Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Zeelelie
| Zeelelie | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Een (ongeïdentificeerde) zeelelie. | |||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||
| |||||||||||
| Soort | |||||||||||
| Pentacrinites fossilis |
De zeelelie oftewel Pentacrinites fossilis vormt een onderdeel van de klasse van de crinoidea, samen met de haarsterren. De crinoïden zijn dan weer onderdeel van de Echinodermata of stekelhuidigen (zoals een zee-egel).
Bouw
Het skelet van een zeelelie, dat is eigenlijk wat er nog van overschiet, wordt gekenmerkt door de 5 'stralen' die zeer symmetrisch ten opzichte van elkaar liggen. Het skelet is opgebouwd uit een steel of stam, een kelk en enkele beweeglijke armen (het aantal varieert tussen de 6 en de 15 armen). De armen werden waarschijnlijk benut voor het verzamelen en vangen van voedsel, zoals kleine visjes en plankton.
De afmetingen waren zeer variabel, maar meestal lagen deze tussen de 0,5 en 4 meter. Toch zijn er enkele gigantische exemplaren teruggevonden met een een stamlengte van wel 20 meter.
Ontstaan en voorkomen
De eerste zeelelies ontstonden waarschijnlijk tijdens het Ordovicium, zo'n 490 miljoen jaar geleden. Toen waren de zeelelies echter nog in een pril groeistadium. Ze floreerden waarschijnlijk tussen het Siluur en het Perm. Soms kwamen nogal grote populaties voor, zoals tijdens het Mesozoïcum, maar het waren over het algemeen nogal solitaire dieren. Later, vanaf het Krijt, worden nog zelden grote populaties aangetroffen. Tegenwoordig komen er nog zo'n 600 soorten voor, al zijn de meeste reeds uitgestorven.
Vondsten
In Duitsland, meer bepaald in Holzmaden, bevindt zich een geologische formatie uit het Jura bestaande uit lagen van verharde klei met een totale dikte van ongeveer 41 meter. Deze klei werd 180 miljoen jaar geleden afgezet in een binnenzee. Het vele drijfhout in deze binnenzee zonk door absorptie van zeewater naar de zeebodem met aangehechte zeelelies waar alles met klei bedekt werd. Holzmaden is beroemd vanwege de zeer goede conservatie en fossilisatie van onder andere deze zeelelies die nog in levenspositie aan het hout zijn vastgehecht.
Vrije mediabestanden over Nicroid op Wikimedia Commons