Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Vermogensbeheer

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen

Onder vermogensbeheer (ook aangeduid als investment management of asset management) wordt verstaan het beheer van (vrijwel altijd) grotere vermogens, vaak voor derden, door daarin gespecialiseerde organisaties of personen. Dit kan op individuele of op collectieve basis gedaan worden. Een vermogensbeheerder wordt in de wet wft gedefinieerd als "degene die een individueel vermogen beheert".

Individueel of collectief

Individueel vermogensbeheer

Bij individueel vermogensbeheer wordt door een persoon een vermogen aan een beheerder ter belegging toevertrouwd. Er worden daarbij afspraken gemaakt over de wijze waarop dat beheer zal geschieden, welke vrijheid de beheerder heeft bij zijn aan- en verkoopbeslissingen, en de wijze waarop hij aan zijn opdrachtgever zal rapporteren. Individueel vermogensbeheer pleegt eerst vanaf tamelijk grote bedragen te geschieden. Elke beheerder hanteert eigen minimumbedragen, doch een ondergrens van EUR 100.000 of meer is gebruikelijk.

Collectief vermogensbeheer

Bij collectief vermogensbeheer worden twee vormen onderscheiden.

Enerzijds worden door vermogensbeheerders beleggingvormen aangeboden waarin het publiek naar eigen keuze kan deelnemen. Een voorbeeld zijn de beleggingsfondsen zoals die door banken in grote variatie aan het publiek worden aangeboden. Er is een grote keus aan ‘beleggingsformules’: de deelnemer kan beleggen in staatsleningen in het Euro-gebied, in winkelcentra in de Verenigde Staten, in aandelen van pharmacie-ondernemingen, etcetera. Het voordeel is hier enerzijds gelegen in de schaalgrootte: de kosten van het beheer, die tot op zekere hoogte onafhankelijk zijn van de omvang van het beheerde vermogen, kunnen worden omgeslagen over een veel groter vermogen. De individuele deelnemer kan echter reeds met betrekkelijk kleine bedragen deelnemen. Voorts is een voordeel dat met betrekkelijk kleine vermogens reeds een grote mate spreiding kan worden verkregen over meerdere aandelen of aandelensectoren (of welke typen beleggingen het in casu betreft): men koopt als het ware een dwarsdoorsnede van de totale beleggingsportefeuille.

Anderzijds wordt vermogen min of meer ‘gedwongen’ beheerd. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een pensioenfonds. De deelnemers aan het pensioenfonds brengen het vermogen bijeen waaruit de pensioenen betaald worden. Zij hebben echter geen (individuele) invloed op de wijze waarop dat vermogen beheerd wordt. Daar staat tegenover dat de beheerder van een dergelijk vermogen wel degelijk gebonden is aan richtlijnen omtrent de wijze waarop hij mag beleggen.

Pensioenfondsen (en andere institutionele en/of grote beleggers) kunnen het vermogensbeheer laten uitvoeren door een eigen apparaat, of kunnen dat (geheel of voor bepaalde gedeelten van hun portefeuille) uitbesteden aan externe vermogensbeheerders.

Vermogensbeheerders

Beleggingsprofiel

De gebruikelijke gang van zaken is aldus dat eerst door vermogensbeheerder en opdrachtgever wordt vastgesteld wat het doel van het beheer is. In een dergelijk overleg wordt bijvoorbeeld gesproken over de risicotolerantie van de opdrachtgever. (Hoe erg is het als er over enig jaar een negatief rendement wordt behaald?) Daaruit komt een beleggingsprofiel tevoorschijn: een aanduiding van ‘het type belegger’.

Het beleggingsprofiel varieert van “zeer defensief” tot “zeer offensief”. De defensieve belegger zal een klein risico willen lopen, zijn investering (in nominale termen) te verliezen, en zal daarvoor genoegen moeten nemen met een kleinere kans op een hoger rendement; de offensieve belegger zal tegenover een grotere kans op een hoger rendement bereid moeten zijn een duidelijk grotere kans op het verliezen van een deel van zijn investering te accepteren.

Asset-mix

Daar hoort een strategische asset-mix bij: een ‘verdeling’ van het te beleggen vermogen in hoofdtypen beleggingen, bijvoorbeeld ‘30% aandelen/70% obligaties’. Die asset-mix wordt dan verder uitgewerkt, bijvoorbeeld naar minimum obligatierating. Voorts worden een of meerdere benchmarks vastgesteld. In veel gevallen wordt tevens een (maximale dan wel na te streven) tracking error vastgesteld. Er worden afspraken gemaakt omtrent de mate van zelfstandigheid van de vermogensbeheerder (omtrent welke transacties moet hij eerst de cliënt raadplegen, en wat mag hij zelf), en omtrent de inhoud en frequentie van de rapportages. Er wordt uiteraard ook een vergoeding afgesproken die de vermogensbeheerder voor zijn werkzaamheden ontvangt. De hoogte van die fee pleegt te worden uitgedrukt in ‘basispunten’: honderdsten van procenten van het belegde vermogen, en kan gerelateerd zijn aan zijn ‘performance’.

Bij beleggingsfondsen worden dergelijke onderhandelingen uiteraard niet met elke individuele deelnemer gevoerd, doch is die informatie in de documentatie van het betreffende beleggingsfonds opgenomen. (In de documentatie zal vermeld zijn voor welk beleggersprofiel een bepaald fonds wel of niet geschikt is.) Bij externe vermogensbeheerders wordt hier door de opdrachtgever en de beheerder over onderhandeld. Bij individueel vermogensbeheer is het verplicht dat tussen de (potentiële) cliënt en de vermogensbeheerder deze zaken in een persoonlijk gesprek worden doorgenomen, en dat deze afspraken schriftelijk worden vastgelegd. (Een nalaten van het vaststellen en vastleggen van het beleggingsprofiel kan ertoe leiden dat de vermogensbeheerder (deels) aansprakelijk kan worden gesteld voor eventuele verliezen, hoewel hier ook een duidelijke zorgplicht bij de cliënt ligt, zijn vermogensbeheerder hier duidelijk te informeren.)

Het geheel van afspraken tussen cliënt en vermogensbeheerder staat (met name bij institutioneel vermogensbeheer) bekend als “het mandaat”.

Invloed op de economie

De invloed van vermogensbeheer op de economie is vermoedelijk tamelijk groot. Institutionele beleggers zijn belangrijke kapitaalverschaffers voor overheden en ondernemingen. Zij zijn in staat met hun beleggingsbeslissingen grote invloed uit te oefenen op de koersen van aandelen van ondernemingen, en daarmee indirect op de gang van zaken in die ondernemingen. De directe invloed van vermogensbeheerders in hun hoedanigheid van aandeelhouders (of van vertegenwoordiger van de aandeelhouders) op het beleid van ondernemingen is echter bescheiden.

Organisatiestructuur

Een typische vermogensbeheer-organisatie heeft in ieder geval de volgende functies:

  • research (die zich bezighoudt met het verzamelen en interpreteren van informatie),
  • front-office (die de aan- en verkoopactiviteiten verricht en daartoe met commissionairs en dergelijke partijen onderhandelt),
  • back-office (die de administratieve afhandeling van de transacties verzorgt en de leveringen begeleidt),
  • risk-management (waar rapportages omtrent de gerealiseerde rendementen worden opgesteld en bewaakt wordt of gehandeld wordt conform de opdracht).

In veel gevallen vindt er periodiek overleg plaats waarin de resultaten van het gevoerde beleid worden besproken, en het beleid voor de komende periode wordt vastgesteld. Dit kan een overleg van de diverse functies zijn; bij grotere organisaties is dit vaak opgedragen aan een apart gremium.

Opleiding

De opleidingseisen van het personeel van vermogensbeheerders zijn in de loop der jaren aanmerkelijk toegenomen. Het is gebruikelijk dat een opleiding in de economische sfeer op academisch of HBO-niveau gevraagd wordt, aangevuld met een vakspecialistische opleiding zoals de Nederlandse VBA-opleiding, de van origine Amerikaanse CFA-opleiding of de Amerikaanse CMT-opleiding.

Toezicht

Het toezicht op vermogensbeheerders vindt op diverse niveaus plaats. Wettelijk dienen vermogensbeheerders een vergunning van de AFM te bezitten, al zijn daar uitzonderingen op mogelijk, zoals bijvoorbeeld pensioenfondsen, verzekeraars en grotere prive vermogens al dan niet aangehouden in een financiele holding.[1][2] Veel Nederlandse financiële instellingen en hun werknemers (vermogensbeheerders, adviseurs en handelaren) zijn vrijwillig geregistreerd bij het Dutch Securities Institute (DSI). De organisatie of geregistreerde (de werknemer) is daarmee onderworpen aan de tuchtrechtspraak van het DSI. De meeste werkgevers in de financiële sector zijn deelnemer aan het DSI en verlangen een registratie van hun werknemers. Een cliënt die klachten heeft over de wijze waarop hij door een financiële instelling (meestal een bank) (of diens medewerker) is behandeld kan klagen bij de klachtencommissie van het DSI. Het DSI kan in zijn beslissing een geldelijke vergoeding toekennen. Het DSI kan ook op eigen initiatief maatregelen vorderen bij zijn tuchtcommissie.

Consumenten van financiële diensten kunnen zich ook wenden tot het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening. Sinds 1 april 2007 heeft dit een aantal taken van het DSI overgenomen. De Ombudsman van het Kifid (en in tweede instantie de Geschillencommissie) kunnen een bindend advies geven bij geschillen tussen consumenten en financiële instellingen.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties
rel=nofollow
rel=nofollow
rel=nofollow