Brontekst bekijken van Neerheylissem

{{Infobox deelgemeente België
| naam = Neerheylissem
| kaart1 =
| kaart2 =
| kaart3 =
| wapen =
| provincie = Waals-Brabant
| gemeente = [[Hélécine]]
| latitudeGraden = 50
| latitudeMinuten = 45
| latitudeSeconden = 25
| longitudeGraden = 4
| longitudeMinuten = 59
| longitudeSeconden = 17
| hoogte =
| opp =
| inw =
| datum =
| dichtheid =
| mannen =
| vrouwen =
| postcode = 1357
| netn = 019
}}
'''Neerheylissem''' (soms geschreven als ''Neerheilissem'') is een [[dorp]] in de [[België|Belgische]] provincie [[Waals-Brabant]] en een [[deelgemeente (België)|deelgemeente]] van de gemeente [[Hélécine]]. Het was een zelfstandige [[gemeente (bestuur)|gemeente]] tot het bij de [[fusie van Belgische gemeenten|fusie van 1977]] toegevoegd werd aan de gemeente Hélécine. Tot aan de definitieve vaststelling van de [[taalgrens]] in [[1963]] behoorde het dorp tot het [[arrondissement Leuven]]. In dat jaar werd Neerheylissem samen [[Opheylissem]] bij het Franstalige [[arrondissement Nijvel]] gevoegd.

Neerheylissem ligt in het noorden van de gemeente Hélécine aan de taalgrens. De dorpskom ligt langs de weg van [[Linter]] naar [[Geldenaken]]. De [[N64 (België)|N64]], de weg van [[Tienen]] naar [[Hannuit]] loopt door het westelijk deel van de deelgemeente. De [[Kleine Gete]] stroomt ten oosten van de dorpskom. Neerheylissem is een landbouwdorp in [[Haspengouw|Droog-Haspengouw]] met vooral [[akkerbouw]]. Ten noordoosten van de dorpskom ligt het gehucht [[Oudevoort]] (Frans: Ardevoor) dat verder uitloopt tot in het zuiden van [[Ezemaal]].

== Geschiedenis ==
Het dorp lag in het [[hertogdom Brabant]] en was verdeeld in verscheidene [[Heerlijkheid (bestuursvorm)|heerlijkheden]] die bijna allen in het bezit waren van geestelijke gemeenschappen. Op het einde van de 13de eeuw vergrootte de [[abdij van Heylissem]] haar domein aanzienlijk door de aankoop van de gronden die de heer van [[Gutschoven]] in zijn bezit had te Neerheylissem.

Neerheylissem was van oorsprong een [[Nederlands]]talig dorp. De [[verfransing]] zette zich vanaf de 18de eeuw in onder invloed van de Franstalige [[abt (abdij)|abten]] van de [[abdij]]. De eerste vermelding van Franstalige kerkdiensten in Neerheylissem was in [[1742]].

== Bezienswaardigheden ==
[[Bestand:Neerheylissem E1JPG.jpg|thumb|De Sint-Sulpitiuskerk (XIIde eeuw).|300px]]
* De [[romaanse architectuur|romaanse]] Sint-Sulpitiuskerk die dateert uit de 12de eeuw. Ze is gebouwd in [[Lijsem|Lincentsteen]] en heeft een massieve [[kerktoren|toren]] (heropgebouwd in [[1608]]), een driebeukig [[schip (bouwkunst)|schip]] en [[transept]]en. De opening naar het [[priesterkoor|koor]] uit [[1762]] is voorzien van een [[Gotiek (bouwkunst)|gotische]] [[triomfboog (kerk)|triomfboog]]. Hoewel de abdij van Heylissem vlakbij was, hing de kerk af van de abdij van [[Flône]]. De kerk werd in [[1938]] beschermd als [[monument (erfgoed)|monument]].
* De [[holle weg]] ''Longa'' in het noorden van de deelgemeente die in [[1983]] werd beschermd als [[landschap]].

== Evenementen ==
* In het gehucht Ardevoor wordt het [[carnaval]] volgens de [[Duitsland|Duitse]] tradities gevierd. Het is de enige plaats in [[Waals-Brabant]] waar dit nog gebeurt.

{{Commonscat|Neerheylissem}}
{{Navigatie gemeente Hélécine}}
{{Coor title dms|50|45|25|N|4|59|17|E|type:city_scale:12500_region:BE}}

[[Categorie:Plaats in Waals-Brabant]]
[[Categorie:Hélécine]]