaal]] gegraven, tussen Rotterdam en [[Hellevoetsluis]]. Naarmate de grootte der zeeschepen in de 19e eeuw meer en meer toenam, bleek dit kanaal evenwel niet aan de behoeften te voldoen. Ingenieur [[Pieter Caland]] ontwierp een ambitieus plan voor een nieuwe verbinding met de Noordzee. In 1866 werd begonnen met de uitvoering hiervan. Tussen [[1866]] en [[1872]] wordt de [[Nieuwe Waterweg]] gegraven, een directe scheepvaartverbinding met de Noordzee tussen Rotterdam en de [[Hoek van Holland]]. Na het openstellen van de Nieuwe Waterweg begon de onstuimige groei van Rotterdam. Er werden verschillende nieuwe havens aangelegd, waardoor de werkgelegenheid enorm toenam. Dit trok arbeiders uit alle windstreken aan. Het geld dat door de stad werd verdiend, besteedde men onder meer aan de bouw van statige panden in het centrum.

De stad werd op twee manieren uitgebreid: door annexatie van een aantal omliggende gemeenten en door de bouw van veel nieuwe wijken. De eerste golf van annexaties vond plaats aan het einde van de negentiende eeuw met [[Delfshaven]] ([[1886]]), [[Kralingen]], een deel van [[Overschie]] en [[Charlois]] in [[1895]].

De havens werden in hoog tempo uitgebreid, onder invloed van mensen als [[Lodewijk Pincoffs]] en [[Gerrit de Jongh|G.J. de Jongh]]. Steeds meer havens werden aangelegd, zoals de [[Maashaven|Maas]]-, [[Rijnhaven (Rotterdam)|Rijn]]- en [[Waalhaven (haven)|Waalhavens]]. Aangetrokken door de werkgelegenheid die hieruit voortvloeit, verhuisden veel boeren, vooral uit [[Noord-Brabant]], naar de stad. De heersende landbouwcrisis versterkte dit effect. Voor de nieuwkomers werden snel rijen goedkope woningen in elkaar gezet, vooral op zuid, op de linker-Maasoever, die daardoor al snel de ''boerenzij'' werd genoemd. Tussen [[1880]] en [[1900]] groeide de bevolking snel van 160.000 naar 315.000. In 1920 zou de bevolking zelfs al iets boven de 500.000 inwoners bedragen. In [[1914]] werd [[Hoek van Holland]] ingelijfd, waarna in [[1933]] [[Pernis]] en [[Hoogvliet (deelgemeente)|Hoogvliet]] volgden.

Aan het einde van de [[19e eeuw]] was men reeds begonnen met de aanleg van de nieuwe wijken [[Cool (wijk)|Cool]], [[Crooswijk]] en het [[Nieuwe Westen]]. Vanaf ongeveer [[1914]] begon de verdere uitbreiding naar het westen, met achtereenvolgens [[Spangen (Rotterdam)|Spangen]], het [[Witte Dorp (Rotterdam)|Witte Dorp]] en [[Oud-Mathenesse]].

Het centrum van Rotterdam kreeg ondertussen steeds meer allure. De stadswallen waren al enige tijd daarvoor afgebroken, maar de singels, die eveneens deel uitmaakten van vroegere verdedigingswerken, lagen er nog. Deze werden rond deze tijd grotendeels gedempt om meer ruimte te maken, onder meer voor het sterk toegenomen verkeer. Ook dempte men grote stukken van de [[Rotte (rivier)|Rotte]]. Havenbaronnen en de gemeente investeerden in prestigieuze gebouwen. Na het dempen van de Coolvest ontstond hier een ruime boulevard met een nieuw [[Stadhuis van Rotterdam|stadhuis]], een chic postkantoor en de [[Beurs World Trade Center Rotterdam|Beurs]]. Moderne architecten kregen een kans.

=== Bombardement en bezetting ===

Alles verandert op [[14 mei]] [[1940]]. Nederland is op dat moment al vijf dagen in [[Tweede Wereldoorlog|oorlog]]. Reeds op de eerste dag landden er vele [[Duitsland|Duitse]] [[Parachute|parachutisten]] en luchtlandingstroepen rond Rotterdam-Zuid. Ook het [[Noordereiland (Rotterdam)|Noordereiland]] was bezet. Het Nederlandse garnizoen, aangevoerde infanterie en onderdelen van het Korps Mariniers houden echter de Maasoever en Maasbruggen voortdurend onder schot, waardoor het de Duitsers niet lukt om het centrum te bereiken. Na enkele dagen hevige gevechten rond de brug sturen de Duitsers in de ochtend van 14 mei een onderhandelaar. Er wordt gedreigd met de vernietiging van de stad. De Duitsers blijken weinig geduld te hebben: om het verzet te breken, besluiten de [[nazi]]'s om hun dreigement uit te voeren.

Het [[bombardement op Rotterdam]], dat vroeg in de middag plaatsvindt, duurt slechts een kwartier, maar de vernietigende uitwerking, mede door de brand die ontstaat, is gigantisch. Meer dan 24.000 woningen worden in de as gelegd. Ongeveer 800 mensen vinden de dood en 80.000 Rotterdammers zijn dakloos geworden. Als nog diezelfde middag de Duitsers dreigen om op dezelfde manier ook [[Utrecht (stad)|Utrecht]] plat te gooien, is dit reden voor de Nederlandse opperbevelhebber Winkelman tot capitulatie.

In Rotterdam is vrijwel het gehele centrum, het hart van de stad, veranderd in een smeulende puinhoop. Tegelijk met de bezetting begint ook het puinruimen. De [[Schie]], ter hoogte van de huidige Schiekade, wordt gedempt met het vele puin.

De oude [[Willemsbrug (Rotterdam)|Willemsbrug]] is vernield. Het is, behalve de [[Hefbrug]] voor treinverkeer die niet verwoest is, de enige brug over de Maas en deze moet dus snel worden hersteld. Op [[14 februari]] [[1942]] wordt de [[Maastunnel]] geopend. De bouw was begonnen in [[1937]]. Het is de eerste auto[[tunnel]] van Nederland.

Tijdens de bezettingstijd volgt ook de laatste grote annexatieronde. In [[1941]] worden in één klap de gemeenten [[Hillegersberg]], [[Schiebroek]], het resterende deel van [[Overschie]], [[Kralingseveer]] en [[IJsselmonde (deelgemeente)|IJsselmonde]] bij Rotterdam gevoegd.

Op [[31 maart]] [[1943]] bombarderen de geallieerden bij vergissing een deel van [[Delfshaven]], waarbij nog eens 326 mensen sterven en 400 gewond raken. Ook de [[hongerwinter]] ([[1944]]-[[1945]]) kost in Rotterdam vele levens.

Op 10 en 11 november 1944 wordt er een [[Razzia van Rotterdam|grote razzia]] gehouden waarbij circa 50.000 mannen tussen 17 en 40 werden weggevoerd. Op de avond voor de razzia wordt Rotterdam omsingeld door 8000 Duitse soldaten, worden alle belangrijke bruggen en pleinen bezet en het telefoonverkeer afgesloten; een belangrijke verzamelplaats was [[Stadion Feijenoord|De Kuip]]. De razzia werd systematisch uitgevoerd waardoor ontsnappen nauwelijks mogelijk was. Van de opgepakte Rotterdamse en Schiedamse mannen vertrokken er circa 20.000 te voet richting Utrecht, 20.000 werden per [[Groot Rijnschip|Rijnaken]] afgevoerd en 10.000 per trein. Van hen werden circa 10.000 man tewerkgesteld in het oosten van Nederland, de rest ging naar [[concentratiekamp|arbeitslager]]s in Duitsland.

=== Na de Tweede Wereldoorlog ===

Na de oorlog begint de [[wederopbouw]] langs de lijnen van het [[Basisplan voor de Wederopbouw van Rotterdam]]. In een drang naar vernieuwing en modernisering worden veel beschadigde gebouwen niet hersteld, maar gesloopt, zoals het gebouw van de Bijenkorf van Dudok.

In de [[1950-1959|jaren '50]] is de wederopbouw in volle gang. Rotterdam krijgt het imago van 'werkstad' en ontwikkelt zich tot een toonbeeld van moderniteit. In [[1953]] vindt de opening van de Lijnbaan plaats, de eerste autovrije winkelstraat in Europa. Het vooruitstrevende ontwerp trok internationaal veel aandacht. Het nieuwe [[Rotterdam Centraal|Centraal Station]] komt in [[1957]] gereed, met ernaast het op dat ogenblik hypermoderne [[Groothandelsgebouw]] uit [[1953]]. Ter gelegenheid van de [[Floriade (Nederland)|Floriade]] richt men in [[1960]] de [[Euromast]] op. Samen met het beroemde beeld '[[De Verwoeste Stad]]' van [[Ossip Zadkine]] wordt de Euromast een symbool van het naoorlogse Rotterdam. In [[1970]] wordt de Euromast verhoogd door er een ''Space Tower'' op te zetten, waarmee de totale hoogte op 185 meter komt.

Ter leniging van de woningnood stampt de gemeente in hoog tempo enkele nieuwe wijken met veel flats uit de grond, zoals [[Pendrecht]], [[Zuidwijk]], [[Lombardijen]], [[Ommoord]] en [[Zevenkamp (Rotterdam)|Zevenkamp]].

Tegelijk met het herstel van de havens ontwikkelt men ook plannen om stad en havengebied los te koppelen. Dit wil men bereiken door nieuwe havengebieden aan te leggen in de richting van de zee. Achtereenvolgens legt men ten zuiden van de Nieuwe Waterweg het [[Botlek]]gebied, [[Europoort]] en de [[Maasvlakte]] aan, met enorme tankopslagcapaciteit voor ruwe olie. In [[Pernis]], [[Rozenburg (eiland)|Rozenburg]] en verder westwaarts verrijzen grote raffinaderijen.
De havenactiviteiten groeien nu zo snel dat de Rotterdamse haven in [[1962]] de grootste haven van de wereld wordt.

Vanaf [[1960]] begint de aanleg van de [[Rotterdamse metro|metro]], die in [[1968]] geopend wordt als eerste metro in Nederland. Hiermee worden de wijken 'op zuid' verbonden met het centrum. In [[1970]] vindt nabij [[winkelcentrum Zuidplein|Zuidplein]] opening van de nieuwe [[Ahoy Rotterdam|Ahoy]]-hallen plaats.

Mede door de bebouwing van het Weena krijgt Rotterdam in de [[1990-1999|jaren '90]] een skyline met diverse [[wolkenkrabber]]s. Het [[Gebouw Delftse Poort]] wordt met 151 meter de hoogste wolkenkrabber van Rotterdam. In 1993 verdwijnt door de opening van de [[Willemsspoortunnel]] het spoor uit het centrum van Rotterdam. Met de voltooiing van de [[Erasmusbrug]] in 1996 krijgt Rotterdam een nieuw symbool.

== Geografie ==
{{Zie ook|Zie ook de categorie [[:Categorie:Geografie van Rotterdam|Geografie van Rotterdam]]}}


=== Topografie ===
Rotterdam ligt centraal in de [[Stadsregio Rotterdam]] en grenst met de klok mee aan de gemeenten [[Westland (gemeente)|Westland]], [[Maassluis]], [[Vlaardingen]], [[Schiedam]], [[Delft]], [[Lansingerland]], [[Zuidplas (gemeente)|Zuidplas]], [[Capelle aan den IJssel]], [[Krimpen aan den IJssel]], [[Ridderkerk]], [[Barendrecht]], [[Albrandswaard]], [[Spijkenisse]], [[Bernisse]], [[Brielle]] en [[Westvoorne]].
Enkele plaatsen in de omgeving zijn: [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]], [[Delft]], [[Zoetermeer]]. Het metropolitane gebied telt zo'n 1.600.000 inwoners.

=== Maasstad ===
Rotterdam wordt vaak aangeduid als Maasstad, en in de stad treft men vele verwijzingen naar de rivier de [[Maas]] (Maasboulevard, Maasgebouw, Maasbrug, Maastoren). Dit zijn historische verwijzingen want de Maas die bij [[Maastricht]] stroomt, stroomt niet meer door Rotterdam.
Tot ongeveer 1870 stroomde de Maas via wat nu de [[Afgedamde Maas]] is naar de [[Waal (rivier)|Waal]] bij [[Woudrichem (plaats)|Woudrichem]], om zo samen de [[Merwede]] te vormen. De Merwede stroomde via de [[Beneden-Merwede]] naar [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]] en splitste daar in [[Oude Maas]] en [[Noord (rivier)|Noord]], deze laatste wordt later samen met de [[Lek (rivier)|Lek]] de [[Nieuwe Maas]]. Ten westen van Rotterdam kwamen (en komen) Oude en Nieuwe Maas samen om zo via een dubbele monding rondom het eiland [[Rozenburg (eiland)|Rozenburg]] als [[Scheur (rivier)|Scheur]] en [[Brielse Maas]] in de [[Noordzee]] te komen. Het water dat toen door het centrum van Rotterdam stroomde, bevatte meer dan de helft van het totale Maaswater en op basis daarvan kan Rotterdam zich best Maasstad noemen.
In de periode 1861-1874 werd de [[Nieuwe Merwede]] gegraven voor een betere afvoer van de Waal, en daarmee ging het merendeel van het water van de Merwede, en dus van de Maas, niet meer via Dordrecht en Rotterdam naar zee, maar via het [[Haringvliet (zeearm)|Haringvliet]]. De Nieuwe Maas werd hierdoor voornamelijk afvoer van de Lek.
Uiteindelijk werd in verband met regelmatige overstromingen in het [[Land van Heusden]] in 1904 de [[Bergsche Maas]] gegraven en de vroegere Maas tussen [[Heusden (vestingstad)|Heusden]] en Woudrichem afgedamd. Hierdoor kon in principe het Maaswater Rotterdam niet meer bereiken en wordt sindsdien de Nieuwe Maas alleen nog maar door Rijnwater gevoed, terwijl het Maaswater geheel via het Haringvliet naar zee gaat.<ref>[[Dennis Waterman]], Spijkenisse in [[Het Parool]], 3 juni 2008.</ref>

=== Bestuurlijke indeling ===
Rotterdam bestaat uit 12 [[deelgemeente (Nederland)|deelgemeentes]], een wijkraad (voor [[Pernis]]) en een centrumraad. Deze zijn weer onderverdeeld in wijken. De meeste havengebieden en bedrijventerreinen vallen direct onder het centrale stadsbestuur.

{{Zie ook|Zie ook: [[Rotterdam (gemeente)|Gemeente Rotterdam]] en [[Lijst van wijken in Rotterdam]]}}

== Demografie ==
Rotterdam heeft, na de toevoeging van [[Rozenburg (Zuid-Holland)|Rozenburg]] in 2010, ruim 600.000 inwoners. Bij de [[Rotterdam (gemeente)|gemeente Rotterdam]] hoort bovendien ook [[Hoek van Holland]], aan de monding van de zeehaven. Na het openstellen van de Nieuwe Waterweg in 1875 begon de onstuimige groei van de haven en bevolking van Rotterdam: in 25 jaar tijd groeide de bevolking met circa 200.000 inwoners. De meeste "bootwerkers" kwamen uit [[Noord-Brabant]], [[Zeeland (provincie)|Zeeland]] en [[België]] om in de snel groeiende haven te werken. In de [[1960-1969|jaren 1960]] en [[1970-1979|'70]] kwamen veel immigranten uit [[Italië]], [[Spanje]], [[Marokko]], [[Turkije]], voormalig [[Joegoslavië]] en [[Griekenland]]. Ook woont er een zeer grote bevolkingsgroep van [[Antillianen]], [[Surinamers]], mensen van de [[Grote Antillen]] en [[Kaapverdië|Kaapverdianen]] in de stad. In totaal bestaat 46% van de Rotterdamse bevolking uit bewoners van allochtone afkomst<ref>[http://www.cos.nl/stadsgetallen/cijfers.php?bn=rotterdam Stadsgetallen<!-- Automatisch gegenereerde titel: verbeter de omschrijving als dat mogelijk is -->]</ref>.

=== Afkomst bevolking ===
De bewoners van Rotterdam vormen een bont geschakeerde cultuur: zo waren er op 1 januari 2007 51.945 mensen ingeschreven met een Surinaamse, 45.457 met een Turkse, 37.138 met een Marokkaanse, 19.278 met een Antilliaanse en 15.023 met een Kaapverdische culturele achtergrond. In 2009 leefden in Rotterdam 173 verschillende [[nationaliteit]]en in de stad.<ref>[http://www.cos.rotterdam.nl/smartsite.dws?Tekstmode=0,%201,%201&id=229&goto=2241833&style=2033&substyle= centrum voor onderzoek en statistiek] ''Bevolking van Rotterdam naar land van nationaliteit, op 1-1-2000 t/m 2009'', geraadpleegd op 18 mei 2010</ref> Een groot deel van de bewoners met een Nederlandse achtergrond heeft Brabantse voorouders; deze trokken al vanaf de [[19e eeuw]] als arbeiders naar de haven van Rotterdam.

{| class="wikitable"
! Afkomst
! 1995
! 2000
! 2005
|-
!style="text-align:left;"|Aandeel autochtonen
| 64,5%
| 59,4%
| 54,3%
|-
!style="text-align:left;"|Totaal aandeel allochtonen
| 35,5%
| 40,6%
| 45,7%
|-style="text-align:right;"
|aandeel Turken
| 6,0%
| 6,8%
| 7,6%
|-style="text-align:right;"
|aandeel Marokkanen
| 4,1%
| 5,1%
| 6,1%
|-style="text-align:right;"
|aandeel Surinamers
| 7,8%
| 8,5%
| 8,8%
|-style="text-align:right;"
|aandeel Antillianen
| 2,0%
| 2,7%
| 3,4%
|}<ref>[http://rotterdam.buurtmonitor.nl/ Buurtmonitor Rotterdam]</ref>


=== Leeftijdsgroepen ===
{| class="wikitable"
!
! 1995
! 2000
! 2005
|-
| Inwoners 0 t/m 4 jaar
| 6,2%
| 5,9%
| 6,0%
|-
| Inwoners 4 t/m 9 jaar
| 5,7%
| 5,9%
| 5,5%
|-
| Inwoners 10 t/m 14 jaar
| 5,1%
| 5,7%
| 5,7%
|-
| Inwoners 15 t/m 19 jaar
| 5,1%
| 5,7%
| 6,0%
|-
| Inwoners 20 t/m 34 jaar
| 27,1%
| 25,2%
| 24,5%
|-
| Inwoners 35 t/m 54 jaar
| 25,5%
| 27,5%
| 27,9%
|-
| Inwoners 55 t/m 64 jaar
| 9,2%
| 9,0%
| 10,1%
|-
| Inwoners 65 t/m 79 jaar
| 11,5%
| 11,0%
| 10,1%
|-
| Inwoners 80+
| 4,4%
| 4,2%
| 4,3%
|}<ref>[http://rotterdam.buurtmonitor.nl/ Buurtmonitor Rotterdam]</ref>



== Oeververbindingen ==
[[Bestand:Rotterdamse bruggen.jpg|thumb|Drie bekende Rotterdamse bruggen: de [[de Hef|Hef]], [[Willemsbrug (Rotterdam)|Willemsbrug]] en [[Erasmusbrug]]]]
[[Bestand:Rotterdam erasmusbrug.jpg|thumb|De [[Erasmusbrug]] (''de Zwaan'')]]
De eerste vaste oeververbinding van de Nieuwe Maas, de (oude) Willemsbrug, werd geopend in [[1878]]. Voor die tijd verzorgde alleen de [[veerpont]] tussen de [[Veerhaven]] en [[Katendrecht]] het oeververkeer. De tweede vaste verbinding, de Maastunnel, werd 64 jaar later, in 1942 geopend.

=== Bruggen ===
* [[Van Brienenoordbrug]] ([[1964]], later verdubbeld)
* [[Erasmusbrug]] ([[1996]]), architect [[Ben van Berkel]]
* [[De Hef]]
* [[Willemsbrug (Rotterdam)|Willemsbrug]] (de nieuwe van [[1981]], de opening was de eerste officiële handeling van Prins Willem-Alexander)
* [[Botlekbrug]] over de [[Oude Maas]]. Deze zal worden vervangen door een nieuwe brug

=== Tunnels ===
* [[Maastunnel]] (gebouwd 1937-[[1942]]; geopend tijdens de Duitse bezetting)
* [[Beneluxtunnel]]
* [[Botlektunnel]]
* [[Burgemeester Thomassentunnel]]
* [[Rotterdamse metro|Metrotunnels]] (in gebruik genomen vanaf [[1968]])
* [[Willemsspoortunnel]] (in gebruik genomen [[1993]])

== Cultuur ==


=== Kunst en cultuur ===
{{Zie hoofdartikel|Kunst en cultuur in Rotterdam}}

=== Architectuur ===
Doordat het centrum van Rotterdam op enkele historische gebouwen na in de Tweede Wereldoorlog grotendeels is verwoest, was en is er veel ruimte voor nieuwbouw. Rotterdam is dan ook, in tegenstelling tot veel andere oude Nederlandse steden, een moderne stad. De stad profileert zich als internationale architectuurstad met veel wolkenkrabbers.

Rotterdam is de enige hoogbouwstad in Nederland met een echte [[stedelijk silhouet|skyline]]. Rotterdam staat samen met [[Frankfurt am Main|Frankfurt]], [[Madrid (stad)|Madrid]], [[Parijs]], [[Warschau]], [[Brussel (stad)|Brussel]] en [[Londen]] in de Europese top van steden met [[hoogbouw]].

'''Kop van Zuid'''

Nog steeds wordt er gebouwd in het gebied rond de Nieuwe Maas. Een voorbeeld hiervan is de [[Kop van Zuid]] inclusief de [[Wilhelminapier]]. Op deze plaats worden sinds 2007 de hoogste wolkenkrabbers van Nederland gerealiseerd, de [[New Orleans (gebouw)|New Orleans]] (160 meter), en de [[Maastoren]] (164 meter). In 2012 moeten hier ook [[De Baltimore]] (171 meter), [[Havana]] (154 meter) en [[De Rotterdam (gebouw)|De Rotterdam]] (149,1 meter) verrijzen. vlak naast de [[New Orleans (gebouw)|New Orleans]] komen drie 70 meter hoge woontorens: San Francisco, Philadelphia en Boston. Aan de rechter Maasoever zal in de nabije toekomst gewerkt gaan worden aan de [[Zalmhaven (complex)]](185 meter).

'''Central District Rotterdam'''

Ook in Rotterdam centraal zullen er nieuwe moderne wolkenkrabbers herrijzen.
Vanaf 2005 zal er in Rotterdam aan een nieuw centraal station gewerkt worden, het zal in 2018 opgeleverd worden.
Vlakbij het toekomstige centraal station zal er een ca. 220 meter hoge wolkenkrabber gebouwd worden, genaamd Schiekadeblok.
Rond 2012 zal er gestart worden met de bouw, en het zal tegelijkertijd klaar zijn met het centraal station. Op het Weenapoint zullen in de toekomst twee enorme wolkenkrabbers gerealiseerd worden, de hoogte is nog niet bekend.

'''Lijnbaan en Coolsingel'''

In het winkelcentrum Lijnbaan wordt vandaag de dag gebouwd aan een 70,52 meter hoog kantoorgebouw van 16 verdiepingen. In het centrum van Rotterdam naast De Bijenkorf aan de voet van de Koopgoot en de Lijnbaan komt de 70 meter hoge B’Tower. Op de hoek van de Coolsingel en de Kruiskade komt een 156 meter hoge blikvanger, ontworpen door de Franse architect Christian de Portzamparc, genaamd [[Coolsingeltoren]] (156 meter).
Behalve een middelgroot theater moet de toren ruimte bieden aan kantoren, parkeergelegenheid en horeca. Het definitieve ontwerp van de toren zal de komende maanden in overleg met de ontwikkelaars, de potentiële huurders en de gemeente worden vastgesteld.

{{Zie ook|Zie ook: [[Lijst van hoogste gebouwen van Rotterdam]]}}

=== Straten, pleinen, buurten en bouwwerken ===
Door de grote schade die de stad in de Tweede Wereldoorlog heeft opgelopen, heeft Rotterdam nog maar weinig historische panden. De stad heeft daarentegen wel veel recente, moderne bezienswaardigheden. De volgende plaatsen en bouwwerken zijn bepalend voor het stadsbeeld van Rotterdam of op andere wijze belangrijk voor de stad.

Het beeld van het centrum van de stad wordt bepaald door een aantal grote straten en pleinen, met name de [[Coolsingel]], het [[Hofplein]], het [[Weena]], het [[Schouwburgplein (Rotterdam)|Schouwburgplein]], winkelcentrum [[Lijnbaan (Rotterdam)|Lijnbaan]], [[Meent (Rotterdam)|Meent]], het [[Beursplein (Rotterdam)|Beursplein]] met de [[Beurstraverse|Koopgoot]]. In dit gebied bevinden zich onder andere het [[Stadhuis van Rotterdam|stadhuis]] en de [[Beurs World Trade Center Rotterdam|beurs]] aan de [[Coolsingel]] en de [[Grote of Sint-Laurenskerk (Rotterdam)|Laurenskerk]] aan de [[Binnenrotte]]. Aan kinderen wordt verteld dat Erasmus een blad van zijn boek omslaat als het de klok van de Laurenskerk hoort slaan.

[[Delfshaven]] is een van de weinige overgebleven vooroorlogse pittoreske buurten met onder meer het ''Zakkendragershuisje'', het geboortehuis van [[Piet Hein (zeevaarder)|Piet Hein]] en museum [[De Dubbelde Palmboom]]. Uit de [[Oude of Pelgrimvaderskerk (Rotterdam-Delfshaven)|Pelgrimvaderskerk]] aan de haven van Delfshaven vertrokken de eerste kolonisten, via Engeland, naar het Noord-Amerikaanse continent. In Delfshaven bevindt zich ook de [[Westzeedijk]] met het [[Museumpark]].

Langs de oevers van de [[Nieuwe Maas]] bevinden zich de [[Maasboulevard (Rotterdam)|Maasboulevard]], het [[Witte Huis (Rotterdam)|Witte Huis]] en de [[Oude Binnenhaven (Rotterdam)|Oude Binnenhaven]].

De Nieuwe Maas wordt overbrugd door enkele grote bruggen, waarvan de [[Erasmusbrug]] de bekendste is. Tevens is er een anderhalf kilometer lange tunnel, de [[Maastunnel]], die beide oevers verbindt. Ook de Nieuwe Maas zelf is een belangrijke verkeersaders, voor vracht- en passagiersschepen. Toeristen maken graag gebruik van de [[Spido]]-havenrondvaartboten. Deze vertrekken vanaf het [[Willemsplein (Rotterdam)|Willemsplein]] naar allerlei bezienswaardigheden in het gehele havengebied.

Op ''Zuid'', aan de andere zijde van de Nieuwe Maas, bevindt zich het voetbalstadion [[De Kuip]]. Begin [[1930-1939|jaren dertig]] besloot een groep zakenlieden dat Rotterdam een eigen stadion moest bezitten, als antwoord op het Olympisch Stadion in Amsterdam. Uiteindelijk werd voor een constructie gekozen waarbij de tweede ring met zitplaatsen aan een stalen constructie hing. Daarmee was het Stadion Feyenoord het eerste stadion in Europa dat deze nieuwe bouw toepaste. Als voorbeeld diende het [[Yankee Stadium|stadion]] van de Amerikaanse honkbalclub New York Yankees.

Op Zuid liggen verder nog het [[Winkelcentrum Zuidplein]] met OV-knooppunt, en de de [[Oranjeboomstraat]], een doorgaande verkeersroute van [[Station Rotterdam Zuid]] tot aan de [[Maasbruggen (Rotterdam)|Maasbruggen]].

In de drukke stad bevinden zich enkele grote en kleinere parken: Het [[Euromast]]park, het [[Kralingse Bos]] met de [[Kralingse Plas]] (noord); het [[Zuiderpark (Rotterdam)|Zuiderpark]] (zuid), [[Vroesenpark]] (noordwest).

=== Memorabilia ===
* Het beeld van [[Johan van Oldenbarnevelt]] voor het [[Stadhuis van Rotterdam|stadhuis]].
* Het beeld van [[Gerrit de Jongh]], havenbouwer van Rotterdam (1845-1917), in het [[Museumpark]].
* Het beeld van [[Desiderius Erasmus|Erasmus]], oftewel "Erasmus van Rotterdam", nabij de [[Grote of Sint-Laurenskerk (Rotterdam)|Laurenskerk]], het oudste standbeeld van een seculier persoon in Nederland.
* Het beeld van [[Piet Hein (zeevaarder)|Piet Hein]] in Delfshaven.
* [[De Verwoeste Stad|Het beeld "De verwoeste stad"]] van [[Ossip Zadkine]], ter herdenking van de bombardementen.
* Loods 24, [[Stieltjesstraat]], Rotterdam-Zuid, een oude, ommuurde havenloods waar van 1942 tot en met 1945 meer dan 12.000 joodse Rotterdammers werden samengebracht om via kamp [[Kamp Westerbork|Westerbork]] naar Duitse concentratiekampen te worden gebracht.
* De Directiekeet van architect [[Jacobus Johannes Pieter Oud|J.J.P. Oud]], vertegenwoordiger van [[De Stijl]] bij het [[Witte Dorp (Rotterdam)|Witte Dorp]], een bekend voorbeeld van de sociale woningbouw uit 1922-'23.
* Een reconstructie in staal van de [[Delftsche Poort (stadspoort)|Delftsche Poort]] aan het [[Pompenburg]].
* [[Mariniersmonument]], [[Oostplein]], ter herdenking van de gesneuvelde mariniers in de meidagen van 1940.

In de huidige [[straattaal]] wordt Rotterdam ook wel aangeduid met ''Roffa''. Van eerdere datum is de benaming ''Rotjeknar''. Hierop ontstond het (voornamelijk door niet-Rotterdammers gebruikte) enigszins neerbuigende ''Rotjeknor''.<ref>[http://www.nrc.nl/100jaar_voorpaginas/article1572182.ece/Rotjeknor NRC.nl Archief Woordhoek]</ref>

=== Brandgrens van Rotterdam ===
Het als gevolg van de Duitse aanval - en daarop volgende branden - verwoeste gebied staat in Rotterdam bekend als ‘de brandgrens’. Rotterdam heeft na de oorlog gekozen voor vernieuwing van de binnenstad en niet voor herbouw. Lange tijd werd in Rotterdam de wederopbouw gevierd en wel op 18 mei, de dag waarop werd begonnen met puinruimen. Vooruitkijken en niet terugblikken was het devies.

Het oude centrum is verdwenen en anders dan in de meeste steden is de band met het verleden nauwelijks zichtbaar in de bebouwde omgeving. Wie het verhaal van de stad wil vertellen, aan oude en nieuwe Rotterdammers, mist een concreet aanknopingspunt. Daarom besloot het gemeentebestuur in 2006 dat de brandgrens de komende jaren blijvend wordt gemarkeerd met behulp van fraai vorm gegeven lampjes in het plaveisel: de brandgrens als ''lieu de mémoire''. Voor de markering werd een prijsvraag uitgeschreven die werd gewonnen door Adriaan Geuze en zijn bureau West 8.
In mei 2009 is het eerste deel van de markering opgeleverd. In mei 2010 moet het ruim 12 km lange lint zijn voltooid.

Eerder, in 2007 en 2008, is de brandgrens incidenteel verlicht met reusachtige schijnwerpers, een initiatief en project van Mothership. Meer dan honderd lampen schenen omhoog en gaven de skyline van Rotterdam een extra dimensie. Duizenden mensen kwamen bijeen om dit moment te herdenken.
Dit project zal niet meer worden herhaald.

Het exacte tracé van de brandgrens is in kaart gebracht door ir. Koos Hage en het onderzoek is verantwoord in de publicatie ‘Rotterdam De brandgrens van 14 mei 1940’ (Veenman Publishers, 2008).
<ref>[http://www.erasmuspc.com/index.php?option=com_content&task=view&id=328&Itemid=58 Erasmuspc.com: Foto's, filmpjes en achtergrondartikel (en) over brandgrens]</ref>

=== Media ===
In Rotterdam is er [[regionale radio]] en [[regionale televisie]] zoals [[RegioTV Rotterdam]], [[RTV Rijnmond]], en [[Regio TV]]. [[Lokale radio]] wordt gemaakt door de stadsradio [[Megastad FM]] en jongerenzender [[FunX]].

Er zijn daarnaast de volgende kranten in Rotterdam gevestigd:

Landelijk
* [[Algemeen Dagblad]]
* [[NRC Handelsblad]]
Regionaal
* [[AD Rotterdams Dagblad]]
* [[Maasstad (krant)|Maasstad]]
* [[De Havenloods]]
* [[De Botlek]]
* [[Metro International|Metro editie Rotterdam]]

== Economie ==
=== Haven ===
{{Zie hoofdartikel|Haven van Rotterdam}}
[[Bestand:Rotterdam 20050518 7637.jpg|thumb|Luchtfoto van de [[haven van Rotterdam]]]]
Rotterdam ligt centraal ten opzichte van het achterland en heeft zich mede daardoor kunnen ontwikkelen tot de grootste [[havenstad]] van [[Europa (continent)|Europa]] op het gebied van overslag van massagoederen, ook wel ''bulkoverslag'' genoemd. [[Aardolie]] neemt daarbij de eerste plaats in. Verder is Rotterdam met afstand de belangrijkste containerhaven van Europa.<br />
De havenactiviteiten zijn geleidelijk verschoven naar de oevers van de Nieuwe Waterweg en met name de [[Maasvlakte]]; sinds 1985 zijn ze niet meer in het centrum van de stad te vinden. Het [[Havenbedrijf Rotterdam N.V.|Havenbedrijf Rotterdam]] is verzelfstandigd.

Rotterdam is zijn positie als grootste haven ter wereld sinds 2004 kwijt. De explosief groeiende economie van China bracht [[Shanghai]] op nummer één en [[Singapore]] op nummer twee. De positie van Rotterdam ten opzichte van concurrenten [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] en [[Hamburg]] als '[[Gateway to Europe]]' bleef echter onaangetast. De haven verwerkte in 2004 een recordhoeveelheid van 354 miljoen ton, 8 procent meer dan het jaar daarvoor. Shanghai haalde 380 miljoen ton en Singapore 370 miljoen ton <ref>[[Algemeen Dagblad]], 30 december 2004.</ref>.

Op het moment wordt de [[Tweede Maasvlakte]] ontwikkeld, omdat in het bestaande haven- en industriegebied geen plaats meer is voor nieuwe grootschalige activiteiten. Door in de Noordzee nieuw land te creëren kan de Rotterdamse haven zich verder ontwikkelen, hetgeen van belang is voor de regionale en Nederlandse economie.

=== Bedrijfsleven ===
Rotterdam is de vestigingsplaats van een groot aantal bedrijven, waarvan de bekendste zijn: [[Unilever]], [[Mittal Steel]], [[Fortis]], [[Nationale Nederlanden]] en [[Robeco]]. Gerelateerd aan de haven zijn er handelscentra gericht op één land gevestigd zoals het Korean Trade & Distribution Center. Het European China Center met 100.000 m2 bij de Rijnhaven staat in de planning om gebouwd te worden.

=== Winkels en markten ===
[[Bestand:Marktrotterdam.jpg|thumb|right|200px|Markt op de Binnenrotte]]
In het centrum van Rotterdam is een groot winkelgebied met onder andere de [[koopgoot]], de [[Lijnbaan (Rotterdam)|Lijnbaan]], de Hoogstraat en het winkelcentrum Plaza. Verder heeft Rotterdam het winkelcentrum [[Winkelcentrum Zuidplein|Zuidplein]] in Rotterdam-Zuid, de winkel- en woonmall [[Winkelcentrum Alexandrium|Alexandrium]] in [[Prins Alexander (Rotterdam)|Prins Alexander]] en vele kleinere winkelcentra verspreid over de gehele stad.

De [[koopavond]] is op vrijdagavond. In het centrum van Rotterdam zijn de winkels iedere zondagmiddag geopend.

In Rotterdam zijn 14 week[[markt (winkel)|markten]]. De twee grootste zijn de [[Markt Rotterdam Centrum]] op dinsdag en zaterdag op de [[Binnenrotte]] in het centrum en op woensdag bij het [[Afrikaanderwijk|Afrikaanderplein]] in [[Rotterdam-Zuid]]. In 2011 zal bij de Binnenrotte ook een overdekte markthal geopend worden met 110 kramen. Op de eerste twee verdiepingen van de markthal bevinden zich horeca en winkels. Van de tweede verdieping tot de elfde verdieping zullen er luxe appartementen komen.

== Onderwijs ==
Rotterdamse onderwijsinstellingen voor wetenschappelijk, hoger en speciaal onderwijs:
* [[Erasmus Universiteit Rotterdam]]
* [[Hogeschool Rotterdam]]
* [[Pabo Thomas More]] (Dependance van Hogeschool Leiden)
* [[Rotterdams Conservatorium]] (Codarts)
* [[Rotterdamse Dansacademie]] (Codarts)
* [[Willem de Kooning Academie]] (Academie voor beeldende kunsten)
* [[Academie van Bouwkunst]]
* [[Hogeschool INHOLLAND]]
* [[Koninklijke Amman Stichting]] (Instituut voor onderzoek en speciaal onderwijs voor doven en slechthorenden)

== Volksgezondheid en sport ==
=== Gezondheidszorg ===
{{Zie ook|Zie: [[:Categorie:Ziekenhuis in Rotterdam|Ziekenhuizen in Rotterdam-Rijnmond]]}}

=== Sport ===
{{Zie ook|Zie ook de categorie [[:categorie:Sport in Rotterdam|Sport in Rotterdam]]}}
Rotterdam organiseert enkele belangrijke sporttoernooien en -evenementen
* [[Marathon van Rotterdam]]
* [[Rotterdam on Wheels]]
* [[ATP-toernooi van Rotterdam|ABN AMRO - World Tennis Tournament]]
* [[World Port Tournament]] (Honkbal)
* [[Port of Rotterdam Tournament]](voetbal)
* [[Bavaria City Racing]]
* [[Redbull Air Race Rotterdam]]
* [[Ronde van Frankrijk 2010/Eerste etappe|Eerste etappe]] van de [[Ronde van Frankrijk 2010|Tour de France 2010]]

Rotterdam is daarnaast ook de thuishaven van heel wat bekende en minder bekende sportclubs. Vooral in de hoogste voetbaldivisies is Rotterdam met drie clubs goed vertegenwoordigd.
* [[Eredivisie (voetbal)|Eredivisieclub]] [[Feyenoord]] - stadion: [[Stadion Feijenoord]], ook wel "De Kuip" genoemd.
* Eredivisieclub [[SBV Excelsior|Excelsior]] - [[Stadion Woudestein]].
* Eerstedivisieclub [[Sparta Rotterdam|Sparta]] - [[Sparta-Stadion Het Kasteel|Sparta Stadion]], ook wel "Het Kasteel" genoemd vanwege de twee torens aan de poort.

Verder is Rotterdam met andere sporten ook goed vertegenwoordigd op landelijk niveau.
* [[A.R.S.R. Skadi]], succesvolle roeivereniging met meerdere Varsity-overwinningen en (inter)nationaal blikkende roeiers.
* [[DOOR Neptunus]], succesvolle honkbalclub uitkomend in de [[honkbal hoofdklasse]], geldt ook voor [[Sparta/Feyenoord]].
* [[VC Nesselande]], succesvolle volleybalploeg bij de mannen, maar ook de vrouwen komen uit in de [[A-League (volleybal)|A-League]].
* [[HC Rotterdam]], hockeyclub met zowel de mannen als de vrouwen vertegenwoordigd in de [[Hoofdklasse hockey]].
* [[VOC (sportclub)]], Voetbal en cricketclub waarvan het het cricketteam goed presteert in de [[Hoofdklasse cricket]].
* [[Rotterdam Trojans]], American-footballclub uitkomende in de hoogste divisie.
* [[Rotterdam Challengers]], basketbalploeg uitkomend in de [[Eredivisie (basketbal)|eredivisie basketbal]].
* [[Feijenoord van Teylingen]], meervoudig landskampioen tafeltennis.

In December 2008 onthulde burgemeester Opstelten de plannen voor een "[[De Nieuwe Kuip|nieuwe Kuip]]". <br />
Er zijn ook plannen voor een nieuw Spartastadion. Dit moet komen in de Spaanse polder, een industrieterrein, maar deze plannen zijn nog niet concreet.

== Verkeer en vervoer ==
=== Wegverkeer ===
Rotterdam is bereikbaar via diverse [[autosnelweg]]en, zoals de
* {{A-wegNL|13}} ''Rotterdam'' - [[Delft]] - [[Den Haag]] (- [[Amsterdam]] via {{A-wegNL|4}})
* {{A-wegNL|15}} [[Rozenburg (Zuid-Holland)|Rozenburg]] - ''Rotterdam'' - [[Ridderkerk]] - [[Nijmegen]]
* {{A-wegNL|16}} ''Rotterdam'' - [[Dordrecht (Nederland)|Dordrecht]] - [[Breda]] (- [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] via {{A-wegBE|1}})
* {{A-wegNL|20}} [[Hoek van Holland]] - ''Rotterdam'' - [[Gouda]] (- [[Utrecht (stad)|Utrecht]] via {{A-wegNL|12}})
* {{A-wegNL|29}} ''Rotterdam'' - [[Hellegatsplein]] - [[Dinteloord]]

=== Luchthaven ===
Rotterdam heeft ook een eigen luchthaven: [[Rotterdam The Hague Airport]], in de volksmond Zestienhoven, naar de polder waarin zij ligt.

=== Openbaar vervoer ===

Het stadsvervoerbedrijf [[Rotterdamse Elektrische Tram|RET]] exploiteert (sinds [[1927]]) in Rotterdam e.o. [[Rotterdamse tram|trams]] en [[autobus|bussen]] en sinds [[1968]] ook het [[Rotterdamse metro|metrovervoer]] met de metrolijnen [[Lijn A (metro van Rotterdam)|A]], [[Lijn B (metro van Rotterdam)|B]], [[Lijn C (metro van Rotterdam)|C]] en [[Lijn D (metro van Rotterdam)|D]]. Sinds 10 september 2006 exploiteert de RET ook een spoorlijn, namelijk de voormalige [[Hofpleinlijn]] als [[RandstadRail]]-lijn. Sinds 3 september 2007 rijdt de RandstadRail tussen Rotterdam-Hofplein en Den Haag CS. Medio 2010 zal de RandstadRail-lijn, [[Lijn E (metro van Rotterdam)|Metrolijn E]], aangesloten zijn op het Rotterdamse metronetwerk door de opening van het [[Statenwegtracé]] tussen [[Rotterdam Centraal]] en [[Station Melanchthonweg|Melanchthonweg]]. Het traject naar Rotterdam-Hofplein zal dan gesloten worden. In 2011 zal [[Lijn E (metro van Rotterdam)|metrolijn E]] uiteindelijk lopen van [[Den Haag Centraal]] tot [[Slinge (metrostation)|Slinge]].

Per trein is Rotterdam vanaf diverse stations rechtstreeks te bereiken. Rechtstreekse bestemmingen zijn onder andere: [[Den Haag Centraal|Den Haag]], [[station Haarlem|Haarlem]], [[Luchthaven Schiphol|Schiphol]], [[station Amsterdam Centraal|Amsterdam]], [[Utrecht Centraal|Utrecht]], [[Leiden Centraal|Leiden]], [[Station Dordrecht|Dordrecht]], [[Station Leeuwarden|Leeuwarden]], [[Station Groningen|Groningen]], [[Station Enschede|Enschede]], [[Station Hoek van Holland Haven|Hoek van Holland]], [[Station Breda|Breda]], [[Station Eindhoven|Eindhoven]], [[station Venlo|Venlo]], [[station Roosendaal|Roosendaal]], [[station Vlissingen|Vlissingen]], [[Station Antwerpen-Centraal|Antwerpen]], [[Station Brussel-Zuid|Brussel]] en [[Station Paris Nord|Parijs]].

Tevens is het ook mogelijk om dagelijks met de [[Thalys]] naar [[Parijs]] te reizen. 's Zomers is het ook mogelijk om rechtstreeks naar bestemmingen zoals [[Avignon]] en [[Marseille]] te reizen. 's Winters is dit mogelijk naar [[Bourg-Saint-Maurice]]. Deze bestemmingen zijn in de genoemde periode één keer per week op zaterdag te bereiken met de Thalys.

Het meeste treinverkeer komt van en naar station [[Rotterdam Centraal]] aan het Stationsplein. Rotterdam Centraal wordt tussen 2007 en 2012 vervangen door een nieuw stationsgebouw. Andere stations in Rotterdam zijn: [[station Rotterdam Alexander|Alexander]], [[station Rotterdam Blaak|Blaak]], [[station Rotterdam Lombardijen|Lombardijen]], [[station Rotterdam Noord|Noord]], Stadion (alleen bij evenementen), en [[station Rotterdam Zuid|Zuid]]. Binnen de Rotterdamse gemeentegrenzen liggen ook nog de stations [[station Hoek van Holland Haven|Hoek van Holland Haven]] en [[Station Hoek van Holland Strand|Hoek van Holland Strand]].

== Bestuurlijk ==
=== Politiek ===
De gemeenteraad van Rotterdam bestaat uit 45 leden. De [[Partij van de Arbeid (Nederland)|Partij van de Arbeid]] en [[Leefbaar Rotterdam]] zijn de grootste politieke partijen in Rotterdam met beiden 14 zetels. De [[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]] en [[Democraten 66|D66]] hebben elk vier zetels; [[Christen Democratisch Appèl|CDA]] en [[GroenLinks]] hebben drie zetels; de [[Socialistische Partij (Nederland)|SP]] twee zetels en [[CU]]/[[Staatkundig Gereformeerde Partij|SGP]] heeft één zetel.

Het [[college van burgemeester en wethouders]] bestond sinds 2006 uit PvdA, CDA, GroenLinks en VVD. In april 2009 stapte de VVD uit het gemeentebestuur; de [[coalitie]] bleef overeind. [[Ahmed Aboutaleb]] (PvdA) is sinds januari 2009 burgemeester van Rotterdam.

{{Zie ook|Voor meer politiek zie: [[Rotterdam (gemeente)]]}}

=== Stedenbanden ===
Rotterdam is erg actief op het gebied van partnersteden.<ref>[http://www.trouw.nl/opinie/article1864703.ece/En_dan_valt__het_met_Hamas_heus_wel_mee__.html En dan valt het met Hamas heus wel mee?], [[Elma Drayer]], [[Trouw (krant)|Trouw]], 24 september 2008.</ref>

{{Kolommen2|Kolom1=
'''13 Zustersteden'''
* [[Dresden]], {{DE}}, sinds 1988
* [[Baltimore (Maryland)|Baltimore]], {{US}}, sinds 1985
* [[Sint-Petersburg]] {{RU}}, sinds 1984
* [[Havana]], {{CU}}, sinds 1983
* [[Shanghai]], {{CN}}, sinds 1979
* [[Gdansk]], {{PL}}, sinds 1977
* [[Boergas (stad)|Boergas]], {{BG}}, sinds 1976
* [[Constanţa (stad)|Constanţa]], {{RO}}, sinds 1976
* [[Esch-sur-Alzette]], {{LU}}, sinds 1958
* [[Keulen]], {{DE}}, sinds 1958
* [[Rijsel]] (Lille), {{FR}}, sinds 1958
* [[Luik (stad)|Luik]], {{BE}}, sinds 1958
* [[Turijn (stad)|Turijn]], {{IT}}, sinds 1958
| Kolom2=
'''13 Partnersteden'''
* [[Bratislava]], {{SK}}, sinds 1991
* [[Boedapest]], {{HU}}, sinds 1991
* [[Durban (Zuid-Afrika)|Durban]], {{ZA}}, sinds 1991
* [[Praag]], {{CZ}}, sinds 1991
* [[Buenos Aires (stad)|Buenos Aires]] {{AR}}, sinds 1990
* [[Osaka]], {{JP}}, sinds 1984
* [[Jakarta]], {{ID}}, sinds 1983
* [[Neurenberg]], {{DE}}, sinds 1961
* [[Duisburg]], {{DE}}, sinds 1950
* [[Bazel-Stad|Bazel]], {{CH}}, sinds 1945
* [[Oslo]], {{NO}}, sinds 1945
* [[Antwerpen (stad)|Antwerpen]] {{BE}}, sinds 1940.
* [[Kingston upon Hull|Hull]], {{GB}}, sinds 1936
* [[Istanbul]] {{TR}} sinds 1935
}}
'''4 Zusterhavens'''
* [[Tokio]], {{JP}}, sinds 1989
* [[Busan]], {{KR}}, sinds 1987
* [[Seattle]], {{US}}, sinds 1969
* [[Kobe]], {{JP}}, sinds 1967

== Bekende Rotterdammers ==
{{Zie hoofdartikel|lijst van Rotterdammers}}

== Onderscheidingen ==
* de [[Van Oldenbarneveltpenning]], is de hoogste gemeentelijke onderscheiding voor mensen die zeer grote verdiensten hebben gehad voor de wetenschap, de economie, de kunst en cultuur of voor het bestuur in Rotterdam. Deze penning wordt hooguit eenmaal per jaar uitgereikt.
* de [[Wolfert van Borselenpenning]] is bedoeld voor personen die activiteiten hebben ontplooid in een leidinggevende functie op verschillende terreinen van de Rotterdamse samenleving.
* de [[Erasmusspeld]] kan worden uitgereikt aan personen die zich lange tijd op sociaal, cultureel, economisch of sportief gebied verdienstelijk hebben gemaakt voor de Rotterdamse samenleving.
* het [[Oog van Rotterdam]] kan worden uitgereikt aan Rotterdammers die bijgedragen hebben aan de verbetering van de veiligheid en de leefbaarheid in Rotterdam. Zij moeten actie hebben ondernomen om te voorkomen dat anderen schade opliepen en zonder zichzelf daarbij in gevaar te brengen. Ook moet het optreden in Rotterdam op straat zijn gebeurd. Verder mogen de kandidaten geen agent, brandweerman of bijvoorbeeld ambulancemedewerker van beroep zijn.

== Naamgeving ==
Rotterdam is naamgever van de volgende plaatsen:
* [[Rotterdam (New York)|Rotterdam]], [[New York (staat)|NY]], [[Verenigde Staten]]
* [[Rotterdam (Limpopo)|Rotterdam]], [[Limpopo (provincie)|Limpopo]], [[Zuid-Afrika]]
* [[Rotterdam (Oostelijke Kaap)|Rotterdam]], [[Oost-Kaap]], Zuid-Afrika
Ook heeft de plaatsnaam Rotterdam in West-Suriname bestaan. De plaats is echter overstroomd en in de oceaan verdwenen; later is 30 kilometer zuidelijker Nieuw Nickerie gebouwd.

De ''[[Rotterdam (V)|Rotterdam]]'' is een van de grootste en bekendste schepen van de [[Holland-Amerika Lijn]], in de vaart genomen in 1959. Sinds [[1899]] had het ''S.S. Rotterdam'' al vele honderden immigranten naar Amerika vervoerd. Sinds 2008 ligt het schip in Katendrecht afgemeerd om onder andere als hotel dienst te doen.

De [[Hr. Ms. Rotterdam (1998)|Hr.Ms. Rotterdam]] is 1 van de 2 LPD's (Landing platform dock) die in het bezit zijn van de Nederlandse Koninklijke Marine. Het schip wordt gebruikt voor embarkatie van eenheden van het Korps Mariniers. Met haar 166 meter en 10 dekken is ze meteen een van de grotere schepen van de Nederlandse vloot.

== Zie ook ==

* [[Lijst van bouwwerken in Rotterdam]], de belangrijkste bouwwerken op rij
* [[Lijst van burgemeesters van Rotterdam]]
* [[Lijst van rijksmonumenten in Rotterdam (stad)]], de circa 500 rijksmonumenten in de stad
* [[Lijst van beelden in Rotterdam]], oude en nieuwe kunst in de openbare ruimte
* [[Lijst van verklaringen van Rotterdamse straatnamen]], per wijk op alfabet.
* [[Rotterdam van A tot Z]]
* [[Lijst van molens in Rotterdam]]

== Externe links ==

* {{Link Wikitravel|id=Rotterdam}}
* [http://www.rotterdam.nl/ Gemeente Rotterdam]
* [http://www.gemeentearchief.rotterdam.nl/ Gemeentearchief]
* [http://www.zuidfront-holland1940.nl/ Rotterdam en het zuidfront in mei 1940]
* [http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/NIBG01:BG_1083/&p=2&i=2&st=rotterdam&sc=(%27rotterdam%27%20*)%20and%20(type%20any%20%27video%27)// Video oud Rotterdam op geheugenvannederland.nl]
* [http://www.dakvanrotterdam.nl/index.php?option=com_dvrviewer&Itemid=44 Panorama's Rotterdam]
* [http://www.rotterdamnieuws.net/ Nieuws over Rotterdam]
{{Commons|Rotterdam}}
{{Bron|bronvermelding=
{{References}}
}}
{{Coördinaten|51_55_0_N_4_30_0_E_type:city(600000)_region:NL|51° 55' NB, 4° 30' OL}}

[[Categorie:Plaats in Zuid-Holland]]
[[Categorie:Rotterdam| ]]
[[Categorie:Rotterdams havengebied]]