Wikisage, de vrije encyclopedie van de tweede generatie, is digitaal erfgoed

Wikisage is op 1 na de grootste internet-encyclopedie in het Nederlands. Iedereen kan de hier verzamelde kennis gratis gebruiken, zonder storende advertenties. De Koninklijke Bibliotheek van Nederland heeft Wikisage in 2018 aangemerkt als digitaal erfgoed.

  • Wilt u meehelpen om Wikisage te laten groeien? Maak dan een account aan. U bent van harte welkom. Zie: Portaal:Gebruikers.
  • Bent u blij met Wikisage, of wilt u juist meer? Dan stellen we een bescheiden donatie om de kosten te bestrijden zeer op prijs. Zie: Portaal:Donaties.
rel=nofollow

Spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn

Uit Wikisage
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


De Spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn is door de Staat der Nederlanden aangelegd. De aanleg van het 17 kilometer lange tracé was al in 1926 begonnen, maar pas op 7 oktober 1934 werd de spoorlijn die Gouda met Alphen aan den Rijn verbindt geopend. De lijn wordt vanaf eind 2015 onderdeel van de RijnGouwelijn, waarvoor ook nieuwe stations geopend zullen worden in Gouda Goudse Poort, Gouweknoop, Waddinxveen Coenecoop en Boskoop Snijdelwijk.

Geschiedenis

Voor de opkomst van de autobus en vrachtwagen werden er nog volop plannen gemaakt voor nieuwe spoorlijnen die het spoorwegnet konden aanvullen. De spoorlijnen werden zowel door de Staat als door particuliere spoorwegmaatschappijen aangelegd. Door de tijdelijk materieelschaarste tijdens Eerste Wereldoorlog was de aanleg van een aantal lijnen enkele jaren vertraagd. Na de oorlog werd weer begonnen met de aanleg van verschillende spoorlijnen. De spoorlijn tussen Gouda en Alphen was in die periode nog in ontwikkeling. De lijn was vooral nodig voor het vervoer van hout vanuit Boskoop. De overheid zou zorgen voor de aanleg en de Nederlandse Spoorwegen zorgden voor de exploitatie van de lijn. In 1926 werd begonnen met de aanleg van het tracé. Door de slechte bodemgesteldheid, onvoorziene kosten en de teruglopende vraag naar spoorwegvervoer werd de aanleg van de spoorlijn een aantal keer stilgelegd. In 1932 werd besloten de lijn alsnog af te bouwen. Voor de exploitatie werden speciale motorrijtuigen aangeschaft. In 1934 kan de enkelsporige spoorlijn geopend worden. Datzelfde jaar werd begonnen met het beëindigen van de treindienst op verschillende vergelijkbare lokaallijnen.

Hoewel een groot aantal soortgelijke spoorlijnen in de loop van de jaren '30 wordt gesloten, bleef de spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn ook na de Tweede Wereldoorlog in gebruik. In 1956 wordt de lijn zelfs geëlektrificeerd. Tot 1997 rijden de treinen bij Gouda tot over de Gouwe op hetzelfde tracé als de treinen naar Den Haag en Rotterdam. Vanwege het toenemende treinverkeer werden de treinen naar Alphen aan den Rijn in 1997 afgescheiden van het overige treinverkeer. Dit kwam omdat er een nieuwe viersporige brug over de Gouwe gereed kwam. De oude driesporige brug werd voor gebruik door de trein naar Alphen vervangen door een nieuw eensporig exemplaar op bijna de zelfde plek.

In maart 2003 wordt op het traject een proef gestart met Lightrail-materieel. De NS-dienstregeling op het traject wordt hierbij grotendeels uitgevoerd met A32-trams van Bombardier. De proef is de voorbode van de RijnGouwelijn, het Zuid-Hollandse lightrailproject dat Gouda via Leiden met Katwijk en Noordwijk moet gaan verbinden. Deze proef wordt in december 2009 beëindigd; vanaf dat moment zullen er weer NS-sprinters rijden.

Stations en gebouwen

Langs de spoorlijn komen twee stations. In Boskoop en Waddinxveen verrijzen strakke stationsgebouwen. Bij beide stations krijgen een eilandperron met kruisingsmogelijkheid en een klein emplacement. In 1973 wordt het nieuwe station Waddinxveen Noord geopend. Het station wordt slechts voorzien van een abri.

In het kader van de exploitatie met trams worden de perrons van de stations van de spoorlijn in 2002 verlegd met een laag perron. Twee jaar later wordt het stationsgebouw van Waddinxveen gesloopt.

Dienstregeling

De treindienst op de spoorlijn Gouda - Alphen aan den Rijn wordt in eerste instantie uitgevoerd met motorrijtuigen. In de beginjaren rijden er tussen beide plaatsen 10-15 treinen per dag. Na enkele jaren wordt de frequentie verhoogd tot een uurdienst en rijdt een aantal treinen door naar Leiden. Met de elektrificatie van de spoorlijn Woerden - Leiden in 1950 komt er een einde aan de doorgaande treinen. De treinen op de lijn blijven voornamelijk een uurdienst rijden, in de spits aangevuld met enkele spitsstoptreinen.

Vanaf 1970 gaan de treinen in een halfuursdienst rijden en vanaf 1985 rijden in de spits weer enkele doorgaande treinen tussen Gouda en Leiden. Na enkele jaren wordt het aantal doorgaande spitstreinen verhoogd. De spitstreinen rijden voortaan apart van de reguliere stoptreinen waardoor er tussen Gouda en Alphen aan den Rijn vier treinen per uur rijden. Tussen 2002 en 2009 worden de reguliere stoptreinen voornamelijk gereden met de Flexity Swift A32-trams van de HTM, daarna worden op de verbinding weer reguliere NS-treinen ingezet. Vanaf December 2009 rijden de treinen in een halfuursdienst heen en neer tussen Gouda en Alphen aan den Rijn, in de spits rijden ze door naar Leiden waardoor tussen Alphen en Leiden een kwartiersdienst ontstaat. De rest van de dag sluit de trein te Alphen goed aan op de trein van Utrecht naar Leiden, de wachttijd bedraagt een minuut.

Toekomst

Vanaf eind 2012 zal in het kader van de RijnGouweLijn een kwartiersdienst gaan rijden tussen Gouda en Alphen aan den Rijn. Onbekend is of dit direct met trams zal gebeuren en/of de NS dan blijft rijden. dit wordt nog later bekend. Vanaf eind 2015 kan vanaf elk station op de lijn direct doorgereden worden naar alle stations op de RijnGouwelijn. Op het traject Station Gouda - Alphen aan den Rijn zijn de volgende haltes gepland, waarvan er een aantal reeds als NS-station bestaan:

Zie ook