Brontekst bekijken van Finland

{{Zie artikel|Voor de plaats in de Verenigde Staten, zie [[Finland (Minnesota)]]. Voor het schip, zie [[Finland (schip, 1902)]].}}
{{Infobox land plus
| naaminlandstaal = Suomen Tasavalta<br />Republiken Finland<br />Suoma Dásseváldi 
| vlag = [[Bestand:Flag of Finland.svg|125px|border|Vlag van Finland]]
| vlagartikel = Vlag van Finland
| wapen = [[Bestand:Coat of arms of Finland.svg|80px|Wapen van Finland]]
| wapenartikel = Wapen van Finland
| locatiekaart = EU-Finland.svg
| talen = [[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]] en [[Zweeds]]<br /> ([[Samisch]] door een minderheid)
| hoofdstad = [[Helsinki]] (''Helsingfors'')
| religie = 81% [[protestantisme]], 17% niet religieus (2008)
| regeringsvorm = [[Republiek]]
| staatsvorm = [[Gedecentraliseerde eenheidsstaat]]
| staatshoofd = [[president]] [[Sauli Niinistö]]
| regeringsleider = [[Premier (regeringsleider)|premier]] [[Juha Sipilä]]
| pctwater = 9,4
| munteenheid = [[Euro]]
| valutacode = EUR
| tijdzone = [[UTC+2|+2]] (zomer: [[UTC+3|+3]])
| nationale feestdag = [[6 december]]
| volkslied = ''[[Maamme (Vårt land)]]''
| tld = fi
| landcode = FIN
| tel = 358
| Ontstaan = 1918 ([[Finse Burgeroorlog]])
| Voor1 = Koninkrijk Finland (1918)
| Vlag_Voor1 = Flag of Finland 1918 (state).svg
| CIAkaart = Map of Finland-en.svg
}}
'''Finland''' ([[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]]: ''Suomi''; [[Zweeds]]: ''Finland''; [[Samisch]]: ''Suopma''), officieel de '''Republiek Finland''', is een [[staat|land]] in [[Noord-Europa]] met {{statsland-schattingkort}} inwoners. Finland grenst in het oosten aan [[Rusland]], in het noorden aan [[Noorwegen]] en in het noordwesten aan [[Zweden]]. Ten zuiden wordt het van [[Estland]] gescheiden door de [[Finse Golf]]. Ten westen ligt de [[Botnische Golf]] en ten zuidwesten de [[Oostzee]] aan de overkant waarvan weer buurland Zweden ligt.

De hoofdstad is [[Helsinki]]. Finland wordt wel 'het land van de duizend meren' genoemd; in werkelijkheid zijn er ongeveer 188.000 meren.<ref>[http://www.stat.fi/tup/suoluk/suoluk_alue_en.html Statistics Finland: Environment and Natural Resources] (Betreft meren met een oppervlakte van 500 m² of meer)</ref> Het grootste meer is het [[Saimaameer]]. In het zuidoosten is het land bespikkeld met ontelbare meren en meertjes.

Het land is een democratische republiek met een gekozen [[president]]. Het presidentschap van Finland duurt zes jaar, plus een eventuele herkiezing van nog eens zes jaar, wat resulteert in een maximaal presidentschap van twaalf jaar.

== Geschiedenis ==
{{Zie hoofdartikel|Geschiedenis van Finland}}
[[Bestand:Grand duchy of finland 1662.jpg|{{Largethumb}}|links|[[Groothertogdom Finland]] in 1662]]
Het gebied dat nu bekendstaat als Finland, werd kort na het [[laatste ijstijd|Weichselien]], rond [[9e millennium v.Chr.|8500 v.Chr.]], voor het eerst bewoond. Finland was een deel van het [[Koninkrijk Zweden (1523-1814)|Zweedse Rijk]] van [[1200]] tot [[1809]]. In 1809 werd Finland veroverd door [[Rusland]], met een [[personele unie]] tot gevolg tussen de twee landen.

In [[1917]] verklaarde Finland de onafhankelijkheid, in 1918 werd die erkend. De [[Finse Burgeroorlog]] van 1918 werd gevoerd door de "rode" [[socialisten]] (gesteund door de Russische [[communisten]]) en de "witte" [[Conservatisme|conservatieven]] (gesteund door het [[Duitse Rijk]]). De conservatieven wonnen de oorlog, en vestigden een [[constitutionele democratie]].

Tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] werden de Finnen echter opnieuw door hun grote buur de Sovjet-Unie aangevallen. Finland wist zijn onafhankelijkheid te bewaren maar werd wel verplicht om enkele grensstreken aan de Sovjet-Unie over te dragen. Deze gebieden behoren tegenwoordig tot de Russische deelstaat [[Karelië]].

Tijdens de [[Koude Oorlog]] werd de Finse [[politiek]] sterk beïnvloed door de Sovjet-Unie, maar Finland is nooit een zogeheten [[satellietstaat]] daarvan geweest. Mede als gevolg van de instorting van de Sovjet-Unie in [[1991]], ging Finland meer werken aan de integratie in [[West-Europa]]. Uit vrees voor buurland Rusland is het land echter tot op heden geen lid van de [[NAVO]]. Finland trad in [[1995]] toe tot de [[Europese Unie]] en verving in [[2002]] de eigen [[Munt (betaalmiddel)|munt]], de [[markka]], door de [[euro]].

== Geografie ==
[[Bestand:Repoveden Kansallispuisto Kesayonauringossa.jpg|{{Largethumb}}|[[Nationaal park Repovesi]]]]
Finland kan worden onderverdeeld in drie belangrijke geografische streken.

In het zuiden en het westen ligt een laagliggende kuststrook (30 - 130 kilometer breed), waar de meeste van de belangrijkste steden van het land, waaronder de hoofdstad Helsinki, zich bevinden en veel van zijn akkerland ligt.

De kuststrook gaat langzaam over in een enorm bebost binnenlands plateau, de [[Finse Merenvlakte]] (gemiddelde hoogte: 90 - 180 meter). In dit gebied liggen ongeveer 60.000 meren, waarvan vele door korte rivieren, beken en kanalen worden verbonden en zo waterwegen vormen die door de beroepsvaart worden gebruikt.

De derde streek van het land ligt ten noorden van de [[noordpoolcirkel]] en maakt deel uit van [[Lapland]] (Fins, ''Lappi''). Het gebied is dun bebost of onvruchtbaar en heeft een gemiddelde hoogte van ongeveer 340 meter. Het noordwesten van het gebied ligt gemiddeld wat hoger en is onderdeel van het [[Scandinavisch Hoogland]]. Hier ligt onder andere de berg [[Halti]], die met een hoogte van 1328 meter het hoogste punt van Finland is.

Finland bestaat voor ongeveer 70 procent uit bos en 30 procent uit water en akkerland. De grootste meren zijn het [[Saimaameer]], het [[Inarimeer]], en het [[Päijännemeer]]. [[Kemijoki]] en [[Oulujoki]] zijn de langste [[Lijst van rivieren in Finland|rivieren]] van het gebied en, samen met [[Torne (rivier)|Tornionjoki]], Finlands belangrijkste waterwegen.

=== Steden ===
[[Bestand:Töölö, Helsinki from the olympic stadium tower.jpg|{{Largethumb}}|[[Helsinki]], de hoofdstad van Finland]]
De relatief kleine bevolkingsomvang en de lage bevolkingsdichtheid van Finland komt ook tot uiting in de steden van het land. Deze zijn gering in aantal en relatief klein van omvang. De hoofdstad Helsinki is met circa 610.000 inwoners met afstand de grootste stad van het land. In het stedelijk gebied van Helsinki wonen ruim 1,5 miljoen mensen, ruim een kwart van de totale bevolking. De steden Tampere en Turku hebben elk een [[agglomeratie]] van ongeveer 300.000 inwoners. Stedelijke gebieden met rond de 100.000 inwoners zijn [[Oulu (stad)|Oulu]], [[Lahti]], [[Kuopio]] en [[Jyväskylä]]. Andere [[lijst van grote Finse steden|Finse steden]] van betekenis zijn [[Joensuu]], [[Kotka]], [[Lappeenranta]], [[Pori]], [[Rovaniemi]] en [[Vaasa]].

Opvallend is de vrij grote ruimtelijke spreiding van de Finse steden, hoewel ze bijna alle in het zuidelijk deel van het land liggen. Kleinere steden en dorpen in het noorden van Finland zijn nog steeds in de oude staat gebleven van 1800 en daarvoor. In Finse dorpjes lijkt het vaak alsof de tijd heeft stilgestaan.

=== Natuur ===
{{Zie ook|Zie de [[lijst van parken en reservaten in Finland]]}}

=== Klimaat ===
[[Bestand:Isokuru.JPG|{{Largethumb}}|[[Nationaal park Pyhä-Luosto]] ligt in het Finse deel van [[Lapland]]]]
Finland heeft een vochtig [[continentaal klimaat]] met korte warme zomers en lange, koude winters. De [[Neerslag (atmosfeer)|neerslag]] valt in alle maanden van het jaar in vorm van [[Regen (neerslag)|regen]], [[Hagel (neerslag)|hagel]] en [[sneeuw]]. In het [[zuiden]] zijn de [[zomer]]s warmer dan op deze hoge breedtegraad verwacht mag worden. De temperatuur kan oplopen tot meer dan 30°C. Dit komt door hogedrukgebieden die tijdens de [[zomer]] vanuit de Russische [[steppe]] richting [[Scandinavië]] trekken.  In de rest van Finland zijn de zomers koel met lange droge periodes. Dat is vooral te danken aan de nabijheid van de [[Atlantische Oceaan]] met zijn warme [[Golfstroom]]. 

In het uiterste noorden duurt de zomer 73 dagen en is de [[middernachtzon]] te zien. Lapland is voor een groot deel van de [[winter|wintermaanden]] bedekt met een dikke sneeuwlaag. Een zeer groot deel van Finland is meer dan de helft van het jaar bedekt met sneeuw. De hoeveelheid neerslag in het noordelijke deel van Lapland varieert van minder dan 400 millimeter in het zuidwesten tot meer dan 600 millimeter in het zuidoosten. In Lapland kan jaarlijks 1 tot 2 meter sneeuw vallen.

Omdat er zo weinig zonlicht schijnt tijdens de wintermaanden koelt het flink af. In de [[poolnacht]]en kan de temperatuur dalen tot -35°C.

== Demografie ==
=== Bevolkingskenmerken ===
[[Bestand:Population map of Finland.svg|thumb|Bevolkingsspreiding: buiten het uiterste zuiden is Finland dunbevolkt]]
Finland is een van de dunstbevolkte landen van [[Europa (werelddeel)|Europa]]. De bevolking is bovendien zeer ongelijk verdeeld: het merendeel van de inwoners woont in het zuiden van het land, terwijl in [[Lapland]] met een [[bevolkingsdichtheid]] van minder dan 2 inwoners per km² grote delen feitelijk onbewoond zijn. Ongeveer een vijfde van de bevolking is geconcentreerd in de hoofdstedelijke regio rond Helsinki, dat daarmee als de enige echt grote stad van het land wordt beschouwd. Naast de hoofdstad hebben met name [[Tampere]] en [[Turku]] een stedelijk gebied van enige omvang. De meeste overige Finse steden hebben minder dan 100.000 inwoners en liggen relatief verspreid over het zuidelijk deel van het land.

Het aandeel aan immigranten en vluchtelingen in Finland is vergeleken met de meeste Europese landen klein, maar neemt gestaag toe. De grootste buitenlandse bevolkingsgroepen zijn [[Russen (volk)|Russen]], [[Esten]] en [[Zweden (volk)|Zweden]]. Daarnaast bevinden zich, relatief gezien, opvallend veel [[Somaliërs]] en [[Koerden]] in Finland, met name in Groot-Helsinki. Van de bevolking is 93,4% van Finse afkomst.

=== Talen en bevolkingsgroepen ===
Het [[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]] en het [[Zweeds]] zijn beide officiële talen in Finland. Ongeveer 6% van de bevolking spreekt Zweeds als eerste taal, hoofdzakelijk in het zuidwesten en het westen van Finland. Op [[Åland]], een autonome eilandengroep tussen Finland en Zweden in, die bij Finland hoort, is de officiële taal alleen Zweeds. Minderheidstaal in Finland is het [[Samisch]], met ongeveer 25.000 sprekers. De [[Samen (volk)|Samen]] leven in het noorden van Finland in Lapland en in het noorden van Zweden, Noorwegen en Rusland.

=== Religie ===
Ongeveer 70,9% van de inwoners van Finland behoort tot de gevestigde [[Evangelisch-Lutherse Kerk van Finland]]. Dit aantal neemt sinds een aantal jaren jaarlijks met ongeveer 1 procentpunt af. Circa 1,1% behoort tot de [[Fins-Orthodoxe Kerk]], waartoe ook de Russisch-Orthodoxe [[Oespenski-kathedraal (Helsinki)|Oespenski-kathedraal]] in de hoofdstad behoort. De Fins-Orthodoxe Kerk is een [[Oosters-Orthodoxe Kerk]] die in 1921 voortkwam uit de [[Russisch-Orthodoxe Kerk]] in het voormalige [[groothertogdom Finland]] van de Russische tsaren. De Fins-Orthodoxe kerk werd als [[autocefaal]] erkend in 1927 door Constantinopel en in 1957 door het patriarchaat van Moskou. De kerk is vanouds sterk vertegenwoordigd in het vroeger Finse [[Karelië]], maar ook aan de westkust. Nog eens 1,6% van de Finse bevolking behoort tot andere kerken en religies, waaronder de [[Katholieke Kerk in Finland|katholieke kerk]] ([[bisdom Helsinki]]), de [[anglicanisme|anglicaanse]] gemeenschap, het jodendom of de [[islam]]. Het aantal niet-gelovigen, niet-geregistreerden en [[onkerkelijk]]en neemt recentelijk met ongeveer 1 procentpunt jaarlijks  toe; zij vormden gezamenlijk ongeveer 26,3% van de Finse bevolking in 2017.<ref name="tilastokeskus.fi"/>

{| class="wikitable" style="text-align:center;"
|+ colspan="12" | Religies in Finland<ref name="tilastokeskus.fi">{{en}}[http://tilastokeskus.fi/tup/suoluk/suoluk_vaesto_en.html Statistics Finland met adherence of the Finnish population by religious communities]</ref>
|-
! Jaar
! Evangelisch-lutherse staatskerk
! Orthodoxe Kerk
! Overig (Katholieke Kerk, islam, etc)
! Niet-religieus/niet-geregistreerd
|-
| 1950 || 95,7% || 1,7% || 0,4% || 2,7%
|-
| 1980 || 90,3% || 1,1% || 0,7% || 7,8%
|-
| 1990 || 87,9% || 1,1% || 0,9% || 10,2%
|-
| 2000 || 85,1% || 1,1% || 1,1% || 12,7%
|-
| 2005 || 83,1% || 1,1% || 1,1% || 14,7%
|-
| 2006 || 82,5% || 1,1% || 1,2% || 15,1%
|-
| 2007 || 81,8% || 1,1% || 1,2% || 15,9%
|-
| 2008 || 80,7% || 1,1% || 1,3% || 16,9%
|-
| 2009 || 79,9% || 1,1% || 1,4% || 17,7%
|-
| 2010 || 78,3% || 1,1% || 1,4% || 19,2%
|-
| 2011 || 77,3% || 1,1% || 1,5% || 20,1%
|-
| 2012|| 76,4% || 1,1% || 1,4% || 21,0%
|-
| 2013 || 75,3% || 1,1% || 1,4% || 22,1%
|-
| 2014 || 73,8% || 1,1% || 1,5% || 23,5%
|-
| 2015 || 73,0% || 1,1% || 1,6% || 24,3%
|-
| 2016 || 72,0% || 1,1% || 1,6% || 25,3%
|-
| 2017 || 70,9% || 1,1% || 1,6% || 26,3%
|}

== Economie ==
[[Bestand:JD kuormatraktori.jpg|{{Largethumb}}|De [[bosbouw]] blijft in Finland een economische sector van belang]]
Traditioneel was Finland een landbouwland, maar het land besteedde na de [[Tweede Wereldoorlog]] veel aandacht aan zijn industrialisatie. Tegen het eind van de [[20e eeuw]] waren industriële productie, de dienstensector, de handel en de vervoerssector de grootste segmenten van de economie, terwijl de landbouw (plus bosbouw en visserij) minder dan 10 procent van werkgelegenheid en het [[Bruto binnenlands product|BBP]] vertegenwoordigde.

De dienstensector heeft zich in Finland laat ontwikkeld maar biedt vandaag de dag de meeste werkgelegenheid in het land (65 procent van de werkzame beroepsbevolking is in deze sector actief). Te noemen vallen met name de detailhandel, die in Finland grootschalig en efficiënt opereert en het bank- en verzekeringswezen. De bankensector is in Finland zeer geconcentreerd, met [[Nordea]], een fusieproduct ontstaan uit diverse Finse en Scandinavische banken, als dominante partij. De gestaag in belang toenemende toerisme-industrie is vooral gebaseerd op de wintersport ([[Lapland]]) en het natuurschoon. Finland heeft bovendien een grote [[publieke sector]].

Ondanks de grote dienstensector kan Finland binnen Europa toch als een typisch industrieland worden beschouwd. Tot de belangrijkste producten die Finland vervaardigt behoren metaalproducten (machines, schepen); bewerkt hout en [[papier]]; chemicaliën; voedsel; elektro en elektronische apparatuur; en [[textiel]]. Bekende Finse producten, dan wel in Finland ontwikkelde producten, zijn mobiele telefoons en grote machines voor industrie en bosbouw. Finland is ook een bekend producent van [[industriële vormgeving|designartikelen]] uit [[glas]] en [[keramiek]] en van bestek van [[roestvast staal]]. Hoewel de mijnbouwproductie van Finland klein is, omvat deze een aantal belangrijke mineralen zoals [[ijzererts]], [[koper (element)|koper]], [[zink (element)|zink]], [[nikkel]], [[kobalt]], [[titanium]], [[vanadium]], [[kwik]], [[zilver]] en [[goud]]. De Finse houtkapindustrie is een van de grootste in Europa.

In de landbouw is de veehouderij overheersend. Tevens zijn zuivelproducten belangrijk. Er worden grote aantallen gevogelte, rundvee, varkens, rendieren en schapen gefokt. De belangrijke landbouwgoederen omvatten [[hooi]], [[haver]], [[gerst]], [[tarwe]], [[Rogge (graan)|rogge]], [[suikerbiet|suikerbieten]] en [[aardappel|aardappelen]].

=== Handel ===
De belangrijkste importproducten zijn voedsel, minerale brandstoffen, chemische producten, vervoermiddelen, ruwe materialen, textiel en ijzer en staal. De belangrijke exportproducten zijn houtproducten (die ongeveer 60 procent van de uitvoer vertegenwoordigen), machines, vervoermiddelen, schepen (20 procent), kleding en levensmiddelen. De belangrijkste handelspartners zijn [[Duitsland]], het [[Verenigd Koninkrijk]], [[Zweden]], de [[Verenigde Staten]], [[Rusland]], [[Nederland]] en [[Japan]].

Bekende Finse bedrijven zijn netwerkproducent [[Nokia (bedrijf)|Nokia]], de hout- en papierconglomeraten [[Stora Enso]] en [[UPM Kymmene]], lift- en roltrappenproducent [[Kone]], luchtvaartmaatschappij [[Finnair]] en motorfabrikant [[Wärtsilä]]. Bekende Finse merknamen en designartikelen zijn verder onder meer [[Iittala]], [[Marimekko]], [[Fiskars]] en [[Arabia (merk)|Arabia]].

=== Energie ===
[[Bestand:Olkiluoto Nuclear Power Plant 2015-07-21 001 (cropped).jpg|{{Largethumb}}|De [[kerncentrale Olkiluoto]] is een van de twee Finse kerncentrales]]
In 2009 produceerde Finland circa 82 miljard [[kilowattuur]] aan [[elektriciteit]]. Vanwege het koude klimaat en de energie-intensieve industrie lag het jaarverbruik per hoofd van de bevolking op een zeer hoge 16.000 kilowattuur. Kerncentrales hadden een aandeel van 28 procent in de totale elektriciteitsproductie en [[waterkrachtcentrale]]s nog eens 15 procent. Verder wordt 15 procent geïmporteerd uit Rusland en de rest wordt opgewekt in met [[steenkool]]- en [[aardgas]]gestookte centrales.<ref>{{en}} {{Cite news|title= kernenergie in Finland |url=http://www.world-nuclear.org/info/inf76.html|accessdate=2010-08-01}}</ref> Finland besteedt verder veel aandacht aan groene-energie door opwekking van windenergie en ook krijgt de verbranding van afval voor warmte- en elektriciteitsopwekking grote aandacht. Ongeveer een vijfde van de elektriciteit van het land wordt geproduceerd als bijproduct van de energieverslindende papierindustrie.

In Finland zijn vier [[kerncentrale]]s in het westen, bij [[Kerncentrale Olkiluoto|Olkiluoto]], en zuidoosten, bij [[Loviisa]], actief. Deze vier zijn in productie gekomen tussen de 1977 en 1980. Het opgestelde vermogen is ongeveer 2.900 [[megawatt]] (MW). In 2005 is de bouw van een vijfde kerncentrale, met een capaciteit van 1.600 MW, gestart naast twee reeds bestaande kerncentrales bij Olkiluoto. De oplevering van deze nieuwe centrale is inmiddels fors vertraagd en wordt veel duurder dan verwacht. op 1 juli 2010 heeft het Finse parlement goedkeuring verleend voor de bouw van nog eens twee kerncentrales en een opslagplaats voor nucleair afval. Deze nieuwe centrales komen naar verwachting in 2020 in gebruik en vergen een investering van 10 miljard euro.<ref>{{Cite news|title= Finland bouwt nog twee kerncentrales|url=http://www.nrc.nl/economie/article2574896.ece/Finland_bouwt_nog_twee_kerncentrales|accessdate=2010-08-01}}</ref>

In 2014 produceerde het land 18 miljoen [[ton olie-equivalent]] (Mtoe), 33%  kernenergie, 57% duurzame energie. (1Mtoe = 11,63 TWh, miljard kilowattuur.) Dat was niet genoeg voor de energievoorziening, het  [[Internationaal_Energieagentschap#Terminologie_in_energiestatistiek|TPES]] (''total primary energy supply''): 34 Mtoe. Het land importeerde 15 Mtoe fossiele brandstof meer dan het exporteerde.

Van de energie ging ongeveer 9 Mtoe verloren bij conversie in de energie industrie, vooral bij elektriciteitsopwekking met kernenergie. 1 Mtoe werd gebruikt voor niet-energetische producten zoals smeermiddelen, asfalt en petrochemicaliën. Voor eindgebruikers resteerde 23 Mtoe waarvan 6,8 Mtoe = 80 TWh elektriciteit<ref>{{en}}[http://www.iea.org/statistics/statisticssearch/report/?country=FINLAND&product=balances&year=2014 IEA - Report Finland: balances for 2014]</ref> die voor 39% duurzaam opgewekt werd.<ref>{{en}}[http://www.iea.org/statistics/statisticssearch/report/?country=FINLAND&product=ElectricityandHeat&year=2014 IEA - Report Finland: electricity and heat for 2014]</ref>

De uitstoot van kooldioxide was 45 megaton, dat is 8 ton per persoon.<ref>{{en}}[http://www.iea.org/statistics/statisticssearch/report/?year=2014&country=FINLAND&product=Indicators IEA - Report Finland: indicators for 2014]</ref> Het wereldgemiddelde was 4,5 ton per persoon.<ref>{{en}}[http://www.iea.org/statistics/statisticssearch/report/?year=2014&country=WORLD&product=Indicators IEA - Report World: indicators for 2014]</ref>

== Politiek en bestuur ==
[[Bestand:Sauli Niinistö.jpg|thumb|[[Sauli Niinistö]], de president van Finland]]
[[Bestand:Juha_Sipil%C3%A4_18-4-2015.JPG|thumb|Juha Sipilä, premier van Finland]]
Finland wordt geregeerd volgens de oorspronkelijk uit 1919 stammende maar in 2000 herziene [[grondwet]]. Het staatshoofd van Finland is de [[Lijst van staatshoofden van Finland|president]], die via volksstemming voor een termijn van zes jaar wordt gekozen. De president is bevelhebber en leider van de strijdkrachten, speelt een belangrijke rol in buitenlandse zaken, en kan aanzienlijke invloed op wetgevende kwesties hebben. De wetgeving wordt behandeld door het eenkamerparlement ([[Eduskunta]]), waarvan de 200 leden gekozen worden voor een termijn van vier jaar door een systeem van evenredige vertegenwoordiging. Alle Finnen die minstens 18 jaar oud zijn kunnen stemmen. Het belangrijkste bestuurlijke orgaan van het land is het kabinet (geleid door de [[eerste minister]]), dat aan het parlement verantwoording schuldig is.

Finland staat al jaren bovenaan de lijst van vrije landen.<ref>[https://freedomhouse.org/report/fiw-2017-table-country-scores Tabel van Onafhankelijke Landen 2017]</ref>

=== Regering ===
Het Finse kabinet staat sinds 29 mei 2015 onder leiding van premier [[Juha Sipilä]]. De zittende president is sinds 2012 [[Sauli Niinistö]]. Finland heeft meerdere malen zowel een vrouwelijke president als premier gehad, in 2003 en in 2010-2011.

=== Politieke partijen ===
* [[Centrumpartij van Finland|Keskusta]] (Centrumpartij; centrum-rechts)
* [[Sociaaldemocratische Partij van Finland|SDP]] (Sociaaldemocraten)
* [[Liberale Partij van Finland|Liberaalit]] (Liberalen; liberaal)
* [[Christendemocraten (Finland)|Kristillisdemokraatit]] (Christendemocraten)
* [[Zweedse Volkspartij|RKP (Fins) / SFP (Zweeds)]] (Zweedse Volkspartij; centrum-rechts, partij voor de Zweedse minderheid)
* [[Kokoomus]] (Nationale Coalitiepartij; centrum-rechts)
* [[Vasemmistoliitto]] (Linkse Volkspartij; links-socialistisch)
* [[Groene Liga|Vihreä Liitto]] (Groene Liga; groenen)
* [[Perussuomalaiset]] (Ware Finnen, centrum-rechts)
* [[Sininen tulevaisuus]] (Blauwe Toekomst, centrum-rechts tot rechts)
* [[IKL]] ([1932-1944] Patriottische Beweging; fascistisch)
* [[Finse Agrarische Partij|Maalaisliitto]] ([1906-1965] Agrarische Liga; centrum)
* [[Finse Volksdemocratische Liga|SKDL]] ([1944-1991] Volksdemocratische Partij; links-socialistisch/communistisch)

=== Bestuurlijke indeling ===
{{Zie hoofdartikel|Bestuurlijke indeling van Finland}}
Finland is onderverdeeld in negentien regio's ([[Fins (hoofdbetekenis)|Fins]]: ''maakunta''; [[Zweeds]]: ''landskap''). De [[lijst van Finse gemeenten|Finse gemeenten]] vormen de lokale bestuurslaag.

== Onderwijs ==
Finse kinderen gaan op een leeftijd van 6 of 7 jaar naar de [[basisonderwijs (algemeen)|basisschool]], die ''peruskoulu'' (Fins) of ''grundskola'' (Zweeds) heet en die negen jaar duurt. De basisschool is geheel gratis, ook de maaltijden en de gezondheidszorg. De school neemt (vooral op het platteland) een belangrijk deel van het sociale leven van de leerlingen in, mede dankzij allerlei schoolclubjes. Vanaf hun zevende jaar starten de meeste leerlingen met het leren van de tweede landstaal.

Na de basisschool kunnen de leerlingen (ze zijn dan ongeveer 16 jaar) in principe gaan werken, maar de meesten kiezen voor een vervolgopleiding. Dit kan een vakopleiding zijn of het zogenaamde ''lukio'' of ''gymnasium''. Deze opleiding duurt drie jaar en is een voorbereiding op de [[universiteit]] of het [[hoger beroepsonderwijs]]. Op het einde van de vervolgopleiding moeten studenten nationale eindexamens maken. Zonder deze is er geen mogelijkheid naar een universiteit of hogeschool te gaan. Deze examens kunnen vergeleken worden met ingangsexamens.

Finland heeft ongeveer 17 universiteiten en hogescholen, waaronder de universiteiten van [[Universiteit van Helsinki|Helsinki]], Turku en [[universiteit Tampere|Tampere]].

== Zie ook ==
* [[Finland van A tot Z]]

== Externe links ==
{{Zusterproject klein
| commons     = Category:Finland
| wiktionary  = Finland
| wikiversity = 
| wikibooks   = 
| wikisource  = 
| wikiquote   = 
| wikinews    = 
| wikidata    = 
| wikivoyage  = Finland
| wikiatlas   = Finland
}}
* [http://www.finlandinfo.nl/ Finland Info]
* [http://www.visitfinland.com/ Fins Bureau voor Toerisme]
* [http://www.nederlandsevereniging.fi/ Nederlandse Vereniging in Finland]
* [http://www.vnf.nu/ Vereniging Nederland-Finland]
* [https://web.archive.org/web/20050214022801/http://finlandsite.nl/ Finlandsite]

{{Gesproken Wikipedia klein|Nl-Finland_2-article.ogg|21623689}}
{{Appendix}}
{{Navigatie landen Europa}}
{{Navigatie Europese Unie}}
{{Navigatie Noordse Raad}}
{{Coor title dms|63|24|0|N|25|51|0|E|type:country_region:FI}}

[[Categorie:Finland| ]]
[[Categorie:Land]]