Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.
- Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
- Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
Tweezaadlobbigen
De naam tweezaadlobbigen oftewel dicotylen wordt traditioneel gebruikt voor een groep planten die samen met de "eenzaadlobbigen" (of "monocotylen") de bloemplanten of bedektzadigen vormen. Bij veel van de "tweezaadlobbigen" bevinden zich per zaad twee zaadlobben (of "cotylen"), waarin het reservevoedsel, nodig voor de kieming en eerste groei, zit opgeslagen. Bij meer dan de helft van de "monocotylen" is er één zaadlob per zaad.
De wetenschappelijke naam voor deze groep is Dicotyledones (soms ook Dicotyledoneae). Bij Cronquist heette deze groep Magnoliopsida (in de vertaling van de 22e druk van de Heukels: Magnoliidae). In het APG-systeem worden de dicotylen niet meer erkend: de (voormalige) tweezaadlobbigen zijn een "parafyletische groep".
Gelukkig blijkt dat een deel van deze groep wèl een "goede" groep vormt, welke bij APG de "eudicots" heten (eu- = echt). Merk op dat de nieuwste, 23e, druk van de Heukels (2005) deze groep van de eudicots aanduidt met "tweezaadlobbigen", dus in afwijking met de traditionele betekenis van deze naam.
Verschillen tussen "monocots" en "eudicots"
N.B. Dit zijn geen harde verschillen: er zijn tal van uitzonderingen.
één zaadlob | twee zaadlobben |
---|---|
stuifmeelkorrels met één kiemopening | stuifmeelkorrels met drie kiemopeningen |
parallelle nerven in bladeren | vertakte nerven in bladeren |
bloemdelen in meervoud van drie | bloemdelen met een ander grondgetal |
alleen bijwortels na kiemplantstadium | vertakte hoofdwortel |
vaatbundels verspreid | vaatbundels in een ring |
geen secundaire diktegroei | secundaire diktegroei mogelijk |
Taxonomie
Het APG II classificatie erkent geen "dicotylen", maar wel eudicots. De groepen die niet tot de "eudicots" of "monocots" horen zijn kleinere onafhankelijke eenheden. De niet-monocot groepen zijn de volgende. De families die een eigen artikel op de Wikisage hebben zijn hier inspringend bij hun orde vermeld. (Zie voor een complete lijst van families de beschrijving van de ordes)
Tweezaadlobbigen (APG: eudicots)
- nog niet ingedeeld
- Buxusfamilie (Buxaceae)
- Proteales
- Plataanfamilie (Platanaceae)
- Ranunculales
- Berberisfamilie (Berberidaceae)
- Duivenkervelfamilie (Fumariaceae)
- Papaverfamilie (Papaveraceae)
- Ranonkelfamilie (Ranunculaceae)
Geavanceerde tweezaadlobbigen (APG: core eudicots)
- Caryophyllales
- Amarantenfamilie (Amaranthaceae)
- Anjerfamilie (Caryophyllaceae)
- Cactusfamilie (Cactaceae)
- Duizendknoopfamilie (Polygonaceae)
- Karmozijnbesfamilie (Phytolaccaceae)
- Posteleinfamilie (Portulacaceae)
- Strandkruidfamilie (Plumbaginaceae)
- Tamariskfamilie (Tamaricaceae)
- Zonnedauwfamilie (Droseraceae)
- Santalales
- Sandelhoutfamilie (Santalaceae)
- Saxifragales
- Ribesfamilie (Grossulariaceae)
- Steenbreekfamilie (Saxifragaceae)
- Vederkruidfamilie (Haloragaceae)
- Vetplantenfamilie (Crassulaceae)
Rosiden (APG: rosids)
- nog niet ingedeeld
- Wijnstokfamilie (Vitaceae)
- Crossosomatales
- Pimpernootfamilie (Staphyleaceae)
- Geraniales
- Ooievaarsbekfamilie (Geraniaceae)
- Myrtales
- Kattenstaartfamilie (Lythraceae)
- Mirtefamilie (Myrtaceae)
- Teunisbloemfamilie (Onagraceae)
Fabiden (APG: eurosids I)
- Celastrales
- Kardinaalsmutsfamilie (Celastraceae)
- Parnassiafamilie (Parnassiaceae)
- Cucurbitales
- Komkommerfamilie (Cucurbitaceae)
- Fabales
- Vleugeltjesbloemfamilie (Polygalaceae)
- Vlinderbloemenfamilie (Fabaceae)
- Fagales
- Berkenfamilie (Betulaceae)
- Napjesdragersfamilie (Fagaceae)
- Gagelfamilie (Myricaceae)
- Okkernootfamilie (Juglandaceae)
- Malpighiales
- Clusiafamilie (Clusiaceae)
- Glaskroosfamilie (Elatinaceae)
- Hertshooifamilie (Hypericaceae)
- Viooltjesfamilie (Violaceae)
- Vlasfamilie (Linaceae)
- Wilgenfamilie (Salicaceae)
- Wolfsmelkfamilie (Euphorbiaceae)
- Oxalidales
- Klaverzuringfamilie (Oxalidaceae)
- Rosales
- Brandnetelfamilie (Urticaceae)
- Duindoornfamilie (Elaeagnaceae)
- Hennepfamilie (Cannabaceae)
- Iepenfamilie (Ulmaceae)
- Moerbeifamilie (Moraceae)
- Rozenfamilie (Rosaceae)
- Wegedoornfamilie (Rhamnaceae)
Malviden (APG: eurosids II)
- Brassicales
- Kruisbloemenfamilie (Brassicaceae)
- Moerasbloemfamilie (Limnanthaceae)
- Resedafamilie (Resedaceae)
- Malvales
- Kaasjeskruidfamilie (Malvaceae)
- Peperboompjesfamilie (Thymelaeaceae)
- Zonneroosjesfamilie (Cistaceae)
- Sapindales
- Hemelboomfamilie (Simaroubaceae)
- Pruikenboomfamilie (Anacardiaceae)
- Wijnruitfamilie (Rutaceae)
- Zeepboomfamilie (Sapindaceae)
Asteriden (APG: asterids)
- Cornales
- Hortensiafamilie (Hydrangeaceae)
- Kornoeljefamilie (Cornaceae)
- Ericales
- Heifamilie (Ericaceae)
- Sleutelbloemfamilie (Primulaceae)
- Theefamilie (Theaceae)
- Vlambloemfamilie (Polemoniaceae)
Lamiiden (APG: euasterids I)
- nog niet ingedeeld
- Ruwbladigenfamilie (Boraginaceae)
- Gentianales
- Gentiaanfamilie (Gentianaceae)
- Maagdenpalmfamilie (Apocynaceae)
- Sterbladigenfamilie (Rubiaceae)
- Lamiales
- Blaasjeskruidfamilie (Lentibulariaceae}
- Bremraapfamilie (Orobanchaceae)
- Helmkruidfamilie (Scrophulariaceae)
- Lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
- Olijffamilie (Oleaceae)
- Trompetboomfamilie (Bignoniaceae)
- Weegbreefamilie (Plantaginaceae)
- Solanales
- Nachtschadefamilie (Solanaceae)
- Windefamilie (Convolvulaceae)
Campanuliden (APG: euasterids II)
- Apiales
- Klimopfamilie (Araliaceae)
- Schermbloemenfamilie (Apiaceae)
- Aquifoliales
- Hulstfamilie (Aquifoliaceae)
- Asterales
- Composietenfamilie (Asteraceae)
- Watergentiaanfamilie (Menyanthaceae)
- Dipsacales
- Kaardenbolfamilie (Dipsacaceae)
- Kamperfoeliefamilie (Caprifoliaceae)
- Muskuskruidfamilie (Adoxaceae)
- Valeriaanfamilie (Valerianaceae)